پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
ڕەشید خان پاڵەوانی کوردانی خۆراسان
20-06-2025
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سەعدیە حەجی تەمۆ ڕەڤۆ
20-06-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
خارپێت -ئەلەزیز
20-06-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
ڕەیحان بایک
20-06-2025
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ڕەئیس پیری؛ ئەو کوردەی ئەمریکای دۆزییەوە
19-06-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
زادینا خەلەف غەریب خدر
19-06-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد عەلی سەلمان
19-06-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
دلۆڤان دەخیل عەبدۆ حسێن
18-06-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
ڕۆڵى وەبەرهێنانى راستەوخۆى بیانى لە هەرێمى کوردستان لەنێوان ساڵانى (2006-2024)؛ پارێزگاى سلێمانى وەک نمونەیەک
18-06-2025
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
پۆلێک شەهیدی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
18-06-2025
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  558,192
وێنە
  118,614
پەرتووک PDF
  21,438
فایلی پەیوەندیدار
  114,394
ڤیدیۆ
  2,011
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
302,196
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
93,275
هەورامی - Kurdish Hawrami 
67,063
عربي - Arabic 
38,019
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
25,365
فارسی - Farsi 
13,673
English - English 
8,275
Türkçe - Turkish 
3,753
Deutsch - German 
1,946
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
53
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
29
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,254
ژیاننامە 
27,719
پەرتووکخانە 
26,564
کورتەباس 
20,902
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,479
شوێنەکان 
15,192
پەند 
13,747
شەهیدان 
11,875
کۆمەڵکوژی 
11,186
هۆنراوە 
10,596
بەڵگەنامەکان 
8,594
وێنە و پێناس 
8,510
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,587
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
2,122
ڤیدیۆ 
1,890
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,517
فەرمانگەکان  
1,122
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
838
کارە هونەرییەکان 
788
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
765
شوێنەوار و کۆنینە 
707
گیانلەبەرانی کوردستان 
674
ئیدیۆم 
458
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
226
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
203
نەریت 
161
ژینگەی کوردستان 
102
خواردنی کوردی 
95
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
54
بەرهەمە کوردستانییەکان 
45
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,640
MP4 
3,258
IMG 
218,810
∑   تێکڕا 
256,260
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
فەریقە کوێر
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-06-1947
ژیاننامە
گولنار عەلی
ژیاننامە
محەمەد ڕەزا سەلاسی باباجانی...
ژیاننامە
بەرزانی قالەی خەڵووز
پیرەمێرد
هاوکارانی کوردیپێدیا، لە هەموو بەشەکانی کوردستانەوە، زانیارییە گرنگەکان بۆ هاوزمانانیان ئەرشیڤدەکەن.
پۆل: ژیاننامە | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Copy Link5
E-Mail0
Facebook4
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram1
Twitter2
Viber2
WhatsApp1
نرخاندنی بابەت
24 دەنگ 4
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)14
English - English8
عربي - Arabic53
فارسی - Farsi2
Türkçe - Turkish2
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian1
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese1
日本人 - Japanese0

پیرەمێرد

پیرەمێرد
$ژیاننامە$
تۆفیق مەحموود هەمزە ناسراو بە (پیرەمێرد) و (حاجی تۆفیق بەگ) (1867-1950ز.) شاعیر و نووسەر و ڕۆژنامەوانی ناوداری کورد بوو. لە #سلێمانی# لەدایک بووە و لە لاویدا زانستی ئایینی دەخوێنێت. شێخ مستەفای نەقیب و شێخ سەعیدی حەفید لە 1898ز. دا دەیبەن بۆ ئەستەمبوڵ. لەوێ لە کۆلیژی یاسا دەخوێنێت و لە حکومەتی عوسمانیدا لە چەند پۆستی ئیداری و سیاسیدا دادەمەزرێ. لە دوای شۆڕشی #شێخ سەعیدی پیران# لە 1925ز. و تێکچوونی بارودۆخ، دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی و تا دوا ساتی ژیانی هەر لەوێ خەریکی کاری ئەدەبی و ڕۆژنامەوانی دەبێت. پیرەمێرد بەرهەمی ئەدەبیی زۆری هەیە.=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/64/0003.JPG=KTML_Photo_Alt=دەستخەتی پیرەمێرد=KTML_Style=width:20%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/64/0003.JPG=KTML_Photo_End=
ناوی تۆفیق کوڕی مەحموود ئاغا کوڕی هەمزاغای مەسرەف. لە ساڵی 1867ز. لە گەڕەکی گۆیژەی شاری سلێمانی لە دایکبووە. لە تەمەنی شەش حەوت ساڵیدا، لە سلێمانیدا نێرراوەتە حوجرە و مزگەوت و پاش ماوەیەک دەبێت بە فەقێ لە مزگەوتی هەمزاغای باپیری و لای مەلا مەحمود ناوێک دەست دەکات بە خوێندن و فێربوونی عەرەبی و وانەی ئایینی. لە خوێندنی عەرەبیدا دەچێتە پێشەوە و دەست دەکات بە خوێندنی سیوتی. پاش ئەوەی زۆربەی مزگەوتەکانی شاری سلێمانی گەڕاوە ئەوسا ڕووی کردووەتە مزگەوتەکانی شاری بانە لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان (1). کە لە بانەوە گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی، لە 1882ز. دا لە تەمەنی 15 ساڵیدا، کراوە بە نووسەری بەڕێوبەرایەتی ڕەگەزنامە لە سلێمانی. لە 1883ز. دا کراوە بە نووسەری ئەملاکی هومایۆنی لە #هەڵەبجە#. لە 1886ز. دا کراوە بە سەرنووسەری دادگای شارباژێڕ، ئەو دەمە پێیان وتووە (باشکاتب) . لە 1895ز. دا کراوە بە یاریدەری داواکاری گشتی لە کەربەلا، بەڵام ئەو کارەی بە دڵ نەبووە و وازی لە فەرمانی میری هێناوە.
