پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕاپۆرتى بەرهەمى بەروبوومى هاوينە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
توێژینەوەیەک لەبارەی: ڕوانگەی ئیسرائیل بەرامبەر کورد چەندە ستراتیجیە چەندە تاکتیکیە؟
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕووپێوى رووبەرە چاندراوەکانى بەروبوومى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕوپێوى ئامارى چاندراوى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2011-2012
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕِاپۆرتى کشتوکاڵى بەروبوومەکانى هاوینە وەرزى چاندنى 2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕاپورتى کێلگەکانى پەلەوەر لە هەرێمى کوردستان 2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
حەبیبوڵڵا خانی سنە ئەو کوردەی ملی بۆ ڕەزا شا کەچ نەکرد
25-11-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ئامارەکانى کەش و هەوا لە پارێزگاکانى هەرێمى کوردستان لە ماوەى ساڵانى 2012-2020
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
پوختەى ئاماری سامانى ئاژەڵ لە هەرێمی کوردستان 2014-2023
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
پوختەى داتاى بەروبوومە کشتوکاڵيەکان 1969-2023
25-11-2024
هەژار کامەلا
ئامار
بابەت
  527,272
وێنە
  112,109
پەرتووک PDF
  20,585
فایلی پەیوەندیدار
  106,859
ڤیدیۆ
  1,596
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
290,177
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,812
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,274
عربي - Arabic 
31,932
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,655
فارسی - Farsi 
11,171
English - English 
7,786
Türkçe - Turkish 
3,684
Deutsch - German 
1,807
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,159
ژیاننامە 
26,643
پەرتووکخانە 
25,993
کورتەباس 
18,927
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,009
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,018
شەهیدان 
11,928
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,494
بەڵگەنامەکان 
8,402
وێنە و پێناس 
7,417
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,491
ڤیدیۆ 
1,492
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
824
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
فەرمانگەکان  
764
شوێنەوار و کۆنینە 
636
گیانلەبەرانی کوردستان 
343
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
یارییە کوردەوارییەکان 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
ئیدیۆم 
51
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
327
PDF 
32,158
MP4 
2,660
IMG 
205,841
∑   تێکڕا 
240,986
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
زاهیر عەبدوڵڵا
ژیاننامە
کەریم دەشتی
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێم...
کورتەباس
شوێنەواری کفری: دەستدرێژی ک...
Kürtlerin Tarihte Kurdukları Devletler
هاوکارانی کوردیپێدیا، بابەتییانە، بێلایەنانە، بەرپرسانە و پیشەییانە، ئەرشیڤی نەتەوەییمان تۆماردەکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Türkçe - Turkish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Kürtlerin Tarihte Kurdukları Devletler

Kürtlerin Tarihte Kurdukları Devletler
Yıllardır bazı sözde Türk tarihçiler tarafından uydurulan;”Kürt Tarihi yoktur,Kürtçe diye bir dil yoktur,Kürdistan diye bişey yoktur,” Hatta daha ileriye gidilerek “Kürt diye bir millet yoktur” denilmiş ve Kürtlere dair ne varsa hepsini red edip inkar etmişlerdir.Günümüzde bile bu saçma sapan kalıplaşmış kafatasçı sözleri söyleyen bazıları vardır.
$Ama gerçek şu ki Kürtler asırlardır,Tarihiyle Diliyle Kültürüyle var olmuştur ve ilelebet var olacaktır..$
İÇİNDEKİLER
Kürtlerin Kurduğu Devletler ve Kısa Özellikleri
Hasnaviler (Hasanveyh Devleti)(959-1121)
Şeddadiler (951-1174)
Revvadiler(955-1071)
Eyyûbîler
Eyyûbîler Kürt Mü?
Mervaniler(990-1085)
Malazgirt Savaşında Kürtlerin Varlığı ve Gerçeklerin İnkarı
MAHABAD KÜRT CUMHURİYETİ
Kürtlerin Yakın zamanda Kurduğu Kısa Ama Modern Cumhuriyet
Kürt-Azeri ilişkisi
Mahabad Cumuriyet’in Yıkılışı
#Mahabad Kürt Devleti# Neden Kısa Süreli Oldu ?
Kürt Tarihinin İnkar Edilmesi
#KÜRTLER# NEDEN TARİHİNE DÜŞMAN ?
