پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نوور یوسف
12-08-2024
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
11-08-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
10-08-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,792
وێنە
  107,524
پەرتووک PDF
  19,996
فایلی پەیوەندیدار
  100,950
ڤیدیۆ
  1,473
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
302,903
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,911
هەورامی 
65,838
عربي 
29,220
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,065
فارسی 
8,947
English 
7,404
Türkçe 
3,597
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,480
Pусский 
1,133
Française 
335
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,241
پەرتووکخانە 
25,367
ژیاننامە 
24,736
کورتەباس 
17,296
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,557
پەند و ئیدیۆم 
12,613
شوێنەکان 
11,578
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,319
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,038
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,450
ڤیدیۆ 
1,371
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,466
MP4 
2,394
IMG 
196,465
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
موجز عن تاريخ الكورد في حماه وحمص
بەهۆی کوردیپێدیاوە دەزانیت؛ کێ، کێیە! کوێ، کوێیە! چی، چییە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

“حارة البرازية في حماه”

“حارة البرازية في حماه”
موجز عن تاريخ الكورد في حماه وحمص
#علي شيخو برازي#*
سوريا عبر تاريخها الطويل مرّت بمراحل عدة، وفي كل مرحلة كانت تحت حكم معين، والتاريخ يذكر الحاكمين ولا يذكر المحكومين، هذه حقيقة تاريخية لا بد من الإقرار بها، حمص وحماه كما المدن السورية الأخرى، تعرضتا عشرات المرّات للاحتلال والغزو، ومئات الحروب التي غيّرت الكثير من خصوصيتهما.
شعوب وأمم كثيرة استوطنت في سوريا في مراحل التاريخ المختلفة، وهذا ما يجعل هوية سوريا العرقية غير واضحة، لأنّ شعوباً عديدة ساهمت في استمرار الحضارة فيها، مثل: الفينيقيين – الآراميين– الحثيين – الهوريين – الميتانيين – الآشوريين – الرومان – العبرانيين – السريان – الفرس – العرب -السلاجقة – الكورد الأيوبيين- والترك العثمانيين، وإن استعربت هذه الشعوب خلال الحكم العربي الإسلامي.
ومن بين الشعوب الذين سكنوا سورية منذ العصور التاريخية القديمة، واستمروا على هذه الأرض حتى الآن هو الشعب الكردي، فقد سكن الهوريون والميتانيون سورية منذ الألف الثانية قبل الميلاد، وهم من شعوب جبال زاغروس القديمة، وهم أسلاف الشعب الكردي.
فقد استقرّ الهوريون والميتانيون في سورية وأسّسوا فيها دولاً وممالك حكمت سوريا والمناطق المجاورة لها حقبة غير قصيرة من الزمن، فحماه وحمص من ضمن المدن السورية التي حكمها أسلاف الكورد كالهوريين والميتانيين والساسانيين.
وليس هناك هوية عرقية خالصة لأي مدينة حسب ما ورد في التاريخ القديم والحديث، فكل المدن في العالم سكّانها خليط من الأعراق والقوميات، وهذه حقيقة تاريخية يجب أن نعترف بها، فقد كانت سوريا بما فيها حماه وحمص تحت حكم الحثيين، وبعد حرب طويلة خضعت حماه وملحقاتها حتى نهر الفرات لحكم الفراعنة في القرن 18 قبل الميلاد، ثم كان الحكم مشتركاً من الحثيين والمصريين في حماه وغيرها حتى كركميش على نهر الفرات، ثم خضعت حماه وباقي المدن السورية لحكم الهوريين، وقد كانت عاصمتهم أورفا، والميتانيين الذين كانت عاصمتهم واشوكاني على نهر الخابور من 1500 – 1300 ق.م، ثم لبني إسرائيل في 1000 ق.م، إلى أن غزاها الآشوريون في 883 ق.م، وحكموها حتى 717 ق.م. ثم وقعت تحت حكم الرومان إبان حكم الاسكندر المقدوني إلى عام 64 ق.م، ودام حكم الرومان والبيزنطيين قرابة 700 عام، ثم كانت تحت حكم الساسانيين، إلى أن وقعت تحت حكم العرب سنة 637 للميلاد.
من أسماء حماه والتي تدل على وجود الكثير من القوميات في سوريا نظراً لهذه التسميات غير العربية، ولكل اسم معنى بلغة الشعب الذي سكن هذه الديار عبر التاريخ المكتوب: إيماتا – أبيفانيا – حمث، وهي من الآرامية وتعني الحصن… الخ.
“حارة البرازية في حماه”
فالوجود الكوردي في حماه وحمص قديم جداً منذ عهد الهوريين والميتانين كما أسلفنا، وهذه وثيقة تاريخية تؤكدها الآثار الموجودة في سوريا.