شێخ مستەفای نەقیب کردوویەتی بە جێگری خۆی بۆ ڕاپەڕاندنی کارەکانی و ژیانێکی باش و لەباری بۆ گونجاند. لەسەر بانگهێشتی سوڵتان عەبدولحەمید، شێخ مستەفای نەقیب و شێخ سەعیدی حەفید کاروانێک ڕێکدەخەن لە 1898ز. دا دەچن بۆ تورکیا، پیرەمێرد هاوسەفەریان دەبێت. ساڵی 1899ز. شێخ سەعید و پیرەمێرد پێکەوە چوون بۆ حەج و لە گەڕانەوەیاندا بۆ ئەستەنبوڵ #سەید ئەحمەدی خانەقا# و وەفاییی شاعیریشیان لەگەڵ دەبێت. #وەفایی# لە ڕێگا کۆچی دواییکردووە.
لە ساڵی 1899ز. دا بە فەرمانی شاهانە دەبێت. بە ئەندامی ئەنجوومەنی بەرزی ئەستەمبوڵ. بەهۆی عیزەت پاشاوە لە ئەستەمبوڵ لە کۆلیژی یاسا دەخوێنێت، بڕوانامەی یاساناس وەردەگریت. لە 1905 تا 1908ز. لە ئەستەمبوڵ بە کاری پارێزەری و گۆڤار و ڕۆژنامەوانییەوە خەریک بووە. لە 1907ز. دا بووە بە ئەندامی کۆمەڵەی کورد کە بە نهێنی پێکهاتبوو بە سەرۆکایەتی شێخ عەبدولقادری شەمزینی.
لە ئەیلوولی 1909ز. دا بووە قائیمقامی #جوڵەمێرگ#
لە نیسانی 1912ز. دا بووە قائیمقامی قەرەمورسل
لە شوباتی 1915ز. دا بووە بە قائیمقامی بالاوا
لە ئەیلولی 1916ز. دا بووە بە قائیمقامی بیت الشباب
لە مارتی 1917ز. دا بووە بە قائیمقامی گموش کوی. لە هەمان ساڵدا بەهەمان پلە چووەتە ئیتەپازاری، هەگەلی ئوتە کە دوورگەیەکی خۆش و ناوداری تورکیایە.
لە نیسانی 1918 دا بووە بە پارێزگاری (موتەسەڕیف) شاری ئەماسییە لە تورکیا. تاکوو ساڵی 1923ز. لەوێ بووە.
حاجی تۆفیق کە زۆربەی تەمەنی گەنجێتی و هەرزەکاری لە تورکیادا ڕابواردبوو و لەوێ ژنێکی هێنابوو دوو کوڕی (نەژاد و وەداد) لێ هەبوو. لەو کاتەدا بنەماڵەکەی لە سلێمانییەوە دەست دەکەن بە نامەنووسین بۆی بەتایبەتیی مستەفا سائیبی خوشکەزای گەلێ نامەی بۆناردووە و داوای گەڕانەوەیان لێکردووە بگەڕێتەوە بۆ کوردستان. بەهۆی شۆڕشی کورد لە تورکیا و تێکچوونی بار و بەهۆی ئەوەی کە پیرەمێرد خۆشی ئەندامی کۆمەڵەی کورد بوو لە ساڵی 1923ز. پیرەمێرد، ژن و منداڵەکانی لە ئەستەمبوڵ بەجێ ئەهێڵێت و لە ڕێگەی سووریاوە بە شاری حەلەب دا دێتەوە بۆ بەغدا و لەوێوە دەگەڕێتەوە بۆ کوردستان.
لەو کاتەدا ڕۆژنامەی ژیانەوە لە سلێمانی دەردەچوو. هەواڵی گەیشتنەوەی پیرەمێرد بەهەواڵێک بڵاودەکاتەوە: (جەنابی تۆفیق بەگی مەحموود ئاغا کە بیست و سێ ساڵە لەوەتەن دوورکەوتۆتەوە، شەوی 30ی کانونی دووەمی 1925ز. تەشەریفی هاتەوە مەملەکەتەکەمان، بەقدومی ئەم زاتە زۆر مەسرور و خۆشحاڵە، بەناوی هەموو خۆوڵاتییەکەوە بەخێرهاتنی دەکەین) (2) .
