پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
سەختی ژیانی ژنانی کۆڵبەری کورد لە شاری پاوە، ساڵی 2024
30-12-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لۆنا مەریوان
30-12-2024
سروشت بەکر
کارە هونەرییەکان
ئێوارەیەک لەبەر دەرگا
30-12-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
سووریا و ئێراق ناسنامەی خەیاڵی عەرەبی درووستکراو
30-12-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
مەهناز ئێرەوانی
30-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
سۆمەرییەکان، یەکێک لە کۆنترین نەتەوەکانی مرۆڤایەتی
30-12-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
پێشانگایەکەی هونەری بۆ کەمئەندامان کرایەوە لە شاری مەهاباد
29-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
کوردێکی شاری مەهاباد شارەزایی لە 10 زماندا هەیه
29-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
یەکەمین فیستیڤاڵی هەنگوین لە پیرانشار ساڵی 2020
29-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
شوێنەواری حەوزخانەی مزگەوتی هەباس ئاغا لە شاری مەهاباد
29-12-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  532,351
وێنە
  113,414
پەرتووک PDF
  20,701
فایلی پەیوەندیدار
  109,389
ڤیدیۆ
  1,764
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
292,337
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,114
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,430
عربي - Arabic 
32,851
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,387
فارسی - Farsi 
11,712
English - English 
7,833
Türkçe - Turkish 
3,690
Deutsch - German 
1,811
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,149
ژیاننامە 
26,936
پەرتووکخانە 
26,186
کورتەباس 
19,272
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,086
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,185
شەهیدان 
11,937
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,500
بەڵگەنامەکان 
8,423
وێنە و پێناس 
7,587
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,561
ڤیدیۆ 
1,613
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,467
فەرمانگەکان  
1,029
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
770
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
360
یارییە کوردەوارییەکان 
279
ئیدیۆم 
246
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەخشەکان 
186
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
84
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
518
PDF 
32,582
MP4 
2,883
IMG 
208,919
∑   تێکڕا 
244,902
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
فریاد هیرانی
ژیاننامە
هۆگر گۆران
ژیاننامە
کامەران عەبدولڕەحمان عوسمان
ژیاننامە
کاژین فەتاحی
ژیاننامە
حەمەسەعید
الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)
بە ڕێنووسێکی پوخت لە ماشێنی گەڕانەکەماندا بگەڕێ، بەدڵنیاییەوە ئەنجامێکی باش بەدەست دەهێنیت!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)

الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)
الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏):
ﺗﺮﺟﻊ ﺍﻫﻤﻴﺔ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻜﺘﺎﺑﺎﺕ ﺍﻟﻰ ﺍﻧﻬﺎ ﺗﺆﺭﺥ ﻟﻔﺘﺮﺓ ﻣﻬﻤﺔ ﻣﻦ ﺗﺎﺭﺥ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﺍﻟﻘﺮﻭﻥ ﺍﻟﺘﻲ ﺳﺒﻘﺖ وصول الاسلام ﻟﺒﻼﺩﻫﻢ، ﻓﻀﻼ عن ﻋﻼﻗﺎﺕ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﺑﻜﻞ ﻣﻦ ﺍﻟﺪﻭﻟﺘﻴﻦ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﻭ ﺍﻟﺒﻴﺰﻧﻄﻴﺔ، ﻛﻤﺎ ﺍﻧﻬﺎ ﺗﺮﺑﻂ ﺍﻻﺣﺪﺍﺙ ﺑﻌﻘﺪ ﺍﻟﻤﺠﺎﻣﻊ ﺍﻟﻜﻨﺴﻴﺔ ﻭ ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﻟﻜﻨﺎﺋﺲ ﻭ ﺍﻻﺩﻳﺮﺓ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺑﺎﻋﺘﺒﺎﺭﻫﺎ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻔﺎﺻﻠﺔ ﺑﻴﻦ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺍﻟﺮﻫﺎ ‏( ﺍﺩﺳﺎ ‏) ‏، ﺍﻟﺘﻲ ﺍﻧﺘﺸﺮﺕ ﻓﻴﻬﺎ ﺍلمسيحية ﻣﻦ ﺟﻬﺔ وﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﻣﻦ ﺟﻬﺔ ﺍﺧﺮﻯ ‏ .
ﻓﻼ ﻋﺠﺐ ﺍﻥ ﺗﺴﺮﺑﺖ المسيحية ﺍﻟﻰ ﺍﻻﻗﺎﻟﻴﻢ ﺍﻻﻳﺮﺍﻧﻴﺔ ﻋﺎﻣﺔ ﻭ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺧﺎﺻﺔ ﻟﻘﺮﺑﻬﺎ، ﻓﻲ ﺍﻟﻮﻗﺖ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﻋﺘﺒﺮﺕ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺭﺳﻤﻴﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﺍﺑﺘﺪﺍﺀ ﻣﻦ ﻋﻬﺪ ﻣﺆﺳﺴﻬﺎ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﺍﻻﻭﻝ ‏( 241-224 ﻡ ‏) ﺍﻟﺬﻱ ﺍﻣﺮ - ﺣﺴﺐ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺎﺕ ﺍﻟﻔﺎﺭﺳﻴﺔ - ﺍﻟﻬﺮ ﺑﺪﺍﻥ ﻫﺮﺑﺪ ﺗﻨﺴﺮ بجمع ﺍﻟﻨﺼﻮﺹ ﺍﻟﻤﺘﻌﺪﺩﺓ ﻣﻦ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻲ ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﺍﻻﻓﺴﺘﺎ ﺍﻻﺷﻜﺎﻧﻴﺔ ﻭ ﺑﻜﺘﺎﺑﺔ ﻧﺺ ﻭﺍﺣﺪ ﻣﻨﻬﺎ، ﺣﻴﺚ ﺗﻤﺖ ﺍﺟﺎﺯﺓ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﻨﺺ ﻭﺍﻋﺘﺒﺮ ﻣﻘﺪسا.
