پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان

  • جۆری گەڕان: ≈ لێکچوون
  • جۆری گەڕان: = یەکسان
  • جۆری گەڕان: ≕ دەستپێبکات بە...


  • هەموو پۆلەکان
  • ئامار و ڕاپرسی
  • ئیدیۆم
  • بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
  • بەرهەمە کوردستانییەکان
  • بەڵگەنامەکان
  • پارت و ڕێکخراوەکان
  • پۆلێننەکراو
  • پەرتووکخانە
  • پەند
  • خواردنی کوردی
  • دۆزی ژن
  • زانستە سروشتییەکان
  • ژیاننامە
  • ژینگەی کوردستان
  • شوێنەوار و کۆنینە
  • شوێنەکان
  • شەهیدان
  • فەرمانگەکان
  • گیانلەبەرانی کوردستان
  • گەشتوگوزار
  • مۆزەخانە
  • ناوی کوردی
  • نووسراوە ئایینییەکان
  • نەخشەکان
  • نەریت
  • هۆز - تیرە - بنەماڵە
  • هۆنراوە
  • وشە و دەستەواژە
  • وێنە و پێناس
  • ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار)
  • ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
  • ڤیدیۆ
  • کارە هونەرییەکان
  • کلتوور - گاڵتەوگەپ
  • کلتوور - مەتەڵ
  • کورتەباس
  • کۆمەڵکوژی
  • کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
  • یارییە کوردەوارییەکان



  • هەموو زمانەکان
  • کوردیی ناوەڕاست
  • Kurmancî
  • English
  • کرمانجی
  • هەورامی
  • لەکی
  • Zazakî
  • عربي
  • فارسی
  • Türkçe
  • עברית
  • Deutsch
  • Français
  • Ελληνική
  • Italiano
  • Español
  • Svenska
  • Nederlands
  • Azərbaycanca
  • Հայերեն
  • 中国的
  • 日本人
  • Norsk
  • Fins
  • Pусский

گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
...
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 30-04-2025
  • 01-05-2025
  • 02-05-2025
  • 03-05-2025
  • 04-05-2025
  • 05-05-2025
  • 06-05-2025
  • 07-05-2025
  • 08-05-2025
  • 09-05-2025
  • 10-05-2025
  • 11-05-2025
  • 12-05-2025
  • 13-05-2025
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان

  • 30-04-2025
  • 01-05-2025
  • 02-05-2025
  • 03-05-2025
  • 04-05-2025
  • 05-05-2025
  • 06-05-2025
  • 07-05-2025
  • 08-05-2025
  • 09-05-2025
  • 10-05-2025
  • 11-05-2025
  • 12-05-2025
  • 13-05-2025
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
عێراق، وڵاتی گۆڕە بەکۆمەڵەکان
01-05-2025
هەژار کامەلا
وێنە و پێناس
مەسعود بارزانی و ئیدریس بارزانی و موڕتەزا حەدیسی و عەلی علیان سامەڕائی
30-04-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ڕامان لە مێژووی سەت ساڵ ستەم لە گەلی کورد
30-04-2025
هەژار کامەلا
وێنە و پێناس
شەمسەخانی قالانی خانمێکی خانەدانی گەڕەکی سابوونکەران
30-04-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
داناس ئاراس
27-04-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
فاتمە کەیفەدین
26-04-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
سۆلین جیان زاخۆیی
26-04-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
کیژان خەسرەو
26-04-2025
سروشت بەکر
وێنە و پێناس
کێخوای گوندی ڕۆستێ و کۆمەڵێک فەرماندە و کادیری پارتی
26-04-2025
ئاراس ئیلنجاغی
وێنە و پێناس
مام عیزەت بەگی سڵێمان بەگ و کوڕەکانی لە ساڵی 1978
26-04-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ئامار
بابەت
  551,447
وێنە
  117,454
پەرتووک PDF
  21,269
فایلی پەیوەندیدار
  113,157
ڤیدیۆ
  1,976
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
299,977
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
92,861
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,910
عربي - Arabic 
36,570
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
24,016
فارسی - Farsi 
12,984
English - English 
8,134
Türkçe - Turkish 
3,741
Deutsch - German 
1,905
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,206
ژیاننامە 
27,363
پەرتووکخانە 
26,500
کورتەباس 
20,612
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,399
شوێنەکان 
14,518
پەند 
13,748
شەهیدان 
11,950
کۆمەڵکوژی 
10,969
هۆنراوە 
10,586
بەڵگەنامەکان 
8,579
وێنە و پێناس 
8,320
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
1,874
ڤیدیۆ 
1,856
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,514
فەرمانگەکان  
1,123
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
835
کارە هونەرییەکان 
780
گیانلەبەرانی کوردستان 
659
شوێنەوار و کۆنینە 
655
ئیدیۆم 
458
پۆلێننەکراو 
403
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
403
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
216
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
191
نەریت 
160
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
95
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
54
بەرهەمە کوردستانییەکان 
43
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,412
MP4 
3,205
IMG 
216,443
∑   تێکڕا 
253,612
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
هادی مەحمود
ژیاننامە
کامیل ژیر
ژیاننامە
ڕەسوڵ ڕەشید دۆست
ژیاننامە
نیعمەت محەمەد عەبدولڕەحمان ...
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
حیکایەتی گۆرانییەکەی نازری و شەجەریان و غەزەلەکەی بەندە
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Copy Link1
E-Mail0
Facebook1
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