پیرەمێرد تا دواهەناسەی ژیانی بە ڕۆژنامە و نووسینەوە خەریک بووە، تا لە 19ی حوزەیرانی 1950ز. دا، بەرانبەر بە 4ی ڕەمەزانی 1369ز.ی کۆچی، لە شاری سلێمانی لە تەمەنی 83 ساڵیدا بەهۆی نەخۆشیی شەکرە و نەخۆشیی گورچیلەوە کۆچی دواییکردووە. لەسەر خواستی خۆی لە گردی مامەیارە، ئەوەی جاران مەڵبەندی ئاهەنگ گێڕانی جەژنی نەورۆزی بوو، بەرانبەر بە ئەرخەوانەکانی گردی سەیوان بووە، لەوێدا نێژراوە.
$ڕۆژنامەنووسی$
پیرەمێرد لە ساڵەکانی یەکەمی گەیشتنی بە تورکیا و هەر لەو کاتەوە کە ئەندامی مەجلیسی عالی ئەستەنبوڵ و خوێندکاری کۆلیژی یاسا بووە، دەستی کردووە بە نووسین و وەرگێڕانی هۆنراوە و وتار و زیندووکردنەوەی وێژەی کوردی و ناساندنی بەو جیهانە نوێیە. لە چەندین گۆڤار و ڕۆژنامەدا یا خاوەن و سەرنووسەر بووە یاخود لە دەستەی نووسەراندا بووە و نووسەرێکی چالاک بووە.=KTML_Quote_Begin==KTML_Style=width:30%;float:right;=KTML_Quote_Icon=🔥=KTML_Quote_Content==KTML_Red=ئەم ڕۆژی ساڵی تازەیە نەورۆزە هاتەوە
جەژنێکی کۆنی کوردە بەخۆشی و بەهاتەوە..=KTML_End==KTML_Quote_End=
کاتێک لە ساڵی 1924ز. دا دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی پاش 25 ساڵ ژیان لە تورکیا (3) ، وای چاوەڕواندەکرد ئەو وڵاتەی لە 1898ز. جێی هێشتووە گۆڕابێت و لەبارودۆخێکی جیاواز و پێشکەوتوودا خۆی بنوێنێت، بەڵام بەداخەوە گۆڕان و بەرەوپێشچوونێکی ئەوتۆی تیادا بەدی نەکرد، لەگەڵ ئەمەشدا کە ئەو لە پلەوپایەی موتەسەڕیفی شاری ئەماسییەی تورکیاوە هاتبووەوە، بەهیچ جۆرێک بەلای پایەبەرزی و کورسی وەزارەت و نوێنەرایەتی گەل و پلەی فەرمانبەری میریدا نەچوو، ڕۆژنامەی بەپێشتر و پێویستتر زانی، ئەم بڕوایەشی لەخۆیەوە نەهێنابوو، بەڵکوو ئەنجامی تاقیکردنەوەیەکی سەختی درێژخایەن بوو لە ئەستەنبوڵ، لەو دەمەدا ئەستەنبوڵ قیبلەی ڕۆشنبیران و سەرچاوەی زانست و ئەدەب بوو، لەو شارە گەورەیەدا دوو جیهان بەیەک دەگەیشتن، جیهانی کۆن و دواکەوتووی ڕۆژهەڵات، وەجیهانی نوێ و ڕاپەڕیوی ئەوروپا (4) . پیرەمێرد دەیویست ئەو بەرگی پێشکەوتن و گیانی ڕاپەڕینە شارستانییە بکاتە بەری وڵاتە دواکەوتووەکەی، لەبەر ئەوە خوێندەواری و فێربوونی خوێندنی بەمەرجی بنەڕەتی ئەو پێشکەوتنە دادەنا، زۆرجار دەینووسی کە میللەت تا خوێندەوار نەبێت هەنگاوێک نانێت. هەر لەبەرئەمەش بوو کە لە قوتابخانەی زانستی دا دەوری ڕابەر و دامەزرێنەری بینی. لەلایەکی تریشەوە دەوری پێشڕەوی بینی لە کردنەوەی قوتابخانەی کچاندا لە سلێمانی و هاندانی کۆمەڵانی خەڵک بۆ ناردنی کچەکانیان بۆ قوتابخانە. لە بەرانبەر ئەم کارەیدا تووشی گەلێ هێرش و توانج بوو بەڵام دیسان کۆڵی نەئەدا، و گەرمتر و جوانتر هۆنراوەی بۆ کچان و قوتابخانەی کچان دەگوت.
پاش گەڕاندەوەی لە تورکیا، چەند ساڵێک لە شاری سلێمانیدا دەمێنێتەوە بەبێ ئەوەی توخنی کاری میری بکەوێت، لە ساڵی 1926ز. دا لە مانگی کانوونی یەکەمدا شارەوانی سلێمانی ڕۆژنامەی ژیان دەرئەهێنێت بە سەرۆکایەتی حسێن کازم و پیرەمێردیش دەکرێت بە سەرپەرشتکاری ڕۆژنامەکە.
