حەق ئەونەی لەناو ڕێگاکانی حەقا ونە، ئەونە لەناو ناحەقیدا ون نابێت!
ڕاستی ئەونەی فەوتاوی دەستی ڕێگای ڕاستە، ئەونە لە ڕێ ی چەوتا نەفەوتاوە!
دوژمنی حەقیقەت، ئەونەی خودی ئەوەیە کە پێ ی ئەوترێ حەقیقەت، ئەونە دژەکانی نیە!
هەمیشە ئەوەی کە ئەکەوێتە نێوان تۆو ڕاستییەوەو نایەڵێ پێ ی بگەیت، ڕێگای ڕاستە!
ئاخر تۆ تا بەر ڕاستی نەکەویت، ناگەیت بە ڕاستی، تا شتێکیش لەنێوان تۆو ڕاستیدابێت هەرگیز بەری ناکەویت!
فریودەرترین بەربەستی نێوان تۆو ڕاستییش، ڕێگاکانی ڕاستییە، چونکە تۆ لە شتەکانی تر بەحەزەریت، بەڵام بێخەمیت لە ڕێگای ڕاست.
ڕێگای ڕاست ئەتگەیەنێ بە خۆی نەک بە ڕاستی، یەعنی ئەو ڕێگاو وەسیلە نیە، بەڵکو ئامانج و گەیشتنە، ئەمەش ئەو درۆو فێڵەیە کە هەموو ڕێگایەکی ڕاست لێتی ئەکات!
لەڕاستیدا تۆ تەنیا ئەو کاتە لەسەر ڕێ ی ڕاستیت، کە ڕێگایەکی ڕاست لەئارادا نەبێت، کە ڕێگای ڕاست هەبوو، ئیتر ڕێگاکە ئەبێ بە خودی ڕاستی و تۆش هەر ناگەیت.
ڕێگای ڕاست شەرعیەت و قودسییەتێک لە ڕاستییەوە دێنێ و ئیتر خۆی ئەبێت بە بەدیلی ڕاستی، ئیتر تۆش لەسەر بەدیلی ڕاستیت نەک لەسەر خودی ڕاستی.
ئەوەی کە عوقدەو دەمارگیری و ڕقەکانت لادروست ئەکات، ڕاستی نیە، ڕێگاکانی ڕاستییە! ئەوەی کە هەڵەو تاوانەکانت پێئەکاو بۆت ڕەواو موقەدەس ئەکات، ڕاستی نیە، ڕێگاکانی ڕاستییە! تۆش بۆئەوەی لەوانە دەرچیت، ئەبێ لە ڕێگای ڕاست دەرچیت!
یەعنی یەک ڕێگا هەیە بۆ گەیشتن بە ڕاستی، ئەویش لادانە لە ڕێگەی ڕاست، چونکە تا لە ڕێگەی ڕاست لانەدیت لە چەوتییەکان نەجاتت نابێت!
ئاخر چەوتییەکان دیارن و ڕاستەوخۆ ناکرێن، پێویستیان بە حیلەیەک و ناڕاستەوخۆییەک هەیە بۆ کردن، ڕێگای ڕاست ئەو حیلەیەت بۆئەکات! ئیتر تۆش ئەو کاتەی کە لەسەر ڕێگای ڕاستیت، ڕێک لەسەر چەوتییەکانیت.
لەڕاستیدا پێغەمبەرو چاکسازەکان هەمیشە دێن بۆئەوەی خەڵک لەسەر ڕێگای ڕاست لابەرن!!
چونکە دۆخی فەسادی ڕۆحی، ئەوەیە کە کۆمەڵگا لە ڕێگایەکی ڕاستدا چەقی بەستووەو خودی ڕێگاکە ئەپەرستێ و لێ ی بووە بە ڕاستیی!
محەمەد هات ڕۆحی خەڵک ئازادکا لە لات و عوزا، کەچی ئێمە ڕۆحی خۆمان لە نوێژو ڕۆژوودا سجن کرد!
عیسا هات ڕۆحی خەڵک لە خاچی (ڕێگای قەدیمی ڕاستی) داگرێ، کەچی خەڵک خودی خاچیان کرد بە ڕێگای نوێ ی ڕاستی و پەرستیان.
کابرای عارفیش لە ڕێگاپەرستی لایداو ڕاستەوخۆ چوو بەرەو ڕاستی، کەچی ئەوانیتر، لەبری ئەوەی ئازادبن و ڕێگای خۆیان بگرن، لادانەکەی شێخیان کرد بە ڕێگای ڕاست و تەریقەت!
یەعنی (کۆیلایەتی و ڕێگای ڕاست) یەک پاکێجن و (ئازادی و ڕاستی خۆی) پاکێجێکی ترە.
یەعنی جەهل ڕێگای ڕاستپەرستییەو مەعریفەش هەرئەوەیە کە بزانیت ڕێگای ڕاست خودی ڕاستی نیە!
هەموو شەڕەکانی دنیاش هەر هی ئەوەیە کە ڕێگاکانی ڕاستیمان لێبوون بە خودی ڕاستی.
ڕێگای (ڕاستی وەهمی) هەمیشە تەسلیمبوونە بە دوو شت کە ئەوانیتر بۆیان دروستکردویت، شتانێک کە بێ بیرکردنەوە زەڕبت لێداوەو شتانێک کە بێ بیرکردنەوە سەحت لێداوە.
ڕێگای (ڕاستەقینەی ڕاستی) ئازادی بیرکردنەوەو تەسلیمنەبوونە بەو دووانەو دەستپێکردنە لە سفرەوە.
یەعنی (تەسلیمبوونەکە بگۆڕە بە ئازادبوون، بیرنەکردنەوەکە بگۆڕە بە بیرکردنەوە، دووەکە بکە بە سفر) ئەمە تاکە ڕێگای ڕاستە، چونکە لێرەدا تەنیا (خۆت و ڕاستی) ئەمێننەوە!
ئەمە تاقە ڕێگای ڕاستەقینەی ڕاستییە، چونکە وەکو (دین و ئایدۆلۆژیا) خودی ڕێگاکە نابێ بەخودی ڕاستییەکە!
(خۆت) پێشمەرج و ڕەگەزێکی هەرە گرنگی ڕاستییت، تا (تۆ) نەبیت، بەر ڕاستی ناکەویت، ڕێگا وەهمییەکانی ڕاستیش هەمیشە تۆ لەناو جەماعەت و ئەفکارو شتانێکدا ئەتوێننەوەو نایەڵن هەبیت، لەوێشەوە ئیتر قەت بەر ڕاستی ناکەویت.
لە سەردەمی شەڕی ڕێگاکانی ڕاستیدا، ڕەنگە فەزیلەتی هەرە باڵا ئەوەبێت، کە مرۆڤ لەسەر ڕێگای ڕاست نەبیت!
چونکە ڕێگای ڕاست، شوێنی ناچەوتیی نیە، بەڵکو شوێنی شەرعاندنی چەوتییەکانە لەپێناو هەیمەنە بەسەر ڕێگایەکی ڕاستی تردا! ئاخر ڕێگای ڕاست بەبێ چەوتییەکان ناتوانێ ئەو شەڕو ململانێیانە بکات کە ئەیکات!
ڕەنگە ڕێگای ڕاست هەرئەوەبێت، کە ئێمە لە ڕێگا ڕووکەشییەکانی ڕاستی لادەین، بۆئەوەی لەناوەڕۆکدا بکەوینە سەر ڕێگای ڕاست.
ئینجا (اهدنا الصراط المستقیم[1])