حیکایەتی گۆرانییەکەی نازری و شەجەریان و غەزەلەکەی بەندە

حیکایەتی گۆرانییەکەی نازری و شەجەریان و غەزەلەکەی بەندە
خالید مەجید فەرەجخالید مەجید فەرەج
بەهادینی خوڕەم شاهی دەڵێت: (حافز مرۆڤێکی بێ خەوش نەبوو بەڵام تەژی بوو لە مرۆڤایەتی)
لە حافزی شیرازی دەپرسن، کێ شاعیرە؟ دەڵێت: (ئەوەی کە تریفە دەکاتە پیاڵەوە، دواتر بەرزی دەکاتەوە لێوە پەژموردە موقەدەسەکانی پێ تەڕدەکاتەوە) .
لە بارەیەوە گوتراوە: (حافز ئەو شاعیرەیە کە عەشەقەکەی لە زەویەوە بردۆتە ئاسمان)

لە هەشتاکانی سەدەی ڕابردوو دابوو، بۆ یەکەمجار گوێم لە شەهرامی نازریشەهرامی نازری بوو، غەزەلە بەناوبانگەکەی حافزی شیرازی (الا یا ایها الساقی ادر کأسا وناولها) ، هەروەکوو لێی چاوەڕواندەکرا، بە ئاواز و مۆسیقا و دەنگێکی ناوازەوە دەگوت. دواتر زانیم کە شەجەریانی گەورە گۆرانیبێژی فارس، ئەویش هەمان غەزەلی بە ئاوازێکی جیا وتووە. بەراستی وەکوو گوێگر و کەسێک کە کەمێک سەلیقەی چێژ وەرگرتنی لە دەنگ و سەدا و هەڵسەنگاندی بۆ ئاواز و مۆسیقا و ئەدای گۆرانیبێژ هەیە، کارەکەی هەردووکیانم زۆر لا بەرزبوو. دوو ستایلی دەنگی جیاواز، بەڵام سەنگین واتا سوونەتی. بە دوو ئاواز و دوو تامی جیاواز، بۆ یەک غەزەل هەردوکیشان کورد واتەنی ئەوەندە لەبەر دڵانن، هیچ کامیان جێگەی ئەویدیکەت بۆ ناگرێتەوە. هەروەها ئیرەجی بسطامی و گۆرانیبێژی دیکەی فارس گوتویانە.. ئەمەم لە هونەری گۆرانی ڕۆژهەڵاتا تەنیا لە ئێران ی فارس و کوردا دیووە.
ئەگەر نموونەی گۆرانی فاتمۆکێ بە دەنگی محەمەدی ماملێ و حەسەن زیرەکیش بهێنینەوە، دەقیق هەر ئەوە دەسەلمێنێ. کە هیچ گۆرانیبێژکی ئەوان لاسایی دەنگ و ڕەنگ و ئەدای ئەویتر ناکاتەوە.
بە حوکمی ئەوەی کە پێش ئەوەی شاعیر یان نووسەربم، خوێنەرێکی باش، یان قوتابییەکی باشی گەورە نووسەر و لێکۆڵەرەوە دیارەکان بووم، بە لایەنە یان عەرەب واتەنی جەنبە تەرفیهیەکەی ئەو گۆرانیەوە نەوەستام، بەڵکوو کەوتمە بنج و بناوانی ئەوەی بۆ ئەو دوگۆرانیبێژە ناودارە هەمان قەسیدەیان بەهەمان قودسیەتەوە مامەڵە کردووە.
سەرەتا لای زۆربەی خوێنەر وا کەوتۆتەوە ئەو غەزەلە هەمووی شیعری حافزە. بەڵام ئەوەی سەرنجی ڕاکێشام وەیان پرسیاری لادرووست کردم ئەوەبوو کە بەیتی یەکەمی عەرەبییە. واتا فارسی نییە. ڕاستە زۆر لە شاعیرانی کلاسیکی کوردیش هەندێک شیعریان بەتێکهەڵکێش هەیە، واتا عەرەبی و کوردی یان فارسی و کوردیان تێکەڵ کردووە. بەڵام هەروەک گۆتە شاعیری گەورەی ئەڵمان دەڵێ: حافز یەکێکە لە کۆڵەکەکانی شیعری جیهانی، بەواتا زۆر باڵادەستە لە شیعردا و بەدڵنیایش ئەگەر وانە بوایە دوای مردنی خۆی دیوانەکەی بۆ بیست و حەوت زمان تەرجەمە نەدەکرا. دەم گووت بڵێی خۆی حەزی کردبێ ئەو بەیتەی یەکەم بە عەرەبی بنووسێ، باشە خۆ زمانی فارسی جوانترین هەست و دەربڕینی بۆ شیعر تێدایە بۆ بە عەرەبی نووسیوویەتی؟. ئەوە وای لێکردم زۆر بگەرێم تاوەکو بینیم ئەوە غەزەلێکی یەزیدی کوڕی مەعاویەیە کە لەبەیتی یەکەمیدا دەڵێت: (انا المسموم ماعندی تریاق ولا ڕاق... ادر کأسا وناولها الا يا أيها الساقي) . کەواتە حافز قەسیدە مولەمەعیەکەی بە نیوەی دووەمی شیعرەکەی یەزید دەست پێدەکا، بەڵام جێگۆڕکێی پێکردووە بەشی یەکەمی بردۆتە دواوە بەشی دووەمی هێناوەتە پێشەوە حافز وادەڵی: (الا يا أيها الساقی ادر کأسا وناولها) . ئەگەر هەڵەنەبم لەم بۆ چونەمدا ڕەنگە لەبەر قافیەکەی بۆ شیعری فارسی وا باشتر بەدەستەوە هاتبێ.
دوای مردنی ڕەخنەی زۆر لێ دەگیرێت، لە بارەی ئەوەی کە دەڵێن: یەزید دەستی بە خوێنی ئیمامی حسێن سوورە، لە کاتێکدا کە خۆی واتا حافز بە تەرجومانی ئەسرار و لسانی غەیب ناو دەبرێ و گەورە شاعیری هەموو زەمانێکی فارسە، چۆن ڕێگەی بەخۆیداوە شیعر لە کافر بخوازێ.

