پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
10-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو نرخی ئازادی 1
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پەری ددان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کچە شقارتە فرۆشەکە
10-07-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
10-07-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
کورد لە هاوکێشەی ئەمریکادا
10-07-2024
هومام تاهیر
ئامار
بابەت 522,168
وێنە 105,695
پەرتووک PDF 19,680
فایلی پەیوەندیدار 98,573
ڤیدیۆ 1,419
ژیاننامە
محەمەد عەلی عەونی
ژیاننامە
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
ژیاننامە
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
ژیاننامە
جەمال شارباژێڕی
ژیاننامە
کەیهان ئەنوەر عەلی
ژن و سیاسە ت: خەڵاتی شێواندنی وێنای ژنەکاندیدێک بۆ سەرۆکی وڵات
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

ژن و سیاسە ت: خەڵاتی شێواندنی وێنای ژنەکاندیدێک بۆ سەرۆکی وڵات

ژن و سیاسە ت: خەڵاتی شێواندنی وێنای ژنەکاندیدێک بۆ سەرۆکی وڵات
ژن و سیاسە ت: خەڵاتی شێواندنی وێنای ژنەکاندیدێک بۆ سەرۆکی وڵات
نەوال سەعداوی
وەرگێڕانی: #ڕۆزا حەمە ساڵح#

سەرەڕای ئەوەی لە شاری قاهیرە خۆرەتاو بوو، بەڵام هەورێکی ڕەش خانووە کۆنکرێتییەکانی داپۆشیبوو، ئەگەرچی سەوزایی نەماوە و پاڵەپەستۆی تەلار و دیوارە کۆنکرێتییەکانە، ئەگەر چی سەر زبڵ و کەلاوەکان پڕبووە لە ژاوەژاوی مناڵانی سەرشەقام، و سەگ و پشیلە بەرەڵاکان. بەڵام بەیانیان چاوەکانم بەمژدەی ڕۆژێکی نوێوە هەڵدەهێنم، گەشبینم بە سروشت، یاخود گەشبینم بەو کرۆمۆسۆمانەی کە لە داپیرە جوتیارەکەم، و دایکمی یاخی، و باوکە ئەزهەرییەکەم کە دژ بە ئەزهەر شۆڕشیکرد، بۆم ماوەتەوە. بۆ یاخیبوون پێویستە لانی کەمی گەشبینی و هیوا بە گۆڕانکاری هەبێت، ئەگەر هیوا نەبێت ئەوا گەشبینی وەک جۆرێک لە نەفامی یا ساویلکەیی منداڵی یاخود شێتیی لێدێت.

کاتێک لە زینداندا بووم هاوڕێکانم نازناوی کچەساویلکەیان لێنابووم، دەسپێکی هەموو ڕۆژێکێ نوێ زەردەخەنەم دەکرد و پێم دەوتن: (سادات) دەمرێت و ئێمەش لە پشت دیوارەکانەوە دەچینە ناو ژیانەوە! پێیان وتم تۆ منداڵێکی ساویلکەی، هەروەها دەیانوت تۆ کەسێکی نیمچە شێتی یا ناواقیعییت، دەیانوت: ڕۆماننووسێکی خەیاڵ بڵاوە، و هیچ پەیوەندییەکی بە سیاسەتەوە نییە.
بەڕێزان ئایا سیاسەت چییە؟!
ئایا سیاسەت دەستیدەستی و فرتوفێڵی حزبی و هەڵبژاردنە بۆ گەیشتن بە کورسیی سەرۆک؟ یاخود کورسییەک لە پەرلەمان، یا هەر پلەیەکی نزم و بەرزی نێو دەسەڵات؟!

بە من دەڵێن: تۆ عاشقی پرسیار کردنیت، پێم دەڵێن تۆ حەزت بە مشتومڕی سەرنج ڕاکێشانەیە، وەک ئەوەی پڕسیارکردن یا مشتومڕ و وروژاندنی پرسەکان، پەیوەندییەکی سێکسی بێت لە دەرەوەی هاوسەرگیریی شەرعی، ئایا چ نەنگییەک لە ورووژاندنی دیالەکتیک و مشتومڕ دایە؟!