يقول مؤرخ حمص الخوري عيسى أسعد الذي كتب تاريخ حمص 1940عن الميتانيين: إن بعض المستندات المأخوذة من أوائل الألف الثالث قبل الميلاد، دلت على وجود شعب قوي، كان في شمال الجزيرة، ورث الحضارة السومرية وشاد حضارته على أنقاض تلك، وظهرت قوة هذا الشعب في الألف الثانية قبل الميلاد، إذ وجدت عدة أسماء مأخوذة من لغته الصعبة.
وأثناء الإمبراطورية الساسانية كانت حمص وحماه تحت الحكم الساساني، والمعروف أنا الساسانيين كانوا كورداً.
وقد روى صاحب الأخبار الطوال، أحمد بن داود الدينوري (ص69): إن كسرى انوشيروان أعلن الحرب على قيصر الروم لأنه لم يجبر خالد بن جبلة الغساني على رد ما أخذه من النعمان بن منذر بالغزو، فتوغل كسرى في ما بين النهرين، وهي إذ ذاك بأيدي الروم فاحتل مدينة دارا والرها وقنسرين ومنبج وحلب وأنطاكيا، وسبي أهلها إلى العراق، وأمر فبنيت لهم مدينة إلى جانب طيسفون مثل أنطاكيا دعيت الرومية، وولى أمرهم رجلا نصرانياً من الأهواز يدعى مزدفنا.
فكتب قيصر إلى كسرى يسأله الصلح، فكره كسرى البغي فرد له المدن التي أخذها، على أن يؤدي له ضريبة كل عام.
ولما قفل كسرى أصابه مرض شديد، فمال إلى حمص، فأقام بها بين جنوده إلى أن تماثل للشفاء.
فالأراضي الجبلية القريبة من سواحل بلاد الشام، خاصة التي تقع غربي مدن سورية الداخلية، حمص وحماه، من أقدم المناطق التي سكنها الكورد، فبعد زوال الدولة الحمدانية، حكمت حمص قبيلة بني كلاب العربية، وكان حاكمهم فيها شبل الدولة بن مرداس، الذي أسكن الكورد في قلعة على طريق طرابلس حمص سنة 1031 للميلاد، لحماية طريق القوافل، وسمية القلعة بعد ذلك بحصن الأكراد، وتقع القلعة غربي حمص ب 60 كم على طريق طرابلس، ولا يزال هناك قرى كوردية مثل: الحصن – وادي المولى – العامرية تل الشحم، عدا وجودهم في مدينة تل كلخ.
وفي حماه كان للكورد دوراً كبيراً في بنائها وترميم سورها وقلعتها أثناء الإمبراطورية الأيوبية، والذين سكنوا حماه وحكموها: تقي الدين عمر بن شاهينشاه بن أيوب، الذي قام ببناء مدارس كثيرة في حماه، ثم ابنه محمد الذي ازدهرت حماه بالعلم في عهده، ثم حفيده محمود، ثم ابن حفيده محمد، والملك المؤيد إسماعيل بن علي بن تقي الدين عمر الملقب بأبي الفداء، وقد سميت حماه بمدينة أبي الفداء لدوره الكبير في الأسس الحضارية للمجتمع الحموي.
وفي أثناء الحكم العثماني في القرن السادس عشر سكنت عشيرة الحسكية الكوردية في نواحي حمص، التي كانت تجمع الضرائب من تلك المنطقة لصالح السلطان.
التوافد الأخير للكورد إلى مدينة حماه ونواحيها، كان في النصف الثاني من القرن الثامن عشر، وقد كان لوجودهم عدة أسباب، أهمها: البحث عن المراعي الخصبة، وانتقال خدمة بعض العسكريين المتطوعين في الجيش العثماني إلى حماه، ومن ثم ذهبت عائلات أخرى إلى حماه والسلمية وغيرها من القرى التابعة لحماه، حيث أقربائهم هناك ولأسباب عدة، وفي أزمنة مختلفة، وينتمون إلى عدة عشائر كوردية: زرواران شدادان شيخان ميران ومللان.
فعندما ضاقت المراعي في سهل سروج على البرازية، اتجه قسم منهم إلى محافظة حلب، وقسم إلى محافظة حماه، وسكنوا في: خربة عارف خربة القصر وبولص من قرى حماه، وهم من عائلة عبدالله آغا بن هولوخان آغا بن شمدين الشدادي، الذي سكن تلك المنطقة عام 1780 م .
وبعد ذلك سكن كلّ من حمو آغا بن أحمد آغا بن جمعة، وابن عمه باكير آغا بن جمعة، في مدينة حماه، وقد كانا من المتطوعين في الجيش العثماني، أثناء ولاية إسماعيل باشا المللي والي حماه، وهم أول البرازية الذين سكنوا مدينة حماه، وبنوا فيها حياً أسموه: حي البرازية.
في العقد الأول من القرن التاسع عشر، أرسل محمد علي باشا والي مصر في طلب أحمد آغا بن عبد الله آغا البرازي، على أن يأتي معه بأربعين مقاتل من البرازية، ليكونوا عوناً له هناك، وكان للبرازية دور كبير في القضاء على المماليك في معركة القلعة عام 1811 م، وتزوج فارس آغا بن حمو آغا في مصر من بنفشة ابنة طوسون بن محمد علي باشا.
