پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
شوان شێخە
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پەیمان ئەحمەد کەلاری
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەیان حەمە عەلی
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
جوانڕۆ محەمەد
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ڕۆزا مەحمود
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هیوا عوسمان
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئارام جوامێری
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەحمەد دڵشاد نەجمەدین کاکەمیر
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
تریفە نادر حەمەد
25-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بارزان بەرواری
24-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,606
وێنە
  109,819
پەرتووک PDF
  20,257
فایلی پەیوەندیدار
  103,968
ڤیدیۆ
  1,535
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
128,909
پەرتووکخانە 
25,658
ژیاننامە 
25,461
کورتەباس 
18,170
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,723
پەند و ئیدیۆم 
13,588
شوێنەکان 
11,998
شەهیدان 
11,729
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,293
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,361
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,344
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,433
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
821
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
255
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   تێکڕا 
235,241
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
فەتانە وەلیدی
ژیاننامە
جیهاد دڵپاک
ژیاننامە
عەباس ژاژڵەیی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
25-09-2017
ژیاننامە
خەزال سیدۆ - دایکی کوردان
كيف إكتسب الآشوريون إسمهم؟
خانمانی کوردیپێدیا، ئازار و سەرکەوتنەکانی ژنانی کورد لە داتابەیسی نەتەوەکەیاندا هاوچەرخانە ئەرشیڤدەکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

مهدي كاكه يي

مهدي كاكه يي
كيف إكتسب الآشوريون إسمهم؟
#مهدي كاكه يي#
الحوار المتمدن-العدد: 5771 - 2018-01-29 - 21:14
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
نبذة تأريخية عن الكورد والآشوريين والعلاقة بينهم (51) – الآشوريون

قبل الحديث عن موضوع تسمية الآشوريين، أود أنّ أذكر بأن وديان سلاسل جبال زاگرۆس و تۆرۆس الكوردستانية، كانت الموطن الأصلي للأقوام المسماة بالأقوام الآرية والتي هي في الحقيقة أقوام زاگرۆسية، تمددت وإنتشرت في إيران وأفغانستان و پاكستان والهند وغيرها من دول قارة آسيا ووصل قسم من هذه الأقوام الزاگرۆسية الى أوروپا وإستقروا فيها وبذلك بدأت الحياة البشرية هناك منذ ذلك الوقت. هكذا فأنّ الشعوب المسمّاة بالآرية هي جميعها أحفاد الأقوام التي كانت تقطن في وديان سلاسل جبال زاگرۆس و تۆرۆس الكوردستانية منذ ما قبل التاريخ (للمزيد من المعلومات، يمكن الإطلاع على كتاب آريا القديمة وكوردستان الأبدية للمؤرخ الروسي صلوات گولياموف)1. نظراً لِكَون كوردستان مهد الحضارة البشرية، فأنها بلاد الأساطير والآلهة والمعتقدات والأديان. أسلاف الكورد هم روّاد إكتشاف النار والزراعة والكتابة والصناعة. رغم ريادة الشعب الكوردي في الحضارة، إلا أننا نراه اليوم في تقهقر وأصبح يلعب دوراً هامشياً في حياة البشرية على كوكبنا الأرضي، حيث يفتقد الى كيانٍ سياسي على أرضه، وأنّ وطنه مُقسّم ومُغتصَب وإرادته وحريته مُقيّدة، فهو غريبٌ وذليلٌ في وطنه والمُغتصِبون يدّعون بأنهم أصحاب كوردستان و يحكمون الشعب الكوردي بالنار والحديد ويُجرّدونه من هويته وشخصيته ووطنه ولغته وثقافته وتاريخه وتراثه وعقائده وأديانه وينهبون ثرواته. آن الأوان للشعب الكوردي أن يقوم بِنهضةٍ حضارية كبرى بِكسر قيود العبودية والذل والتبعية والتواصل في رفد الحضارة الإنسانية بالإختراعات والإبتكارات والعلوم والثقافة والفنون، كما كان يقوم بها أسلافه السومريون والسوباريون والخوريون – الميتانيون والميديون.
هكذا إنطلقت الأساطير والعقائد والأديان من أرض كوردستان، حيث أنه في العهود القديمة، كانت الشمس هي محور العبادات في المجتمعات الآرية (الزاگرۆسية) وكانت الشمس تُسمّى (سورياش، سورا، آسور، آهورا)2، حيث أنّ الخوريين - الميتانيين كانوا يُسمّون إله الشمس (آسور) و الكاشيون كانوا يُسمّونه (سورياش) وعند السوباريين تمت تسميته ب (آ- أُوسار). لا تزال اللغة الكوردية تحتفظ بالإسم الزاگرۆسي/الآري للشمس، حيث أن الشمس تُسمّى بالكوردية (خور).