ئایا گۆڕانکاری لە دیالەکتیک و پرسیار کردنەوە درووست نابێت؟ ئایا شۆڕشی کۆیلەکان لە جیهاندا بە پرسیارێک دەستی پێ نەکرد؟ شۆڕشی کۆیلەکان لەو ژنەوە دەستی پێکرد کە بەیانییەک لە شاری لەندەن، لە ژووری نووستنەکەیدا چای دەخواردەوە، لەندەن پایتەختی ئیمپراتۆڕییەتی بەریتانی بوو، کە خۆری لێ ئاوانەدەبوو، ئیمپراتۆڕییەت لەسەر عارەق و خوێنی کۆیلەکانی کیشوەرەکانی ئەفریقا و ئاسیا و ئەوانی تر بونیادنرابوو، ژنەکە قوتووە شەکرەکەی کردەوە تاکو کەوچکێک شەکر بکاتە ناو کوپە چاکەیەوە، لەسەر قوتووەکە نوسرابوو ئەم چاییە لە ئەفریقای ڕەش چێنراوە، کاتێک شەکرەکەی لە ناو چاکەدا تێکەڵ دەکرد ئەو پرسیارەی بە خەیاڵد هات: ئایا کۆیلە ڕەشەکان چەند لە عارەق و خوێنی خۆیان دەدەن بۆ چاندنی قامیشی شەکر؟! تامی چاییەکە لە دەمیدا تێکەڵ بە عارەق و خوێن بوو، بۆیە یەکسەر قوتووە شەکرەکەی فڕێدایە سەتڵە خۆڵەکەوە.

ئیتر بزووتنەوەیەکی میللی بۆ بایکۆتکردنی شەکر لە لەندەن سەریهەڵدا. ئەو بزوتنەوەی سەرپەرشتیی هەموو بزووتنەوەکانی تری جیهانی کرد بۆ نەهێشتنی کۆیلایەتی!
پیاوان لەگەڵ ژناندا بەشداریی ئەم بایکۆتکردنە ئابوورییەی شەکریان کرد، بەڵام ژنان بڕبڕە پشتی ئەم بزووتنەوەیە بوون، چونکە بابەتی خواردن (لەنێویشیاندا شەکر) لەو کاتەدا و تائێستاش تایبەتە بە ئافرەت، چونکە ئافرەت دەڕوات بۆ بازاڕ و شەکر دەکڕێت، هەرئەویش دەتوانێت نەیکڕێت، یاخود ئەو خواردنەی (بە عارەق و خوێنی کۆیلەکان ژەهراویی بووە) بیگۆڕێت بە خواردنێکی تر کە بێتاوانتر و بێگەردتر بێت.

خوێندنەوەی مێژوو ئاماژە بەوە دەکات کە شۆڕشەکانی ڕزگاریی میللی لە هەر شوێنێکی ئەم جیهانەدا، سەرەتا بە کەسێکی یاخیبوو یا کەمینەیەک دەستی پێکردووە، و دواتر تەشەنەی کردووە بۆ زۆرینە، وەک چۆن
ئەمە ئەو مێژووەیە کە لە قوتابخانەکانمادا نایخوێنیین، چونکە مێژووی شۆڕشەکانی ڕزگاریی میللی، مەترسیدار یا قەدەغە کراون، و لەبەرئەوەی ڕۆژنامەکانی ئیمپراتۆرییەتی دەسەڵاتدار لە ناوخۆ و لە دەرەوەش هەمیشە وێنەی تاکی یاخیبوو دەشێوێنن، ئیتر ژن بێت یا پیاو، بەڵام ژن دوو ئەوەندەی پیاو وێنەکەی دەشێوێندرێت، هەر چەندە پیاو (بەپێی داب ونەریت) یەکسانە بە دوو ژن. هەربۆیە یاخیبوون بە پرسیارێک دەست پێدەکات، کە نزیکترین (کوپێک چای لە لەندەن) و دوورترین (کویلەکانی باشوری ئەفریقا) پێکەوە دەبەستێتەوە.

