Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,468
Wêne 106,558
Pirtûk PDF 19,797
Faylên peywendîdar 99,747
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,870
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
BI DANEYÊN ZANISTÎ, NAV Û WATEYA “AMEDÊ” (I)
Mebesta me ew e ku em wek her gelî bibin xwedî bingeheke niştimanî û netewî.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Kurmancî - Kurdîy Serû
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
BI DANEYÊN ZANISTÎ, NAV Û WATEYA “AMEDÊ” (I)
Kurtelêkolîn

BI DANEYÊN ZANISTÎ, NAV Û WATEYA “AMEDÊ” (I)
Kurtelêkolîn

$BI DANEYÊN ZANISTÎ, NAV Û WATEYA “#AMED# Ê” (I)$
Xerzî Xerzan
BERSIVA BEROVAJÎKIRIN Û TALANÊN DÎROKÎ (I)
Destpêk
Di destpêka vê gotarê de, pêşî ez dixwazim bala xwendevan bidim “pênaseya netewa kurd û peydabûna wê”, da ku xwendevan têzên em pêşkêş dikin, bi hêsanî têbigihîje. Weke ku em dizanin û hemû zanyarên binavûdeng bi hevparî qebûl dikin; Netewa kurd û bi wateya xwe ya berfirehtir “Gelê kurd”, pêkhateyeka êl û êşîr û kom û civakên erdnigarîya kevnar a Kurdistanê ye. Ji destpêka dîrokê ve, ji hêla cînaran û her weha ji hêla “kurdan” bixwe ve, bi dehan navan li vî “gelî” hatine kirin lê di bingehê de, ev navana pekhateyek afirandîye û ew “pêkhate“ jî îro wek “Gelê kurd“ tê zanîn û wisa jî tê pejirandin. Ji destpêkê heta dema me a îroyîn, ev gel bi navên “Ko-tî, Xorr-î, Kur-tî ,Kar-da, Sûbarî, Mîtanî, Ûrartû-Xaldî, mîd-Mid-Med-Mad, û hwd. “ hatîye pênasekirin û em îro baş tê digîhîjin ku, ev navana tev de ji boyî proto-kurdan (pêşîyên kurdan) hatine bikaranîn. Daneyên zexm ên piştrastkirî jî ev raman û rastî didin xuyan. Bi kurtî, em dikarin bibêjin ku, Gelê Kurd ê nûjen, pêkhateyeke zengîn a êl, êşîr, kom û civakan e, ya ku xwedî dîrok û çandeke kevnar û ya herî girîng xwedî zimanekî kevnar e. Di hêlekê de çanda Xorrîyan, di hêlekê de çanda Arîyan ev zengînî afirandîye. Û dîsa zimanê kurdî yê îroyîn jî, bermayîya zimanên van her du çand-gelên qedîm e. Ji lew re bi hinek taybetmedîyên xwe ve (mîna zayendî, ergatîvî û hwd.), zimanê kurdî ji zimanên din ên Arî-Îranî cuda dibe û ev jî kevnarî û hevparîya wî dide xuyan. Ev kom, êl û civakan bi hev ra di demajoyê dîrokê de çand û dîrokeke hevpar û her weha zimanekî hevpar afirandîye û “gelê kurd ê nûjen“ wisa pêk hatîye. Ev pêvajoyeke herî kêm 5 hezar salî ye û zengînîyeke mirovahîyê û cîhanê ye.
Anegorî dîroknûsîya giştî, gel û komên Arî (Îranî) û bi taybetî yên beşê bakûr-rojavayê Arîya (Îranê), yên ku bi zimanekî Îndo-Ewropî diaxivîn, di destpêka hezarsala sisîyan, an ku berê zayînê sê hezar sal, kom bi kom ber bi rojava ve herikîne û li Welatê Xorrîyan bicî bûne. Lê divê bê gotin, navenda Mitan derûdora Mêrdîn, Nisêbîn, Amedê, Riha, Serê Kanîyê, Minbic, Heleb û Şehbayê ye. Jixwe di belgeyên dîrokî de xuya dibe ku peytexta wan “Waşûkanî” ye. Waşûkanî di Kurdîya îroyîn de wateya Başkanî, Xweşkanî(kurmancî), Weşkanî(kirmanckî), an ku kanîya xweş û baş dide. Dîsa anegorî lêkolînên dawîyê, hatiye piştrastkirin ku Waşûkanî di cihê erdnîgarîya îroyîn a Serê Kanîyê de ava bûye. Girê Helefê yê dîrokî jî nêzî vê herêmê ye û dîsa tê dîtin ku pêwendîyeke zexim di navbera Çanda Helefê, Perestgeha Xerabreşkê û Mitan de heye. Ji ber vê yekê û li gel daneyên zanistî, em dikarin bibêjin ew têza hatina gelên Arî li welatê Xorrîyan a destpêka hezarsala sisîyan, hewceyî piştrastkirinê ye, ji lew ra, zanyarên mîna Andrew Collins û gelekên dinê, hin komên Arî jî weke Xorrîyan niştecîyên herî kevnar ên vê herêmê dinvîsin û bi me jî ev gotin, dîsa anegorî daneyan rast e. 