لە ساڵی 1932ز. دا حسێن کازم کۆچی دوایی کردووە و پیرەمێرد دەکرێت بە بەڕێوبەری ئەو ڕۆژنامەیە، لە ساڵی 1934دا چاپخانەکەی شارەوانی بەکرێ ئەگرێت و مافی ڕۆژنامەی ژیان ئەگۆڕێتە سەرخۆی.
لە ساڵی 1937ز. دا لەگەڵ کاربەدەستانی شاری سلێمانیدا تێکدەچێت و چاپخانەکەی شارەوانی لێدەسەندرێتەوە، بەڵام پیرەمێرد هەر کۆڵنادات دەچێت خانووەکەی دەخاتە ڕەهنی بەڕێوبەرایەتی هەتیوانەوە، مافی ڕۆژنامەیەکی نوێ بۆ خۆی وەردەگرێت و بە ناوی ڕۆژنامەی ژینەوە دەری ئەهێنێت و چاپخانەی ژینی دادەمەزرێنێت.
لەو ڕۆژنامە و بڵاوکراوانەی کە پیرەمێرد بەشداری تێدا کردوون:
ڕۆژنامەی ڕەسملی کاتب لە ئەستەنبوڵ دەردەچوو. خاوەنی ئیمتیاز پیرەمێرد بوو.
ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غزەتەسی بە دوو زمانی کوردی و تورکی لە ئەستەنبوڵ دەردەچوو، لە 9ی تشرینی دووەمی 1908ز. تاکوو حوزەیرانی 1909ز. بەردەوام بووە. خاوەنی ئیمتیاز حاجی تۆفیق بەگ بووە و سەرنووسەرەکەی ئەحمەد جەمیل پاشا بووە. لەو دەمەدا دەنگی کۆمەڵەی کورد بووە کە شێخ عەبدولقادری شەمزینی سەرۆکی بووە.
ڕۆژنامەی مسەوڕ موحیت (مصور محیط) کە پیرەمێرد لەگەڵ فایق سەبری بەگ دەریدەکرد.
گۆڤاری ژین لە ئەستەنبوڵ لە ساڵانی 1918ز. و 1919ز. بە دوو زمانی کوردی و تورکی دەرچووە، پیرەمێرد لە زۆربەی ژمارەکانییدا هۆنراوە و نووسین و وەرگێڕانی هەیە.
ڕۆژنامەی شەمس لە تاران دەردەچوو، ئەو کاتەی لە تورکیا بوو زۆر جار هۆنراوە و نووسینی ئەنارد بۆ تاران بۆ بڵاوکردنەوە، ئەم ڕۆژنامەیە سەید حسێنی ئێرانی خاوەنی بوو. (5) .
ڕۆژنامەی ژین کە خۆی لە سلێمانی چاپیدەکرد. وەک درێژکراوەیەکی ڕۆژنامەی ژیان. ڕۆژنامەی ژین 553 ژمارەی لێ چاپکرا. یەکەم ژمارەکەی لە 1939ز.دا دەرکرد و تا کۆچی دواییی کرد لە 1950ز. دا بەردەوامبوو و بە ژمارە 1015ی گەیاند. دوای خۆیشی جەمیل سائیب و نووری ئەمین بەگ و گۆران و ئەحمەد زرنگ بەرودوا تا ساڵی 1963ز. گەیاندیانە ژمارەی کۆتاییی (1714) . ئەمڕۆکە بنکەی ژین لە سلێمانی لە هەوڵی دەرکردنی گۆڤارێکدان بەناوی گۆڤاری ژین (6)
بەدەر لەوانەی سەرەوە، پیرەمێرد لەگەڵێک بڵاوکراوەی تردا دەستڕەنگینی خۆی لە نووسیندا نیشانداوە و چالاک بووە:
گۆڤاری فەرهەنگ و ڕۆژنامەی (شفق سرخ) کە لە تاران دەردەچوون، پیرەمێرد دەڵێت: (هەمیشە من لە ئەستەنبوڵەوە مەقالەو هۆنراوەم بۆ ئەناردن) (5) .
زۆرجار سەروتاری بۆ ڕۆژنامەی (ئیقدام) و (حوڕییەت) ئەنووسی.
گۆڤاری ئیجتیهاد لە ئەستەنبوڵ لە ساڵەکانی 1904-1912ز. لەلایەن عەبدوڵڵا جەودەتەوە دەردەچوو. پیرەمێرد بەرهەمی خۆی تێدا بڵاوکردووەتەوە (7) . لەمبارەیەوە دەڵێت: (عەبدوڵڵا جەودەت) لەپاش مەشروتییەت کە لە ئەوروپاوە هاتەوە، لە ئەستەمبوڵ بوو، زۆرتر لە هەموو کەس من لە خزمەتیا بووم، خۆم و نەژادی کوڕم بە (نەزم و نەسر) لە مجەلەکەیدا خزمەتمان هەیە) .