شاعیری فارس (ئەهلی شیرازی) دەڵێت: شەوێک حافز هاتۆتە خەوم پێم گوتوە: ئەی گەورەی ناوازە بە عیلم و بەخشندەیی، تۆ کە خاوەنی فەزڵ و کەماڵێکی بێ حەددی، چۆن ڕێگەت بە خۆت دا شیعر لە یەزیدی کوڕی معاویە بخوازیت؟ دەڵێ حافز پێی وتم: عەجەب تائێستا ئەو سڕەت پەی پێنەبردووە! چما ماڵی کافر بە موسڵمان حەڵاڵ نییە؟ لەگەڵ ئەوەشدا ئەدیب و شاعیری فارسی بە ناوبانگ کاتبی نیسابوری دەڵێت: ئەو پاساوە قبووڵ نییە، زۆر جێگەی سەر سوڕمانە بۆ ئەم کارەی خواجە حافز، ئەقڵم قەت نایگرێ ئەو چ حیکەمەتێکی لەو شیعرەی یەزیدا هەست پێکردووە، ئاوا بیکا بەیەکەم غەزەل لە یەکەم دیوانیدا. قبوڵمانە کە ماڵی کافر بە موسڵمان حەڵاڵە و هەرواش بووە بۆیە ناتوانین ڕێ لەوە بگرین، بەڵام لە مەقامی حافز دا ئەوە عەیبێکی گەورەیە، شێر کە (حافز) ه پاروو لە دەمی سەگ کە لای ئەو (یەزید) ە وەرگرێتەوە. لە وەڵامی ئەم ڕەخنەیەدا دەڵێن: پارووی دەمی ئەو سەگە، کاتی کە تەرجومانی ئەسرار و لسانی غەیب بە کیمیای هونەر کردی بە دەست پێکی غەزەلە مولەمەعە بێ نەزیرەکەی، بوو بە گەردانەیەکی ئاڵتونی قەشەنگ. دەڵێن ئەوە خەسڵەتی سۆفیانە کاتێک کە کانزایەکی بێ نرخیان دەست دەکەوێ دەیکەن بە مەعدەنێکی شەریف (بەها دار) . دەستی قەدەر وای کرد کە ئەو دەسپێکە عەرەبییە سادە و ڕیتم بەهێزە، غەزەلێکی وا بخولقێنێ، کە لە لاپەڕەکانی مێژووی شیعری نەک هەر ئێرانی بەڵکوو جیهانیشدا بە ئاوی ئاڵتون بنووسرێتەوە.