ﻭ ﻣﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﺧﺮﻯ ﺗﻀﻔﻲ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺎﺕ ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏) ﻫﺎﻟﺔ ﻛﺒﻴﺮﺓ ﻋﻠﻰ ﺍﻻﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻟﻤﺒﻜﺮ للمسيحية ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻣﻦ ﺧﻼﻝ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﺎﺭﺍﺩﻱاحد تلامذة المسيح 72 ﺑﺎﻟﺘﺒﺸﻴﺮ ﺑﻴﻦ ﺭﻋﺎﻳﺎ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ‏( ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻭ ﻏﻴﺮﻫﻢ ‏) ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺣﺰﺓ - ﺍﺭﺑﻴﻞ ‏) ، ﻭﺍﻧﻪ ﺗﻤﻜﻦ ﻣﻦ ﺗﻌﻤﻴﺪ ‏ﺭﺟﻞ ﺍﺳﻤﻪ ﻓﻘﻴﺬﺍ ﻧﺤﻮ ﺳﻨﺔ 99 ﻡ، ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻣﻦ ﻋﺎﺋﻠﺔ ﻓﻘﻴﺮﺓ ﻣﻦ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﻫﺮﺏ ﻣﻨﻬﺎ ﻭﺍﻟﺘﺠﺄ ﺍﻟﻰ ﻣﺎﺭﺍﺩﻱ ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻳﻜﺮﺯ ﺑﺎﻻﻧﺠﻴﻞ ﻓﻲ ﺍﻟﺠﺒﺎﻝ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻓﻲ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﻟﻤﺪﺓ ﺧﻤﺲ ﺳﻨﻮﺍﺕ، ﺛﻢ ﺟﻌﻠﻪ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻭﺍﺭﺳﻠﻪ ﺍﻟﻰ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺳﻨﺔ 104 ﻡ، ﻭﻳﺬﻛﺮ ﺍﺩﻱ ﺷﻴﺮ ﻗﺎﺋﻤﺔ ﺑﺎﺳﻤﺎﺀ ﻋﺸﺮﺓ ﺍﺳﺎﻗﻔﺔ ﺗﻮﻟﻮﺍ ﺍﻟﻜﺮﺳﻲ ﺍﻻﺳﻘﻔﻲ ﻓﻲ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﻟﻠﻔﺘﺮﺓ ﻣﻦ 104 ﻡ ﻟﻐﺎﻳﺔ 312‏ .
ﻭﻳﻌﺘﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺭﺑﻞ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ‏) ﻟﻤﺆﻟﻔﻪ ﻣﺸﻴﺤﺎ ﺯﺧﺎ ﻣﻦ ﺍﻭﻟﻰ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﺘﺤﺪﺙ ﻋﻦ ﺍﻟﺤﻤﻼﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻗﺎﻣﺖ ﺑﻬﺎ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﻔﺮﺛﻴﺔ ‏( 224-247 ﻡ ‏) ﻭﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﺍﻟﻤﺘﺤﺎﻟﻔﺔ ﻣﻌﻬﺎ في ﺍﻭﺍﺳﻂ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ﺿﺪ ﺍﻻﻧﺘﻔﺎﺿﺎﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻛﺎﻥ ﻳﻘﻮﻡ ﺑﻬﺎ ﺍﻟﻜﺎﺭﺩﻭﺧﻴﻮﻥ ﻓﻲ ﺑﻼﺩ ﻛﺎﺭﺩﻭ ﺍﻟﺠﺒﻠﻴﺔ، ﻭﻣﺎ ﺗﺒﻊ ﺫﻟﻚ ﻣﻦ ﻧﺘﺎﺋﺞ، ﻭ ﺍﺿﺎﻑ ﺑﺄﻥ ﺍﻟﻜﺎﺭﺩﻭﺧﻴﻴﻦ ‏( ﺍﻭﻗﻔﻮﺍ ﻫﺠﻮﻣﻬﻢ ﻋﻠﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺠﻴﻮﺵ ﻣﻊ ﻋﺪﻡ ﺗﻤﻜﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﺍﺣﺘﻼﻝ ﻣﺪﻥ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﺭﺷﺎﻙ ‏ﻭ ﺫﻟﻚ ﺍﺛﺮ ﺗﻌﺮﺿﻬﻢ ﻟﻬﺠﻮﻡ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺑﺮﺑﺮﻳﺔ أﺧﺮﻯ ﺣﺎﻭﻟﻮﺍ ﺗﺪﻣﻴﺮ ﻣﺪﻧﻬﻢ ﻭ ﺣﺮﻗﻬﺎ ﻭﻧﻬﺒﻬﺎ ﻭ ﺳﺒﻲ ﻧﺴﺎﺋﻬﺎ ‏) .