لە ڕۆژنامەی (ترجماتی حقیقت) ی مامۆستا موعەلیم ناجی کە لە تورکیا دەردەچوو هۆنراوەی بڵاوکردووەتەوە.
هۆنراوە و نووسینی ناردووە بۆ ڕۆژنامەی تان کە لە پاریس دەردەچوو، بەهۆی داوود حەیدەری کوڕی ئیبراهیم حەیدەرییەوە، کە لە دەرچووانی خوێندنی باڵای فەڕەنسا بوو.
$بەرهەمەکانی پیرەمێرد$
جگە لە جێدەستی لە ڕۆژنامەگری کوردیدا، پیرەمێرد خاوەنی دیوانێکی هۆنراوەییە، کە چەندین جۆر و بواری هۆنراوەی تێدا بەدی دەکرێت؛ کۆمەڵایەتی، فەلسەفە، ڕامیاری و هتد (1) بەرهەمەکانی بەناوی (حاجی تۆفیق بەگ) ەوە بڵاودەبوەوە، کاتێک کە پیرەمێرد لە تورکیاوە دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی، تەمەنی بەرەو پیربوون دەچێت، کە ساڵی 1932 هۆنراوەی (بەیانی بوو لە خەو هەستام) بڵاودەکاتەوە، بۆ یەکەمجار نازناوی پیرەمێرد بۆخۆی هەڵدەبژێرێت و دەینووسێت (8) ، لەوەبەدواوە بە پیرەمێرد دەناسرێت. کە لە تورکیا بوو بەناوی جیاجیا شتی بڵاوکردووەتەوە: سلێمانییەلی توفیق، س.ت، سلێمانییەلی مەحمود نەژاد، سلێمانییەلی م. نەژاد تۆفیق، م.م، سلێمانییەلی وداد، اسماعیل وداد.
پیرەمێرد خۆی لەیاداشتەکانییدا باسی دەکات و بە بەرهەم و کاری ئەدەبیش ساخ بووەتەوە، کە بەچاکی زمانی تورکی و فارسی و عەرەبی زانیوە. لە نووسینی فارسیدا دەستێکی زۆر باڵای هەبووە وەکوو دەڵێن لەو دەمەی خۆیدا مەگەر تەنیا سڵێمان بەگی باوکی گۆران، لە ئاستی پیرەمێرد لە فارسیدا شارەزایی بوبێت. خوێندنی ئەو کاتەی پیرەمێرد لە کوردستاندا زیاتر فارسی بووە و تێکەڵ بوونی تورکیش لە کوردستاندا بەهۆی دەوڵەتی عوسمانی و کار و فرمانی ڕەسمییەوە و مانەوەی پیرەمێرد 25 ساڵ لە تورکیا، و ئەو نووسین و هۆنراوەانەی بەتورکی بڵاوی کردونەتەوە. (1) .
$پەرتووک و چاپکراوەکانی$
پیرمێرد خاوەنی چەند پەرتووکێکە، لەو پەرتووکە چاپکراوانەش (9):
دیوانی مەولەوی (ئەسڵ و ڕۆح) ، ساڵی 1935 لەچاپخانەی خۆی بە دوو بەرگ لەچاپی داون.
چیرۆکی مەم و زین
دوانزە سوارەی #مەریوان#، 1935ز.
پەرتووکی پەندی پێشینان، 1936ز.
چیرۆکی مەحمود ئاغای شێوەکەل، 1942ز.
گاڵتەوگەپ ساڵی 1947ز.، بریتییە لە هەندێک ڕووداوی خۆشی ناو کۆمەڵی کوردەواری، هەم بۆ پێکەنین و هەم بۆ پەند وەرگرتنە.
دیوانی مەولانا خالیدی نەقشبەندی -بەزنجیرە لە ڕۆژنامەکەیدا بڵاوی دەکردەوە.
هۆنراوەەکانی وەلی دێوانە و بێسارانی، ئەوی دەستی کەوتبێ، لە هەورامییەوە کردوویە بە شێوەی سلێمانی.
هۆنراوەی گەلێ لەشاعیرانی هەورامان و زەنگەنەی بە شێوەزاری سلێمانی بڵاوکردووەتەوە وەک: شەفیع، مەلا وەلەدخان، مەجزوب، فخرالعلما، مەلای جەباری، عەبدوڵڵابەگی زەنگەنە و هتد.
زنجیرە وتارێک دەربارەی مێژووی میرنشینی بابان و خیڵ و تیرەکانی جاف، و گەلێک ڕووداوی مێژوویی گرنگ.
لەو پەرتووکانەی وەریگێڕاونەتە سەر زمانی کورد:
گەشتی هۆنەرمەندێک لە جیهاندا
ڕۆمانی کەمانجەژەن، 1942ز.، لە تورکییەوە کردویەتی بە کوردی.
#کاکەی فەلاح# پاش وەرگرتنی مۆڵەت لە کەسوکاری پیرەمێرد، هەندێک لەم پەرتووکانەی سەرلەنوێ لە چاپدایەوە (10) .