ئەم غەزەلەی حافز بەو دەسپێکە عەرەبییەوە بۆ زمانی تورکی و عەرەبی و تاجیک و ئەفغانییش تەرجەمە کراوە و بە ئاواز و ئەدای و سەمای عیرفانییەوە وتویانە. من هەموویانم گوێ لێگرتووە هیچیان وەکوو دەنگخۆشانی ئێران هەقی خۆیان نەداوەتێ، خۆ ئەگەر حافز لەژیانا بوایە دڵنیام دەیگوت هەر بەدەنگ و سەدا و ئاواز و مۆسیقای ئێران حەزدەکەم گوێم لێبێت.
بە ڕای بەندە ئەم غەزەلەی حافز بووە بە ناونیشانی دیوانەکەی چونکە، لە لاپەڕەی یەکەمدا دانراوە. شیعری حافز، جگە لە جوانی بەلاغەت، زمان پاراوییەکی زۆر بەرزی پێوە دەبینرێت. لە شیعرەکانیدا هێمای تایبەت بە واتای عیرفانی تیا هەست پێدەکرێت، واتا زاهیرەکەی زۆر جیاوازە لەواتا باتینە عیرفانییە قوڵەکەی. دەڵێن ماڵێک نییە لە ئێران دیوانی حافیزی تێدانەبێت. ڕەنگە هەر لە خۆشەویستی غەزەلەکانی حافزەوە بێت وای کردبێ غەزەل لەئەدەبی فارسیدا پلەیەکی باڵای هەبێ، غەزەل غەرزەێک وەیان قاڵبێکی شیعری جیاوازە لە قەسیدە لە ڕووی بابەت و ژمارەی بەیتەکانیدا، غەزەل لای ئەوان یان غەزەل بەواتا زاهیریەکەی، یان تەسەوفە (عیرفانییە) . بەڵام قەسیدە ئەپەرێتەوە بۆ مەدح و هەجو هەتا بابەتی فەلسەفیش. شیعر ناسان دەڵێن: حافز شیعری فارسی گەیاندە پلەیەک کە هیچ کەسێکی دیکە نەپێش و نەدوای ئەو نەیتوانیوە ئەوەبکات. شیعری ئەو زەمینیە لە هەمان کاتیشدا ئاسمانیشە زەمینیە چون باس لە مەسەلە ئینسانییە هەست پێکراوەکان دەکا، ئاسمانییە چونکە دەیەوێ مرۆڤ لە حاڵەتە زەمینیە واقیعیەکەیەوە بەرز بکاتەوە بۆ ئاسمانە بەرینەکان. ڕەنگە یەکێک بپرسێت بۆچی شیعرەکانی حافز زۆر سانا دێت بەدەستەوە بۆ گۆرانی؟ دەڵێن: ئەو هەموو قورئانی لەبەر کردووە و توانیویەتی بە چواردە ڕیوایەتی (تیلاوەی) جۆراوجۆر بیان خوێنێتەوە، کەواتە ئەوە وای کردووە کە فێری مەقامە مۆسیقییەکان بەباشی ببێت، واتا شارەزای تەواوی ڕیتم بووە کە شێکی بنەرەتیە لە مۆسیقادا. نازناوی حافزیشی هەر لەبەر ئەوە وەرگرتووە کە لەتەمەنێکی کەمدا قورئانی لەبەرکردووە.

زۆر جار دەڵێم شیعر گووتن و شاعیری بە کەڵەکەکردنی دیوان لەسەر یەکتری نییە. دیوانەکەی حافز دەوروبەری سەد و پەنجا لاپەڕەیە، بە بچوکترین دیوانی شیعری فارسی، دادەنرێ، بەڵام بەهادارترینیانە. بۆ سەلماندنی ئەم بۆچونەم جارێکی تر دێمەوە سەر (اعجاب) ی گەورە شاعیری ئەڵمان گۆتە بە خواجا حافز کە دەڵێت: (حافز ترۆپکی ئیعجازە لە ئەدەبی خۆرهەڵاتدا، خوێندنەوەی شیعرەکانی هەموو حاڵی منی گۆڕی هەرکەسێک ئەو هاوڕێ ئاسمانیە یەک جار بناسێت، هەرگیز ناتوانێت وازی لێبهێنێت) .
دەڵێن: لەشەست ساڵیی تەمەنیدا، ڕێبازێکی نوێی سۆفیزمی داهێناوە. بازنەیەکی کێشاوە خۆی لە ناوەڕاستیدا چل ڕۆژ بێ نان و ئاو خەوتن دانیشتووە. ئەو دەڵی بەو خەڵوتە گەیشتمە ئاگایی کەونی. دوای تەواوبوونی چل ڕۆژەکە دەگات بە حاجی زەینی عەتاری کۆنە هاورێی ئەو پێکێک شەرابی دەداتێ. حافز دەڵیت: گەر دەتەوێ لە واتای شەراب بگەیت دەبێ چل ڕۆژ و چل شەو تەنیا دانیشتبیت (لە خەڵوەتدا بوبیت) .