ﻓﻲ ﺣﻴﻦ ﻳﺘﻄﺮﻕ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺍﺳﻨﺎﺋﻲ ﻟﻤﺆﻟﻔﻪ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ، ﺍﻟﻰ ﺍﻡ ﻣﻠﻚ ﻣﻤﻠﻜﺔ ﻛﻮﺭﺩﻭﺋﻴﻦ ﻋﺎﻡ 120 ﻡ ﻛﺎﻥ ﻳﺪﻋﻰ “ ﻣﺎﻧﻴﺰﺍ ﺭﻭﺯ ” ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮﻩ ﺑﻤﻌﻨﻰ ‏( ﻋﺒﺪﺍﻟﺸﻤﺲ ‏) ، ﻭﻳﺼﻔﻪ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ ﺑﺎﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﻭﺳﻴﻤﺎ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺟﺎﻧﺐ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻦ ﺭﺟﺎﺣﺔ ﺍﻟﻌﻘﻞ ﻭﺭﺯﺍﻧﺔ ﺍﻟﺮﺃﻱ ﻭﺍﻟﻘﻮﺓ، ﻭﻟﻬﺬﺍ ﺍﺣﺒﺘﻪ ﺍﺑﻨﺔ ﻣﻠﻚ ﺍﻻﺭﻣﻦ “ ﺳﻴﺮﺍﻧﻮﺵ ” ﻭﺗﻌﻠﻘﺖ ﺑﻪ ﻭ ﺗﺰﻭﺟﺖ ﻣﻨﻪ، ﻟﺬﻟﻚ ﻛﺎﻥ ﺍﺳﺘﻴﻼﺀ ﺍﻻﺭﻣﻦ ﻋﻠﻰ ﻣﻘﺎﻃﻌﺔ ﻛﻮﺭﺩﻭﺋﻴﻦ ﺍﺳﻤﻴﺎ ﻓﻘﻂ ‏، ﻭ ﻳﻀﻴﻒ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ ﺑﺎﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﻫﻴﻜﻼﻥ ﻋﻈﻴﻤﺎﻥ ﻭﺛﻨﻴﺎﻥ، ﻭ ﺍﻥ ﺍﺣﺪ ﻫﺬﻳﻦ ﺍﻟﻬﻴﻜﻠﻴﻦ ﻛﺎﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺷﻮﺵ ﻭ ﺷﺮﻣﻦ، ﻭﻳﻔﺴﺮ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ ﻛﻠﻤﺔ ﻋﻘﺮﺓ ‏( ﺍﻛﺮﻩ ‏) ﺍﻱ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻨﺎﺭ .
ﻭ ﺍﻣﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﻬﺪﺍﺀ ﺍﻟﻔﺮﺱ ﻟﻤﺆﻟﻔﺔ ﻣﺎﺭﺍﺣﺎ ﺍﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ‏( 414-410 ﻡ ‏) ﻭ ﻣﺎﺭﻭﺛﺎ ﺍﺳﻘﻒ ﻣﻴﺎﻓﺎﺭﻗﻴﻦ ( ﺍﻭﺍﺋﻞ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺨﺎﻣﺲ - 420 ﻡ ‏) ﻓﻬﻮ ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺫﻛﺮﺕ ﺍﺿﺎﻓﺔ ﺍﻟﻲ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩﺍﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻟﺤﻘﺖ ﺑﺎلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻋﻠﻰ ﺍﻳﺪﻱ ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﻴﻦ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺕ ﻗﻴﻤﺔ ﻓﻲ ﻭﺻﻒ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﻛﺮﺥ ﺑﻴﺚ ﺳﻠﻮﺥ ‏( ﻛﺮﻛﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻭﺗﺠﺪﻳﺪﻫﺎ ﻛﺎﻥ ﻋﻠﻲ ﻳﺪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﻟﺴﻠﻮﻗﻲ ﺳﻠﻮﻗﺲ، ﻭ ﺫﻛﺮ ﺑﺪﺍﻳﺔ ﺩﺧﻮﻝ ﺍلمسيحية ﺍﻟﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨﺔ ‏ ، ﻣﻊ ﺍﺿﺎﻓﺔ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭ ﺳﺠﻞ ﺷﻬﺪﺍﺀ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ) .
ﻭﻛﺎﻥ ﻧﺮﺳﺎﻱ ﺍﻟﻤﻠﻔﺎﻥ ‏ﻫﻮ ﺍﻟﺴﺒﺎﻕ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﺔ ﻣﻘﺎﻟﺔ ﺗﺨﺺ ﺍﺿﻄﻬﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﻴﻦ للمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﻋﻬﺪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﺳﺘﻤﺮ ﺣﻜﻤﻪ ﻟﻔﺘﺮﺓ ﺳﺒﻌﻴﻦ ﺳﻨﺔ ‏( 379-309 ﻡ ‏)، ﺣﺎﻭﻝ ﺧﻼﻟﻬﺎ ﺍﻥ ﻳﺴﺘﺄﺻﻞ ﺍلمسيحية ﻣﻦ ﻣﻤﻠﻜﺘﻪ ﺍﻟﺘﻲ ﺍﺻﺒﺤﺖ ﺧﻄﺮﺍ ﻋﻠﻰ الزرداشتية، ﻭﻗﺪ ﺍﻟﺤﻖ ﻧﺮﺳﺎﻱ ﺑﺘﻠﻚ ﺍﻟﻤﻘﺎﻟﺔ ﺍﻧﺸﻮﺩﺓ ﻫﻲ ﺣﻮﺍﺭ ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﻟﺸﻬﺪﺍﺀ ﺣﺴﺐ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ.