$پەندەکانی پیرەمێرد$
پیرەمێرد خاوەنی کۆمەڵێک پەندە کە لە پەندی پێشینانی کوردییەوە هەڵقوڵاون و لەناو هۆنراوەکانییدا هۆنیونییەتەوە، کەژمارەیان دەرگاتە 4800 پەند، زۆربەی پەندەکانی ڕۆژانە دەینووسی و لە ڕۆژنامەی ژیندا بڵاوی دەکردنەوە، پاش مردنی خۆی، کاکەی فەلاح کۆی کردوونەتەوە و ڕێکیخستوون و لە دووتوێی پەرتووکێکدا چاپکراون (11) .
نموونەی پارچەیەک لە پەندەکانی پیرەمێرد:
وتیان بە ڕێوی شاهیدت کێیە؟|وتی کلکی خۆم، باوەڕم پێیە
حەزدەکەی دوور بی لە گێرە و کێشە|بەقەد بەڕەی خۆت پێ ڕابکێشە
بەسمان بەسەردا لێدە گیزو فیز|پێوەدان خۆشە نەوەک ویزەویز
لە شار ولادێ ئەم نەقڵە باوە|گیای شین بە جێگای سەختەوە ماوە
شەڕنەکەر پیشەی زوو دانیشتنە|بەردی زل بەڵگەی نەهاویشتنە
ئاو بتبا مەچۆ سەر پردی نامەرد|چش با بخنکێی بە سەد ئێش و دەرد
وتیان پشیلە، وت بە دەرمانە|دایپۆشی بە خۆڵ ئەو بێویژدانە
شوێن بۆ سەر پیشەی خۆی دەچێتەوە|گیا لەسەر پنجی خۆی دەڕوێتەوە
قەل دەڵێن لاسای کەوی کردەوە|ڕۆینەکەی خۆیشی لەبیر بردەوە
مەشهورە بزن بۆ تاقە شەوێ|جێگای خۆش دەکات لە کوێ وەرکەوێ
ناشکوڕی مەکە بەم بەشە کاکە|لە قوڕ ئەوەندە تۆز هەستێ چاکە
$پەراوێزەکان$
↑ 1٫0 1٫1 1٫2 (پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی نوێی ژیان و بەرهەمەکانی) ، کۆکردنەوە و لێکۆڵینەوەی #ئومێد ئاشنا# ل10-50
↑ ڕۆژنامەی ژیانەوە -ژمارە 14، 2ی شوباتی 1925ز.
↑ بڕوانە هۆنراوەی ئەوا ڕووم کردە تۆ ئەی دایکی موشفق
↑ پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی نوێی ژیان و بەرهەمەکانی -ئومێد ئاشنا: ل65 ول66
↑ 5٫0 5٫1 ڕۆژنامەی ژین -ژمارە 855 ساڵی 1947ز.
↑ گۆڤاری ژین -بنکەی ژین بۆ بوژاندنەوەی کەلەپووری بەڵگەنامەیی و ڕۆژنامەوانیی کوردی
↑ ژیان و بەرهەمی عەبدوڵڵا جەودەت -گۆڤاری کاروان، ژمارە 37، ساڵی 1985 ل4-12
↑ ڕۆژنامەی ژیان -ژمارە 312 ساڵی 1932ز.
↑ ئومێد ئاشنا سەرچاوەی پێشوو: لاپەڕە 61 تا 63
↑ دیوانی پیرەمێرد -بەرگی یەکەم -پێشەکی
↑ پەندەکانی پیرەمێرد -کۆکردنەوە و ساغکردنەوەی کاکەی فەلاح -بەغدا 1980ز.
$سەرچاوەکان$[1]
خۆزگە -پیرەمێرد -ژیاننامەی شاعیرانی کورد
پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی نوێی ژیان و بەرهەمەکانی، کۆکردنەوە و لێکۆڵینەوەی ئومێد ئاشنا، بڵاوکراوەی ئاراس، چاپی یەکەم، چاپخانەی #وەزارەتی پەروەردە#، #هەولێر#، 2001ز.
دیوانی پیرەمێرد (بەرگی یەکەم) ، کۆکردنەوە و ساخکردنەوە و پێداچوونەوەی دەستەیەک لە نووسەرانی کورد، وەزارەتی ڕۆشنبیری، بەغدا، 1990ز.
