پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نوور یوسف
12-08-2024
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
11-08-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
10-08-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,760
وێنە
  107,541
پەرتووک PDF
  19,997
فایلی پەیوەندیدار
  100,951
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
انحسار نهر الفرات يكشف عن ثمانين موقعاً أثرياً مغموراً في العراق
هاوکارانی کوردیپێدیا، لە هەموو بەشەکانی کوردستانەوە، زانیارییە گرنگەکان بۆ هاوزمانانیان ئەرشیڤدەکەن.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

انحسار نهر الفرات يكشف عن ثمانين موقعاً أثرياً مغموراً في العراق

انحسار نهر الفرات يكشف عن ثمانين موقعاً أثرياً مغموراً في العراق
شهدت مدينة عانة في محافظة الأنبار، غربي العراق ظهور مواقع أثرية، بعد انخفاض مناسيب مياه #نهر الفرات#، ومن بينها سجون ومقابر مملكة “تلبس” التي تعود إلى حقبة ما قبل الميلاد.
ويزخر العراق بآلاف المواقع والمدن التاريخية، فضلا عن تلك، التي ما تزال متوارية تحت مياه البلاد، وترابها بانتظار فرق التنقيب المتخصصة.
مواقع أثرية
وعن ذلك، يقول محمد جاسم، مسؤول فريق إعادة بناء مئذنة عانة الأثرية: إن ظهور هذه المواقع في هذا الوقت، هو نتيجة لانحسار مياه بحيرة سدّ حديثة، بسبب قلة الإطلاقات المائية في نهر الفرات من قبل تركيا.
وبين جاسم لموقع “الجزيرة نت”: أن انحسار المياه وتراجعها إلى حوض الفرات، كما كان قبل إنشاء سدّ حديثة، أدى لظهور عدد من المواقع الأثرية التي يتجاوز عددها 80 موقعا.
ويعرب عن اعتقاده بأن ما يسمى “سجون تلبس” هي في الحقيقة عبارة عن مجموعة قبور للدفن تعود للفترة الآشورية الحديثة، حيث مرّ الآشوريون من خلال تلك المنطقة أثناء حملاتهم العسكرية، التي سيطروا بها على بلاد الشام وصولا إلى مصر.
ويؤكد محمد جاسم وجود اهتمام من قبل الهيئة العامة للآثار والتراث بالمواقع الأثرية، خصوصا المواقع الشاخصة، حيث باشرت العام الماضي عملية إعادة بناء مئذنة عانة الأثرية، التي لا تبعد سوى بضعة كيلومترات من هذا الموقع.
وينبّه إلى أن ظهور هذا الموقع هو مؤقت نتيجة انحسار مياه بحيرة سد حديثة، وبالتالي لا يمكن الجزم بأن المياه سوف تستمر بالانحسار حتى إن كانت هذه المواقع غير مكتملة التنقيب، إذ إن معظم هذه المواقع لم تكتمل فيها أعمال التنقيب بشكل كامل بسبب قلة الفترة الزمنية، التي بوشر فيها التنقيب في ذلك الوقت، والتي بدأت تقريبا منذ عام 1978 واستمرت حتى عام 1988، حيث غطت مياه بحيرة سد حديثة تلك المنطقة كاملة.
ويشير جاسم إلى أن الموقع عبارة عن مجموعة من القبور، محفورة في الحجر، وهناك “مغاور مجْول” المشابهة لموقع تلبس، وقد اشتغلت فيه البعثة الإيطالية، وسمي هذا النوع من القبور (كتاكومب)، وهي عبارة عن غرف صغيرة الحجم محفورة بالصخور، حيث قام العراقيون القدماء، وسكان تلك المنطقة بحفر هذه القبور، وهي ليست عادية، وإنما كانت تعود لأشخاص مهمين في تلك الفترة.
ويلفت إلى أن من بين تلك المواقع، التي شملها الاهتمام الأخير من قبل الهيئة العامة للآثار والتراث، موقع قلعة هيت ومئذنة الفاروق عمر الأثرية في هيت، وبرج المعمورة وقصر علي الفارس في آلوس، والعديد من المواقع الغنية بالآثار على امتداد نهر الفرات.
المدينة المغرَقة
وتقع مدينة عانة القديمة على بعد 350 كلم غرب بغداد ضمن مناطق أعالي الفرات، وهي من أقدم مدن العالم، ويتجاوز عمرها أربعة آلاف عام، كما تشير المصادر التاريخية، حيث ورد ذكرها في المخطوطات البابلية والآشورية، وذكرها مؤرخون مثل أميانوس، مارسيليانوس، والقديس إيسيدور وغيرهم.