Kürtlerin Kurduğu Devletler ve Kısa Özellikleri
İşte Kürt Devletleri
Hasnaviler (Hasanveyh Devleti)(959-1121)
Hasneviler ya da (Arapça: حسنويون Hasnawiyün)
Hasnaviler
حسنويون
Hasnawīyūn
959-1121
Başkent Sermaç
Dil(ler) Kürtçe
Din İslam
Yönetim Monarşi
Hasnaeviler, 959-1121 yılları arasında Şehrizor, Dinaver,Hamedan, Nihavend ve Ahvaz bölgelerinde 162 yıl hüküm sürmüş Kürt Devleti.Hasneviler ya da Hasanveyhiler‘i Barzikaniler tarafından kurulmuştur.Devletin kurucusu Barzikani’lerin lideri Hasanveyh bin Hüseyin‘dir.Devletin baskenti, Bisulun Dagi´nin güneyine düsen Sermac sehri idi. Hasanveyh´in 979 yilinda ölmesi üzerine, yerine oglu Bedir gecti. Devletin sinirlari Bedir döneminde Ahvaz, Huristan, Berucerd ve Esadabad´in katilmasi ile genisledi. Bedir´e Abbasi halifesi tarafindan “Nasruddin” unvani verildi. Bedir 1015 yilinda öldürülünce yerine oglu Hilal gecti.Son hükümdar olan Tahir´in ölümü üzerine Hasnaviler (Hasanveyh) gücünü yitirerek son buldu.
Şeddadiler (951-1174)
Şeddadi devleti
Şeddadileri Gösteren Harita
Şeddadiler (Arapça: شداديون Shaddādīyūn) 951 Yılında Muhammed bin Şeddad tarafından Divin’de kurulmuştur. Kurucusunun isminden dolayı Şeddadiler veya Şadiler olarak anılmıştır.
Muhammed bin Şeddad Kürt aşiretlerinden Selahaddin-i Eyyubi’nin de mensup olduğu Revadiye aşiretinden olan Şeddâd, zamanına göre oldukça ileri düzeyde bir devlet teşkilatı tesis etti.
Şeddailer, Nahçîwan, Gence, Berba, Dubeyl, Beylekan, Demirkapı, Karabağ, Ani ve Duvin bölgelerinde 215-220 yıl hüküm sürmüştür.Şeddadiler ordusu 1020den itibaren Pakraduni Hanedanlığına ve Hazarlara karşı başarılı seferler düzenlemiş,ayrıca Gürcü, Ermeni, Bizans ve Ruslara karşı da mücadele etmiştir. 1047 ile 1057 yılları arasında Bizans ordusuna karşı savaşmıştır. Bundan sonraki senelerde Şeddadiler’in bölgedeki etkisi giderek küçülmüş.1072′de Anî ve Gence olmak üzere ikiye ayrıldı1067’ten itibaren Şeddadiler,Selçukluların işgaline uğramış ve 1174 yılında Selçuklular tarafından yıkılmıştır.
$Şeddailerde Hükümdar İsimleri$
Muhammed bin Şeddâd (951-971)
Ali Leşkerî-I bin Muhammed (971-978)
Merzubân bin Muhammed (978-985)
Fazl-I bin Muhammed (985-1031)
Ebü’l Feth Mûsâ (1031-1034)
Ali Leşkerî-II (1034-1049)
Anûşirvân bin Leşkerî (1049)
Ebü’l-Ensâr Şâvur-I (1049-1067)
Fazl-II bin Şâvur (1067-1073)
Fazl-III bin Fazl (1073-1075)
Ani Şûbesi:
Menûçihr bin Şâvur(1072-1118)
Ebü’l-Esvar-II Şâvur(1118-1124)
Fazl-IV bin Şâvur-II(1125-?)
Mahmûd(?-1131)
Hûşçihr(1131-?)
Şeddâd(?-1115)
Fazl-V(1115-1161)
Şâhenşâh(1164-1174
eski tarihte kürt parası
Şeddadi sultanlarından Fadl Bin Muhammed dönemine (983-1031) ait bir gümüş dirhem
Siyasi başarılarının yanı sıra, Şeddâdiler imar ve kültür alanında da önemli eserler bıraktılar. Müslüman Kürt medeniyetine şahitlik eden bu eserler hala varlıklarını muhafaza ediyorlar.
Özellikle 18 yıl devletin başında kalan Ebu’l-Ensar Şavur, zamanında, birçok önemli tarihi yapıt tarihe mal oldu. Şavur döneminden günümüze kalan en önemli eserler, hala Gürcistan müzelerinde sergilenen Gence kapılarıdır. Ayrıca Aras nehri üzerinde bulanan Xudafer köprüsü yine Şeddadilerin hükümdarı Fazl zamanında inşa edilmiştir.
Revvadiler(955-1071)
Revvadi devleti
Revvadi Devletini Gösteren Harita
Revvadiler,Güney Azerbaycan’da hüküm sürmüş Kürt devletidir.İlk başkentleri Erdebil iken daha sonraları ise Tebriz‘e taşınmıştır.
Ebülhica bin er-Revvad 955 tarihinde Erdebil merkezli Revvadiler devletini kurmuştur.