ئەم بابەتە 780,415 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی خۆزگە
فایلی پەیوەندیدار: 19
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 241
1. ژیاننامە ئومێد ئاشنا
2. ژیاننامە پیرەمێرد
3. ژیاننامە Pîremêrd
4. ژیاننامە پیرەمێرد
5. ژیاننامە Omed Ashna
6. ژیاننامە بيره ميرد
1. شوێنەکان باخی پورە بەگ
2. شوێنەکان گردی سەیوان
1. بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) ژین
2. وێنە و پێناس پیرەمێرد و بنەماڵەکەی
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 30-06-1925
2. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 19-06-1950
3. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 01-01-1867
1. ناوی کوردی پیرەمێرد
1. پەند تڕی دوايتی
5. پەرتووکخانە پیرەمێردی ڕۆژنامەنووس
7. پەرتووکخانە گاڵتەوگەپ
11. پەرتووکخانە یاداشتەکانی پیرەمێرد
12. پەرتووکخانە دیوانی پیرەمێردی نەمر
14. پەرتووکخانە مەم وزین
17. پەرتووکخانە کەمانچەژەن
18. پەرتووکخانە دوانزە سوارەی مەریوان
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی لەدایکبوون: 00-00-1867
ڕۆژی کۆچی دوایی: 19-06-1950 (83 ساڵ)
ئاستی خوێندن: زانکۆ (بەکالۆریۆس)
جۆری خوێندن: یاسا
جۆری کەس: ڕۆژنامەنووس
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون): سلێمانی
شار و شارۆچکەکان (کۆچی دوایی): سلێمانی
لەژیاندا ماوە؟: نەخێر
میرنشین: بابان
نەتەوە: کورد
وڵات - هەرێم (لەدایکبوون): باشووری کوردستان
وڵات - هەرێم (کۆچی دوایی): باشووری کوردستان
ڕەگەزی کەس: نێر
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 07-11-2008 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( سەریاس ئەحمەد )ەوە لە: 22-03-2025 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 780,415 جار بینراوە
QR Code
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.2169 KB 04-04-2024 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
فایلی وێنە 1.0.145 KB 29-10-2009 هاوڕێ باخەوانهـ.ب.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
ئاڵا کەمال سەعدی مستەفا
شوێنەوار و کۆنینە
لە کۆیە، ئەو خانووە 21 ساڵ لە سلێمانی کۆنترە!
ژیاننامە
عەبدولکەریم تۆفیق
پەرتووکخانە
دەستوەردانی پیشەیی لە بواری کاری کۆمەڵایەتی لەگەڵ کۆچبەری گەڕاوە
شوێنەوار و کۆنینە
تەل زیندان
ژیاننامە
سەلام ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ڕەئیس پیری؛ ئەو کوردەی ئەمریکای دۆزییەوە
کورتەباس
بۆ مێژوو! مەلا سەمیع موفتی لە ئەمنەکانی دا
شوێنەوار و کۆنینە
پاشماوەی کورەیەکی گەچ لە کۆیە
ژیاننامە
عومەر حەسەن شارباژێڕی
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕستانێکی کۆنی مەرگە
پەرتووکخانە
ئەنجامی دەنگەکانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بە شێوازی سانتلیگۆی هەموارکراو
ژیاننامە
سوپا سەلام
ژیاننامە
سەبریە کەریم عەبدولڕەحمان
کورتەباس
ئەشکەوتەکانی مەلەکان
کورتەباس
ڕێگەچارەی چەسپاندنی لامەرکەزیی لە هەرێمی کوردستاندا
پەرتووکخانە
ڕۆڵى وەبەرهێنانى راستەوخۆى بیانى لە هەرێمى کوردستان لەنێوان ساڵانى (2006-2024)؛ پارێزگاى سلێمانى وەک نمونەیەک
وێنە و پێناس
مام جەلال لە سووریا ساڵی 1979
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
وێنە و پێناس
شەهید محەمەد عەبدولوەهاب فەتحوڵڵا ئیلنجاغی و سەلام عەباس حەمەدەمین ئۆمەر ئیلنجاغی لە ساڵی 1982
کورتەباس
بۆچی بە بەردەوام کەسانی ناتەندرووست سەرنجت ڕاکێشن؟
کورتەباس
پەژاک: لە هەموو ڕوویەکەو ئامادە و ڕێکخراوین و بەرگری لە گەلەکەمان دەکەین
پەرتووکخانە
کوردستان و خەباتی رزگاری نەتەوەیی
ژیاننامە
ڕەیحان بایک
ژیاننامە
محەمەد عەلی سەلمان
ژیاننامە
نەرمین عوسمان محەمەد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
ئارێز عەبدوڵڵا لە پڕۆسەی ئازادکردنی ئێراق لە شاری کەرکووک لە ساڵی 2003دا
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتە هەڵکۆڵراوەکانی کفری
وێنە و پێناس
پۆلێک شەهیدی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
وێنە و پێناس
هونەرمەندان میکائیل و عەزیزی شارۆخی لە مەهاباد ساڵی 1976
ژیاننامە
هاوژین عەبدولواحید

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
فەریقە کوێر
25-11-2008
هاوڕێ باخەوان
فەریقە کوێر
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-06-1947
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
19-06-1947
ژیاننامە
گولنار عەلی
18-06-2017
ئەڤین ئیبراهیم فەتاح
گولنار عەلی
ژیاننامە
محەمەد ڕەزا سەلاسی باباجانی - محەمەد سەلاس
18-06-2018
هاوڕێ باخەوان
محەمەد ڕەزا سەلاسی باباجانی - محەمەد سەلاس
ژیاننامە
بەرزانی قالەی خەڵووز
07-10-2019
زریان سەرچناری
بەرزانی قالەی خەڵووز
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
ڕەشید خان پاڵەوانی کوردانی خۆراسان
20-06-2025
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
سەعدیە حەجی تەمۆ ڕەڤۆ
20-06-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