ﻭ ﺗﺬﻛﺮ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﺳﻤﺎﺀ ﻛﺜﻴﺮﺓ ﻣﻦ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻟﺬﻳﻦ ﻻﻗﻮﺍ ﺣﺘﻔﻬﻢ ﺍﻳﺎﻡ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ ﺍلساساني ﻟﻬﻢ، ﻭ ﻗﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺴﻢ ﻣﻨﻬﻢ ﻋﻠﻰ ﺍﺳﻤﺎﺋﻬﻢ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺭﻏﻢ ﺗﺒﻮﺀﻫﻢ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﻋﻠﻴﺎ ﻓﻲ ﺍﻟﺴﻠﻢ ﺍﻟﻜﻬﻨﻮﺗﻲ ﺍلمسيحي ﻛﺎﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ﺷﺎﻫﺪﻭﺳﺖ ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻗﺪ ﺍﺣﺘﻔﻆ ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺍﻟﻜﺮﺩﻱ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﻩ ﺻﺪﻳﻖ ﺍﻟﻤﻠﻚ، ﻭﻗﺪ ﺍﻧﺘﺨﺐ ﺟﺎﺛﻠﻴﻘﺎ ، ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻣﺮﻩ ﺍﻓﺘﻀﺢ ﻓﻘﺒﺾ ﻋﻠﻴﻪ ﺍلساسانيون ﻣﻊ ﻣﺌﺔ ﻭ ﺛﻤﺎﻧﻴﺔ ﻭﻋﺸﺮﻳﻦ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻭ ﺷﻤﺎﺳﺎ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺎ ﻭ ﺳﺠﻨﻮﻫﻢ ﺧﻤﺴﺔ ﺍﺷﻬﺮ ﺗﻌﺮﺿﻮﺍ ﺧﻼﻟﻬﺎ ﺍﻟﻰ ﺍﻗﺴﻰ ﺻﻨﻮﻑ ﺍﻟﺘﻌﺬﻳﺐ، ﻭﻋﻨﺪﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﺮﺟﻌﻮﺍ ﻋﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻫﻢ ﻗﺘﻞ ﻣﻨﻬﻢ ﻣﺮﺯﺑﺎﻥ ﺍﻟﻤﺪﺍﺋﻦ ﻣﺌﺔ ﻭ ﻋﺸﺮﻳﻦ ﺷﺨﺼﺎ، وﺍﺭﺳﻞ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺑﺎﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ﺷﺎﻫﺪﻭﺳﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺑﻘﻲ ﻣﻨﻬﻢ، ﻓﻼﻃﻔﻪ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﻓﻲ ﺍﻟﻜﻼﻡ ﻟﻴﺪﺧﻠﻪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﻭﻟﻤﺎ ﺍﺑﻰ ﻗﺘﻞ ﻫﻮ ﻭ ﺍﺻﺤﺎﺑﻪ ﻓﻲ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺍﻟﻌﺸﺮﻳﻦ ﻣﻦ ﺷﻬﺮ ﺷﺒﺎﻁ ﺳﻨﺔ 342 ﻡ .
ﻭ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﺍﻓﺮﺍﻫﺎﻁ ﻭﻫﻮ ﻓﺮﻫﺎﺩ ﺍﻟﺬﻱ ﻋﺮﻑ ﺑﺎﻟﺤﻜﻴﻢ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﺗﺨﺬ ﺍﺳﻢ ﻳﻌﻘﻮﺏ، ﻭﻗﺪ ﺭﺳﻢ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻟﺪﻳﺮ ﻣﺎﺭﻣﺘﻲ ﺍﻟﻮﺍﻗﻊ ﻓﻲ ﺟﺒﻞ ﻣﻘﻠﻮﺏ ﺷﺮﻗﻲ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ، ﺣﻴﺚ ﻣﺜﻞ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﻓﻲ ﻣﺆﺗﻤﺮ ﻧﻴﻘﻴﺔ ﻋﺎﻡ 325 ﻡ ‏. ﻭﻓﻲ ﺍﻟﻌﺎﻡ ﺍﻟﺮﺍﺑﻊ ﻟﻼﺿطﻬﺎﺩ ﺍﻱ سنة 344 ﻡ ﻗﺘﻞ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﻧﺮﺳﻲ ﻭﻫﻮ ﻛﺮﺩﻱ ﻣﻦ ﺷﻬﺮﻗﺬ ﻓﻲ ﺑﻴﺚ ﺟﺮﻣﻲ ‏( ﻛﺮﻛﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ‏ .