کاتێک تەیمور لەنگ وەکوو فاتیحێک دەچێتە شیرازەوە، سۆراخی حافز دەکات. دەڵێن زۆر حەزی لە شیعرەکانی بووە، کاتێک حافز دێنن بۆ لای بەیتێک شیعری خۆی وەبیر دێنێتەوە کە چۆن تیادا سەمەرقەند و بوخارا دەدات لە تۆڵەی خاڵی لا ڕومەتی تورک (کچێکی شیرازی جوان بووە) . تەیمور دەڵێت: من یەک لەسەر چواری دنیام لەبەر خاتری ئەوە داگیر کردووە کە لە خزمەتی بوخارا و سەمەر قەندی مندا بن، تۆش هەروا ئاسان بەخشیوتە بە خاڵێک!. حافز دەڵێت: قوربان ئەوە یەکێکە لە هەرە ئاکارە خراپەکانی بەندە، کە ئەگەر دەستم وابڵاو نەبوایە حاڵم بەم حاڵە نەدەگەیشت. واتا دەست کوورت نەدەبووم. دەڵێن: تەیموری لەنگ پێکەنیوە و لێی خۆش بووە و پاداشتی کردووە.
ڕیوایەتەکان دەڵێن: وەرگێڕانی حافز، بەرەو سۆفیزم دەگەرێتەوە بۆ ئەو خۆشەویستییە یەکلایەنییەی کە بۆ شاخ نەبات (کچێکی جوانی شیرازی بووە کاتێک حافز شاگردی نانەوا دەبێت و کاری گەیاندنی نان دەبێت بۆ ماڵە دەوڵەمەندەکان لە یەکێک لەو ماڵانە دەیبینێ و عەشقی دەبێت) . ئەو دەیەوێ ئەو جوانیە بەخۆشەویستی پارسەنگ بداتەوە، بەڵام دواتر دەزانێ کە تای جوانییەکەی شاخ نەبات لەتای خۆشەویستیتەکەی ئەو گەلێک قوورس ترە. بۆیە پەنا بۆ ڕێبازە سۆفیزمەکان دەبا بۆ ئەوەی ئەو هاوسەنگیە پێک بێنێت. دەڵێن: زۆربەی غەزەلەکانی حافز لە چوارچێوەیەکی سۆفیانەدایە باس لە (شاخ نەبات) دەکات.
ئەمەیش ئەو بیرۆکە ئەزەلییە دەسەلمێنێت کە خۆشەویستی یەک لایەنە یان نەگەیشتوو بە ئەنجام لەبەر کۆسپ و تەگەرەی قوورس داهێنان بەتایبەتی لە شیعردا دەخولقێنێ. کچێک دێت بۆ لای حافز ولێی دەپرسێت: دەلیلی مەعریفەت بە خودا چییە؟ دەڵێن: حافز ساتێک بێ دەنگ دەبێ و دواتر دەڵێ: ئازیزەکەم ئەوانەن کە چەقۆیان لە دەستی خۆیان خستۆتە خوارەوە (فڕێداوە) ، واتا: عارف بە خودا ئەو کەسەیە کە ئەو چەقۆ بێ دڵەی لە ڕوی خۆی و ڕووی خەڵکی تردا فڕێداوە. لێرەدا جیاوازی سۆفی و توندڕەومان بۆ دەر دەکەوێت یەکەمیان بێ چەکە، دووەمیان چەکدار.

پێش کۆتایی هێنان دەمەوێ بگەرێمەوە سەر ناونیشانی باسەکە و غەزەلە بەناوبانگەکەی حافز کە نزیکەی حەوت سەدە دوای خۆی کراوە بە گۆرانی. و بەم بۆنەیەوە دەمەوێ وەڵامی ئەو بۆچونە بدەمەوە کە دەڵێت شیعری گۆرانی و شیعری ئاسایی جیاوازن، بەندە هەموو کاتێک مکوڕی لەسەر ئەوە کردووە کە جوانترین شیعر دەبنە گۆرانی و مەرج نییە لە بنەڕەتیشەوە بۆ گۆرانی نووسرابن، دەلیلی قسەکەشم لەم مەقامەدا ئەو غەزەلەی حافزە کەسەدان ساڵە نووسراوە. نموونەی تریش زۆرن لە شیعری کلاسیکی عەرەبی و کوردی بەڵام ئەو نموونەیەی حافز بەجوانترین وەڵام دێتە دەست بۆ ئەو تەرحە بۆچونە.

الا يا ايها الساقی ادر کاسا و ناولها
که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکله
به بوی نافه ای کاخر صبا زان طره بگشايد
زتاب جعد مشکينش که خون افتاد در دلها
مرا در منزل جانان چه امن عيش چون هر دم
جرس فرياد می دارد که بربنديد محملها
به می سجاده ڕنگين کن گرت پير مغان گويد
که سالک بی خبر نبود زراه و ڕسم منزلها
شب تاريک و بيم موج و گردابی چنين هايل
کجا دانند حال ما سبکباران ساحلها
همه کارم زخود کامی به بدنامی کشيد آخر
نهان کی ماند آن ڕازی کزاو سازند محفلها
حضوری گرهمی خواهی از او غايب مشو حافظ
متی ما تلق من تهوی دع الدنيا و اهملها

