پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
شوانی ڕەحمان قەشقە
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار ئەربیل
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولکەریم غازی باڵەکی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەنگەر سمکۆ گەردی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەختیاری ئاسایش
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەید ئاراس رواندزی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
نیشتمان مستەفا ناوپردانی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شێروان ئەحمەد
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هێرۆ بەرزنجی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
زوبێر باڵەک
22-11-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  527,144
وێنە
  111,943
پەرتووک PDF
  20,524
فایلی پەیوەندیدار
  106,676
ڤیدیۆ
  1,591
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,948
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,254
عربي - Arabic 
31,700
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,727
فارسی - Farsi 
11,132
English - English 
7,777
Türkçe - Turkish 
3,681
Deutsch - German 
1,807
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,159
ژیاننامە 
26,624
پەرتووکخانە 
25,931
کورتەباس 
18,892
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,981
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,018
شەهیدان 
11,928
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,487
بەڵگەنامەکان 
8,380
وێنە و پێناس 
7,418
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,491
ڤیدیۆ 
1,487
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
824
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
فەرمانگەکان  
739
شوێنەوار و کۆنینە 
636
گیانلەبەرانی کوردستان 
343
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
یارییە کوردەوارییەکان 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
ئیدیۆم 
31
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
327
PDF 
32,084
MP4 
2,650
IMG 
205,480
∑   تێکڕا 
240,541
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
ئەمین حەمید ڕەزا دەلۆیی
شەهیدان
ژینا ئەمینی
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێم...
ژیاننامە
سروە شیری
پەرتووکخانە
لە ئەمەریکاوە؛ بینین، مەعری...
تاريخ يزيدية عفرين وجبل سمعان في ضوء الروايات الشفهية والمصادر التاريخية
کوردیپێدیا، دادگا نییە، داتاکان ئامادەدەکات بۆ توێژینەوە و دەرکەوتنی ڕاستییەکان.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

تاريخ يزيدية عفرين وجبل سمعان في ضوء الروايات الشفهية والمصادر التاريخية

تاريخ يزيدية عفرين وجبل سمعان في ضوء الروايات الشفهية والمصادر التاريخية
تاريخ يزيدية عفرين وجبل سمعان في ضوء الروايات الشفهية والمصادر التاريخية
دراساتٌ في الجغرافيا والأثنوغرافيا الشرقيتين
كتلة جبل سمعان ويزيدية سوريا – الجزء الثاني
تأليف: الأب هنري لامنس
الترجمة عن الفرنسية: الدكتور عبد الجليل العبود
بحسب إحدى سالنامات(دليل سنوي) ولاية حلب لعام 1319 هجري و1902 ميلادي, يبلغ سكان قضاء جبل سمعان 26149 نسمة بالضبط: 11596 رجلاً, و14553 امرأةً, كلهم مسلمون. ويؤكد أحدث إحصاء أُجري في عام 1324 هجري على أنَّ مجموع سكان الجبل قد انخفض إلى 25001 نسمة. أمَّا من الناحية الدينيَّة فلم يحصل أي تعديل. نقرأ في الصفحة 367: ” أهالي قضاء عموما إسلام” .

وفي تلخيصه للوضع الاِثني والطائفيّ لمدينة حلب, يتحدّث ” الدليل السنوي ” سالنامه ” الرسمي عن المجموعات المسيحيّة واليهوديّة وحتى الأجنبيّة متناسياً مرةً أخرى التطرُّق لمن يُسمَّونَ أحياناً ب “المنشقين عن الإسلام الرسميّ”. فهو يهمل الدروز والنصيريين, ولا ذكر لهم لا في المسح العام, ولا في الجداول التي تقدِّمها السناجق(السنجق وحدة إدارية أصغر من الولاية و أكبر من القضاء – مدارات كرد). بالنسبة للنُّصيرين, يبلغ عددهم بالآلاف في ولاية أنطاكية وحدَها, حيث يمثّلون الشريحة العظمى من السكان غير المسيحيين, ويأوي جبل العلاء شرقيّ معرة النعمان بعض المجموعات الدرزية قليلة العدد, ويبدو أنَّ مُحرِّر الدليل قد انحاز لعواطفه عندما أصرَّ على دمج جميع الشرائح الطائفيّة التي لا تدين لا للمسيح ولا لموسى تحت مظلة الإسلام, وفي الحقيقة, يبقى الوضع الدينيّ والإثنيّ لجبل سمعان أكثر تعقيداً ممّا تُظهره السجلات التركيّة الرسميّة.