ويقول أستاذ التاريخ الدكتور خالد حسن الجمعة: إن سكان مدينة عانة أرسلوا الوفود إلى رئيس الجمهورية آنذاك أحمد حسن البكر، ومسؤولي الحكومة في بغداد للتريث بإنشاء السد، حتى لا يؤثر على المدينة العريقة، لكن الحكومة أصرّت على بناء السد؛ لأنها ترى أن إيجابياته أكثر من سلبياته، ولا يهمها غرق مدينة تحمل من الآثار الكثير.
ويلفت إلى أن المدينة المغرقة، كانت تضمّ الكثير من المباني والآثار، التي تعود إلى قرون من الزمن، كما سكنها كثير من الأقوام السومرية والبابلية، وكذلك فيها آثار رومانية كانت شاخصة قبل الغرق.
ويذكر أستاذ التاريخ: أن هذه المدينة تغنى بها الشعراء عبر التاريخ، ودونوا الكثير من الشعر حولها، وحول أهلها والعادات والتقاليد، التي يحملونها، ويعتزون بها.
موقع تلبس
من جانبه، يقول الوثائقي عبد السلام الدزدار، إن “تلبس” جزيرة في نهر الفرات على مسافة 65 كيلومترا من مدينة عانة الجديدة الحالية، ونحو 14 كيلومترا إلى الجنوب من المدينة المغرقة، وكانت هذه الجزيرة محصنة في القديم، ولعل اسمها الحالي محرف عن “تلبوتا”، وقد وردت في الكتابات المسمارية بشكل “تلمش” أو “تلبش” و”تلباش”، فقد ورد هذا الاسم في حملة الملك الآشوري “أكلوتي” من عام 884 إلى 889 قبل الميلاد.
ويضيف أن تلبس وعانة وغيرهما من مدن أعالي الفرات تقع في إقليم ذكرته المصادر البابلية والآشورية باسم “سوخي”، وهو اسم إحدى القبائل الآرامية، التي حلت أعالي وسط نهر الفرات في منتصف الألف الثاني قبل الميلاد.
ويبين الدزدار أن موقع تلبس الأثري يعد من أقدم المواقع ضمن الحدود الجغرافية لقضاء عانة، وقد أعلن عن أثريته عام 1955، وهذه الشقوق الصخرية هي عبارة عن مدافن تقع على تل صخري في الجهة الشرقية لنهر الفرات، ويوجد في كل مجموعة ثمانية قبور مجموعة، منها قبر كبير يحتمل أن يكون لشخص ذي مكانة رفيعة. لكن الباحث رعد نوري العاني يقول: إن آثار تلبس الأثرية هي عبارة عن سجون كان يحبس فيها الخارجون عن قوانين هذه المملكة، حيث يكون ارتفاع فتحة السجن 115 سم، وعرضها 50 سم تقريبا، ويمكث السجين في هذا السجن جالسا ومنحنيا، ويتم حبسه عدة أيام حتى تزهق روحه، وهي منحوتة في جبل يحاذي نهر الفرات، وفوق الجبل توجد قبور كبيرة مبنية من الحجر والرصاص.
معالم مندثرة
بدوره، يقول الباحث والتربوي حاتم القدسي: “بعد انحسار بحيرة القادسية، وانخفاض كمية المياه من غرب العراق، بدأت معالم مدينة عانة القديمة تظهر بشيء لا يسرّ الناظر إليها، فقد باتت بعد انغمارها بالماء، لا تعدو أن تكون كثبانا رملية، ولم يكن هناك معلم يشير إلى أن هذا المكان كان فيه المدينة العامرة بسكانها”.
ويكمل في حديثه للجزيرة نت، معتبرا أن رمال النهر غطت مساحات كبيرة، ولم نعد نرى سوى بقايا مساكن، أو قباب مآذن، أو هياكل لبناء الناعور، أو أرصفة أو جزر، وما إلى ذلك.
ويوضح القدسي أن ما ظهر للعيان من الآثار هو بعض المقابر، التي كشف عنها الماء على حافتي التلال المحاذية للمدينة، كما طمست المياه معالم جزيرة القلعة، وتلبس والخليلية وباقي الجزر الصغيرة الواقعة وسط النهر.
ومن أهم الأثار التي كانت تضمّها المدينة المغرقة -بحسب القدسي-هي قلعة عانة ومئذنتها، وجسر القلعة، وجامع ومئذنة الخليلية، ومشهد عانة، والجامع الكبير في قلعة عانة.
