ناو: بابەکر
نازناو: بابەکر شێخ سێن-بابەکر شێخ یاسین
ناوی باوک: شێخ حسێن لاچین
ڕۆژی لەدایکبوون: 1931
ڕۆژی کۆچی دوایی: 2020
شوێنی لەدایکبوون: گوندی #کرکەمۆ# ی شارەدێی #شێروانی مەزن#
شوێنی کۆچی دوایی: شارۆچکەی #سەڵاحەدین#
$ژیاننامە$
بابەکر شێخ حسێن لاچین ساڵی 1931 لە گوندی کرکەمۆی سەربە شارەدێی شێروان لە شارۆچکەی #مێرگەسۆر#ی سەربە پارێزگای #هەولێر# لەدایکبووە. دوای نسکۆی شۆڕشی یەکەمی بارزان کە #شێخ ئەحمەدی بارزانی# و ژمارەیەکی زۆری خاوخێزانی بارزانییەکان پەنا دەبەنە بەر باکووری کوردستان، ئەویش لە 21ی حوزەیرانی 1932 لەگەڵ بنەماڵەکەی ئاوارەی کۆماری تورکیا بووە کە ئەو کات تەمەنی تەنیا یەک ساڵ بووە، بەڵام دوای ئەوەی لە ساڵی 1933 دەسەڵاتدارانی تورک شێخ ئەحمەدی بارزانی ڕادەستی حکومەتی ئێراق دەکەنەوە، خانەوادەی ئەوانیش وەک تەواوی ئەو خانەوادانەی لەگەڵ شێخ ئەحمەد ئاوارەی باکووری کوردستان بووبوون، دێنەوە باشووری کوردستان. بەهۆی نەبوونی قوتابخانە و بایەخنەدانی حکومەتی ئێراق بە خوێندن و خوێندەواری، لە خوێندن دوادەکەوێت، بەشێوەیەک ئەو کاتەی شۆڕشی دووەمی بارزان لە ساڵی 1943 دا هەڵدەگیرسێت، ئەو پۆلی سێیەمی سەرەتایی دەبێت.
دوای ئەوەی یاوەری جەنەڕاڵ #مستەفا بارزانی# دەکات بۆ یەکێتی سۆڤیەت، لەوێ بۆ ماوەی پێنج ساڵ لە زانکۆ دەخوێنێت، لە ساڵی 1959 بڕوانامەی دیپلۆمی لە بەشی تەکنیکی میکانیکی ئۆتۆمبێل لە زانکۆی ئیندۆسیرالی تیکنیکۆم وەرگرتووە. هەرسێ زمانی کوردی، فارسی و ڕووسی زانیوە. لە 5ی ئاداری 2020 لە شارۆچکەی سەڵاحەددین کۆچی دوایی کردووە و لە گۆڕستانی گوندی کرکەمۆ بە خاک سپێردراوە.
$خەباتنامە$
دوای هەڵگیرسانی شۆڕشی دووەمی بارزان لە ساڵی 1943دا و بەردەوامبوونی تا ساڵی 1945، بابەکر شێخ سێن لەم ساڵەدا پەیوەندی بە ڕیزەکانی شۆڕشەوە کردووە و لاوێکی تەمەن سێزدە ساڵی بووە و بە گەیاندنی خواردەمەنی بۆ بارەگاکان و مەیدانی شەڕ خزمەتی پیشمەرگەی کردووە، بەم هۆیەوە لە 19ی ئابی 1945 بە فەرمانی دادگای عورفیی سەربازی دەست بە سەر گشت موڵک و ماڵە گواستراوە و نەگواستراوەکانیدا گیراوە.
لە 11ی تشرینی یەکەمی 1945 و لە دوای نسکۆی شۆڕشی دووەمی بارزان، لەگەڵ مستەفا بارزانی و هەڤاڵانی دەپەڕنەوە ڕۆژهەڵاتی کوردستان. دوای دامەزراندنی کۆماری دیموکراتی کوردستان لە مەهاباد، لە 31ی ئاداری 1946 لە چوارچێوەی هێزی بارزاندا بەرگری لە کۆمار کردووە.
