پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەهیدانی ئەشکەوتی داری خلە
18-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
17-05-2024
ئەوین کامەران
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
17-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن لەماڵەوە بەتەنیا بین؟
16-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نهێنی بپارێزین؟
16-05-2024
کشمیر کەریم
شوێنەکان
کانی خان- سوورداش
15-05-2024
سەریاس ئەحمەد
ڤیدیۆ
چەندین نهێنی ژیانی ئەردەڵان بەکر لەزاری خۆیەوە
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کۆمەڵێک خانمی سلێمانی گرووپێکی گەشتکردنیان بۆ خۆیان درووستکردووە
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
دوپشک ئەو پیاوەی جیهان بەدوایدا دەگەڕا و لە سلێمانی دەستگیرکرا
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
چیرۆکی سەرکەوتنی ژنە ئەفسەرێکی کورد مژدە عەبدولحەمید
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,544
وێنە 106,567
پەرتووک PDF 19,267
فایلی پەیوەندیدار 97,105
ڤیدیۆ 1,385
ژیاننامە
مشکۆ هەولێری
ژیاننامە
ئەحمەد تورک
شوێنەکان
بەندینخانەی نوگرە سەلمان
ژیاننامە
فیگەن یوکسەکداغ
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
تاراوگە
مستر ريج (1787-1821) ورحلته الى السليمانية قبل 189 عاماً
بەداخین بۆ قەدەغەکردنی کوردیپێدیا لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی وڵات لەلایەن داگیرکەرانی تورک و فارسەوە
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
مستر ريج (1787-1821) ورحلته الى السليمانية قبل 189 عاماً
کورتەباس

مستر ريج (1787-1821) ورحلته الى السليمانية قبل 189 عاماً
کورتەباس

عمر علي شريف
شغلت ارجاء كوردستان وخلال عقود واحقاب عدة خلت، اهتماماً ملفتاً من لدن الرحالة والباحثين الأجانب الذين زاروا بلادنا لدوافع ومقاصد شتى فدونوا عنها حصيلة مذكراتهم وبحوثهم واستنتاجهم التي ضمتها مؤلفاتهم المختلفة التي تعد اليوم مراجع علمية وتأريخية واركيولوجية قيمة عن وطننا. ويعد الباحث والرحالة المستر كلوديوس جيمس ريج،

المقيم البريطاني في العراق خلال الفترة 1808- 1821، أحد ألمع الرحالة والباحثين والمستشرقين الذين زاروا وتفقدوا كوردستان، فكتب عنها من ناحيته بمنتهى الصدق والأمانة، ولاسيما خلال رحلته الشهيرة عام 1820 (أي قبل وفاته بعام واحد) والتي زار خلالها ربوع امارتي بابان في كوردستان الجنوبية، واردلان في كوردستان الشرقية، فخرج عنهما بذكريات وانطباعات جديدة للغاية. وها نحن ندون هنا، وبقدر ما يسمح به المجال، جوانب مختارة من تفاصيل رحلته تلك الى حدود الأمارة البابانية في ذلك العام.
لقد غادر المستر ريج تصحبه زوجته وبطانة ضخمة من موظفي ومستخدمي وحراس المقيمية البريطانية في بغداد، مقر عملهم في شهر نيسان 1820 قاصدين السليمانية بناء على دعوة الأمير الباباني محمود باشا، كان الغرض المعلن من سفرهم هو للترفيه والسياحة، لكن معلومات اخرى تفيد أن تردي العلاقات بين داود باشا (والي بغداد) والمستر ريج وسعي الأول للتدخل في شؤون الثاني، كان السبب الحقيقي للرحلة.
سلك ريج واصحابه طريق دلي عباس- كفري- طوزخورماتو- طاوق- ليلان- جمجمال حتى بلغوا مشارف مدينة السليمانية عاصمة الأمارة البابانية، حيث اقاموا في سرجنار لبعض الوقت، لغرض الراحة والأستجمام فقوبلوا هناك بأستقبال حافل من قبل اركان الأمارة البابانية وبضمنهم الأمير الباباني نفسه. وفي 10 آيار صحب عثمان بك شقيق الأمير ضيوفه الى داخل مدينة السليمانية في موكب رسمي بهيج كانت تعلوه الأعلام وتصحبه أصوات الطبول والموسيقى الصادحة.
واجمالاً لقي ريج واصحابه أبهى اشكال الضيافة الكوردية الأصيلة من لدن الأمير الباباني واسرته الحاكمة ووزرائه وسائر وجهاء السليمانية، طيلة اقامتهم هناك لأكثر من 3 أشهر وعلى مرحلتين، دامت الأولى الى منتصف تموز حيث سافروا بعده صوب كوردستان الشرقية (ضمن حدود امارة اردلان) باحثين عن طقس أبرد، ليعودوا في اواسط ايلول الى السليمانية ثانية فمكثوا فيها لغاية 21 تشرين الأول.
كانت اقامة ريج في السليمانية أخصب فترات رحلته وامتعها بالنسبة اليه، وقد تسنت له خلالها فرصة الأطلاع التام على السليمانية وجوارها ودراسة بيئتها وتأريخها وحضارتها وعمرانها وظروفها السياسية والاقتصادية والأجتماعية.