1054 yılında Sultan Tuğrul Bey‘in öncülüğünde Güney Azerbaycan‘a akın eden Büyük Selçuklu Devleti ordusu,Tebriz‘e kadar ilerlemiştir. Selçuklular karşısında zayıf düşen Revvadi hükümdarı Ebu Mensur Vehsudan, Tuğrul Bey‘in hâkimiyetini kabul etmiş ve adına hutbe okunmasını emredip, sultana değerli hediyeler vermiştir. Revvadi‘lerin varlığına Moğollar son vermiştir.
Revvadi Hükümdarları
Ebülhica bin er-Revvad
I.Memlan (988-1000)
II.Hüseyin (1000-1019)
Vahsudan (1019-1054)
Ebu Nasr II.Memlan (1054-1071)
Eyyûbîler
Eyyubiler Kürd
Eyyubileri Gösteren Harita
Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbîler (Arapça: أيوبيون ‘ayyūbīyūn; 1171-1250, Hama’nın yerel yönetimi olarak 1348’e kadar), Zengi Devleti’nin komutanı olan Kürd lider Selahaddin Eyyûbî’nin kurduğu Sunni İslam Hanedanı’nın egemen olduğu Mısır’daki devletin adıdır.En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz ve Yemen‘i egemenliği altında tutmuştur.
Selahadiin Eyyubi kimdir
Kürd Lider Selahaddin Eyyubi Selahaddin Yusuf bin Eyyubi (Kürtçe: سەلاحەدینی ئەییووبی/Selahedînê Eyûbî; Arapça: صلاح الدين الأيوبي, tam adı: الملك الناصر ابو المظفّر صلاح الدين يوسف ابن ايّوب; el-Melik el-Nasır Ebu’l Muẓaffer Selahaddin Yusuf bin Necmeddin Eyyubi)
Fransız ve Bizans ordularının müşterek saldırılarına karsı büyük başarılar elde eden Selahaddin Eyyubi, İslam dünyasında kendisini büyük sempati duyulan, tam anlamı ile güçlü bir vezir ve önder durumuna geldi. 1171´de, varlığını 200 yıl sürdürmüş olan Mısır Fatımi halifeliğine son verdi. Hicaz, Yemen, Aden ve Mekke´yi aldı. Eyyubilerin buralardaki hâkimiyeti 50 yıldan fazla sürdü. Suriye Kralı Nureddin´in 13 Mayıs 1174´te ölmesi üzerine Selahaddin bir ordu ile Suriye´ye dönerek orayı da hâkimiyeti altına aldı. Bağdat´taki Abbasi halifesi, Mayıs 1174´te Selahaddin Eyyubi´nin krallığını kabul ederek fethettiği topraklardaki otoritesini tanıdı. Musul şehrini de alarak Musul Atabeklerine son veren Selahaddin, ülkesinin sınırlarını Fırat Nehri´ne kadar genişletti. Yukarı Mezopotamya´daki küçük beylikleri de hâkimiyeti altına alan Eyyubi İmparatorluğu´nun sınırları doğuda Dicle Nehri´ne, kuzeyde Ermenistan hudutlarına, güneyde Yemen´e, batıda ise Tunus´a dayanıyordu.
1187´de Kudüs şehrini Hristiyanların elinden aldı ve bu, İslam dünyasında ona büyük bir saygınlık kazandırdı. İslam´in Sünni öğretisiyle yetişen Selahhadin, kurduğu devletin resmi mezhebinin de Sünni olduğunu ilan etti. Dinde yaptığı reformlardan dolayı, adi Yusuf iken, dini ıslah eden anlamında “Selahhadin ” olarak değiştirildi. Eyyubiler döneminde pek çok Kürt yazar, sair, bilim adamı ve aydın yetişti. Izzeddin Ali, Mecdeddin Ebu Saadet, Ibnul Esir el Cezeri (Nasrullah ) bunlardan birkaçıdır.
Güney Kurdistan(Irak Kurdistanı veya Kuzey Irak) Yönetiminin bastırdığı Para Bir tarafı Selahattin Eyyubi öbür tarafındaysa Kurdistanı temsil eden dört dağ bulunmaktadır.
Eyyûbîler Kürt Mü?
Eyyûbîlere Kürt, Türk Arap devleti denilmiştir. Ama yaygın görüş Eyyubilerin Kürt kökenli olduklarıdır. Öyle ki, El-Hazrecî’nin Eyyubileri anlatan eserinin ismi Târihu Devleti’l-Ekrâd (Kürd Devletinin Tarihi) ismini taşımaktadır.