خارپێت -ئەلەزیز
20-06-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
ڕەیحان بایک
20-06-2025
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ڕەئیس پیری؛ ئەو کوردەی ئەمریکای دۆزییەوە
19-06-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
زادینا خەلەف غەریب خدر
19-06-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد عەلی سەلمان
19-06-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
دلۆڤان دەخیل عەبدۆ حسێن
18-06-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
ڕۆڵى وەبەرهێنانى راستەوخۆى بیانى لە هەرێمى کوردستان لەنێوان ساڵانى (2006-2024)؛ پارێزگاى سلێمانى وەک نمونەیەک
18-06-2025
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
پۆلێک شەهیدی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
18-06-2025
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  558,192
وێنە
  118,614
پەرتووک PDF
  21,438
فایلی پەیوەندیدار
  114,394
ڤیدیۆ
  2,011
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
302,196
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
93,275
هەورامی - Kurdish Hawrami 
67,063
عربي - Arabic 
38,019
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
25,365
فارسی - Farsi 
13,673
English - English 
8,275
Türkçe - Turkish 
3,753
Deutsch - German 
1,946
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
53
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
29
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,254
ژیاننامە 
27,719
پەرتووکخانە 
26,564
کورتەباس 
20,902
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,479
شوێنەکان 
15,192
پەند 
13,747
شەهیدان 
11,875
کۆمەڵکوژی 
11,186
هۆنراوە 
10,596
بەڵگەنامەکان 
8,594
وێنە و پێناس 
8,510
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,587
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
2,122
ڤیدیۆ 
1,890
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,517
فەرمانگەکان  
1,122
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
838
کارە هونەرییەکان 
788
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
765
شوێنەوار و کۆنینە 
707
گیانلەبەرانی کوردستان 
674
ئیدیۆم 
458
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
226
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
203
نەریت 
161
ژینگەی کوردستان 
102
خواردنی کوردی 
95
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
54
بەرهەمە کوردستانییەکان 
45
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,640
MP4 
3,258
IMG 
218,810
∑   تێکڕا 
256,260
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
ئاڵا کەمال سەعدی مستەفا
شوێنەوار و کۆنینە
لە کۆیە، ئەو خانووە 21 ساڵ لە سلێمانی کۆنترە!
ژیاننامە
عەبدولکەریم تۆفیق
پەرتووکخانە
دەستوەردانی پیشەیی لە بواری کاری کۆمەڵایەتی لەگەڵ کۆچبەری گەڕاوە
شوێنەوار و کۆنینە
تەل زیندان
ژیاننامە
سەلام ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ڕەئیس پیری؛ ئەو کوردەی ئەمریکای دۆزییەوە
کورتەباس
بۆ مێژوو! مەلا سەمیع موفتی لە ئەمنەکانی دا
شوێنەوار و کۆنینە
پاشماوەی کورەیەکی گەچ لە کۆیە
ژیاننامە
عومەر حەسەن شارباژێڕی
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕستانێکی کۆنی مەرگە
پەرتووکخانە
ئەنجامی دەنگەکانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بە شێوازی سانتلیگۆی هەموارکراو
ژیاننامە
سوپا سەلام
ژیاننامە
سەبریە کەریم عەبدولڕەحمان
کورتەباس
ئەشکەوتەکانی مەلەکان
کورتەباس
ڕێگەچارەی چەسپاندنی لامەرکەزیی لە هەرێمی کوردستاندا
پەرتووکخانە
ڕۆڵى وەبەرهێنانى راستەوخۆى بیانى لە هەرێمى کوردستان لەنێوان ساڵانى (2006-2024)؛ پارێزگاى سلێمانى وەک نمونەیەک
وێنە و پێناس
مام جەلال لە سووریا ساڵی 1979
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
وێنە و پێناس
شەهید محەمەد عەبدولوەهاب فەتحوڵڵا ئیلنجاغی و سەلام عەباس حەمەدەمین ئۆمەر ئیلنجاغی لە ساڵی 1982
کورتەباس
بۆچی بە بەردەوام کەسانی ناتەندرووست سەرنجت ڕاکێشن؟
کورتەباس
پەژاک: لە هەموو ڕوویەکەو ئامادە و ڕێکخراوین و بەرگری لە گەلەکەمان دەکەین
پەرتووکخانە
کوردستان و خەباتی رزگاری نەتەوەیی
ژیاننامە
ڕەیحان بایک
ژیاننامە
محەمەد عەلی سەلمان
ژیاننامە
نەرمین عوسمان محەمەد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
ئارێز عەبدوڵڵا لە پڕۆسەی ئازادکردنی ئێراق لە شاری کەرکووک لە ساڵی 2003دا
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتە هەڵکۆڵراوەکانی کفری
وێنە و پێناس
پۆلێک شەهیدی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
وێنە و پێناس
هونەرمەندان میکائیل و عەزیزی شارۆخی لە مەهاباد ساڵی 1976
ژیاننامە
هاوژین عەبدولواحید

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.531 چرکە!