ﻭﻓﻲ ﺍﻟﺴﻨﻮﺍﺕ ﺍﻻﻭﻟﻰ ﻟﺤﻜﻢ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺍﻟﺨﺎﻣﺲ ‏( 438-420 ﻡ) ﻗﺘﻞ ﻣﻴﺮﺷﺎﺑﻮﺭ ﻭ ﻓﻴﺮﻭﺯ ﻭ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ ﻳﻌﻘﻮﺏ ، ﺍﻣﺎ ﻧﺎﺛﻨﻴﺎﻝ ﺍﻟﺸﻬﺮﺯﻭﺭﻱ ‏( ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﺴﻠﻴﻤﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻓﻘﺪ ﺩﺭﺱ ﻓﻲ ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﻭﺍﻫﺘﻢ ﺑﺪﺭﺍﺳﺔ ‏( ﺍﻟﺘﻔﺴﻴﺮ ‏) ، ﻭﻗﺪ ﺳﺠﻨﻪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻛﺴﺮﻯ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ‏( 628-590 ﻡ ‏) ﺳﺖ ﺳﻨﻮﺍﺕ ﻗﺒﻞ 628 ﻡ ﺛﻢ ﻗﺘﻠﻪ ﻻﻥ ﺍﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﻛﺎﻧﺖ ﺑﺎﻣﺮﺗﻪ ﻃﺮﺩﻭﺍ ﻗﺎﺋﺪﺍ ساسانيا ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨﺔ ﺑﺤﺠﺔ ﻫﺪﻣﻪ ﻟﻜﻨﻴﺴﺘﻬﺎ ‏ .
ﻭﻓﻲ ﺳﻨﺔ 358 ﻡ ﺍﻋﺪﻡ ﻣﺎﺭﺍﻳﺜﺎﻻﻫﺎ ﺍﻟﻨﻮﻫﺪﺭﻱ ﻓﻲ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻋﻠﻰ ﻳﺪ ﺍلساسانيين ﺑﻌﺪ ﺛﺒﺎﺗﻪ ﻋﻠﻰ ﻣﺒﺪﺋﻪ، ﻭﻗﺪ ﺑﻨﻲ ﺩﻳﺮﺍ ﺗﺨﻠﻴﺪﺍ ﻟﺬﻛﺮﺍﻩ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻧﻮﻫﺪﺭﺍ ‏( ﺩﻫﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) .
ﻭﻗﺪ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻻﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻌﺾ ﺍﻟﻤﺆﺭﺧﻴﻦ ﺑﺎﻥ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻗﺪ ﺗﻘﺒﻠﻮﺍ - ﺍلمسيحية ﻓﻲ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﻇﻬﻮﺭﻫﺎ - ﻭﻻ ﺳﻴﻤﺎ ﺍﻥ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ﺍﻟﺤﺪﻳﺜﺔ ﻣﺎ ﺯﺍﻟﺖ ﻋﻨﺪ ﻣﻮﻗﻔﻬﺎ ﺑﺸﺎﻥ ﺍﻟﺘﻮﺍﺟﺪ ﺍﻟﻤﺒﻜﺮ للمسيحية ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻭ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﻌﻮﺩ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ‏.
ﻓﻲ ﺍﻟﻮﻗﺖ ﻧﻔﺴﻪ ﻫﻨﺎﻙ ﻋﺪﺩ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﺎﺣﺜﻴﻦ ﻳﻨﻔﻮﻥ ﺍﻳﺔ ﺻﻠﺔ ﻟﻠﻜﺮﺩ ﺑﺎلمسيحية، ﻭ ﺍﻧﻤﺎ ﺑﻘﻮﺍ ﻣﺤﺎﻓﻈﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻋﻘﻴﺪﺗﻬﻢ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺑﺎﻟﺮﻏﻢ ﻣﻦ ﺍﻟﺠﻬﻮﺩ ﺍﻟﻤﻀﻨﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺑﺬﻟﻬﺎ ﺭﺟﺎﻝ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍلمسيحيين ﻓﻲ ﺍﻟﺘﺮﻭﻳﺞ ﻟﻤﻌﺘﻘﺪﻫﻢ ‏، ﻓﻲ ﺣﻴﻦ ﺫﻫﺐ ﺍﺧﺮﻭﻥ ﺍﻟﻰ ﺍﻥ ﻗﺴﻤﺎ ﺿﺌﻴﻼ ﻣﻦ ﻫﺆﻻﺀ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﺍﻋﺘﻨﻘﻮﺍ ﺍلمسيحية ﺑﻌﺪ ﻓﺘﺮﺓ ﻃﻮﻳﻠﺔ ﻣﻦ ﻭﺻﻮﻟﻬﺎ ﺍﻟﻰ ﺩﻳﺎﺭﻫﻢ، ﻭﻟﻤﺎ ﺟﺎﺀ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﻟﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﻭﺟﺪ ﺍﻣﺎﻣﻪ ﺍلمسيحية ﺍﻟﺘﻲ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻬﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﻌﻤﺮ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﻗﺮﻧﻴﻦ ﻭ ﻭﺟﺪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺮئيسي.