Diyarbakır(Amed) Selahaddin Eyyubi Üniversitesi
Mervaniler(990-1085)
Mervânîler
مروانيون
Marwānīyūn
— Nasıruddevle —
← 990-1085
Başkent Meyyafarkin
Dil(ler) Kürtçe
Arapça
Din İslam
Yönetim Monarşi
Nasıruddevle
– 984-990 Baz (Badh, Ebu Abdullah el-Hüseyin bin Dustak el-Harbukti)
– 990-997 Ebu Ali el-Hüseyin Mevran
– 1010-1061 Ebu Nasır Ehmed
Mervânîler (Arapça: مروانيون Marwānīyūn Kürtçe MERWÂNÎLER ) Ebû Abdullah el-Hüseyn bin Düstek el-Bâz tarafından Meyyafarikin‘de (Silvan) kurulmuştur
Leblebi Kıran Burcu Mardin kapısı ile yeni kapı arasında yer almaktadır. Mervaniler Dönemine ait olan burç 1034 yılında Mervanoğlu Ahmet tarafından yaptırılmıştır.
10 ve 11. asırda Diyarbakır’da hüküm süren Mervânîler kurucusu Ebû Abdullah el-Hüseyn bin Düstek el-Bâz, onuncu asrın ortasından îtibâren Doğu Anadolu’da fetihlere girişti. İlk önce Erciş’i ve çevresindeki şehirleri aldı. Bâz, nüfuzunu kuvvetlendirerek, Büveyhîlerin hakimiyetindeki Diyarbakır ve Silvan ve Nusaybin’i ele geçirdi. Büveyhî nüfuzunun azalmasından istifâde ederek, 984 senesinde Şiî-Büveyhî sultânı Samsamüddevle Merzubanî’yi mağlûb edip Musul’u ele geçirdi. Bağdâd’ı almak istediyse de başaramadı ve Musul’u boşaltmak zorunda kaldı. 991 senesinde tekrar Musul’u ele geçirmek için harekete geçen Bâz, şehrin hâkimi olan Hamdânîler karşısında mağlûb oldu ve bu muharebede öldü.Bunun üzerine tahta çıkan Hasen bin Mervân,Hamdânîler ile mücâdeleye devam ederek onları iki defa mağlûb etti. Hasen bin Mervân, 997 senesinde Diyarbakır’da öldürülünce, yerine kardeşi Mumehhüdüddevle Sa’îd bin Mervân geçti. Sa’îd ile Ebû Nasr bin Mervân arasında mücâdele başladı. Ebû Nasr, 1011 senesinde Sa’îd’i zehirleterek ortadan kaldırdı ve Mervânî tahtına geçti.
1011’de hükümdar olan Ebû Nasr, elli seneden fazla hüküm sürdü. Mervânîlerin bölgedeki hâkimiyetini kuvvetlendirip refahını yükseltti. Abbasî halifeliğinin yüksek hâkimiyetini tanıdı. Devrin kuvvetli komşu devletlerinden Bizanslılar ve Fâtımîlere karşı istiklâlini korumak için maharetle iyi münâsebette bulundu. Ebû Nasr bin Mervân devrinde Diyarbakır, Silvan ve çevresindeki şehirlerin hayât seviyesi yükseldi. Kültür ve san’at eserleri meydana getirildi, İbn-i Mervân’ın elli senelik saltanatı sırasında hâkim olduğu topraklarda bir sulh ve asayiş devri yaşandı. Âlimler ve şâirler himaye gördüler. Mervânîlerin hâkim olduğu bölgede Şafiî mezhebi yayıldı.Ebû Nasr bin Mervân’ın ölümünden sonra ülke toprakları Nasır ve Sa’îd adlı oğulları arasında bölüşüldü. Böylece Mervânîlerin gücü zayıflamaya başladı. 1085 senesinde Selçuklu ordusu şiddetli bir çarpışmadan sonra bölgeyi ele geçirdi. Son Mervânî hükümdarı Mensur, 1096 senesinde ölünceye kadar Cezîret-i İbni Ömer’de (Cizre) yaşadı.
Diyarbakır on gözlü köprü
#MERVÂNÎLER# döneminde Diyarbakır ‘da(Amed) yapılan On Gözlü Köprü
Malazgirt Savaşında Kürtlerin Varlığı ve Gerçeklerin İnkarı
Okullarda öğretilen kafatasçı Eğitim Sisteminde Kürtler göz ardı edilmiş Kürtlere yer verilmemiş veya Kürtlerin başarılarını başka milletlere atfedilmiştir.
1071 yılında Bizans İle Selçuklular arasında gerçekleşen Malazgirt savaşında Mervaniler 4 ile10 bin arası askerini Alparslan komutasına vermiş ve böylece Anadolu kapılarının Türklere açılmasında Kürtlerin rolü olmuştur.