دوای ڕووخانی کۆماری کوردستان لە مەهاباد و گەڕانەوەی بارزانی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستانەوە بۆ باشووری کوردستان بەشداریی شەڕی نەغەدە و شەڕی شنۆی لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان کردووە، هەروەها لەو پێشمەرگانە بووە کە لە ڕێکەوتی 19/4/1947 لە ڕێگای (خواکوڕک و دەشتی بەرازگرەوە) بە خاکی کوردستانی باکووردا گەڕاوەتەوە ناوچەی شێروان و مزووری.
دوای گەڕانەوەیان، جەنەڕاڵ مستەفا بارزانی لە ڕێکەوتی 15/5/1947 لە گوندی ئەرگوش کۆبوونەوەیەک بە هەڤاڵانی دەکات و سەرپشکیان دەکات لە مانەوە، یان چوون بەرەو یەکێتی سۆڤیەت، لەوێدا تەواوی هەڤاڵانی بڕیاری بەردەوامیدان و ڕۆیشتن بەرەوە یەکێتی سۆڤیەت دەدەن، لە 23ی ئایاری 1947 یاوەریی جەنەڕاڵ مستەفا بارزانی کردووە بەرەو یەکێتی سۆڤیەت و لە شەڕی گەلی قتور و شەڕی پردی ماکۆ بەشدارییکردووە و دوای سەختی و ماندووبوونێکی زۆر، لە 18ی حوزەیرانی 1947 لە ڕووباری ئاراس کە دەکەوێتە سنووری نێوان ئێران و یەکێتی سۆڤیەت، بەرەو سۆڤیەت پەڕیوەتەوە.
دوای گەیشتنیان بە یەکێتی سۆڤیەت، لە 19ی حوزەیرانی 1947 لەگەڵ گشت هەڤاڵانی لە شاری نەخچەوانی کۆماری ئازەربایجان بۆ ماوەی چڵ ڕۆژ لە کۆمەڵگەیەکی سەرئاوەڵا کە بە تەلی دڕکاوی دەورەدرابوو، دانران و لەلایەن کۆمەڵێک سەربازەوە پاسەوانییان لێدەکرا و لە ڕووی خۆراک و پۆشاک و هاتوچووەوە وەکوو دیلی شەڕ مامەڵەیان لەگەڵدا کراوە. دواتر لەسەر بڕیاری حکوومەتی سۆڤیەت بەسەر ناوچەکانی ئاغدام و لاچین و ئایولاخ و کەلبەجەر لە کۆماری ئازەربایجان دابەشکران. لە 10ی کانوونی یەکەمی 1947 گواستراونەتەوە بۆ سەربازگەیەک لەسەر دەریای خەزەر لە باکۆی پایتەختی کۆماری ئازەربایجان و لە ڕێکەوتی 23ی هەمان مانگدا جلوبەرگی سەربازییان پێدراوە و بە سەرپەرشتی ئەفسەرانی کۆماری ئازەربایجان ڕۆژانە هەشت کاتژمێر مەشقی سەربازییان پێ کراوە. لە هەمان کاتدا ڕۆژانە بۆ ماوەی چوار کاتژمێر لەلایەن هەندێک لە هەڤاڵەکانیانەوە کە خوێندەواریان هەبوو وانەی فێربوونی زمانی کوردییان پێگوتراوەتەوە.
پاش مامەڵەی خراپی جەعفەر باقرۆڤ لەگەڵ هەڤاڵانی، بارزانی بڕیاردەدات کەمپە سەربازییەکەی لە 29ی ئابی 1948 لە کۆماری ئازەربایجانەوە بگوازێتەوە بۆ کۆمەڵگەی چرچوک لە نزیک تاشکەندی پایتەختی کۆماری ئۆزبەکستان و لەوێش لە مەشقی سەربازی بەردەوام دەبن.