بێینەوە سەر غەزەلەکەی بەندە و چی وای لێکردم بینووسم؟
لە بەدواچونەکەماندا بۆ چۆنییەتی درووستبوونی ئەو غەزەلەی حافز و پاش سەدان ساڵ لە مەرگی خۆی، و پرسی ئایا بۆچی وا لە ئێرانەوە پەریوەتەوە بۆ خاکی عەرەب و تورک تاجیک و ئەفغانستان وەکوو دەق و وەکوو گۆرانییش. بۆم دەرکەوت کە سەرەڕای جوانی و قوڵی دەقەکە کە لەدنیادا دوو کەس نابینی موتەفیق نەبن لەسەری، ئەوان ئەو دەقەیان وەکوو کۆڵەکەیەک لە کۆڵەکە سەرەکییەکانی غەزەلی عیرفانی سەیر کردووە. بەندە وای بۆ دەچێ لەبەر کاریگەریی تەسەوف لە سەرانسەری ئێران و مۆسیقای پیرۆزی ئەهلی هەق لە کوردستانکوردستان (هەورامانهەورامان و کرماشانکرماشان) وای کردووە مۆسیقا و گۆرانی لای ئەوان تەنیا بۆ کات بەسەربردن نەبێ، بەڵکوو ڕەگەزێکی کلتوری (سەقافیش) بێت. ڕاستە ئەوە ئاکارێکی تایبەت بە کلتوری ئێرانە، بەڵام لای هەموو ئەوگەلانەی کە ڕێبازەکانی سۆفیگەریان تێدا بڵاوە هەست پێدەکرێ. بۆیە هەموویان ئاوازی سەنگینیان بەگوێرەی سەنگینی واتاکانی شیعرەکە بۆ داناوە و لەلایەن گۆرانیبێژی سەنگینیشەوە ئیجراکراوە. ئەوان واتا گەلانی غەیری ئێران شیعرەکەی حافزیان وەرگێڕاوە بۆ سەر زمانی خۆیان، ناهەقیشیان نییە چوونکە دەقەکە تابڵێی بەرزە. بەڵام بەڕای بەندە شیعر هەر بە زمانی خۆی شیعرە، تەرجەمە عەرەبییەکەیم خوێندۆتەوە ڕاستە وەکوو سەنعەت جوانیان کردووە، بەڵام قەت تامی ئەسڵیەکەی مەولانا حافز نادات.
هەوڵمدا هەر بەو میکانیزمەی حافز کە نیوەی دووەمی بەیتی یەکەمی شیعرەکەی یەزیدی کوڕی معاویەی خواستوە، منیش هەروا بکەم. بەڵام ئیتر دوای ئەوە شیعری خۆم بێ، نەک تەرجەمەی شیعرەکەی حافز. بەوهیوایەی ئێمەی کوردیش نەقشێکمان لەو فەرشەجوانەدا هەبێ کە دەکاتە فەرهەنگی خۆرهەڵات. ئەوەی بەندە کردوویەتی قافیەکەی گەڕاندۆتەوە سەر ئەسڵی شیعرەکەی یەزید نەک وەکوو ئەوەی حافز، کە جێگۆڕکێی بە وشەکان کردووە. ڕەنگە ئاوازدانەرێکی کورد ڕۆژێک ئاوڕ لەم غەزەلە کوردییە بداتەوە، تاوەکوو ئێمەش وەکوو کورد بیسەلمێنین کە هێشتا هونەرەکەمان مەبەستم مۆسیقا و گۆرانیوە، سەنگینی و ڕەسەنایەتی خۆی لەدەست نەداوە. کەی ئەو کارە دەکرێ مخابن نازانم، دەبوو وەکوو شاعیرێک کە چەندین شیعری بوونەتە گۆرانی بمزانیبا بەڵام ئاسمانی هونەری ئێستامان (هیوادارم هەڵەبم) ، ئەوندەی هەوری پێوە نەماوە ئەو ئومێدە وشک هەڵاتووەمان بگەرێنێتەوە سەردەمانی مەزرا ڕەنگین و پاراوەکەی جاران کە بولبولانی وەکوو (حەسەن زیرەک، مەزهەری خالقی، ماملێ و عەلی مەردان) و هەتا دوایی ناوە جوانەکان لێیان دەخوێند.

غەزەلەکەی بەندە:

ادر کأسا وناولها الا یا ایها الساقی
ڕۆحم لەسەر عیشقێک دانا نەعیشق گەیی نە ڕۆح باقی
دڵم مەستە لە دەنگی تۆ سەرم گەرمی زیکری تۆیە
خەڵکی شادن لە بەزمی مەی تەنیا ئەمن غەمم باقی
کانیاوێکە ڕێگەی عەشق وەلێ دەریایە ئایندەی
زۆر بوون ڕێبواری ئەورێیە هەموو فەوتان نەما تاقی
دەست لە دڵم بنێی ساقی دەڵێی خەرابەی هیجرانە
پیاڵە پڕکە و لەدەستمی نێ پەژموردە بووم لەفیراقی
چ حەشرێکە ئەو نەوایە سەدای فیراقی عاشقانە
دەخالەتم هێنا ئەمشەو هەم خۆت موتریب وهەم ساقی
کاروانی عەشق بەکوێ دەگا دوانەفەسی عومرم پێدا
نەرۆح لە کاروان دەگەڕێ و نە دەسرەوێ لە مەراقی
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 1,942 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 9
1. ژیاننامە شەهرامی نازری
2. ژیاننامە خالید مەجید فەرەج
3. ژیاننامە Shahrami Nazri
4. ژیاننامە Khalid Majid Faraj
5. ژیاننامە Shahram Nazeri
6. ژیاننامە Szahram Nazeri
7. ژیاننامە Shahram Nazeri
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 19-11-2020
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 19-11-2020 (5 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: پۆلێننەکراو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: دەرەوە
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 23-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 23-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 21-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,942 جار بینراوە
QR Code
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.193 KB 23-05-2022 زریان سەرچناریز.س.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
وێنە و پێناس
هاووڵاتییانی گوندی گرتکی شارەدێی سمیلانی شارۆچکەی چۆمان لە ساڵی 1972دا
پەرتووکخانە
ڕامان لە مێژووی سەت ساڵ ستەم لە گەلی کورد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
شوێنەوار و کۆنینە
شوێنەواری (ساریج) کە کاتی خۆی وەک شوێنی ساردکەرەوە بەکارهاتووە
پەرتووکخانە
سروەی نیشتیمان
وێنە و پێناس
بازاڕی گەڵاڵە لە ساڵی 1973دا
وێنە و پێناس
سەدام حسێن و پاسەوانەکانی لەگەڵ کوڕە کوردێک بەناوی کەریم محەمەد لە قەڵای شێروانە لە شارۆچکەی کەلار لە ساڵی 1989دا
شوێنەوار و کۆنینە
گردی وەرکەبود
ژیاننامە
کیژان خەسرەو
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئیمان بارزان
وێنە و پێناس
هۆمەر دزەیی لە کاتی گۆرانی وتندا
وێنە و پێناس
خاتوو تەڵای سەلیم خانی بانە هاوسەری شێخ لەتیفی حەفید و خاتوو شنۆی شێخ لەتیفی حەفید و ئەحمەدی سەلیم خانی بانە
ژیاننامە
داناس ئاراس
پەرتووکخانە
یەکەم بەردی سەنگەر
کورتەباس
ڕەزا سانی هەورامان.. یەکێک لە سەرکردە لێهاتووەکانی مێژووی کورد
ژیاننامە
هەندرێن ساڵح محەمەد ئەمین
شوێنەوار و کۆنینە
تەکیەی معاون ئەلموڵک
ژیاننامە
ئاگری بەرزنجی
ژیاننامە
ئیرەج ڕەحمانپوور
کورتەباس
فەرمانی تۆمارکردنی میراتی جیهانیی پایتەختی میدییەکان لە لایەن یونسکۆوە دەرچوو
ژیاننامە
سۆلین جیان زاخۆیی
شوێنەوار و کۆنینە
شاری سوور
پەرتووکخانە
عێراق، وڵاتی گۆڕە بەکۆمەڵەکان
ژیاننامە
هاوێز کامەران سەنگاوی
ژیاننامە
هاوسەر عەزیز ئۆمەر
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
کورتەباس
کوردەکانی هەرێمی کرمان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
کورتەباس
مایەوە سەر ئەوە ئایا لافاوی سلێمانی بۆچی لە سولەیمانی ڕوویدا؟
کورتەباس
کفری .. دەروازەی ژێرتاقەکە نۆژەن دەکرێتەوە
ژیاننامە
فاتمە کەیفەدین
شوێنەوار و کۆنینە
میلەکەی ڕەبات
پەرتووکخانە
خۆم و ئەستێرە گەشەکان؛ بەرگی 12