خوێنەرانی بەرێز ئێستا ڕێگام پێبدەن کە چەند نموونەیەکتان لە ژیانی گشتی و تایبەتی خۆمتان بۆ باسبکەم، لەبەر ئەوەی من زیاتر دەربارەی ژیانی خۆم دەزانم وەک لە ژیانی کەسانی تر، و لەبەر ئەوەی هەتا قسە لە سەر خۆم نەکەم مافی ئەوەم نییە قسە لە سەر خەڵکی تر بکەم، لای ئێمە پەندێک هەیە کە دەڵێت: لە خۆتەوە دەست پێبکە.
ئەو کاتەی بڕیارمدا خۆم بۆ سەرۆک کۆماری میسر کاندید بکەم (دیسەمبەری ساڵی 2004)، ڕۆژنامە حکومی و ناحکومییەکان کە خۆیان بە (بێلایەن) ناساندبوو، و خەڵکی پێی دەگوتن (رۆژنامەی زەرد) کەوتنە پێشبڕکێ بۆ شێواندن و لەکەدارکردنی کەسایەتیی من، کە پێشتر بەرامبەر هیچ کەس نەکرابوو، وەک ئەوەی هەر ڕۆژنامەیەک کەسایەتیی من زیاتر لەکەدار بکات ئەوا (خەڵاتی نێودەوڵەتی) یا خەڵاتی سەرکەوتنی پێدەبەخشرێت، یا ڕەنگە کەمکردنەوەی بەهای من ببێتە هۆی بەرزکردنەوەی بەهای ئەو سەرۆکەی کە دەیانەوێت بەڕێژەی 9,99٪‏ سەرکەوتن بەدەستبهێنێت، بەمشێوەیەش لەکەدارکردنی ئەو کەسانەی خۆیان بۆ سەرۆککۆماری میسر کاندید کردبوو درێژەی خایاند.

بۆ نموونە لە 13 جەنیوەری 2005دا ڕۆژنامەی مەیدان کە لە قاهیرە دەرچێت، بە مانشێتێکی گەورەو لە لاپەڕە یەکەمدا و خەتێکی پانی ڕەش نووسرابوو:
رۆژنامەی پێشینەی کاندیدەکان بۆ سەرۆک کۆماری...

وێنەکەی من کە لەژێر مانشێتەکەدا دانرابوو، لە وێنەی ئەو گومانلێکراوانە دەچوو کە فەرمانی گرتنیان هەبوو، ئەو قسانەشی دەربارەی من نوسرابوو لە وێنەکەم گوماناویتر بوو، وشەگەلێک نوسرابوو کە خۆکاندیدکردنمی بە خەڵەفانی سیاسی یا گێلی، شێتی، گەمژەیی و سەرکێشی لەقەڵەمدا بوو، گوایە ئارەزووی ناوبانگ و خۆدەرخستن دەکەم، و هیچ مەرج و تایبەتمەندییەکی سەرۆکی وڵاتم تێدا نییە.
بەڕێزان ئایا ئەو مەرج و پێداویستییانە چییە کە پێویستە لە سەرۆک کۆماردا هەبێت؟

کاتێک ئەم پرسیارە دەکەم وەڵامەکەی نازانن، بۆ نموونە بیر لەو مەرجانە دەکەنەوە کە لە ئەنور ساداتدا هەبوون، دواتر سەر دادەخەن و بێدەنگ دەبن، دواتر سەر بەرزدەکەنەوە ودەڵێن: هیچ نەبێت ئەو نێر بوو و مێ نەبوو! دواتر بیریان دەکەوێتەوە کە من ڕۆمانم نووسیوە و تیادا پاڕێزگاریم لە مافی ژنان کردووە، و باسم لە مەترسی و زیانەکانی خەتەنەکردنی مێینە و نێرینە کردووە، هەروەها بابەتی دەبڵ مۆراڵیی یاسای فرەژنی و چەندین پرسی کۆمەڵایەتییم و ڕووژاندووە.
رۆژنامە زەرد و سورەکان هێرشیان کردە سەر کەسایەتیم، مانشێتەکانم لە لاپەڕەی یەکەمدا دەخوێندەوە نوسرابوون:

ئەو ژنەی بانگەشەی ئازادیی سێکسی دەکات، و باسی فرەژنی دەکات، و بەها و نەریت هەڵدەوەشێنێتەوە، و پیرۆزییەکانی پاکیزەیی و شەرەف ڕەتدەکاتەوە، ئەو کەسەی دژ بە خەتەنەکردنی مێینە و نێرینەیە، ئینجا ڕەهەندە ئیسلامییەکە بۆ پرۆسەی شێواندنەکەم زیاد دەکەن و دەڵێن: ئەو ژنەی ڕەخنە لە فێرکارییەکانی ئیسلام و ماچکردنی بەردە ڕەشەکە دەگرێت!