تضافر الجهود
ويفيد مدير دائرة آثار عانة يحيى عبد المجيد جميل، بأن ظهور هذه الآثار يعود إلى انحسار مياه سد حديثة، بسبب عدم إطلاق الحصص المائية التي تأتي من تركيا، وكذلك حلول موسم جفاف الذي أدى إلى انخفاض منسوب السد.
ويؤكد جميل أن حوض سد حديثة يضم أكثر من 80 موقعا أثريا، أغلبها غمرت بمياه السد، وقد جرت عمليات تنقيب إنقاذاً للمواقع الأثرية من عام 1980، وحتى عام 1986، لكن عمليات التنقيب المنقذة لم تعطِ الموقع حقه في التنقيب، وذلك لقصر الوقت المخصص.
ويدعو جميل إلى تضافر الجهود من قبل وزارة الثقافة وبقية الوزارات، من أجل تهيئة هذه المواقع لتكون مناطق جذب للسياح من العراق وخارجه.
أهميتها السياحية
ويشير قائم مقام مدينة عانة سعيد فياض، إلى أن انحسار المياه في مدينة عانة من الظواهر الطبيعية منذ القدم، حيث ينحسر النهر في أشهر الصيف فتظهر المواقع الأثرية، ثم تعود لتغمرها المياه في بقية الأشهر وخاصة موسم الشتاء.
وفي حديثه للجزيرة نت، يعرب فياض عن اعتقاده عدم وجود ما يمكن استغلاله من الناحية السياحية عند انحسار المياه، لأن الآثار أصبحت عبارة عن ركام من الطين لا ملامح واضحة له يمكن الاستفادة منها في هذا المجال، سوى منطقة صغيرة تسمى تلبس، تظهر عند الانحسار.
ويشير إلى أن تلبس عبارة عن قبور محفورة في الصخور وعليها كتابات مسمارية، وقد تعاقبت عليها الكثير من الحضارات منها الحضارة البابلية والآشورية، والبارثية والرومانية، والساسانية والإسلامية.
ويكشف فياض عن استعدادات المدينة لافتتاح متحف عانة التاريخي إلى جانب مئذنة القلعة، والذي يمكن أن يكون عنصرا جاذبا للسياحة التاريخية الأثرية.
وكالات[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,164 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://ronahi.net/
فایلی پەیوەندیدار: 2
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 7
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 22-08-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
فۆڵدەرەکان: مێژووی کۆن
وڵات - هەرێم: ئێڕاق
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 27-08-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 27-08-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 11-02-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,164 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.3158 KB 27-08-2022 ئاراس حسۆئـ.ح.
فایلی وێنە 1.0.213 KB 27-08-2022 ئاراس حسۆئـ.ح.
فایلی وێنە 1.0.117 KB 27-08-2022 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
ژیاننامە
چرا ڕێبوار کەریم مەحمود
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
پەرتووکخانە
کەڵەشێر و ڕێوییە پیرەکە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گوندی کەناروێ لە شارباژێڕ ساڵی 1985
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ناوەندی کاوە ساڵی 1975
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
گوندی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
31-08-2018
سەریاس ئەحمەد
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
29-10-2021
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
08-04-2022
سروشت بەکر
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
15-08-2022
شەنە بەکر
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
06-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
فاتیح ئارش
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نوور یوسف
12-08-2024
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
11-08-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
10-08-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,760
وێنە
  107,541
پەرتووک PDF
  19,997
فایلی پەیوەندیدار
  100,951
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
ژیاننامە
چرا ڕێبوار کەریم مەحمود
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
پەرتووکخانە
کەڵەشێر و ڕێوییە پیرەکە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گوندی کەناروێ لە شارباژێڕ ساڵی 1985
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ناوەندی کاوە ساڵی 1975
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
گوندی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ
فۆڵدەرەکان
وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەند و ئیدیۆم - بەشە شێوەزارەکانی کوردیی ناوەند - بەشە شێوەزاری سلێمانی پەند و ئیدیۆم - شار و شارۆچکەکان - سلێمانی پەند و ئیدیۆم - شار و شارۆچکەکان - سەیدسادق (شارەزوور) پەند و ئیدیۆم - شار و شارۆچکەکان - شارباژێڕ (چوارتا و ماوەت) پەند و ئیدیۆم - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان شوێنەوار و کۆنینە - جۆری شوێن / شوێنەوار - خانوو شوێنەوار و کۆنینە - شار و شارۆچکەکان - سلێمانی شوێنەوار و کۆنینە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان شوێنەوار و کۆنینە - جۆری شوێن / شوێنەوار - تێکدانی شوێنەوار

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.891 چرکە!