Sıbt İbnu’l-Cevzî‘nin “Mir’atu’z-Zamân” kaynağında 10 bin, İbnu’d-Devâdârî‘nin “Kenzü’l-Durer” kaynağında ise Kürtlerden 4 bin kadar insanın katıldığını açıklamaktadır.
MAHABAD KÜRT CUMHURİYETİ
Mahabad Cumhuriyeti
كوماری مهاباد
Komarî Mehabad
← 1946-1947 →
Bayrak Arma
Ulusal marş
Ey Reqîb
Başkent Mahabad
Dil(ler) Kürtçe (resmi)
Azerice (bölgesel)
Din İslam
Yönetim cumhuriyet
Cumhurbaşkanı
Başbakan
Yüzölçümü
– 1946 37437 km2
Kürtlerin Yakın zamanda Kurduğu Kısa Ama Modern Cumhuriyet
Mahabad Cumhuriyeti (Kürtçe: كوماری مهاباد; Komarî Mehabad veya كومار کوردستانه مهاباد; Komara Kurdistana Mehabadê, Farsça:جمهوری مهاباد Jomhuri-e Mahābād) Ocak 1946 Qazî Mihemmed(Kadı Muhammed) tarafından Mahabad başkentli kurulmuş Kürt Devleti.Devletin sınırları Senendec, Uşnu,Miyandoab, Serdest, Bane, Sagiz şehirleri olmak üzere uzun bir coğrafyaya yayılmaktadır.
Mahabad Cumhuriyeti arma
Mahabad Cumhuriyeti Bayrağı
Qazî Mihemmed(Kadı Muhammed) 22 Ocak 1946’da Mahabad’da Çarçıra Meydanın’nda Mehabad Cumhuriyeti’nin kuruluşu ilan etti.
Aynı Gün Kürdistan Millet Meclisi(KMM) Kürtçe dili devletin resmi dili olarak kabul etti, aynı zamanda “Ey Raqib” ;Kürdistan Marşı ve bayrağı seçildi, bayrağın şekli de böyle idi: üstte kıırmızı, ortada beyaz, altta yeşil, onların üstünde de yirmibir köşeli, sarı bir güneş vardı.
Kürt Cumhuriyetinin Resmi dili Kürtçedir. Okullarda eğitim Kürtçe ders kitaplarıyla ve Kürtçe verilir.
Mahabad devleti
Cumhuriyet ilan edildikten kısa bir süre sonra anayasa ve hükümet çalışmaları tamamlanarak 11 5ubat 1946’da 30 üyeli ulusal parlamento’nun ilk toplantısında Qazî Muhammed Cumhurbaşkanı seçilir.On üç üyeli Bakanlar Kurulu oluşturulur: Başbakan ve Bakanlar Kurulu Başkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Savaş Bakanı, Eğitim, Sağlık Bakanı, Dış işleri Bakanı, Ulaştırma Bakanı, Ekonomi Bakanı, Tarım Bakanı, Ticaret Bakanı, İç işleri Bakanı, Adalet Bakanı, Çalışma Bakanı, Haberleşme Bakanı gibi bakanlıklar oluşturulmuştur.
Genelkurmay Başkanlığına Mele Mustafa Barzani(Mesut Barzani’nin Babası) seçilir.
Qazî Mihemmed(Kadı Muhammed)
Qazî Mihemmed’in Parlemontuda yaptığı konuşma;
“Bugün Güney Kürdistan’da dalgalanan- Kürdistan bayrağıyla süslenmiş kürsüde yeminini eder: “Allah’ın büyüklüğü, Kuran-ı Kerim’in kutsallığı, ülkem ve bayrağım üzerine ant içiyorum ki, kanımın son damlasına ve son nefesime kadar, canımla ve malımla, özgürlük yolunda bayrağımızın göklerde dalgalanması için çalışacağıma söz veriyorum.”
Yapılan Yenilikler
Mahabad Cumhuriyeti kısa ömürlü olmasına karşın Modern Devlet esasına dayanarak birçok yenilik ve hizmetler gerçekleştirilmiştir.İşte onlardan Bazıları;
10 Ocak 1946′da yayın hayatına başlamış olan Kurdistan dergisinin yayına devamına ve Kurdistan adlı resmî bir gazetenin çıkarılmasına karar verildi.
Kürdistan Milli Meclisi, aldığı kararlar ile eğitim alanında iyileştirme kararı aldı ve genel ve zorunlu ilk öğretimi tesis eden yasalar çıkardı.
Fakir ailelerin çocuklarına para yardımı, giyecek ve ders kitapları verildi.Kültürel çalışmaların önemini vurgulayan meclis, ilk olarak iki Kürt şairin, Hejar ile Hêmen’in şiir kitaplarını devlet matbaasında bastırdı. Kısa bir süre içerisinde Kürt okulları kuruldu ve Kürtçe eğitime başlandı.