بەڕاستی ڕۆژنامە زەردەکە ناوەکەی پڕبەپێستییەتی، هێڵنجی پێدەدەیت، مێژووی هەر کاندیدێک بۆ سەرۆک دەگۆڕێت بە ڕۆژنامەی پێشینە، وەک ئەوەی کاندیدەکە بووبێتە تاوانبارێک کە پێشینەی هەیە، تەنها لەبەر ئەوەی دێتە هەڵبژاردنەوە و دەبێتە ڕکابەری سەروک کۆمار.
هەرچی سیفەتی ئەرێنی هەیە لە ژیانی کاندیدەکاندا دەگۆڕێت بۆ سیفەتی نەرێنی، هەرچی هەڵوێستە نیشتیمانییە جوانەکان هەیە دەگۆڕێت بۆ پێشینەی خراپ و ئەتک کردنی نەریت و ئاین و ڕەوشت.
بەڕێزان ئایا ئەمەیە دیموکراسی؟!
هەوڵمدا لە هەمان ئەم ڕوژنامانەدا وەڵام بدەمەوە، بەڵام بێچارە بووم، ڕێگەیان بە بڵاوکردنەوەی نەدەدا، و ئەگەر بڵاویشیان بکردایەتەوە ئەوا دەستکاری قسەکانییان دەکردم بۆ ئەوەی مەبەستم ڕوون و ئاشکرا نەبێت، قایلکەر نەبێت، بەشێوەیەک قسەکانی خۆیان بسەلمێنێت.

ئا ئەمەیە تیرۆری ڕۆژنامەوانی، کە زۆر لە تیرۆرکردن بە چەک و تەقەمەنی مەترسیدارترە، کە لە وڵاتەکەماندا حکومەتەکان و نووخبەی سوودمەند دژ بە هەموو ئەو کەسانە بەکاری دەهێنن کە عەرشیان دەلەرزێنێت، ئەوە تیرۆری حکوومییە، یا تیرۆری دەوڵەت، ئیتر وڵاتێکی عەرەبی بێت یا ڕۆژئاوایی، ئەمریکی بێت یا بریتانی، ئیسرائیلی بێت یا هیتر.
لە ڕۆژنامەیەکی تردا و بە مانشیێتێکی گەورە نووسرا بوو: ئیسرائیل نەوال سەعداوییان بۆ سەرۆک کۆماری میسر کاندید کردووە!
ئەمەش هەوڵێک بوو بۆ ئەوەی باوەڕ بە خەڵکی بهێنن کە ئیسرائیل لەگەڵ من دایە، ڕۆژنامەکە ئەوە دەزانێت کە زۆرینەی خەڵکی تەنها مانشێت دەخوێننەوە، چونکە بابەتەکانی ژێر مانشێتەکە جەخت لە پێچەوانەکەی دەکاتەوە، و هەڵویستە مێژووییەکانم دەسەلمێنێت کە چۆن دژی حکوومەتی ئیسرائیل و سیاسەتی ئەمریکا لە وڵاتماندا وەستاومەتەوە، هەموو ئەم شتانە زانراوە، هیچ کەس ناتوانێت نکۆڵیی لێبکات.
بەڵام ڕۆژنامەوانی زەرد ملی ڕاستییەکان دەشکێنێت، و هەوڵدەدەن لە ڕێگەی شێواندنەوە لە دەسەڵاتدارەکان نزیک ببنەوە، کێ دەزانێت؟ لەوانەیە ئەم ڕۆژنامەیە یا ئەوانی تر بەم نزیکانە خەڵاتی دەوڵەت وەرگرن!