وعندما عاد أحمد آغا من مصر، أرسل أولاد أخيه تمر آغا ومحمود السنجق وعلي بك وعبد الله وابن عمهم موسى آغا، وكانت خدمتهم في مصر والسودان، حيث قتل محمود السنجق وعلي بك في إحدى المعارك هناك.
سكنت في حي البرازية عائلات من عشيرة المللية، التي كانت متحالفة مع البرازية، وقد أتهم إسماعيل باشا المللي والي حماه وباكير آغا البرازي عام 1818 م، بمساعدة قبائل العنزة في الإغارة على حماه، ووجه صالح باشا والي دمشق قواته إلى حماه، وأصدر أمراً بإعدام والي حماه إسماعيل باشا، ونفي رجالات المللية والبرازية، فذهب باكير آغا إلى عكا وبقي فيها حتى صدر العفو عنه، ولم تعد المللية والبرازية إلى حماة حتى عام 1826 م، عندما تدخل مجموعة من الرجال البارزين ، لدى الدولة العثمانية وأثبتوا براءتهم من تلك التهمة، وفي عام 1830 م حصل رجالات البرازية على لقب (أعيان) .
أقامت البرازية علاقات جيدة مع القبائل العربية في محيطها، واكتسبت بذلك قوة واحتراماً من الجميع، وقد تعرضوا في السنوات الأخيرة من الحكم العثماني في ظل سياسة التتريك، للنفي والتهجير، وصدر بحق البعض منهم حكم الإعدام، لدورهم الوطني والسياسي في سوريا.
وفي عهد الانتداب الفرنسي لعب المكون الكوردي في حماه دوراً وطنياً هاماً في كل الثورات الوطنية ضد الاستعمار الفرنسي، وشارك بماله وشبابه، حيث كانت مشاركة الكورد كبيرة في ثورة حماه وثورة الدنادشة، بالإضافة إلى الدور السياسي للكورد في تأسيس الجمعيات والأحزاب الوطنية في سوريا، وتقلد عدد غير قليل من أبناء البرازية مناصب هامة في الدولة، حتى نهاية الستينات من القرن الماضي.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,023 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | موقع https://yek-dem.net/- 03-03-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 9
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 27-12-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: سووریا
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 03-03-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 04-03-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 03-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,023 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.115 KB 03-03-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ناوەندی کاوە ساڵی 1975
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
گوندی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد ساڵی 1983
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گوندی کەناروێ لە شارباژێڕ ساڵی 1985
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
کەڵەشێر و ڕێوییە پیرەکە
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
چرا ڕێبوار کەریم مەحمود
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
31-08-2018
سەریاس ئەحمەد
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
29-10-2021
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
08-04-2022
سروشت بەکر
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
15-08-2022
شەنە بەکر
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
06-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
فاتیح ئارش
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نوور یوسف
12-08-2024
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
11-08-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
10-08-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,792
وێنە
  107,524
پەرتووک PDF
  19,996
فایلی پەیوەندیدار
  100,950
ڤیدیۆ
  1,473
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
302,903
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,911
هەورامی 
65,838
عربي 
29,220
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,065
فارسی 
8,947
English 
7,404
Türkçe 
3,597
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,480
Pусский 
1,133
Française 
335
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,241
پەرتووکخانە 
25,367
ژیاننامە 
24,736
کورتەباس 
17,296
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,557
پەند و ئیدیۆم 
12,613
شوێنەکان 
11,578
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,319
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,038
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,450
ڤیدیۆ 
1,371
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,466
MP4 
2,394
IMG 
196,465
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
ژیاننامە
تینا سۆران
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ناوەندی کاوە ساڵی 1975
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
گوندی قەرەتەپە لە شارەدێی بنگرد ساڵی 1983
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گوندی کەناروێ لە شارباژێڕ ساڵی 1985
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
ژیاننامە
نوور یوسف
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
پەرتووکخانە
کەڵەشێر و ڕێوییە پیرەکە
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
چرا ڕێبوار کەریم مەحمود
پەرتووکخانە
دەربڕاوە جوداکان لە زمانی کوردیدا (زمانی ڕاگەیاندن بە نموونە)
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
پەرتووکخانە
هەژاری موکریانی؛ سەربردەی ژیان و ون لە بەرهەمی ویدا
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
فۆڵدەرەکان
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - شار و شارۆچکەکان - سلێمانی ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - شار و شارۆچکەکان - هەڵەبجە ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - شار و شارۆچکەکان - هەولێر ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - وڵات - هەرێم - تورکیا ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - وڵات - هەرێم - ئەڵمانیا ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) - وڵات - هەرێم - ڕۆژاوای کوردستان کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - جۆری وەشان - دیجیتاڵ کورتەباس - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.704 چرکە!