زستان بەشەوێ، پیران بە تەوێ
زستانی کوردەواری مانگەکانی(بەفرانبار و ڕێبەندان و ڕەشەمێ) دەگرێتەوە، هەرسێ مانگ بەناوەکانیاندا دیارە کە سەخت و دژوارن، سەرەتا بەفرێکی زۆر لە ناوچە کورد نشینەکاندا دەبارێت بۆیە به و مانگە وتراوە: بەفرانبار و دواتر بەهۆی ئه و بەفرەوە ڕێگاکانی نێوان گوند و شارەکان دەگیرێن و دەبێتە(ڕێبەندان) و دواتریش زەخیرە و دانەوێڵەی کۆکراوەی هاوین له و دوو مانگەدا دەخورێت و مانگی کۆتایی زستان دەبێتە(ڕەشە مانگ)، لێرەدا سەرما و سۆلەی زستان بە هێند وەرگیراوە له و ئیدیۆمەدا وەکو ڕێبەریەک بەکارهێنراوه، کە نابێت لە سەرمای زستانی کوردستان بێ باک بین، چونکە بەیەک شه و زستانی خۆی دەکات، کاتێک گیسکە نێر گاڵتەی بە زستان کردووە، له و ڕووەوە زستان بە گیسکە نێری گووتووە: یەک ڕۆژم بمێنێ لە بوهارێ، کلکت ڕەق دەکەم لە بن دارێ، لە بەرامبەر زستانی سەخت و بەهێز، پیری سەد دەرد و لاواز خراوەتەڕوو، کە مرۆڤی بەساڵاچوو، بێ تەنگ وتۆژ و لاواز و زەبوون و پەککەوتوو و بێ هێز دەبێت، بەرگەی یەک(تەو) واتە:لەرز و تا ناگرێت، ئەگەر تووش ببێت لەوانەیە بکەوێت و ڕاست نەبێتەوە تا دەمرێت، کورد سەختی زستان و پیری و پەککەوتەیی کردووە به و ئیدیۆمە جوانە، بۆ هاندان و خۆپارێزی لە ساردوسۆڵەی زستان و دابینکردنی دار و سوتەمەنی داکردن و جل وبەرگی گەرم و پۆشتە لەبەر کردن بۆ ساوا و بەساڵاچوان وتویەتی: زستان بەشەوێ، پیران بە تەوێ. [1]