من بين هؤلاء السُّكَّان الذين يقطنون الكتلة الجبليّة, نخصُّ بالذكر الطائفة اليزيدية الغريبة, يدَّعي يزيدية جبل سمعان أنَّ أصلهم من جبل سنجار في بلاد الرافدين , وهو المركز الأساسيّ لنشأتهم, ولا شيء يمنع من تصديق هذا القول, لكنْ يمكن أيضاً أنْ يكونوا قد اعتنقوا اليزيدية عن طريق المبشرين القادمين من وراءِ الفرات كما هو الحال بالنسبة للنصيريين.
وعن سؤالنا حول تاريخ استيطانهم في سوريا, أجابنا الأكثر انفتاحاً من بينهم وهم القره باش, سكان قرية عرشقيبار: “من قديم الزمان”, وهو الرد المعتاد على هذا النوع من الأسئلة في هذا الشرق المحافظ, والمعادي بطبعه للتقاليد الخاصة. مع ذلك يجب تسليط الضوء على هذه الخصوصيات. لسوء الحظ, لا تشير الوثائق العربيّة المكتوبة إطلاقاً إلى يزيدية سوريا.
يرى الأب دو فونكليير أنّ هذه القبائل اجتازت الفرات في وقت كانت تحتشد الأمم بمختلف عاداتها وطباعها وأصولها لتتقاسم بقايا الامبراطورية السلجوقيّة المزدهرة, وقد يكون هذا التاريخ قديماً بعض الشيء, ونعتقد أنّه يتعين علينا تحديد هجرة اليزيديين بعد الحرب الصليبية. مؤرّخو هذه الأخيرة مِمَنْ عرفوا الدروز والإسماعيليين والنصيريين لم يُظهِرُوا شكّاً في وجود اليزيديين, مع ذلك امتلك الفرنجة عدداً من المنازل في المنطقة التي تقطنها الآن هذه الطوائف.
لقد اقترحنا أعلاه تحديد الهجرة النهائيّة لسكان جبل سمعان القدامى بعد الحروب التي أنهت الدويلات اللاتينيّة في سوريا, ففي القرن الرابع عشر الميلاديّ, يَذكُرُ مؤلف كتاب تعريف المصطلح الصرفيّ (في الصفحة 180) ( ربما يشير المؤلف إلى كتاب التعريف بالمصطلح الشريف لفضل الله العمري 1301- 1349م ، مدارات كرد ) جبل سمعان بين الأقضية التابعة ل حلب, يعني أنّه كان ما يزال مأهولاً آنذاك, وكذلك الفيلسوف ابن العبري كان على علمٍ تام بوجود اليزيديين في سوريا. إذ كان يربطهم بالمانويين المطرودين من بلاد فارس والذين لجأوا إلى سوريا وفيها ربما سكنوا الأديرة المهجورة. إضافةً إلى أنّ الرجال والنساء منهم يرتدون الملابس السوداء, وكلها تفاصيل تنطبق تماماً على اليزيديين. لكن ما من دليل في بلاد فارس يسمح بوضع هذه الهجرة في عهد جستينيان الأول . فقط يشير ابن العبريّ إلى نفي المانويين من بلاد فارس وانتشارهم في البلدان المجاورة. فيما يخص اليزيديين, الروابط عشوائية والوقائع تبدو لنا مسبقة التواريخ: أصل الطائفة وأنقاض الأديرة السورية هي لاحقة للإسلام. ومن نصّ ابن العبريّ لم نعلم سوى استيطانهم في سوريا في حقبة سابقة لتلك التي كان يُكتَبُ فيها هذا المفريان اليعقوبي الشهير. وما يُؤخَذ عليه أنه لم يُجِدْ في خلق الحقيقة المادية التي يمكن ملاحظتها بسهولة من رجلٍ مثله شديد الانتباه كان يعيش في شمال سوريا. لقد اكتفى فقط بربط المسألة بنفي مانويين في عهد الامبراطور جستينيان الأول.
إذاً نحن نحدد في القرن الثالث عشر الميلادي أول وصول للمستوطنين اليزيديين إلى جبل سمعان, والذي ربما كان سببه اضطهاد عنيف أو إحدى الصراعات الأهلية التي ذَكر عنها التاريخ الأمثلة العديدة.

لهذه الجماعة, صديقة الغموض والمقدر لها بالعزلة بسبب ضعفها العددي ومعتقداتها الخاصة قدّم جبل سمعان أرضه غير المأهولة ومدنه الميتة وموقعه النائي البعيد عن المراكز الكبرى والطرق السالكة. بعد عبورهم نهر الفرات لجأوا إلى هضبة مهجورة لا أحد ينازعهم ملكيتها. وعدم اهتمام الكتَّاب المسلمين بهذه الطوائف الشاذة دينياً يُفسِّر ندرة وتكتم المصادر العربية بشأنها في تلك الحقبة. لكنَّ الوضعَ اختلف في القرن السادس عشر الميلادي مع قدوم البعثات و إنشاء المستعمرات الأوربية في حلب. منذ ذلك الحين كَثُرَ الحديث عن وجود اليزيديين في جبل سمعان, ولا مجال بعد للاعتقاد أنَّهم حديثو العهد على هذه الأرض.