ﻣﻦ ﻛﻞ ﻫﺬﺍ ﻳﺒﺪﻭ ﻟﻠﺒﺎﺣﺚ ﺍﻥ ﺍﻟﺘﻐﻠﻐﻞ ﺍلمسيحي ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻛﺎﻥ ﺑﻄﻴﺌﺎ ﻟﻠﻐﺎﻳﺔ، ﻭ ﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﺍ ﻋﺪﻳﺪﻳﻦ ﻗﺪ ﺍﻋﺘﻨﻘﻮﺍ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﻟﺠﺪﻳﺪ ﺑﺤﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﺸﻜﻞ ﺍﻳﺔ ﺧﻄﻮﺭﺓ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺴﻠﻄﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﺴﺘﻤﺪ ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺍﻟﺤﻜﻢ ﻟﺪﻳﻬﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﻣﻀﻰ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﻨﺬ ﺍﻥ ﺑﺸﺮ ﺑﻬﺎ ﺯﺭﺍﺩﺷﺖ ﻋﻠﻰ ﺷﻮﺍﻃﺊ ﺑﺤﻴﺮﺓ ﺍﻭﺭﻣﻴﺔ ﺳﺘﺔ ﻗﺮﻭﻥ ‏ .
ﻭﻗﺪ ﻋﺎﺵ ﻫﺆﻻﺀ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﺳﻼﻡ ﻣﺎ ﺩﺍﻣﺖ ﺍﻋﺪﺍﺩﻫﻢ ﻗﻠﻴﻠﺔ، ﻭﺍﻓﻜﺎﺭﻫﻢ ﻻ ﺗﺆﺛﺮ ﻓﻲ ﺍﻟﺨﻂ ﺍﻟﻌﺎﻡ ﻟﻠﺪﻭﻟﺔ، ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻟﻤﻮﻗﻒ ﺗﻐﻴﺮ ﻓﻲ ﺑﺪﺍﻳﺔ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺮﺍﺑﻊ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ﺣﻴﻦ ﺍﺻﺪﺭ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭ
ﻗﺴﻄﻨﻄﻴﻦ ﺳﻮﻡ ﻣﻴﻼﻥ ﺍﻟﺸﻬﻴﺮ في ﺳﻨﺔ 313 ﻡ ﻣﻌﺘﺮﻓﺎ ﺑﺎلمسيحية ﻛﺎﺣﺪﻯ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺎﺕ ﺍﻟﻤﺼﺮﺡ ﺑﺎﻋﺘﻨﺎﻗﻬﺎ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﺒﻴﺰنطية ﻭﻣﺎ ﺍﻋﻠﻨﻪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﻻﺭﻣﻨﻲ ﺗﻴﺮﻳﺪﺍﺕ ﺍﻟﺜﺎﻟﺚ ﻣﻦ ﺍﻋﻼﻥ مسيحية ﺍﺭﻣﻴﻨﻴﺎ ﺭﺳﻤﻴﺎ ﻓﻲ ﻋﺎﻡ 301 ﺍﻭ 314 ﻡ ‏ .
ﻭﻗﺪ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺤﻮﺍﺩﺙ ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻻﻭﻝ ﺍﺿﻄﻬﺎﺩ ﻭﻗﻊ ﻋﻠﻰ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻭﻏﻴﺮﻫﻢ ﺍﺑﺘﺪﺍﺀ ﻣﻦ ﺳﻨﺔ 339 ﻡ ﺣﺘﻰ ﻭﻓﺎﺓ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﻋﺎﻡ 379 ﻡ، ﻭﻣﻤﺎ ﻳﺆﻛﺪ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ عليهم ﻣﺎ ﺍﻭﺭﺩﻩ ﺍﻟﻤﺆﺭﺥ ﺍﻟﺪﺍﻧﻤﺮﻛﻲ ﻛﺮﻳﺴﺘﻨﺴﻦ : “ ﻭﻗﺪ ﻭﻗﻊ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ ﺧﺎﺻﺔ ﻓﻲ ﻭﻻﻳﺎﺕ ﺍﻟﺸﻤﺎﻝ ﺍﻟﺸﺮﻗﻲ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﺎﻃﻖ ﺍﻟﻤﺘﺎﺧﻤﺔ ﻟﻼﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﺮﻭﻣﺎﻧﻴﺔ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﻨﺎﻙ ﻣﻘﺎﺗﻞ ﻭ ﻣﺬﺍﺑﺢ ﻛﻤﺎ ﻛﺎﻥ ﻫﻨﺎﻙ ﺗﺸﺮﻳﺪ، ﻓﻲ ﺳﻨﺔ 362 ﻡ نفي ﺗﺴﻌﺔ ﺍﻻﻑ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﻣﻊ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﻫﻴﻠﻴﻮﺩﻭﺭ ﻣﻦ ﻗﻠﻌﺔ ﻓﻨﻚ ﻓﻲ ﺑﺮﺍﺑﺮﻩ ﺍلى ﺧﻮﺍﺭﺯﻡ ﺑﻌﺪ ﺛﻮﺭﺓ فاشلة‏، ﻭﻫﺆﻻﺀ ﻫﻢ ﺍﻟﺬﻳﻦ ﻋﻨﻲ ﺑﻬﻢ ﺍﻟﻤﺴﻌﻮﺩﻱ ﻋﻨﺪﻣﺎ ﺫﻛﺮ ﺍﺧﺒﺎﺭﺍ ﻋﻦ ﺍﻟﻜﻮﺭﺩ ﺍﻟﻴﻌﻘﻮﺑﻴﺔ ﻭﺍﻟﺠﻮﺭﻗﺎﻥ ﻭﺍﻥ ﺩﻳﺎﺭﻫﻢ ﺗﻘﻊ ﻣﻤﺎ ﻳﻠﻲ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ ﻭ ﺟﺒﻞ ﺍﻟﺠﻮﺩﻱ ‏، ﻭﺍﺷﺎﺭ ﺍﻟﻴﻬﻢ ﺍﻟﺮﺣﺎﻟﺔ ﻣﺎﺭﻛﻮﺑﻮﻟﻮ ‏ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺜﻪ ﻋﻦ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ ﺑﻘﻮﻟﻪ : “ ﺍﻧﻪ ﻳﺴﻜﻦ ﺍﻻﺟﺰﺍﺀ ﺍﻟﺠﺒﻠﻴﺔ ﺟﻨﺲ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﻳﺴﻤﻲ ﺑﺎﻻﻛﺮﺍﺩ، ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻣﺴﻴﺤﻴﻮﻥ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺴﺎﻃﺮﺓ ﺍﻭ ﺍﻟﻴﻌﺎﻗﺒﺔ ﻭ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺍﻻﺧﺮ ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ‏.