قدر ريج عدد سكان مدينة السليمانية آنذاك بعشرة آلاف نسمة وعدد بيوتها ب2144 بيتاً بضمنها 130 بيتاً لليهود و9 للمسيحيين والكلدان الذين كانوا يمتلكون كنيسة خاصة بهم و5 للأرمن، هذا فضلاً عن 5 خانات و5 حمامات الى جانب عدد من المساجد والمباني الخاصة بدار الأمارة نفسها.
والواضح ان الطابع شبه المستقل الذي تمتعت به الأمارة كان متزعزعاً ومتأرجحاً بفعل تدخلات الترك والفرس في شؤون الأسرة الحاكمة ومكائدهم ودسائسهم المغرضة التي اسهمت كثيراً في خلق التناحر والتباغض بين آل بابان وبالشكل الذي فرض جواً قاتماً على السليمانية. وبغض النظر عن ذلك الواقع الذي اشار اليه ريج، فأنه اورد وصفاً رائعاً للغاية للبلاط الباباني ومظاهر الحياة الأجتماعية السائدة في مدينة السليمانية بحفلات اعراسها ومراسيم مآتمها وفعالياتها الرياضية والترفيهية التي كادت تكون يومية كاللعب بالسيف والرماية بالبنادق وقتال طيور القبج والمصارعة والفروسية والدبكات الشعبية الراقصة وغيرها.
والواقع ان اعجاب ريج بمضيفيه الكورد بلغ حداً ملفتاً وهو يشيد بسجاياهم الطيبة وامانتهم وكرمهم المفرط وشهامتهم وشجاعتهم وبساطتهم ووفاء مرؤوسيهم برؤسائهم وقت الشدائد والنكبات. كما اشاد ايضاً بالمكانة الرفيعة والحرية الكبيرة اللتين حظيت بهما المرأة الكوردية بالقياس الى المرأة العربية والتركية والفارسية، ولم يفت ريج ايضاً الثناء على خلقها وعفتها وطهرها.
وبالقدر نفسه اشاد ريج بالحرية التي كان يتنعم بها الشباب الكورد في حضرة آبائهم وطابع الأنفتاح والبشر الذي كان يسود مجالس القوم وبضمنها مجلس الأمير الباباني نفسه.
وكان ريج دقيقاً بارعاً في وصف تفاصيل الحياة اليومية لسكان العاصمة البابانية وبعض مظاهر عمرانها المميزة ولاسيما حمامها الرئيسي الذي عده نموذجاً فريداً في نظافته وبنائه ومتفوقاً على غيره من حمامات الشام والقاهرة واسطنبول وسائر ارجاء الأمبراطورية العثمانية
وعلى العموم، عاش ريج واصحابه اياماً في ربوع السليمانية رغم المضايقات التي كانت تخلقها لهم الرياح الحارة الشديدة المسماة محلياً (رشه با- أي الرياح السوداء) ورغم الأوضاع الأليمة الناجمة عن استفحال مرض الجدري الذي أودى بحياة العديد من الأطفال وبضمنهم أحد ابناء الأمير الباباني نفسه وأبن شقيقه عثمان بك، وذلك رغم كل الأحتياطات والأجراءات التي أوصى باتخاذها ريج وزوجته في هذا المجال.
وبحسب قناعة المستر ريج، فقد كان مضيفه الأمير محمود باشا الباباني واحداً من أعظم الرجال الذين قابلهم طوال حياته، منوهاً بكرمه المفرط وسماحته الكبيرة وعقله الراجح وورعه البالغ وعطفه اللامحدود وواصفاً اياه بأنه رجل نادر المثال في الشرق كله بل وحتى في المجتمعات الراقية المتمدنة. وقد علل ريج سبب تعلق الأمير بالحكام الترك، رغم كل فظاظتهم وسلبياتهم تجاه حكم اسرته، بأحساسه الديني العميق.
كما حظي ريج واصحابه، اثناء سفرهم الى كوردستان الشرقية بحفاوة بالغة ايضاً من لدن امير الجاف كيخسرو بك الذي سبق لريج ان تعرف عليه في مدينة السليمانية، حيث هب هذا الأمير القبلي الكريم وأولاده وحاشيته لاستقبال هؤلاء الضيوف (ريج وجماعته) وهم يمرون بمضارب قبيلته الصيفية عند سهوب مريوان قرب بحيرة (زريبار) الخلابة قاصدين سنه (سنندج) وبانه، وقيل ايضاً ان ريج قد حصل في ضيافة كيخسرو بك على نسخة من كتاب (شرفنامة) للمؤرخ شرفخان البدليسي فكان ذلك مبعث سعادته الكبيرة.
واثناء عودتهم من السليمانية (في 21 -10- 1820 كما اسلفنا، اجتاز ريج واصحابه مضيق دربنديبازيان، ليواصلوا السير عبر منطقتي شوان وألتون كوبري (بردي) بأتجاه مدينة اربيل، ومنها الى أسكي كلك قاصدين مدينة الموصل التي قضوا فيها أشهر الشتاء، قبل ان يعودوا عن طريق نهر دجلة (بالكلك) الى بغداد في شهر آذار عام 1821.