 Bi kurtî, gelên Xorrî û gelên Arî, bi hev ra şaristanîyeke nû û bihêz afirandîye û ev şaristanî, di demajoyê de bi dehan rêxistin bi xwe ra pêk anîye. Em dikarin bi hêsanî bibêjin ku; rêxistina yekan a hevpar, Konfederasyona Xorrî-Mitan e. Ev konfederasyon û hevgirtina êl û eşîr û civakên Xorrî û Arî, li hember împarartorîyên koledar, mîna Misirê û Asûr  hatîye avakirin. Taybetmendîya vê hevgirtinê, ev e ku, cara yekem her du gelên kevnar, bi hev ra ji boyî xweparastinê tevgerîyaye. Û ev hevkarî, bi xwe ra “netewek” nûjen afirandîye û heta dema me ya îroyîn jî, ew netew vêca bi navê “kurd” dijî”. Mitan, di vê rêxistinê de serî dikişînin û her wiha çîna torîn û erkdar xuya dikin. 
Mitan, di warê hespajotin û hesinkarîyê de gelekî pêş de çûbûn. Cara yekem ewan erebeyên şer çê kirine û çêkirina warê çek – mertalên hesin de, gelekî hosta bûne. Yek ji şaxên Xorrî-Mitan, Hîksos, a ku di destpêka 1750-an (B.Z) de, ji Mezopotamya Jorîn ber bi Misirê ve herikîne,  bi xwe ra çekên xwe yên hesinî, hespên xwe yên bihêz û erebeyên xwe ên şer, ên ku bi hespan dihatin ajotin birine û bi wan  gelek biserketinên mezin bi dest xistine û dewleta Misrê 150-200 salên dirêj dagir jî kirine. Hîksos bi hatina xwe a ber bi Misirê ve, bi xwe re hesp, erebeyên hespî yên şer, çek – mertalên hesin anîn û Misirî jî ev zengînîyan bi saya Hîksosan nas kirin. Misirî bi Hîksosan, van dewlemendîyan hesîyane û bi taybetî di warê hespajotinê de sûd wergirtine û piştî têkçûna Hîksosan, van hêjayîyan ew bixwe bi kar anîne. Lewra hem di warê hespan de, hem jî çekên hesinî de Misirî li paş mabûn û bi saya Hîksosan van tiştana dîtine û bi kar anîne. Her wiha, bi vî awayî di şer û pevçûnan de bi pêş ketine. Ev dane bi tevahî, ji boyî ravekirina me ya pêşdeçûna Mitan a di warê hesinkarî û bikaranîna madenan de, hatine gotin. Belê, Mitan di warê bikarîna madenan de gelekî biserketî bûn. Û sedema biserketina wan a sereke jî, ev hunerana bûn. 
Piştî van zelalkirinên dîrokî, ez dixwazim vegerim ber bi sedema nivîsîna vê gotarê. Dema min dest bi xwendina çavkanîyên kevnar kir, her tim pirs di mejîyê min de peyda dibûn. Gelo navê Mitan û Medan çima hevqas dişibe hev…? Gelo, têkilîya van her du êlên proto-kurd çi ye? Bi erdnigarî, hinek ji hev dûr in, yek li bakûr û rojavayê Kurdistanê (Mitan), ya dinê li başûr û Rojhilatê Kurdistanê (Medan) derketine sehneya dîrokê…. Lê her tiştên wan, heta navên wan jî yek e… Anegorî bilêvkirinên biyan, yek Mit-Mid-Mîd, ya dinê Mad-Med û Mîd e… Gelo ev her du nav, ne yek e.? Ev pirsana tavetî nedidan min û piştî gelek xwendin û lêkolînan, ez gihîştim vê bawerîyê ku, Medên Rojhilatê Kurdistanê, nevî û dûhatîyên Mitan in… Ewan, ji ber ku dûhatîyên Mitan in, navê xwe ji Mitan girtîye û pêvajoya dîrokî domandîye. 