تنقسم يزيدية سوريا في الوقت الحالي إلى قبيلتين أساسيتين: الشروانلي والقره باش. حسب ما أوردته مذكرات الأب دو فونكليير, القره باش هي قبيلة لاوية قلية العدد. أفرادها يرتدون دوماً ملابس قاتمة (ومنه أُطلق عليهم اسم قره باش, يعني الرؤوس السوداء), ولا يتزوجون إلا من بعضهم بعضاً خوفاً من أنْ يفقدوا أصالتهم, ويعيشون حياةً تقشفية بكل المعايير, فهم ينامون على الأرض دون فراش, ويطلقون شعرهم ولحاهم, ويمتنعون نهائياً عن الاستحمام الذي يُعَدُّ أعظم حاجة وأعظم متعة بالنسبة للشرقيين. لا يُسمَحُ لهم بذبح أي حيوان كان, وعندما يريدون ذبح خاروف أو دجاجة يلجؤون إلى شخص غريب ليس من ملتهم ليقوم بذلك.
وهناك من الشعب من يحترمهم كثيراً, فيحتفظ بقطع قديمة من ثيابهم السوداء تقديساً لهم, وأعظم قَسَمْ يمكن لليزيدي أن ينطق به هو أن يقْسُم بهذا الثوب الأسود, أو برأس من نال شرف ارتدائه. كما يُعَدُّ البكاء على موت من ارتدى الملابس السوداء جريمة كبيرة, بل هذا اليوم ينبغي إشهاره بإعداد الولائم وإقامة الاحتفالات. هذه المعلومات نفسها سمعتها أيضاً في حلب من مالكي قرى يزيدية قديمة و هم أولى الناس بمعرفة تقاليد أفراد الطائفة. وعلى الرغم من الإجماع حول المعلومات الواردة, فنحن لا نستطيع ضمان صحتها التامة, وخلال الأيام الأربعة التي قضيناها بين اليزيدية, كل ما استطعنا ملاحظته هو لون ثيابهم الأسود , وميلهم لتجنُّب ارتداء الألوان الصارخة, مع عدم الامتناع تماماً عن ارتداء اللون الأبيض.
وخلال إقامتنا في عرشقيبار عند أحد أهم وجهاء القره باش لاحظنا وجود نضد كبير من الأفرشة والأغطية لم يجد صاحب المنزل أو حتى نحن أي حرج من استخدامها. وخلال عبورنا قرى ومضارب الشروانلي لم نشهد أنَّ هؤلاء قد أبدوا احتراماً خاصاً لأبناء دينهم من القره باش. فلدى وصولنا إليهم كانوا يعاملون دليلنا رشو وهو كرديّ سنيّ من القره باش على قدم المساواة مع بغَّالنا المسيحيّ.
يسكن الشروانليون الهضاب العليا والأودية في جبل سمعان, أما القره باش فهم يسكنون سهل جومه والسفوح المطلة عليه. ومن الناحية الإدارية يتبعون كلُّهم لقضائي جبل سمعان وكلس. وفي هذه الأخيرة يشغلون على وجه الخصوص مديرية جومه.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,360 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | medaratkurd.com
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 14
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 29-11-2019
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 29-11-2019 (5 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕانانی پەرتووک
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
زمان - شێوەزار: عەرەبی
شار و شارۆچکەکان: عەفرین
وڵات - هەرێم: ڕۆژاوای کوردستان
وەرگێڕدراو لە زمانی: فەڕەنسی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 06-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 06-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 18-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,360 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
عەبدولکەریم غازی باڵەکی
ژیاننامە
شوانی ڕەحمان قەشقە
کورتەباس
سزای لەسێدارەدانی دوو بەندکراوی کورد لە بەندیخانەی قزڵحساری کەرەج جێبەجێ کرا
وێنە و پێناس
چەند نەوەیەکی شاعیری کورد پیرەمێرد
ژیاننامە
بەختیاری ئاسایش
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
نیشتمان مستەفا ناوپردانی
پەرتووکخانە
تاقیکردنەوەی کیمیایی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
سەرۆک کەرتەکانی تایبەت بە سەرژمێری گشتى دانیشتووانی ئێراق لە شارى هەولێر ساڵی 1965
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
شەهید یونس دوتازایی لەگەڵ مەسعود بارزانی ساڵی 1989
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
وێنە و پێناس
چەند خانمێکی گەڕەکی کانێسکان لە سلێمانی ساڵی 1976
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
ژیاننامە
هێرۆ بەرزنجی
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
ژیاننامە
حەسیبە نادر مەسیفی
وێنە و پێناس
ناو بازاڕی شاری هەولێر ساڵی 1963
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
سالار ئەربیل
پەرتووکخانە
ڕەهەندی ڕەخنەی کۆمەڵایەتی لە پەندی پێشینانی کوردیدا؛ بە نموونە (پەندی پێشینان)ی شێخ محەمەدی خاڵ
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
ڕەوشێ قاسم حسێن
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
سروە شیری
ژیاننامە
سەنگەر سمکۆ گەردی
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
لە ئەمەریکاوە؛ بینین، مەعریفە، شیکردنەوە - بەشی یەکەم
کورتەباس
نۆستالژیا لە شیعرەکانی فەرەیدون بەرزنجییدا