من بیردەکەمەوە، کەواتە شیاونیم بۆ سەرۆکایەتی وڵات

هەواڵی کاندید کردنم بۆ سەرۆکی دەوڵەتی میسر، لە دیسەمبەری 2004دا مشتومڕێکی زۆری لەنێو ناوەندە میلییەکان و دام و دەزگا باڵا دەستە سیاسی و ئاینییەکاندا دروستکرد، تەنانەت دکتۆر محەمەد سەید گەنگاوی (شێخی ئەزهەر) فەتوای ئەوەیدا کە دەشێت ژنێک ببێت بە سەرۆک کۆمار، ئەوە بوو زانایانی ئەزهەر بوون بە دوو بەشەوە، بەشێکیان پشتگیریان کرد و بەشەکەی تری دژی وەستانەوە، لەوانە شێخ ئبراهیمی فەیومی (ئەمینداری گشتیی کۆمەڵەی توێژینەوەی ئیسلامی) پشتگیریی فەتواکەی تەنتاویی کرد، و دووپاتیکردەوە کە ئیسلام لە کارکردندا هیچ جیاوازییەک لە نێوان ژن و پیاودا ناکات، بەڵام هەڵبژاردنی کارەکە بۆ سەلیقە و سروشتی هەر یەکەیان جێدەهێڵێت.
وشەی (سروشتی هەر یەکەیان) دەرگای زۆر بۆ پرسیارکردن دەکاتەوە: سروشتی مرۆیی چییە؟ ئایا شتێکی جێگیرە و لە دروستبوونی کۆیلایەتییەوە و بە سەدان ساڵ ناگۆڕێت؟ ئایا سروشتی پیاو لە سروشتی ژن جیاوازترە؟ ئایا جیاوازییەکان لە توانای ئەقڵی یا ماسولکەیی یا بایلۆجی یا دەروونی دایە؟

ئایا سروشتی ژنێکی ئەمریکی و ئەوروپی لە سروشتی ژنێکی میسری و عەرەبی جیاوازترە؟! کەواتە بۆچی مارگرێت تاچەر چەندەها ساڵ بەدەستێکی ئاسنین حوکمی بەریتانیای کرد؟ دەمبینی چۆن سەربەرزانە و بەپۆزەوە دەڕۆیشت، و حاکمە عەرەبەکان وسەرۆک و پاشا و کاربەدەستانی وڵاتانی تر (ئەوانەی پێیان دەڵین جیهانی سێهەم) دەوریان دابوو، لەدوایەوە بەسەرکزی و پشتی چەماوەوە دەرۆیشتن، یاخود بە لووت شکاوییەوە تەسلیمی بڕیارە ئیمپریالیستییە ئینگلیزییەکەی دەبوون.
بۆچی دوور بڕۆین، ئەوەتا خانمی ئەمریکی کۆندالیزا ڕایس لە تاچەر زیاتر دەکات، یا ئەوەی مادلین ئۆڵبڕایت و جۆڵدا مائیر دەیکات، و ئەوەی خاتوو هیلاری کلینتۆن دەیکات، کە تەنها هاوسەری سەرۆکی وڵاتە یەکگرتووەکان بوو، و سەرۆکی وڵاتیش نەبوو؟!
هەروەها لە وڵاتە ئیسلامییە درواسێ و دوورە دەستەکانیشدا، ژن حوکمی چەندین دەوڵەتی کردووە، وەک وڵاتی ئەندۆنیسیا و پاکستان و فلیپین و بەنگلادش و سریلانکا و وڵاتی تریش؟
لە وڵاتە عەرەبییەکانیشماندا هاوسەری سەرۆکەکان یا پاشا و میرەکان دەسەڵاتێکی زۆریان هەیە، کە زۆرجار یەکسانە بە دەسەڵاتی سەرۆک یا پاشا و میرەکان، لە نموونەی حوکم کردنی خانمی یەکەم لە سەردەمی ساداتدا، یان وەک چۆن لە ئەمڕۆدا خانمی یەکەم چەندین دەسەڵاتی لە میسردا هەیە، ئەوەتا ڕۆژانە لە ڕۆژنامەکاندا دەیبینین چۆن سەرکردایەتیی وەزیرەکان دەکات، و بە دەسەڵاتێکی زیاتر لە سەرۆک وەزیران سەرۆکایەتی کۆبوونەوەکان دەکات.