بقي ذكره ان افضال الكورد وطيبتهم وشهامتهم، تركت اعظم الأثر في ذهن ريج الذي كتب عنهم بضمير حي وامانة وصدق واعداً بتخليد ذكراهم والأشادة بهم طوال العمر، لكن الأجل المحتوم لم يمهله ليحقَّق ذلك كما أراد، حيث توفى بعد عام واحد تقريباً من تلك الرحلة الشهيرة الخالدة، وشاءت قدرة الباري تعالى ان تكون نهايته بوباء الكوليرا في مدينة شيراز الأيرانية (يوم 4 تشرين الأول 1821) فدفن هناك.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 424 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | almadasupplements.com 07-10-2012
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 07-10-2012 (12 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: گەشتنامە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
شار و شارۆچکەکان: سلێمانی
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 84%
84%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 27-03-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 29-03-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 28-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 424 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
پەرتووکخانە
خۆم و ئەستێرە گەشەکان؛ بەرگی 10
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
پەرتووکخانە
کورد و کیسنجەر، سەرەتایەکی کێشەدار و کۆتاییەکی کارەساتبار
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن لەماڵەوە بەتەنیا بین؟
ژیاننامە
شەم سامان
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی هاوشێوەی لۆڤەر لە هەرێمی کوردستان دروست دەکرێت
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
کورتەباس
فەرمانبەرانی بادینان لە ئەرشیفی عوسمانیدا
وێنە و پێناس
قەڵاتی هەولێر ساڵی 1940
کورتەباس
دارەسووتاوەکە ... مێژووی بازاڕێک لە بازرگانی
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نهێنی بپارێزین؟
کورتەباس
گرەیەم بارکەر بۆ رووداو: لە شانەدەردا دۆزیمانەوە نیاندەرتاڵەکان بە ئاگر چێشتیان لێناوە و پێکەوە نانیان خواردووە
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
کورتەباس
ڕێوڕەسمی کۆمسای.. 909 ساڵ لە کولتوور و دابونەریتی رەسەنی کوردی
ژیاننامە
کەوسەر ئەحمەد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
مشکۆ هەولێری
20-12-2008
هاوڕێ باخەوان
مشکۆ هەولێری
ژیاننامە
ئەحمەد تورک
24-02-2009
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد تورک
شوێنەکان
بەندینخانەی نوگرە سەلمان
08-02-2014
هاوڕێ باخەوان
بەندینخانەی نوگرە سەلمان
ژیاننامە
فیگەن یوکسەکداغ
22-06-2014
هاوڕێ باخەوان
فیگەن یوکسەکداغ
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
تاراوگە
02-06-2018
هاوڕێ باخەوان
تاراوگە
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەهیدانی ئەشکەوتی داری خلە
18-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
17-05-2024
ئەوین کامەران
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
17-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن لەماڵەوە بەتەنیا بین؟
16-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نهێنی بپارێزین؟
16-05-2024
کشمیر کەریم
شوێنەکان
کانی خان- سوورداش
15-05-2024
سەریاس ئەحمەد
ڤیدیۆ
چەندین نهێنی ژیانی ئەردەڵان بەکر لەزاری خۆیەوە
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کۆمەڵێک خانمی سلێمانی گرووپێکی گەشتکردنیان بۆ خۆیان درووستکردووە
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
دوپشک ئەو پیاوەی جیهان بەدوایدا دەگەڕا و لە سلێمانی دەستگیرکرا
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
چیرۆکی سەرکەوتنی ژنە ئەفسەرێکی کورد مژدە عەبدولحەمید
14-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,544
وێنە 106,567
پەرتووک PDF 19,267
فایلی پەیوەندیدار 97,105
ڤیدیۆ 1,385
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
پەرتووکخانە
خۆم و ئەستێرە گەشەکان؛ بەرگی 10
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
پەرتووکخانە
کورد و کیسنجەر، سەرەتایەکی کێشەدار و کۆتاییەکی کارەساتبار
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
پەرتووکخانە
دیوانی شیبلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن لەماڵەوە بەتەنیا بین؟
ژیاننامە
شەم سامان
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی هاوشێوەی لۆڤەر لە هەرێمی کوردستان دروست دەکرێت
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
کورتەباس
فەرمانبەرانی بادینان لە ئەرشیفی عوسمانیدا
وێنە و پێناس
قەڵاتی هەولێر ساڵی 1940
کورتەباس
دارەسووتاوەکە ... مێژووی بازاڕێک لە بازرگانی
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نهێنی بپارێزین؟
کورتەباس
گرەیەم بارکەر بۆ رووداو: لە شانەدەردا دۆزیمانەوە نیاندەرتاڵەکان بە ئاگر چێشتیان لێناوە و پێکەوە نانیان خواردووە
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
کورتەباس
ڕێوڕەسمی کۆمسای.. 909 ساڵ لە کولتوور و دابونەریتی رەسەنی کوردی
ژیاننامە
کەوسەر ئەحمەد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.75 چرکە!