Hawar ve Hilale adıyla iki yeni dergi yayınlandı.10 Mart’ta ise Sovyetlerin göndermiş olduğu bir verici istasyonu ile Mehabad Radyosu yayın yapmaya başladı.
Kadı Muhammed
Kürt-Azeri ilişkisi
3 Mayıs 1946’da Mahabad Cumhuriyeti ile Bölgedeki diğer Cumhuriyet olan Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Milli Hükümeti arasında imzalanan anlaşmaya göre;
1. İki tarafın topraklarından her birine, tarafların her birinin temsilcileri gönderilecek,
2. Kürtlerin çoğunlukta olduğu Azerbaycan topraklarında Kürt yönetimi temsilcileri, Azerilerin çoğunlukta olduğu Kürt topraklarında ise Azeriler arasında temsilciler bulunduracak,
3. İki hükûmet, ekonomik sorunlarla uğraşacak olan bir Birleşik Ekonomi Komitesi oluşturacak.
4. Gerekli olduğu zaman karşıklı askerî yardım yapılacak.
5. İran hükûmetiyle her türlü görüşmeler, iki hükûmetin onayı alındıktan sonra yürütülecek.
6. Azerbaycan hükûmeti, kendi topraklarında yaşayan Kürtler için eğitim alanında girişimler örgütlemek amacıyla gerekli olan önlemleri almayı üstlendi. Kürt hükûmeti de kendi tarafından, İran Kürdistan topraklarında yaşayan Azerbaycanlılar için aynı girişimleri gerçekleştirme vaadinde bulundu.
7. İki halk arasında tarih içinde yerleşmiş olan dostluk ve işbirliği ilişkilerini bozma denemesinde bulunan ya da onların ulusal birliğine el uzatan, kim olursa olsun, iki halk tarafından cezalandırılacaktır.
Mahabad Cumuriyet’in Yıkılışı
17 Aralık’ta İran Şah yönetimi orduyu Kürt kentlerine göndererek işgal etti ve Mahabad Cumhuriyeti’ne son verdi. Kürt liderler gözaltına alındı ve 31 Mart 1947 tarihinde Cumhurbaşkanı #Qazi Muhammed#, Başbakan Hacı Baba Şeyh ve Savunma Bakanı Muhammed Hüseyin Han Seyfi Kadı, Qazi Muhammed’in kardeşi Sadri Qazi, amcasının oğlu Seyfi Qazi Çarçıra Meydanı’nda gizlice asıldı.
kadı muhammed idam
Qazi Muhammed’in İdamı
kürtler iran idam
Mahabad Kürt Devleti Neden Kısa Süreli Oldu ?
Koohi-Kamali Devletin Çöküş Nedenini Şöyle anlatmaktadır;
”Öncelikle Kürt toplumunun ana özelliği olan kabile bölünmüşlüğü, merkezi hükümete karşı direnişin sonucunda Kürt Cumhuriyetinin kurulmasında rol oynadığı gibi bu cumhuriyetin yıkılmasına da sebebiyet vermiştir. Değişik kabileler, daha doğrusu bu kabilelerin liderleri arasındaki çatışma ve çekişmeler ulusal hareketin önünde önemli bir engel olmuştur. Bir veya birden çok kabilenin kendi çıkarları uğruna dış güçlerle iş birliği yapması Kürt tarihinde olağan bir haldir. İkinci iç sebep cumhuriyetin iyi örgütlenmiş ve politik deneyimine sahip güçlü yönetimden yoksun olması olgusudur.”
Yani kısacası Kürtler’in birlik olamaması ve Kürtlerin içinden hainlik yapıp düşmanlarla işbirliği yapmalarıdır. Bugün olduğu gibi Yine Kürtler birlik değiller ve düşmanlar Kürtleri Egemenlik altına kolayca alıyorlar..
Kürt Tarihinin İnkar Edilmesi
Günümüzde bazı Türk tarihçiler bu gerçeği her zamanki gibi inkar edip red etmektedir.Bize dayatılan okullarda öğretilen pohpohlanmış egosu yüksek Atatürkçülük Kemalist Eğitim sisteminde Kürtler yoksayılıp Türk Kürt kardeşliğine darbe vurmuştur.Türk Tarihinde,Kürt Teali Cemiyeti dışında Kürtlere yer verilmeyip,Kürt Teali Cemiyetini de kötü gösterip Kürt düşmanlığını açıkça göstermektedir.
Bazıları ise”Kürt Tarihi hani nerde geçiyor” gibi saçma sapan yorumlar yapmaktadır.Bu şekilde diyen arkadaşların ve okullarda öğretilen Türk tarihinde tabiki Kürt tarihi geçmiyor.İlerde Ana Dilde Eğitim gelir ve artık Kürtler kendi Tarihlerini öğrenirler..