Dibe ku, ev têz hinek balkêş be, lê li gel hemberîhevkirina erdnigarî, njad, ziman, pêvajoya dîrokî, warê hunera madenî, xweyîkirin û ajotina hespan, tev de ev nêrîn û raman piştrast dikin. Û ne ev tenê ne… Heta navên bajarê wan ên ku ew bixwe ava kirine jî, heman nav in… Em ê li ser van xalan bi baldarî bisekinin û yek bi yek, em ê hewl bidin ku rûpeleke veşartîmayî ya gelê kurd, bi daneyên zanistî ronî bikin.. Û em ê li ser etîmolojî-wateya peyvên MID-MÎD û MAD-MED û her wiha bi van bidestxistinan, em ê bi hêsantir bigihîjin encamekê, ya ku her dibin mijara gotûbêjan… Ka çima navê Amedê, Amedê ye û çima nikare bibe Diyarbekir…  Em ê ev bersiv bigerin. Helbet di hêla zanistê dîrokê û pêvajoya dîrokî a hezara salan de… Û dîsa em ê hewl bidin ku piştrast bikin, navê Amedê, navê Mîdyadê, navê Hamedanê, navê Amedîyê xwerû bi kokê ve bi kurdî ne û ev navana tev de ji zimanê kurdî derbasî zimanên dinê bûne…  Bersiva me ya li hember manîpûlasyonên mîna “navê kevnar a Amedê Tîgranakerd e” û “Amîda-Amedê” navekî bi zimanê Asûrî ye”, yên ku dûrî ji hiş û aqilan û zanistê ne jî, di dûmahîka vê gotarê de, beş bi beş dê bête nivîsandin. 
DÊ BIDOME…
Ji https://dirokurd.blogspot.com/2020/05/bi-daneyen-zanisti-nav-u-wateya-amede.html?spref=fb&fbclid=IwAR0TCMAltZNkW5UuoYY1wiO37VhICnwaGVA0F9Xri8xqeo5f6QRi5TNaVJ8
hatiye girtin!
[1]
Ev babet 449 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://www.amidakurd.net/- 23-09-2023
Gotarên Girêdayî: 6
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Kurmancî - Kurdîy Serû
Dîroka weşanê: 13-05-2020 (4 Sal)
Bajêr: Amed
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Welat- Herêm: Bakûrê Kurdistan
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 23-09-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Sara Kamela ) ve li ser 24-09-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Sara Kamela ) ve li ser 24-09-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 449 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)

Rast
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
Şehîdan
Mahmûdê Kerem
18-07-2024
Burhan Sönmez
Mahmûdê Kerem
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Ishaq Iskotî
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Tewfîq Wehbî
Pirtûkxane
QÛRNA MIN
25-07-2024
Sara Kamela
QÛRNA MIN
Babetên nû
Jiyaname
Tewfîq Wehbî
25-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Ishaq Iskotî
21-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Letif Memmed Brukî
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Kinyazê Brahîm Mîrzoyêv
18-07-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 526,468
Wêne 106,558
Pirtûk PDF 19,797
Faylên peywendîdar 99,747
Video 1,450
Ziman
کوردیی ناوەڕاست 
301,467
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,781
هەورامی 
65,762
عربي 
29,006
کرمانجی - کوردیی سەروو 
16,357
فارسی 
8,571
English 
7,175
Türkçe 
3,571
Deutsch 
1,458
Pусский 
1,123
Française 
321
Nederlands 
130
Zazakî 
85
Svenska 
56
Հայերեն 
44
Español 
39
Italiano 
39
لەکی 
37
Azərbaycanca 
20
日本人 
18
עברית 
14
Norsk 
14
Ελληνική 
13
中国的 
11
Pol, Kom
Kurmancî - Kurdîy Serû
Peyv & Hevok 
41,119
Pend û gotin 
24,602
Kurtelêkolîn 
4,870
Şehîdan 
4,214
Enfalkirî 
3,011
Pirtûkxane 
2,706
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,602
Jiyaname 
1,229
Cih 
1,134
Belgename 
289
Wêne û şirove 
133
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
26
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Pêjgeha kurdî 
3
Wekî din 
2
Karên hunerî 
2
Nexşe 
2
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Ofîs 
1
MP3 
311
PDF 
29,992
MP4 
2,354
IMG 
194,717
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Jiyaname
Ferhad Merdê
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Kurtelêkolîn
بين الديمقراطية و”الدُمى قراطية
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Rojnameya Şerq û Kurdistan
Kurtelêkolîn
Kurdên Batûmê
Kurtelêkolîn
Jules Verne Nasiya Xwe Dide Kurdan
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Pirtûkxane
Çand û Civak
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Dosya
Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Pirtûkxane - PDF - Erê Pirtûkxane - Kategorîya Naverokê - Ziman zanî Pirtûkxane - Cureya belgeyê - Zimanî yekem Pirtûkxane - Cureya Weşanê - Belgeya Scanned Pirtûkxane - Ziman - Şêwezar - Pirzimanî

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.562 çirke!