قام السوباريون ببناء مدينة، وسمّوها بإسم إلههم (آ- أُوسار أو آسور)، وإتخذوها عاصمةً لهم. يذكر السيد عامر حنا فتوحي بأن الحاكم السوباري (كيكيا Kikkia) قام ببناء سور هذه المدينة وجعلها مدينة محصَّنة3. تغّيرَ إسم مدينة (آسور) الى (آشور) خلال الحُكم الآشوري، حيث أنه في الكتابات الأكادية تمّ تبديل حرف (س) في الإسم (آسور) الى حرف (ش)، وبذلك تمت كتابته بصيغة (آشور) بدلاً من (آسور) وتبنّى الآشوريون هذا الإسم ليكون إسماً لِإلههم وعاصمتهم ودولتهم. قام الملِك السوباري (أُوشپيا Ushpia)، ببناء معبدٍ للإله السوباري الأكبر (آ- أُوسار آسور) على أساس معبدٍ سومري قديم، والذي كانت تتم فيه عبادة الإلهة (إنانا Innana) التي تُسمّى عند الأكاديين ب(عشتار) و تمت تسمية هذا المعبد باللغة السوبارية (خورْزاك كورْكورا Ê Xurzak- Kurkura)4. يذكر الدكتور احمد خليل في إحدى مقالاته بأنّ الإسم (Ê Xurzak- Kurkura) مؤلّف من ثلاث مقاطع، (Ê) و (Xurzak) و (Kurkura)، حيث أنّ المقطع (Ê) يعني (الذي)، وهذا المقطع موجود أيضاً في بداية إسم إله السوباريين (آ- أُوسار). المقطع (Xur) و (Xurz ) صيغتان لإسم الشمس في اللغات الآرية الشرقية (اللغات الزاگروسية)، حيث أنّ الشمس كانت محور العبادة في الديانات الآرية. اللاحقة (ak) المُلحَقة بالكلمة (Xurzak)، هي لاحقة تُستخدم للدلالة على إسم مفرد نكِرة أي إسم مفرد غير مُعرّف، حيث أن هذه اللاحقة موجودة في اللغة الكوردية وتُعطي نفس المعنى مثل (دارێك DARÊK) أي (شجرة). المقطع (Kurkura) يعني (جبال). هكذا فأنّ إسم المعبد السوباري يعني (الذي هو شمس الجبال) أي (إله الجبال). الإلهَ السوباري (آسور)، الذي تمّ تعديل إسمه في العهد الآشوري الى (آشور)، إعتبره البابليون إلهاً أجنبياً ولذلك لم يتم إدخاله في طقوس البابليين ولم يتم ذكره من قِبل الملك البابلي، حمورابي، في مسلّته ضمن آلهة بابل.
عُرفت بلاد آشور في المصادر المسمارية بإسم (مات آشور)، أي (بلاد آشور)، ووردت بصورة (آ – شو- ار)، كما أن إسمها كُتِب في المصادر المصرية بصيغة (آسور) في عهد تُحوتْمُس الثالث (1490 – 1436 قبل الميلاد)5. كما أنّ إسم آشور جاء في بعض المصادر على شكل أَسْهور، و أَسْشور، وأَسور، وآثور، وآتور، وآسور، وآزور6. هذه الأسماء جميعها مُستمدة من إسم الإله السوباري (آ- أُوسار آسور).
كما أنّ الإله آشور (آسور) مُقتبّسٌ من إله الشمس الآري (سورياش، آسور، آهورا)، والذي إسمه يعني الشمس7. كما أنّ عبادة الإله السوباري، بصيغة (آسُور)، إنتقلت إلى الحِثّيين أيضاً، الذين كانوا يعيشون في الأناضول.
كان رمز إله الشمس السومري هو عبارة عن قرص شمس مجنَّح، النصف العلوي منه عبارة عن صورة لِشخصٍ مُلتحٍ، موضوع على رأسه تاجٌ، ويمسك دائرةً بِيده اليسرى وهذه الدائرة ترمز إلى الكون. عند إحتلالهم لِبلاد السوباريين، قام الأَموريون بِتغيير رمزَ الإله السُّوباري، حيث أنهم ألبسوا رأسه خوذةً لها قرنان8، الذي يرمز الى القمر الذي كان يُعبَد من قِبلهم، ووضعوا في يده اليمنى قوساً؛ الذي يرمز الى الحرب، وبذلك أصبح إله الشمس الزاگروسي النوراني عند الأموريين إلهاً للحرب.
