وەک دایکم دەیوت لە شەوێکی جەژنی قوربانی ساڵی 1339ی کۆچی (1960 ز) لە شاری بانەی ڕۆژهەڵاتی کوردستان هاتوومەتە دنیا، لە شەوێکی ساردی پاییزی یان زستانی، نازانم. گوایە باوکم لە خۆشییان گوێزەبانی بەشیوەتەوە، دایە گەورەم ئەو شەوە و چەند شەوی لەوە دواش بە ژوور سەرمەوە دانیشتووە و دووعای خوێندووە.بۆ ئەوە کە منیش وەک دوو برا و ڕەنگە دوو خوشکی دیکەی بەر لە خۆم نەمرم، ناویان ناوم عەتائوڵڵا، واتە دیاری خودا. دڵخۆش بوون کە خودا دیاریەک بە کەسێک بدات لێی وەرناگرێتەوە.
شتێکی ئەوتۆم لە منداڵیم لە بیر نییە. یەکەم دیمەنێک کە لە بیرمە لەگەڵ دایک و خوشکم لە کەپرێکدا بووین، کەپرێک لە ناو ڕەز و باخێکی داوێنی کێوی ئاربەبا، ئێوارە بوو چاوەڕوانی هاتنەوەی باوکم بووین، پێدەچی ئەو دەمە سێ ساڵم تەمەن بووبێت. دووەم دیمەنێک کە لە بیرمە لەگەڵ منداڵێکیتر لەبەر دەرکە، لەسەر گڵ و خۆڵ، جادەمان کێشابوو، ئوتومبیلێکی بچووکی لاسیقم لێدەخوڕی. لە دیمەنی سێیەمدا کەوای زەڕی کوردییان بۆ لەبەر کردبووم و مێزەر یان شەدەیەکی بچووکیان بۆ لەسەر نابووم، باوکم دەستی گرتبووم و نازانم بۆ کوێی دەبردم. بەو تیشکی شادییە کە لە چاوی باوکمدا بوو من لە بیرم ماوە، دیارە ئەوە یەکەم گەشت و گەڕانی باوکێکی منداڵ خۆشەویست و کوڕێکی چوار یان ئەوپەڕی پێنج ساڵان بووە.شەش ساڵان بووم کە ڕۆژێک باوکم دەستی گرتم و لە کاتێکدا کەڵەبابێکی بن باڵ دابوو بۆ شوێنێکی بردم کە ناسنامە بە منداڵان دەدەن.کابرایەکی باریکەڵەی ڕووخۆش ناسنامەی دامێ و وەک هاووڵاتییەک وەیگرتم، بەڵام کەڵەبابە دیارییەکەی بە خۆم بەخشییەوە. چەند ڕۆژ دوای ئەوە بوو کە ناردییانم بۆ قوتابخانە. سەرەتایی و ناوەندی و دوو ساڵ دوا ناوەندیشم لە بانە خوێند، پاشان چووم بۆ پەیمانگەی مامۆستایان (دانشسەرای موقەدەماتی) شاری وەرامینی نزیک تاران. پاش دوو ساڵ پەیمانگەشم لەو شارە تەواوکرد. لە هەموو ماوەی خوێندندا قوتابییەکی زیرەک و باش بووم، دایکم و باوکم، دوو مرۆڤی هەژار و زەحمەتکێش کە من بۆنە و بیانووی ژیانییان بووم، شانازییان پێوە دەکردم. پاش تەواوکردنی پەیمانگە لە ساڵی
1357 کە ساڵی سەرکەوتنی شۆڕشی ئێران بوو، وەک مامۆستای قوتابخانەی سەرەتایی لە گوندێکی شاری بانە دامەزرام. بەڵام پاش سێ ساڵ بۆ هەمیشە لەسەر پیشەکەم دەرکرام.