رۆژانە ئەمانە دەبینین، لەگەڵ ئەوەشدا هەندێک لە پیاوانی ئایینی، لەنێویاندا دکتۆر عەلی جومعە، موفتیی خانەخوێی میسری (موفتیی کۆماری)، و دکتۆر یوسف قەرزاوی، لەوانەن کە بەرهەڵستکاریی فەتواکەی شێخی ئەزهەر دەکەن، بەهەموو شێوەیەک ڕەتیدەکەنەوە کە ژنێک پۆستی سەرۆک وڵات بگرێتە دەست، بەڕێزان ئەمە بۆچی؟ دەڵێن: بەهۆی سرووشتی فسیۆڵۆجی و ئەو گرفتانەی کە لە کاتی سووڕی مانگانەدا دەیبینێت! سووڕی مانگانە؟!
ئەی خوایە! ئایا سووڕی مانگانە ڕێگربوو لە بەردەم مارگرێت تاچەردا، کە کاروباری سەرۆکایەتییەکەی بکات؟ ئایا سووڕی مانگانە ڕێگرە لە بەردەم ژنە جووتیارێکدا کە لە خۆرهەڵهاتنەوە تا خۆرئاوابوون شانبەشانی پیاو لە ناو کێڵگەدا کاری قورس دەکات؟!

ئایا سووڕی مانگانە ڕێگرە لەبەردەم ئە ژنە وەرزشەوانانەی، کە بەشداریی لە یارییە ئۆڵۆمپیاتەکاندا دەکەن و لەگەڵ پیاواندا کێبڕکێ دەکەن؟
کێ گووتی سووڕی مانگانە نەخۆشییە و ژن لە کارکردن دەخات؟ تەنانەت سکپڕی و منداڵبوونیش ئەو ژنانە لە کارکردن دوورناخاتەوە کە لە ناو کارگە و گێڵگە و نووسینگە و باڵوێزخانە عەرەبی و بیانییەکاندا کار دەکەن!

بێگومان سووڕی مانگانە وشەیەکی شازە، یا پێکەنیناوییە، کاتێک لەسەر زاری هەندێک لەو پیاوانەوە دێت، چونکە بەتایبەتی زۆرینەی ئەو ژنانەی لە کایەی سیاسەت یا هەڵبژاردنەکانی سەرۆکایەتی و هەڵبژاردنەکانی تردا کار دەکەن، پەنجا ساڵیان تێپەڕاندووەو ئیتر هەر سووڕی مانگانەشیان نییە.
لە هەمووی پێکەنیناویتر ئەوەیە شێخ عەبدولڵا مجاوەر (ئەمینداری لیژنەی فەتوای ئەزهەر) گووتی: من لەگەڵ ئەوە دام ژن سەرۆکایەتی وڵات بگرێتەدەست، چونکە شەریعەتی ئیسلام ڕێگر نییە، بەڵام بە مەرجێک تێکەڵ بە پیاو نەبێت!

ئەی خوایە! چۆن ژنێک ببێتە سەرۆکی وڵات تێکەڵاویی پیاو نەبێت؟! ئایا بەتەنها مامەڵە لەگەڵ ژناندا بکات؟ ئایا ئەو وەک سەرۆکی وڵات نابێت لەگەڵ سەرۆک وەزیران یا بەرپرسانی تر دابنیشێت و گفتووگۆی کاروباری دەوڵەت بکات؟!

بەڕاستی شتێکی زۆر کۆمیدییە، ئەم جۆرە قسانە لەم پیاوە ئاینییانە ببیستین کە لە دام و دەزگا ئاینییەکاندا پلە و پایەی بەرزیان هەیە، لەبری ئەوەی لە ڕێگەی ڕاگەیاندنەوە لە ناوخۆ و دەرەوەی وڵات ڕای گشتی ئاراستە بکەن.
هەموو ئەمانە هیچ نین جگە لە چەند نموونەیەکی کەم، کە لە ڕۆژانی ڕابردوودا لە ڕێگەی ڕۆژنامەکانی میسرەوە تێبینیم کردن، لەو کاتەوەی ژنێک بەناوی نەوال سەعداوی خۆی بۆ سەرۆکی وڵات کاندید کردووە.