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
هادی مەحمود
20-10-2009
هاوڕێ باخەوان
هادی مەحمود
ژیاننامە
کامیل ژیر
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
کامیل ژیر
ژیاننامە
ڕەسوڵ ڕەشید دۆست
14-12-2019
بەناز جۆڵا
ڕەسوڵ ڕەشید دۆست
ژیاننامە
نیعمەت محەمەد عەبدولڕەحمان ئاغا
30-04-2022
سروشت بەکر
نیعمەت محەمەد عەبدولڕەحمان ئاغا
ژیاننامە
نیشتمان سەعید
01-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
نیشتمان سەعید
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 30-04-2025
  • 01-05-2025
  • 02-05-2025
  • 03-05-2025
  • 04-05-2025
  • 05-05-2025
  • 06-05-2025
  • 07-05-2025
  • 08-05-2025
  • 09-05-2025
  • 10-05-2025
  • 11-05-2025
  • 12-05-2025
  • 13-05-2025
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
عێراق، وڵاتی گۆڕە بەکۆمەڵەکان
01-05-2025
هەژار کامەلا
وێنە و پێناس
مەسعود بارزانی و ئیدریس بارزانی و موڕتەزا حەدیسی و عەلی علیان سامەڕائی
30-04-2025
ئاراس ئیلنجاغی
پەرتووکخانە
ڕامان لە مێژووی سەت ساڵ ستەم لە گەلی کورد
30-04-2025
هەژار کامەلا
وێنە و پێناس
شەمسەخانی قالانی خانمێکی خانەدانی گەڕەکی سابوونکەران
30-04-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
داناس ئاراس
27-04-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
فاتمە کەیفەدین
26-04-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
سۆلین جیان زاخۆیی
26-04-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
کیژان خەسرەو
26-04-2025
سروشت بەکر
وێنە و پێناس
کێخوای گوندی ڕۆستێ و کۆمەڵێک فەرماندە و کادیری پارتی
26-04-2025
ئاراس ئیلنجاغی
وێنە و پێناس
مام عیزەت بەگی سڵێمان بەگ و کوڕەکانی لە ساڵی 1978
26-04-2025
ئاراس ئیلنجاغی
ئامار
بابەت
  551,447
وێنە
  117,454
پەرتووک PDF
  21,269
فایلی پەیوەندیدار
  113,157
ڤیدیۆ
  1,976
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
299,977
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
92,861
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,910
عربي - Arabic 
36,570
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
24,016
فارسی - Farsi 
12,984
English - English 
8,134
Türkçe - Turkish 
3,741
Deutsch - German 
1,905
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,206
ژیاننامە 
27,363
پەرتووکخانە 
26,500
کورتەباس 
20,612
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,399
شوێنەکان 
14,518
پەند 
13,748
شەهیدان 
11,950
کۆمەڵکوژی 
10,969
هۆنراوە 
10,586
بەڵگەنامەکان 
8,579
وێنە و پێناس 
8,320
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
1,874
ڤیدیۆ 
1,856
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,514
فەرمانگەکان  
1,123
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
835
کارە هونەرییەکان 
780
گیانلەبەرانی کوردستان 
659
شوێنەوار و کۆنینە 
655
ئیدیۆم 
458
پۆلێننەکراو 
403
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
403
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
216
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
191
نەریت 
160
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
95
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
54
بەرهەمە کوردستانییەکان 
43
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
33,412
MP4 
3,205
IMG 
216,443
∑   تێکڕا 
253,612
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
وێنە و پێناس
هاووڵاتییانی گوندی گرتکی شارەدێی سمیلانی شارۆچکەی چۆمان لە ساڵی 1972دا
پەرتووکخانە
ڕامان لە مێژووی سەت ساڵ ستەم لە گەلی کورد
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
شوێنەوار و کۆنینە
شوێنەواری (ساریج) کە کاتی خۆی وەک شوێنی ساردکەرەوە بەکارهاتووە
پەرتووکخانە
سروەی نیشتیمان
وێنە و پێناس
بازاڕی گەڵاڵە لە ساڵی 1973دا
وێنە و پێناس
سەدام حسێن و پاسەوانەکانی لەگەڵ کوڕە کوردێک بەناوی کەریم محەمەد لە قەڵای شێروانە لە شارۆچکەی کەلار لە ساڵی 1989دا
شوێنەوار و کۆنینە
گردی وەرکەبود
ژیاننامە
کیژان خەسرەو
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئیمان بارزان
وێنە و پێناس
هۆمەر دزەیی لە کاتی گۆرانی وتندا
وێنە و پێناس
خاتوو تەڵای سەلیم خانی بانە هاوسەری شێخ لەتیفی حەفید و خاتوو شنۆی شێخ لەتیفی حەفید و ئەحمەدی سەلیم خانی بانە
ژیاننامە
داناس ئاراس
پەرتووکخانە
یەکەم بەردی سەنگەر
کورتەباس
ڕەزا سانی هەورامان.. یەکێک لە سەرکردە لێهاتووەکانی مێژووی کورد
ژیاننامە
هەندرێن ساڵح محەمەد ئەمین
شوێنەوار و کۆنینە
تەکیەی معاون ئەلموڵک
ژیاننامە
ئاگری بەرزنجی
ژیاننامە
ئیرەج ڕەحمانپوور
کورتەباس
فەرمانی تۆمارکردنی میراتی جیهانیی پایتەختی میدییەکان لە لایەن یونسکۆوە دەرچوو
ژیاننامە
سۆلین جیان زاخۆیی
شوێنەوار و کۆنینە
شاری سوور
پەرتووکخانە
عێراق، وڵاتی گۆڕە بەکۆمەڵەکان
ژیاننامە
هاوێز کامەران سەنگاوی
ژیاننامە
هاوسەر عەزیز ئۆمەر
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
کورتەباس
کوردەکانی هەرێمی کرمان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
کورتەباس
مایەوە سەر ئەوە ئایا لافاوی سلێمانی بۆچی لە سولەیمانی ڕوویدا؟
کورتەباس
کفری .. دەروازەی ژێرتاقەکە نۆژەن دەکرێتەوە
ژیاننامە
فاتمە کەیفەدین
شوێنەوار و کۆنینە
میلەکەی ڕەبات
پەرتووکخانە
خۆم و ئەستێرە گەشەکان؛ بەرگی 12

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1 چرکە!
Kurdipedia is using cookies. OK | More detailsکوردیپێدیا کوکیز بەکاردێنێت. | زانیاریی زۆرترOk, I agree! | لاریم نییە