يذكر المؤرخان (جيرمي بلاك Jeremy Black) و(أنثوني گرین Anthony Green) أنه لا علاقة للإله (آسورآشور) بالأقوام الصحراوية (السامية)، وأن عبادته كانت شائعة بين الأقوام الزا گروسية/الآرية، مثل السوباريين والخوريين - الميتانيين والحِثّيين. لقد أطلق الميتانيون اسم (مِترا Mitra) على الإله (آسور) وقد تكون هذه الصيغة صفة للإله وليس اسماً له، حيث أنهم صوّروه في أختامهم الأسطوانية والذي يمكن إعتباره أحد صيغ الإله الوطني السومري (إنليل Enlil)a، مع الأخذ بِنظر الإعتبار أن الميثولوجيا السومرية كانت جبلية/زا گروسية/ شمسانية الأصل.
تُشير النصوص السومرية الى أنّ السومريين كانوا أول مَن إحتفلوا بِعيد (أكيتو Akitu) الذي كان يبدأ في الأول من شهر نيسان من كل عام. الإسم السومري لهذا العيد هو (أكيتي (Ákiti) وكانت إحتفالات السومريين بهذا العيد تستمر لمدة أحد عشر يوماً9.
قام الأموريون بإقتباس عيد (أكيتو Akitu) السومري وجعلوه عيداً آشورياً. كما أن البابليين إقتبسوا هذا العيد السومري وجعلوه رأس السنة الجديدة للإله البابلي (مردوخ)، وجعلوا الإلهة (صِرْبانِيتوم) التي هي زوجةَ الإله (مردوخ)، زوجةً للإله آشور، وجعلوا الإله (نابو) الذي هو إبن الإله (مردوخ)، إبناً للإله آشور10. يقول (هاري ساگز Hary Sags) بهذا الصدد أنّ الإله (آشور) إمتصّ عدّة مظاهر من الإله السومري (إنليل) ومن مردوخ، إله بابل11.
نستنتج مما تقدم، بأنّ إسم الآشوريين وإسم إلههم وبلادهم مُستمّدٌ من إسم الإله السوباري (آسور). في الحلقات القادمة ستتم مواصلة الحديث عن الآشوريين، حيث أنّ الحلقة القادمة ستُركّز على أصل الآشوريين.
المصادر
1. صلوات گولياموف. آريا القديمة وكوردستان الأبدية (الكرد من أقدم الشعوب). ترجمة د. اسماعيل حصاف، متابعة وتدقيق مارگريت حصاف، مطبعة رۆژهەڵات (هەولێر)، الطبعة الأولى، 2011.
2. جورج رو. العراق القديم. ترجمة وتعليق حسين علوان حسين، بغداد، وزارة الثقافة والإعلام، الطبعة الثانية، 1986م، صفحة 333.
3. عامر حنا فتوحي. الكلديون .. الكلدان .. منذ بدء الزمان – 5300 ق. م حتى الآن. الطبعة الثانية، 2007، صفحة 100.
4. المصدر السابق، صفحة 94.
5. الدكتور محمد بيومي مهران. تاريخ العراق القديم، 1990، صفحة 324.
6. هاري ساغز. عظمة آشور. ترجمة وتحقيق خالد اسعد عيسى وأحمد غسان سبانو، 2011، صفحة 11.
7. المصدر السابق، صفحة 298.
8. عامر حنا فتوحي. الكلديون .. الكلدان .. منذ بدء الزمان – 5300 ق. م حتى الآن. الطبعة الثانية، 2007، صفحة 95 – 96.
9. جورج رو (1986). العراق القديم. ترجمة وتعليق حسين علوان حسين، بغداد، وزارة الثقافة والإعلام، الطبعة الثانية، صفحة 148.
10. عامر حنا فتوحي. الكلديون .. الكلدان .. منذ بدء الزمان – 5300 ق. م حتى الآن. الطبعة الثانية، 2007، صفحة 95.
11. هاري ساغز. عظمة آشور. ترجمة وتحقيق خالد اسعد عيسى وأحمد غسان سبانو، 2011، صفحة 298.
المراجع
a. Jeremy Black and Anthony Green. Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia, London, 2000, page 38.