تەنانەت ئەو ژنانەی لە میسریش دەسەڵاتی ئاینییان هەیە، عەقڵیان داپۆشیوە (کە لە داپۆشینی قژ مەترسیدارترە)، کەوتنە پاڵپشتیی ئەو پیاوە ئاینییانەی دژی شێخی ئەزهەر بوون، هێرشی ئەو ژنانە بۆ سەر کەسایەتیم زۆر لە هێرشی پیاوەکان توندتر بوو، یەکێک لەو ژنانە (دکتۆرە ئامینە نەصیر)، گووتی: دژی کاندید کردنی نەوال سەعداویم بۆ سەرۆک کۆمار، چونکە ئەو زۆر لە بنەماکانی شەریعەتی ئیسلام ڕەتدەکاتەوە، و هیچ تایبەتمەندییەکی بۆ وەرگرتنی ئەم پۆستە تێدا نییە!
ئەم ژنە نەک تەنها خۆی دەخاتە شوێنی سەرۆکی دەوڵەت، بەڵکو خۆی خستۆتە شوێنی خوا، ماف بە خۆی دەدات لە سەر لاپەڕەی ڕۆژنامەکان و دەزگا ڕاگەیاندنەکان تەکفیری کەسێکی تر بکات! وەک ئەوەی حەقیقەت و ماف هەر بەتەنها لای ئەو بێت.

بەڕای من هەموو ئەمانە خاڵی ئەرێنیی ئەو دیالەکتیکەن، کە کاندید کردنی ژنێک بۆ سەرۆکی وڵات هێنایە ئاراوە. بەڵکو ئامانجی سەرەکیم لە خۆکاندید کردنم بۆ هەڵبژاردنەکانی بەهاری 2005، وەک ئەوەی لە پڕوپاگەندەی هەڵبژاردنەکەدا گووتم: ئامانج لە چوونمە نێو ئەم جەنگەی هەڵبژاردنەوە بۆ ئەوە نییە پۆستی سەرۆکی وڵات وەرگرم، بەڵکو بۆ پاڵپشتی کردنی بزووتنەوەی میللی و دیالەکتیکی سیاسی و هزرییە، کە زەمینە خۆش دەکات بۆ بەدەستهێنانی چاکسازیی دیموکراتی و گەشەسەندنی فیکریی ڕاستەقینە لە وڵاتانی عەرەبیدا.

ئەوەی کە زۆر جێگای پێکەنین بوو، یەکێک لە بەرهەڵستکارەکانی ئەم بزووتنەوەیە گووتی: بۆچی نووسەر و بیرمەندێک دێتە نێو ململانێی سیاسی و هەڵبژاردنی سەرۆکایەتییەوە؟ ئایا سەرۆکی هەر وڵاتێک پێویستی بە فیکر و ئایدیا هەیە؟ یا پێویستی بە هێزی سەربازییە؟!
ئەمەش بەرەو ئەو پرسیارەمان دەبات: بنەما و مەرجەکانی جۆرج بۆشی سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا چییە، ئایا هیچ فیکر و ئایدیایەکی هەیە؟ واتە ئێستا دەتوانم بڵێم: من بیردەکەمەوە، واتە شیاو نیم بۆ سەرۆکایەتی وڵات!.[1]

