کامپی هول 67 هەزار کەس لە بنەماڵە و ئەندامانی چەتەکانی #داعش# لە 50 وڵاتی جۆراوجۆری تیادایە و بە 'یەکێک لە مەترسیدارترین کامپەکانی جیهان' دەناسرێت.
دوای ئەوەی هێزەکانی سوریای دیموکراتیک (#قەسەدە#) لە 21ی ئازاری 2019دا شارۆچکەی باغۆزیان لە دێرەزۆر کۆتاییان بە داعش هێنا، ڕای گشتی هەوڵ دەدات چاوپۆشی لە داعش لە کامپی هول بکات و لە بیری خۆی بباتەوە.
هێرشەکانی دەوڵەتی تورک داعش زیندوو دەکاتەوە
ئەو ڕوودانە لە کامپەکە ڕوودەدەن و بە تایبەتی لە دوای هێرشی دەوڵەتی تورک بۆ سەر باکوور – ڕۆژهەڵاتی سوریا، ئاماژەیە بۆ سەرلەنوێ زیندبوونەوەی داعش. ئەوەش مەترسیی کامپی هولی زیاتر کردووە.
لەگەڵ دروستبوونی قەیرانی سیاسی لە عێراق و دوای هێرشە داگیرکەرییەکانی دەوڵەتی تورک بۆ سەر باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا، داعش لە عێراق و سوریا و زۆرێک لە ناوچەکانی تر سەرلەنوێ دەستی بە جموجوڵ کردووەتەوە.
هێلانەی داعش
بەپێی لێدوان و ڕاگەیاندراوەکانی هاوپەیمانیی نێونەتەوەیی لە دژی داعش دووبارە ئەوە پشتڕاست دەبێتەو، کە داعش دەستی بە جموجوڵ کردووەتەوە و بۆ پێشگرتن لە سەرلەنوێ زیندوبوونەوەی داعش ڕێوشوێنی پێویست نەگیراوەتەبەر. داعش دوای ئەوەی توکی خستووە سەرلەنوێ خۆی ڕێکدەخاتەوە. یەکێک لە هێلانە سەرەکییەکانی داعش-یش کامپی هولە، کە لە باشووری ڕۆژهەڵاتی #حەسەکە#دایە.
هاووڵاتییانی 50 وڵات لە کامپەکەدان
67 هەزار کەس، کە هاووڵاتیی 50 وڵاتی جۆراجۆرن لە کامپەکەدان. هاووڵاتییانی وڵاتانی وەک، سوریا، عێراق، تورکیا، تورکمەنستان، ئازەربایجان، ئۆزبەکستان، چیچان، قرقیزستان، تونس، سعودیە، فاس (مەغریب)، جەزائیر، فەرەنسا، میسر، ئەڵمانیا، بەلجیکا، نەرویج، هۆڵاندا، فینلاندا، نەمسا، ئەمریکا، تورکستانی ڕۆژهەڵات، ئەندەنوسیا، مالیزیا و هێندستان لەو کامپەدان. ڕێکخستنی چەتەکانی داعش هەوڵ دەدات خۆی لەو کامپەدا سەرلەنوێ زیندوبکاتەوە.
67 هەزار کەس لە کامپەکەدان
چەند مانگ لەوە پێش زیاتر 70 هەزار کەس لە کامپەکەدا بوون، کە زۆرینەیان ژن و منداڵ بوون. نزیکەی 5 هەزار کەسی سوریایی بەهۆی ئەوەی 'بە زۆر و لە ڕووی ناچارییەوە بوون بە داعش' لەلایەن ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریاوە ئازاد کراون. نزیکەی 1200 کەسی بیانیش گەڕێندراونەتەوە بۆ وڵاتەکانیان. بەپێی ئاماری بەڕێوەبەرایەتیی کامپەکە لە ئێستادا 67 هەزار کەس لەو کامپەدان.
رێکخستنی ئەل حسبە لە کامپەدا
کامپەکە بە گشتی لە 13 بەش پێکدێت. داعش هەوڵ دەدات لە کامپەکەدا سەرلەنوێ خۆی ڕێکبخاتەوە. داعش هەوڵ دەدات خۆی لە ناو ژناندا لە ڕێگەی ڕێکخستنێک بە ناوی ئەل حسبە لە ناو کامپەکەدا بونیاتبنێتەوە. ئەو ڕێکخستنە بە زۆری لە کەسانی بە ناو 'موهاجیر' یان 'جیهادییەکان' پێکدێت و لە کامپەکەدا بە شێوەیەکی نهێنی کاری پەروەردە دەکەن و دادگا دادەنێن و سزا دەسەپێنن.