لە منداڵییەوە تەنیا دڵخۆشیم خوێندنەوە و نووسین بووە. سەرەتا بە شیعر دەستم پێکردووە. لە تەمەنی شانزە ساڵییەوە شیعرم بە زمانی کوردی نووسیوە. لە تەمەنی حەڤدە ساڵی لە پەیمانگە یەکەم چیرۆکی بڵیندم نووسیوە و بەو هۆیەوە لەلایەن بەرپرسانی پەیمانگە وە تەمی کراوم. لە پاش شۆڕشی ساڵی پەنجا و حەوت بە جیدی دەستم بە نووسین و بڵاو کردنەوە لە گۆڤارە کوردییەکانی ناوەوە و دەرەوەی وڵات کردووە و یەکەم کۆمەڵە چیرۆکم، وەک یەکەم کۆمەڵە چیرۆکی کوردی کە لە پاش شۆڕش لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان چاپ وبڵاو بووبیتەوە، لە ساڵی
1372 ی کۆچی هەتاوی چاپ و بڵاو کردۆتەوە. لەوەدوا ئیتر ئەدەب و بە تایبەت ئەدەبی داستانی بووەتە سەرەکیترین داڵغەی ژیانم. لە ماوەی ژیانی ئەدەبیمدا تا ئێستا سێ کۆمەڵە چیرۆک و سێ ڕۆمان و دەیان وتاری ئەدەبی و تیۆریکم بڵاو کردۆتەوه. هەروەها ئانتۆلۆژییەکی چیرۆکی هاوچەرخی فارسی و شەش ڕۆمانی باشترین ڕۆماننووسەکانی دنیام کردووە بە کوردی و لەسەریانم نوویسیوە. بە زمانی فارسیش جگە لە چەند وتار و گفتوگۆی ئەدەبی و چیرۆک کە لە گۆڤارە فارسییەکاندا بڵاوم کردوونەتەوە، لەسەر داوای دەزگای میراتی فەرهەنگی ئێران لە تاران کتیبێکم لەسەر ئەدەبی داستانی کۆنی کوردی بە ناوی (شیکاری بنەمایی بەیتی عاشقانەی کوردی (تحلیل ساختاریی مەنزومەهای کۆردی) نووسیوە. لە زۆربەی کۆڕ و کۆنگرە ئەدەبی و ڕۆشنبیریی ڕۆژهەڵاتی کوردستان بەشداریم کردووە. لە زۆر کۆڕ و فستیڤاڵی ئەدەبی لە باشووری کوردستان (
سلێمانیسلێمانی و
هەولێرهەولێر) ، باکووری کوردستان (
ئامەدئامەد) ، بەشداریم کردووە و وتارم خوێندۆتەوە. لە ساڵی
1984 لەسەر داوەتی زانکۆی ئۆپسالای وڵاتی سوید سەفەرێکی مانگ و نیوەم بۆ ئەو وڵاتە کردووە و لەو زانکۆیە و لە شاری ستۆکهۆلم لەسەر ئەدەبی کوردی وتارم پێشکەش کردووە. لە ڕۆژهەڵات و باشووری کوردستان زۆر کۆڕی تایبەتم بۆ گیراوە.
خەڵاتی ساڵانەی دەزگای ئاراسی هەولێرم لە ساڵی
2005 و، خەڵاتی زێڕینی هەردی بۆ داهێنانم لە ساڵی
2008 لە فستیڤاڵی گەلاوێژ لە سلێمانی وەرگرتووە.
ئەوەی کە تا ئێستا وەک پەڕتووک لە ناوەوە و دەرەوەی وڵات بڵاوم کردوونەتەوە بریتین لە:
نووسین:
1- زریکە (کۆمەڵە چیرۆک) بڵاوکراوەی ناجی / بانە 1372
2 - تەنگانە (کۆمەڵە چیرۆک) لەسەر ئەرکی نووسەر/ تەورێز
1374
3 - گوڵی شۆڕان (رۆمان) بڵاوکراوەی محەمەدی /
سەقزسەقز 1377
4 - ئەو باڵندە بریندارە کە منم (کۆمەڵە چیرۆک) دەزگای سەردەم / سلێمانی 2004
5 - باڵندەکانی دەم با (رۆمان) ئەنستیتۆی فەرهەنگی و نەشری ژیار/ تاران 1381
6 - گرەوی بەختی هەڵاڵە (رۆمان) بڵاوکراوەی ڕەنج / سلێمانی 2008
7 - کۆی بەرهەمەکان/2 بەرگ (رۆمان و چیرۆک) دەزگای ئاراس / هەولێر 2006
8 - تحلیل ساختاری منضومەهای عاشقانەی کوردی / (بە زمانی فارسی) / ئیجازەی چاپی پێنەدراوە
وەرگێڕان
1 - شازادە ئحتجاب (رۆمان) هووشەنگ گوڵشیری دەزگای سەردەم / سلێمانی 2001
2 - جەیمس جۆیس (خوێندنەوە) ج - م- ستوارت دەزگای سەردەم / سلێمانی 2003
3 - ماڵی ڕووناکان (کۆ چیرۆک) نووسەرانی ئێرانی دەزگای ئاراس / هەولێر 2004
4 - بارۆنی سەر دارەکان (رۆمان) ئیتالۆ کالڤینۆ دەزگای سەردەم / سلێمانی 2007
5 - قەسابخانەی ژمارە 5 (رۆمان) کوورت ڤۆنێ گات دەزگای سەردەم / سلێمانی 2008
6 -سووکی لەتاقەت بەدەری بوون (رۆمان) میلان کۆندێرا دەزگای سەردەم / سلێمانی 2009