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ئەمین حەمید ڕەزا دەلۆیی
09-05-2022
سروشت بەکر
ئەمین حەمید ڕەزا دەلۆیی
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
21-11-2024
کشمیر کەریم
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
ژیاننامە
سروە شیری
21-11-2024
سروشت بەکر
سروە شیری
پەرتووکخانە
لە ئەمەریکاوە؛ بینین، مەعریفە، شیکردنەوە - بەشی یەکەم
22-11-2024
هەژار کامەلا
لە ئەمەریکاوە؛ بینین، مەعریفە، شیکردنەوە - بەشی یەکەم
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
شوانی ڕەحمان قەشقە
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار ئەربیل
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولکەریم غازی باڵەکی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەنگەر سمکۆ گەردی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەختیاری ئاسایش
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەید ئاراس رواندزی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
نیشتمان مستەفا ناوپردانی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شێروان ئەحمەد
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هێرۆ بەرزنجی
22-11-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
زوبێر باڵەک
22-11-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  527,144
وێنە
  111,943
پەرتووک PDF
  20,524
فایلی پەیوەندیدار
  106,676
ڤیدیۆ
  1,591
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
289,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,948
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,254
عربي - Arabic 
31,700
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,727
فارسی - Farsi 
11,132
English - English 
7,777
Türkçe - Turkish 
3,681
Deutsch - German 
1,807
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,159
ژیاننامە 
26,624
پەرتووکخانە 
25,931
کورتەباس 
18,892
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,981
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,018
شەهیدان 
11,928
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,487
بەڵگەنامەکان 
8,380
وێنە و پێناس 
7,418
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,491
ڤیدیۆ 
1,487
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
824
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
767
فەرمانگەکان  
739
شوێنەوار و کۆنینە 
636
گیانلەبەرانی کوردستان 
343
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
یارییە کوردەوارییەکان 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
ئیدیۆم 
31
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
327
PDF 
32,084
MP4 
2,650
IMG 
205,480
∑   تێکڕا 
240,541
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
عەبدولکەریم غازی باڵەکی
ژیاننامە
شوانی ڕەحمان قەشقە
کورتەباس
سزای لەسێدارەدانی دوو بەندکراوی کورد لە بەندیخانەی قزڵحساری کەرەج جێبەجێ کرا
وێنە و پێناس
چەند نەوەیەکی شاعیری کورد پیرەمێرد
ژیاننامە
بەختیاری ئاسایش
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
نیشتمان مستەفا ناوپردانی
پەرتووکخانە
تاقیکردنەوەی کیمیایی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
سەرۆک کەرتەکانی تایبەت بە سەرژمێری گشتى دانیشتووانی ئێراق لە شارى هەولێر ساڵی 1965
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
شەهید یونس دوتازایی لەگەڵ مەسعود بارزانی ساڵی 1989
کورتەباس
دامەزرێنەری کوردیپێدیا: ئێمە زانیاری نافرۆشین
وێنە و پێناس
چەند خانمێکی گەڕەکی کانێسکان لە سلێمانی ساڵی 1976
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
کورتەباس
جوانی ئافرەت وەک سەرچاوەی چێژ و خۆشی لە شیعرەکانی قوبادی جەلیزادە دا
ژیاننامە
هێرۆ بەرزنجی
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
ژیاننامە
حەسیبە نادر مەسیفی
وێنە و پێناس
ناو بازاڕی شاری هەولێر ساڵی 1963
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
سالار ئەربیل
پەرتووکخانە
ڕەهەندی ڕەخنەی کۆمەڵایەتی لە پەندی پێشینانی کوردیدا؛ بە نموونە (پەندی پێشینان)ی شێخ محەمەدی خاڵ
کورتەباس
هەستگۆڕکێ لە شیعرەکانی عەبدوڵڵا پەشێو دا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
ڕەوشێ قاسم حسێن
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
سروە شیری
ژیاننامە
سەنگەر سمکۆ گەردی
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
لە ئەمەریکاوە؛ بینین، مەعریفە، شیکردنەوە - بەشی یەکەم
کورتەباس
نۆستالژیا لە شیعرەکانی فەرەیدون بەرزنجییدا

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.844 چرکە!