لە 8 مانگدا 26 کەسیان کوشتوە
ئەو ڕێکخستنە لە ڕێگەی تۆڕی کۆمەڵایەتیی تێلگرامەوە پەیوەندیی لەگەڵ دونیای دەرەوەی کامپەکە دروستکردووە و بڕیاری کوشتن بۆ ئەو کەسانە دەردەکات، کە بەرەنگاری ڕێکخستنەکەیان دەبنەوە و دەیانکوژن. لە کامپەکەدا لە ماوەی 8 مانگی ڕابردوودا 26 ژن بە پاساوی 'لەدژی ڕێکخستن وەستاونەتەوە و گوێڕایەڵی فەرمانەکان نەبوون' لەلایەن ئەو ڕێکخستنەوە کوژراون. بەڵام بەڕێوەبەرانی کامپەکە ڕایانگەیاند، دەبێت ژمارەی ئەو کەسانە لەلایەن ئەو ڕێکخستنەوە لە کامپەکەدا تیرۆر کرابن زیاتر بێت لەو ژمارەیە، چونکە ئەو ژنانە کە زۆرتر بە چەقۆ دەکوژرێن لە ژێر خێمەکاندا دەیانکەن بە ژێر گڵەوە و دەیانشارنەوە.
هێرشەکانی دەوڵەتی تورک جموجوڵ و هاندانی زیاتر کردوون
رێکخستنی بە ناو 'ئەل حسبە' یەکەم ڕێکخستنی چەتەکان نییە، بەڵکو لە شاری عەین عیساش داعش ناوەندێکی هاوشێوەی ئەو ڕێکخستنەی دروستکردووە. دەوڵەتی تورک لە 9ی تشرینی یەکەمی 2019 / 17ی ڕەزبەر و کاتێک هیرشی کردە سەر #گرێ سپی# و سەریکانی، خێرا و سەرەتا ڕوویکردە بنەماڵەی چەتەکانی داعش لە کامپی عەین عیسا و بەو هۆیەوە ژمارەیەکی زۆر لە چەتەکانی داعش توانیان لە کامپەکە ڕابکەن. دەوترێت ئەوە بووەتە هاندرێکی گەورە بۆ ڕێکخستنی 'ئەل حسبە' لە کامپی هول و ئەوانیش دەیانەوێت بەپێی دەرفەت کارێکی لەو شێوەیە بکەن.
کامپی هول یەکێکە لە 6 کامپە زۆر قەرەباڵغەکەی جیهان، بەپێی یاسای نێونەتەوەیی نەتەوە یەکگرتووەکان پێناسەی 'کامپی پەنابەران و کۆچبەران' بۆ کامپەکە ناکات. لە هیچ کامپێکی پەنابەرانی سەرتاسەری جیهاندا ئەوەندە مرۆڤی ناسنامە جیا لە وڵاتە جۆراوجۆرەکانەوە بوونیان نییە. ئەو کەسانە لە ناو سیستمی هیراراشیکی داعشدان. ئەوەش سەرلەنوێ ڕێکخستنەوەی داعش لە کامپەکەدا و سەپاندنی سزا بە ناو 'حقوقییەکانیان' بە ڕوونی دەخاتە بەرچاو.
هەڕەشەیەکی گەورەن بۆ داهاتوو
حەمرین حەسەن یەکێک لە بەڕێوەبەرانی کامپەکە لەبارەی ئەو کوشتن و تیرۆرانەی ڕێکخستنی ئەل حسبە و لە وەڵامی پرسیارەکانماندا وتی، تاوەکو ئێستا 26 ژن لەلایەن ئەو ڕێکخستنەوە کوژراون. ئەل حسبە ڕێکخستنێکی لەو جۆرەیە کە ڕاستەوخۆ بەپێی فەرمانەکان دەجوڵێتەوە و لە کامپەکەدا بەرپرسیاری جێبەجێکردنی پێوانە و پێوەرەکانی داعشە.
حەمرین حەسەن وتیشی، ئەو دۆخە لە داهاتودا بۆ هەرێمەکە و جیهان دەبێتە کێشە و مەترسییەکی گەورە.
نەتەوە یەکگرتووەکان بە بەرپرسیارێتیی خۆی هەڵناستێت
حەمرین حەسەن ئەوەشی وت، نەتەوە یەکگرتووەکان لە هەموو شوێنەکانی تری جیهان بەرپرسیارێتیی کامپەکان لە ئەستۆ دەگرێت، بەڵام لە کامپی هول ئەرکەکانی خۆیان ئەنجام نادەن. لەبەر ئەوەش بەرپرسیارێتیی کامپەکە لە ئەستۆی بەڕێوەبەرایەتیی خۆبەڕێوەبەری باکوور – ڕۆژهەڵاتی سوریادایە.[1]
#03-02-2020#