لە ئاداری 1949 لەگەڵ هەڤاڵانی بەشێوەی دەستە و تاخم بە شەمەندەفەر بەسەر گوندە هەرەوەزییەکانی یەکێتی سۆڤیەتدا دابەشکران و لە کێڵگەی کۆلخۆزەکان (ئەو زەویانەی خەڵک بە کرێ لە حکومەت دەیگرتنەوە و دواتر بەشی حکومەتیان دەدایەوە) کاریان دەکرد.
دوای هەوڵێکی زۆر و ناردنی چەندین نامە لەلایەن جەنەڕاڵ بارزانییەوە بۆ ستالین، دواجار نامەیەک دەگاتە دەست ستالین کە تێیدا بارزانی باسی دەردەسەرییەکانی هەڤاڵانی خۆی تێدادەکات و ئەویش دەستبەجێ بڕیاری پێکهێنانی لێژنەیەک دەدات بۆ لێکۆڵینەوە لە بارودۆخی هەڤاڵانی بارزانی و دواجار بڕیاری لێژنە ئەوە دەبێت کە هەموویان لە شاری ڤریڤسکی کۆبکرێنەوە، بۆیە ناوبراو لە مانگی تشرینی دووەمی 1951 دەچێتە شاری ڤریڤیسکی لە سۆڤیەت.
دوای شۆڕشی 14ی تەموزی 1958 لە ئێراق و گەڕانەوەی جەنەڕاڵ مستەفا بارزانی، لە 25ی شوباتی 1959 و بەپێی هەردوو ماددەی سێیەم و حەوتەم و بڕگەی (أ) لە ماددەی دەیەم و کارکردن بە ماددەی (11) بە پشتبەستن بە یاسای هەموارکراوی ژمارە 19 لە ساڵی 1959 دا، خۆی و هەڤاڵانی بەر لێبوردنی گشتی کەوتوون.
شێخ حسێن لە 16ی نیسانی 1959 لەگەڵ هەڤاڵانی بە کەشتیی گرۆزیا لە ڕێی بەندەری بەسڕەوە لە باشووری کۆماری ئێراق گەڕاوەتەوە کوردستان.
بابەکر لاچین لە بەغدای پایتەختی کۆماری ئێراق لەگەڵ مستەفا عەبدوڵڵا فەقێ نەبی و سەعید ئەحمەد پاسەوانی #مەلا مستەفا بارزانی# بوونە. ساڵی 1961 بەشداریی شۆڕشی ئەیلوولی کردووە و سەرقۆڵ بووە و یەکەم جار لە گوندی بێدارون لەگەڵ ئیدریس بارزانی بووە و دواتر چووەتە ڕێکەوتی باڵا لای مەلا مستەفا بارزانی و شەریف عەبدوڵڵا فەقی نەبی بەرپرسی بووە. ساڵی 1962 لەگەڵ مەلامستەفا بارزانی چووەتە ناوچەکانی قەڵادزێ و بیتوێن و دوکان و بەشداری شەڕەکانی ئەو ناوچانەی کردووە.
لە دوای ڕێکەوتنی 11ی ئازاری 1970 تا 1974 دەبێتە پاسەوانی سنوور و لە ساڵی 1974 دەگەڕێتەوە لای مەلا مستەفا بارزانی. ساڵی 1975 دوای نسکۆی شۆڕشی ئەیلوول وەک پەنابەر ڕوودەکاتە ئێران، لە کۆمەڵگەی زێوە نیشتەجێ دەبێت و هەمان ساڵ دەچێتە جەهروم و پاشان دەگوازرێتەوە بۆ ساوە.
ساڵی 1980 بەشداریی شۆڕشی گوڵانی کردووە. لە ڕاپەڕینی بەهاری ساڵی 1991ی باشووری کوردستان بەشداربووە و لە شەقڵاوە نیشتەجێبووە و دواتر لە ساڵی 1998 لە سەڵاحەددین نیشتەجێ دەبێت. لە کۆنگرەی سێزدەیە می پارتی دیموکراتی کوردستان میدالیای بارزانی نەمری پێ بەخشراوە. لە 5ی ئاداری 2020 لە شارۆچکەی سەڵاحەدین کۆچی دوایی کردووە و لە گۆڕستانی گوندی کرکەمۆ بە خاک سپێردراوە.[1]