KÜRTLER NEDEN TARİHİNE DÜŞMAN ?
Bu ırkçı kafatasçılar Osmanlı devletinin yıkılışından sonra İslam Tabeası yerine ırkçı kafatasçı sistemi getirenlerdir.Daha önceki yazılarımızda belirttiğimiz gibi,Cumhuriyet kurulduktan sonra Kürtlere zulümler başlamış,Atatürkçülük Türkçülük adı altında kafatasçı Eğitim sistemiyle Türk ve Kürt çocuklarına Kürtler düşman ettirilmiş ve Kürtlere dair ne varsa hepsini yoksaymış inkar etmişlerdir.Bugün Mezopotamya ve Anadoluda yaşayan Kürtlerin yarısı bu ırkçı Eğitim sistemiyle kendi özüne benliğine düşman ettirilmiştir.Kürt oldukları halde Kürdüm dahi diyemiyorlar.Tarihini, Kültürünü bilmeyen Kürt nesiller yetişiyor.Kürtlük onlar için bişey ifade etmiyor,çünkü yıllardır beyinlerine türklük pompalanmıştır empoze edilmiştir.
Her Milletin olduğu gibi Kürtlerinde kendi tarihini,Dilini,Kültürünü öğrenmesi gerekir..[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Türkçe) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەم بابەتە 999 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | kurtler.net
فایلی پەیوەندیدار: 3
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 31-12-2021
1. کورتەباس Şeddâdîler
زمانی بابەت: Türkçe
ڕۆژی دەرچوون: 31-12-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 12-11-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 13-11-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 13-11-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 999 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.197 KB 12-11-2022 سارا کس.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
گەلاوێژ ساڵح خزر بندیان
ژیاننامە
ڕێژەن بورهان شێخ ئەحمەد
پەرتووکخانە
ڕِاپۆرتى کشتوکاڵى بەروبوومەکانى هاوینە وەرزى چاندنى 2013
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
کورتەباس
مۆزەخانەی ورمییە گەوهەرە مێژووییەکانی لە ئامێز گرتووە
ژیاننامە
شیراز ئیبراهیم
ژیاننامە
عەلی عەریف حەمید
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
ڕاپۆرتى بەرهەمى بەروبوومى هاوينە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
ژیاننامە
شلێر غەفور ژاژڵەیی
ژیاننامە
سەرهەد محەمەد حاجی قادر
پەرتووکخانە
ڕوپێوى ئامارى چاندراوى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2011-2012
ژیاننامە
دکتۆر ئومێدی شار
وێنە و پێناس
شەهید یونس دوتازایی لەگەڵ مەسعود بارزانی ساڵی 1989
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
چەند خانمێکی گەڕەکی کانێسکان لە سلێمانی ساڵی 1976
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
کورتەباس
تەونکردن لە کوردستان
وێنە و پێناس
سەرۆک کەرتەکانی تایبەت بە سەرژمێری گشتى دانیشتووانی ئێراق لە شارى هەولێر ساڵی 1965
وێنە و پێناس
چەند نەوەیەکی شاعیری کورد پیرەمێرد
پەرتووکخانە
توێژینەوەیەک لەبارەی: ڕوانگەی ئیسرائیل بەرامبەر کورد چەندە ستراتیجیە چەندە تاکتیکیە؟
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
کورتەباس
مەزاری نەوەکانی میرنشینی سۆران لە گۆڕستانی گەڕەکی خانزاد
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
وێنە و پێناس
ناو بازاڕی شاری هەولێر ساڵی 1963
کورتەباس
خۆشاوى پێنجوێن
ژیاننامە
نێرگز عەزیز بابا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
بە وێنە.. نۆژەنکردنەوەی قەڵای هەولیر بەردەوامە
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ڕووپێوى رووبەرە چاندراوەکانى بەروبوومى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
ژیاننامە
ژاڵە ساڵح

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
زاهیر عەبدوڵڵا
24-09-2010
هاوڕێ باخەوان
زاهیر عەبدوڵڵا
ژیاننامە
کەریم دەشتی
20-01-2011
هاوڕێ باخەوان
کەریم دەشتی
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
08-11-2024
هاوڕێ باخەوان
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
21-11-2024
کشمیر کەریم
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
کورتەباس
شوێنەواری کفری: دەستدرێژی کراوەتە سەر شوێنەوارێکی مێژوویی، کە تەمەنی زیاتر لە 2 هەزار ساڵە و ڕووبەرێکی زۆری زەوییەکەیان کێڵاوە
23-11-2024
سارا سەردار
شوێنەواری کفری: دەستدرێژی کراوەتە سەر شوێنەوارێکی مێژوویی، کە تەمەنی زیاتر لە 2 هەزار ساڵە و ڕووبەرێکی زۆری زەوییەکەیان کێڵاوە
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕاپۆرتى بەرهەمى بەروبوومى هاوينە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