⚠️ تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!
ئەم بابەتە 502 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
پۆلێنی ناوەڕۆک: پۆلێننەکراو
پۆلێنی ناوەڕۆک: ژنان
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وەرگێڕدراو لە زمانی: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان عەلی )ەوە لە: 29-01-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 29-01-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 502 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
کورتەباس
مەسعود بارزانی لە بەغدا پێشوازی لە پارێزگاری بەسڕا دەکات
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە سەرۆکی هاوپەیمانێتیی دەوڵەتی یاسا دەکات
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
بەختیار ئەحمەدی 3
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
ژیاننامە
ئەیوب محەمەدی
کورتەباس
مەسعود بارزانی لەگەڵ سەرۆکی حزبی تەقەدوم کۆبوویەوە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
ژیاننامە
ئێدوارد باودن
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی باشقاڵ ئاغای ئاکرێ ساڵی 1996
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
هێمن هەورامی پێشوازیی لە کونسوڵی گشتیی نوێی تورکیا کرد
کورتەباس
خەمۆکی نەمانی توانای خەونبینینە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
ڕزگار حاجی حەمە
ژیاننامە
عەبدولڕەحمان فەرەج
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
محەمەد عەلی عەونی
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
محەمەد عەلی عەونی
ژیاننامە
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
عەلی قازی محەمەد - کوڕی ڕەش
ژیاننامە
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
09-01-2010
هاوڕێ باخەوان
کەژاڵ ئیبراهیم خدر
ژیاننامە
جەمال شارباژێڕی
21-02-2010
هاوڕێ باخەوان
جەمال شارباژێڕی
ژیاننامە
کەیهان ئەنوەر عەلی
11-07-2017
سەریاس ئەحمەد
کەیهان ئەنوەر عەلی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
10-07-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو نرخی ئازادی 1
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پەری ددان
10-07-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کچە شقارتە فرۆشەکە
10-07-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
10-07-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
کورد لە هاوکێشەی ئەمریکادا
10-07-2024
هومام تاهیر
ئامار
بابەت 522,168
وێنە 105,695
پەرتووک PDF 19,680
فایلی پەیوەندیدار 98,573
ڤیدیۆ 1,419
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە پیاوانی کۆمەڵگای پیرزین ساڵی 1979
وێنە و پێناس
گەشتی بەهارەی کۆمەڵێک لە مامۆستایانی شارەدێی دارەتوو لە بەردەڕەش ساڵی 1993
کورتەباس
مەسعود بارزانی لە بەغدا پێشوازی لە پارێزگاری بەسڕا دەکات
کورتەباس
مەسعود بارزانی پێشوازی لە سەرۆکی هاوپەیمانێتیی دەوڵەتی یاسا دەکات
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
بەختیار ئەحمەدی 3
پەرتووکخانە
باشترین وتەی دەروونناسی(تورکی-کوردی)
ژیاننامە
ئەیوب محەمەدی
کورتەباس
مەسعود بارزانی لەگەڵ سەرۆکی حزبی تەقەدوم کۆبوویەوە
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چوار لە پیاوماقوڵانی شارەدێی سیدەکان ساڵی 1981
وێنە و پێناس
تیپی تۆپی پێی ئازادی لە کەرکووک ساڵی 1999
ژیاننامە
ئێدوارد باودن
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕاگەیاندنی پەرلەمانی کوردستان لە بەشداریپێکردنی کەناڵە تەلەڤزیۆنییەکان لە ناساندنی یاسا و بڕیارەکاندا
پەرتووکخانە
ڕێبەری نووسین بۆ میدیا و سۆشیال میدیا فەرمییەکانی ھەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
بەرەی نیشتمانیی یەکگرتوو زەروورەتەکەی، سروشتەکەی، ئامانج و پێداویستی یەکانی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی باشقاڵ ئاغای ئاکرێ ساڵی 1996
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
کورتەباس
هێمن هەورامی پێشوازیی لە کونسوڵی گشتیی نوێی تورکیا کرد
کورتەباس
خەمۆکی نەمانی توانای خەونبینینە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
زنجیرەی هەبوو، نەبوو زمانی ئاژەڵان 2
ژیاننامە
خەدیجە ئەسکەندەر حەیدەر
ژیاننامە
ڕزگار حاجی حەمە
ژیاننامە
عەبدولڕەحمان فەرەج
ژیاننامە
ئاواز عەبدولقەهار عوسمان
فۆڵدەرەکان
کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - پزیشکی - تەندروستی کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - ڕاپۆرت کورتەباس - جۆری وەشان - دیجیتاڵ کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وێنە و پێناس - شار و شارۆچکەکان - کۆیە وێنە و پێناس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان ژیاننامە - نەتەوە - کورد

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.468 چرکە!