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 205 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/ - 15-04-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 13
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 29-01-2018 (6 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 15-04-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 16-04-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 15-04-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 205 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
ژیاننامە
ڕۆزا مەحمود
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
کورتەباس
تایبەتمەندییە هونەرییەکانی گۆرانیی وموزیکی کەلەپووری ومیللیی کوردی
ژیاننامە
ئارام جوامێری
ژیاننامە
هیوا عوسمان
پەرتووکخانە
سۆلفێجی لیریکی و ڕیتمیی خوێندنەوەیەک بۆ پەیژە موزیکییە سەرەکییەکانیی ڕۆژهەڵاتى
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
پەیمان ئەحمەد کەلاری
کورتەباس
سەرهەنگ عەبدولڕەحمان: وەرگێڕانی ئەدەبیی بۆ منداڵان هێندەی نووسین بۆ منداڵان گرنگ و کاریگەرە
ژیاننامە
بەیان حەمە عەلی
ژیاننامە
تریفە نادر حەمەد
پەرتووکخانە
ڕۆستم و زۆراب
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
پەرتووکخانە
فێربوونی زمان و ئاستەنگەکانی فێربوونی زمانی منداڵ لە تەمەنی (2-3) ساڵیدا
وێنە و پێناس
شێخ ئیبراهیم ئامادینی
ژیاننامە
جوانڕۆ محەمەد
ژیاننامە
ئاریان فەرەج
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
خستنەکاری کەلەپووری گۆرانی له موزیکی هاوچەرخی کوردیدا
کورتەباس
دۆزینەوەی گۆڕدخمەی زەردەشتی لە ئەفریقیا
کورتەباس
کوڕێکی دوور لە وڵاتم
ژیاننامە
تەلار جەلال مەجید
پەرتووکخانە
تایبەتمەندییە ھونەرییەکانی گۆرانی فۆلکلۆری و میللی دەڤەری برادۆست
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
قوتابخانەی چوارتا
کورتەباس
ئانا بۆفارۆڵ: ژنی کورد زۆر مۆدێرنە
ژیاننامە
شوان شێخە

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
فەتانە وەلیدی
20-10-2009
هاوڕێ باخەوان
فەتانە وەلیدی
ژیاننامە
جیهاد دڵپاک
29-11-2009
هاوڕێ باخەوان
جیهاد دڵپاک
ژیاننامە
عەباس ژاژڵەیی
13-01-2010
هاوڕێ باخەوان
عەباس ژاژڵەیی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
25-09-2017
17-06-2017
هاوڕێ باخەوان
25-09-2017
ژیاننامە
خەزال سیدۆ - دایکی کوردان
01-10-2019
بەناز جۆڵا
خەزال سیدۆ - دایکی کوردان
بابەتی نوێ
ژیاننامە
شوان شێخە
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پەیمان ئەحمەد کەلاری
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەیان حەمە عەلی
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
جوانڕۆ محەمەد
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ڕۆزا مەحمود
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هیوا عوسمان
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئارام جوامێری
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەحمەد دڵشاد نەجمەدین کاکەمیر
26-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
تریفە نادر حەمەد
25-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بارزان بەرواری
24-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,606
وێنە
  109,819
پەرتووک PDF
  20,257
فایلی پەیوەندیدار
  103,968
ڤیدیۆ
  1,535
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
128,909
پەرتووکخانە 
25,658
ژیاننامە 
25,461
کورتەباس 
18,170
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,723
پەند و ئیدیۆم 
13,588
شوێنەکان 
11,998
شەهیدان 
11,729
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,293
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,361
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,344
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,433
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
821
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
255
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   تێکڕا 
235,241
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
ژیاننامە
ڕۆزا مەحمود
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
کورتەباس
تایبەتمەندییە هونەرییەکانی گۆرانیی وموزیکی کەلەپووری ومیللیی کوردی
ژیاننامە
ئارام جوامێری
ژیاننامە
هیوا عوسمان
پەرتووکخانە
سۆلفێجی لیریکی و ڕیتمیی خوێندنەوەیەک بۆ پەیژە موزیکییە سەرەکییەکانیی ڕۆژهەڵاتى
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
پەیمان ئەحمەد کەلاری
کورتەباس
سەرهەنگ عەبدولڕەحمان: وەرگێڕانی ئەدەبیی بۆ منداڵان هێندەی نووسین بۆ منداڵان گرنگ و کاریگەرە
ژیاننامە
بەیان حەمە عەلی
ژیاننامە
تریفە نادر حەمەد
پەرتووکخانە
ڕۆستم و زۆراب
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
پەرتووکخانە
فێربوونی زمان و ئاستەنگەکانی فێربوونی زمانی منداڵ لە تەمەنی (2-3) ساڵیدا
وێنە و پێناس
شێخ ئیبراهیم ئامادینی
ژیاننامە
جوانڕۆ محەمەد
ژیاننامە
ئاریان فەرەج
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
خستنەکاری کەلەپووری گۆرانی له موزیکی هاوچەرخی کوردیدا
کورتەباس
دۆزینەوەی گۆڕدخمەی زەردەشتی لە ئەفریقیا
کورتەباس
کوڕێکی دوور لە وڵاتم
ژیاننامە
تەلار جەلال مەجید
پەرتووکخانە
تایبەتمەندییە ھونەرییەکانی گۆرانی فۆلکلۆری و میللی دەڤەری برادۆست
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
قوتابخانەی چوارتا
کورتەباس
ئانا بۆفارۆڵ: ژنی کورد زۆر مۆدێرنە
ژیاننامە
شوان شێخە

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 2.328 چرکە!