توێژینەوەیەک لەبارەی: ڕوانگەی ئیسرائیل بەرامبەر کورد چەندە ستراتیجیە چەندە تاکتیکیە؟
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕووپێوى رووبەرە چاندراوەکانى بەروبوومى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕوپێوى ئامارى چاندراوى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2011-2012
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕِاپۆرتى کشتوکاڵى بەروبوومەکانى هاوینە وەرزى چاندنى 2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
ڕاپورتى کێلگەکانى پەلەوەر لە هەرێمى کوردستان 2013
25-11-2024
هەژار کامەلا
ڤیدیۆ
حەبیبوڵڵا خانی سنە ئەو کوردەی ملی بۆ ڕەزا شا کەچ نەکرد
25-11-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ئامارەکانى کەش و هەوا لە پارێزگاکانى هەرێمى کوردستان لە ماوەى ساڵانى 2012-2020
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
پوختەى ئاماری سامانى ئاژەڵ لە هەرێمی کوردستان 2014-2023
25-11-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
پوختەى داتاى بەروبوومە کشتوکاڵيەکان 1969-2023
25-11-2024
هەژار کامەلا
ئامار
بابەت
  527,272
وێنە
  112,109
پەرتووک PDF
  20,585
فایلی پەیوەندیدار
  106,859
ڤیدیۆ
  1,596
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
290,177
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,812
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,274
عربي - Arabic 
31,932
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,655
فارسی - Farsi 
11,171
English - English 
7,786
Türkçe - Turkish 
3,684
Deutsch - German 
1,807
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,159
ژیاننامە 
26,643
پەرتووکخانە 
25,993
کورتەباس 
18,927
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,009
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,018
شەهیدان 
11,928
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,494
بەڵگەنامەکان 
8,402
وێنە و پێناس 
7,417
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,491
ڤیدیۆ 
1,492
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
824
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
فەرمانگەکان  
764
شوێنەوار و کۆنینە 
636
گیانلەبەرانی کوردستان 
343
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
یارییە کوردەوارییەکان 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
ئیدیۆم 
51
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
327
PDF 
32,158
MP4 
2,660
IMG 
205,841
∑   تێکڕا 
240,986
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
گەلاوێژ ساڵح خزر بندیان
ژیاننامە
ڕێژەن بورهان شێخ ئەحمەد
پەرتووکخانە
ڕِاپۆرتى کشتوکاڵى بەروبوومەکانى هاوینە وەرزى چاندنى 2013
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
کورتەباس
مۆزەخانەی ورمییە گەوهەرە مێژووییەکانی لە ئامێز گرتووە
ژیاننامە
شیراز ئیبراهیم
ژیاننامە
عەلی عەریف حەمید
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
ڕاپۆرتى بەرهەمى بەروبوومى هاوينە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
ژیاننامە
شلێر غەفور ژاژڵەیی
ژیاننامە
سەرهەد محەمەد حاجی قادر
پەرتووکخانە
ڕوپێوى ئامارى چاندراوى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2011-2012
ژیاننامە
دکتۆر ئومێدی شار
وێنە و پێناس
شەهید یونس دوتازایی لەگەڵ مەسعود بارزانی ساڵی 1989
ژیاننامە
محەمەد ڕەشید
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
چەند خانمێکی گەڕەکی کانێسکان لە سلێمانی ساڵی 1976
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
کورتەباس
تەونکردن لە کوردستان
وێنە و پێناس
سەرۆک کەرتەکانی تایبەت بە سەرژمێری گشتى دانیشتووانی ئێراق لە شارى هەولێر ساڵی 1965
وێنە و پێناس
چەند نەوەیەکی شاعیری کورد پیرەمێرد
پەرتووکخانە
توێژینەوەیەک لەبارەی: ڕوانگەی ئیسرائیل بەرامبەر کورد چەندە ستراتیجیە چەندە تاکتیکیە؟
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
کورتەباس
مەزاری نەوەکانی میرنشینی سۆران لە گۆڕستانی گەڕەکی خانزاد
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
وێنە و پێناس
ناو بازاڕی شاری هەولێر ساڵی 1963
کورتەباس
خۆشاوى پێنجوێن
ژیاننامە
نێرگز عەزیز بابا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
بە وێنە.. نۆژەنکردنەوەی قەڵای هەولیر بەردەوامە
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ڕووپێوى رووبەرە چاندراوەکانى بەروبوومى زستانە لە هەرێمى کوردستان 2012-2013
ژیاننامە
ژاڵە ساڵح

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.875 چرکە!