ﻭﻗﺪ ﺫﻫﺐ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ “ ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺍﻟﻜﻨﻴﺴﺔ ﺍﻟﻨﺴﻄﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﻘﺪﻳﻤﺔ ” ﺑﻌﻴﺪﺍ ﺣﻴﻨﻤﺎ ﻓﺴﺮ ﻛﻠﻤﺔ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﺏ “ ﻛﻠﺪﺍﻧﺴﺘﺎﻥ ” ﻭﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﻟﻲ ﻛﺘﺎﺑﺎﺕ ﺍﻟﻤﺆﺭﺧﻴﻦ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻥ : ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺤﺠﺮﻱ، ﻭ ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺼﻠﻴﺒﻲ، ﺑﻴﺖ ﻳﺸﻮﻉ ﻭ ﺍﺑﻮ ﻓﺮﺝ ﺑﻘﻮﻟﻬﻢ : “ ﺍﻧﻬﺎ ﻛﻠﺪﺍﻧﺴﺘﺎﻥ ﻻ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ، ﻻﻥ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﺍﻟﺠﺒﻞ ﺟﻤﻴﻌﻢ ﻛﺎﻧﻮﺍ ﻣﻦ ﺷﻴﻌﺔ ﺍﻟﻜﻠﺪﺍﻧﻴﻴﻦ ﺍﻟﻘﺪﻣﺎﺀ ﻗﺒﻞ ﺍﻟﻤﺴﻴﺢ ‏( ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ‏) ﻭﻓﻲ ﺯﻣﺎﻧﻨﺎ ﺑﺪﻟﻮﺍ ﺍﻟﻜﻠﺪﺍﻥ ﺑﺎﻟﻜﺮﺩ ﻭﺍﻟﻰ ﺍﻻﻥ ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﺬﺍ ﻏﻠﻂ ‏.
ﻭعلى ﺍﻟﺮﻏﻢ ﻣﻦ ﺍﻟﻔﺎﺋﺪﺓ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮﺓ ﻟﻠﻤﺼﺎﺩﺭ المسيحية ﻓﻲ ﺍﺳﺘﺠﻼﺀ ﺣﻠﻘﺎﺕ ﻣﻔﻘﻮﺩﺓ ﻣﻦ ﺍﻟﺘﺎﺭﻳﺦ ﺍﻟﻜﺮﺩﻱ ﻓﻲ ﺍﻟﻘﺮﻭﻥ ﺍﻟﺘﻲ ﺳﺒﻘﺖ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻓﺎﻧﻬﺎ ﻟﻢ ﺗﺨﻞ ﻣﻦ ﺳﻠﺒﻴﺎﺕ ﻣﻨﻬﺎ :
-1 ﺗﺘﺴﻢ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺑﺎﺳﻠﻮﺏ ﺍﻟﺴﺮﺩ ﻭ ﺍﻟﻨﻘﻞ، ﻣﻊ ﻧﺰﻋﺔ ﻏﻴﺒﻴﺔ ﻇﺎﻫﺮﺓ ﻛﻮﻧﻬﺎ ﺗﻌﺘﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻣﻌﺠﺰﺍﺕ ﺍﻟﻘﺪﻳﺴﻴﻦ ﺍﻟﺘﻲ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﺗﺎﻭﻳﻠﻬﺎ ﺑﺎﻱ ﺷﻜﻞ ﻣﻦ ﺍﻻﺷﻜﺎﻝ ‏ .
-2 ﺗﻔﺘﻘﺮ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻤﻮﺿﻮﻋﻴﺔ ﺑﺪﺭﺟﺔ ﻛﺒﻴﺮﺓ، ﻟﻜﻨﻨﺎ ﻻ ﻧﺴﺘﻄﻴﻊ ﺍﻥ ﻧﻨﻔﻲ ﻋﻨﻬﺎ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺼﻔﺔ ﺑﺼﻮﺭﺓ ﻛﺎﻣﻠﺔ ‏ .
-3 ﻳﻐﻠﺐ ﻋﻠﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﻄﺎﺑﻊ ﺍﻻﺳﻄﻮﺭﻱ ﺍﻟﺨﺮﺍﻓﻲ، ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﻟﺪﻗﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﺘﻮﺍﺭﻳﺦ ﺍﻟﻤﺤﻠﻴﺔ ﻭ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﺔ .
-4 ﻇﺎﻫﺮﺓ ﺍﻟﺘﻌﺼﺐ ﺍﻻﻋﻤﻰ ﺍﻟﺘﻲ ﺭﺍﻓﻘﺖ ﻣﺪﻭﻧﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺍﻟﻤﺮﺍﺣﻞ ﺍﻟﺘﺎﺭﻳﺨﻴﺔ ﺑﺪﺀﺍ ﻣﻦ ﺍﻟﻜﺘﺎﺑﺔ ﺿﺪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﺮﺣﻠﺔ ﺍﻻﻭﻟﻰ، ﻭ ﺍﻧﺘﻬﺎﺀ ﺑﺎﻟﺘﺪﻭﻳﻦ ﺿﺪ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻓﻲ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻻﺣﻘﺔ .
-5 ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺼﺎﺩﺭ ﻣﻨﺤﻮﻟﺔ ﻭ ﺍﻻﻋﺘﻤﺎﺩ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻛﻤﺼﺎﺩﺭ ﻻ ﻳﺮﻗﻰ ﺍﻟﻴﻬﺎ ﺍﻟﺸﻚ ﻋﻨﺪ ﻋﺪﺩ ﻛﺒﻴﺮ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﺎﺣﺜﻴﻦ ‏.
ملاحظة : الصورة هي عبارة ايقونة عن مار ادي احد التلاميذ المسيح 72 والذي قام بتبشير الكورد وبقية السكان في بلاد الرافدين
المصدر :
بتصرف من فقرة من كتاب كردستان في القرن السابع الميلادي ل فرست مرعي اسماعيل ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻟﺪﺭﺍﺳﺎﺕ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻓﻲ ﺟﺎﻣﻌﺔ دهوك
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,105 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 10
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 05-02-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 19-04-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 23-04-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 20-09-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,105 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.126 KB 19-04-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
گەشتێکی خۆش بە جیهاندا
پەرتووکخانە
پێگەی ئافرەت لە شیعرەکانی تەڵعەت تاهیر دا
کورتەباس
دەزانن ئەم زەمەنە کام زەمەنەیە؟! 01
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی 2006
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
وێنە و پێناس
مزگەوتی جامع زیبایی لە سەقز ساڵی 1957
ژیاننامە
ئاسۆی حاجی واحید
ژیاننامە
ڕزگار مەحمود شەوقی
کورتەباس
فیستیڤاڵی زستانی کوردستان لە قوتابخانەیەکی ئەهلی شاری سلێمانی به شێوازی فۆلکلۆری و نەریتی کلتوری کوردەواری بەڕێوەچوو، ساڵی 2024
ژیاننامە
ئیمان حەیدەر
ژیاننامە
ئامینە عەبدوڵڵا مەولان
ژیاننامە
هێور مستەفا
ژیاننامە
شێخ ئیبراهیم سەید ئەحمەد بناوەسووتەیی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
کورتەباس
کوردڤین ئەیوب: فیلمی داهاتووم لەبارەی کورد و عەرەبە لە عێراق
ژیاننامە
لۆنا مەریوان
کورتەباس
ئافرەتانی هەڵەبجە یەکەمی هێزی لەش بوون
پەرتووکخانە
گەمەکانی ناسێۆنالیزمی کوردی بە مرۆڤی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
ژیاننامە
مەهناز ئێرەوانی
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
پڕۆسەی ئەنفال و ڕەنگدانەوەی لە ئەدەبی کوردیدا
ژیاننامە
میمکە پیرۆز
کورتەباس
ئاولەزانی یان کۆرپەلەزانی؟
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئیدریس نادری
وێنە و پێناس
سەردانکردنی محەمەد ڕەزا شای ئێران بۆ یەکێک لە خوێندگەکانی شاری پیرانشار لە ساڵی 1975
وێنە و پێناس
پەیمانگای تەکنیکی سلێمانی (بەشی ڕوپێوی) ساڵی 1994
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک قوتابیی ئامادەیی پەرستاری لە شاری کەرکووک ساڵی 1985
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
فەزاسازیی لە ڕۆمانی کوردیدا کرمانجی خواروو (2005-2010)

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
فریاد هیرانی
10-07-2011
هاوڕێ باخەوان
فریاد هیرانی
ژیاننامە
هۆگر گۆران
03-03-2013
هاوڕێ باخەوان
هۆگر گۆران
ژیاننامە
کامەران عەبدولڕەحمان عوسمان
25-02-2018
سەریاس ئەحمەد
کامەران عەبدولڕەحمان عوسمان
ژیاننامە
کاژین فەتاحی
18-01-2022
سەریاس ئەحمەد
کاژین فەتاحی
ژیاننامە
حەمەسەعید
10-03-2022
سروشت بەکر
حەمەسەعید
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
سەختی ژیانی ژنانی کۆڵبەری کورد لە شاری پاوە، ساڵی 2024
30-12-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
لۆنا مەریوان
30-12-2024
سروشت بەکر
کارە هونەرییەکان
ئێوارەیەک لەبەر دەرگا
30-12-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
سووریا و ئێراق ناسنامەی خەیاڵی عەرەبی درووستکراو
30-12-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
مەهناز ئێرەوانی
30-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
سۆمەرییەکان، یەکێک لە کۆنترین نەتەوەکانی مرۆڤایەتی
30-12-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
پێشانگایەکەی هونەری بۆ کەمئەندامان کرایەوە لە شاری مەهاباد
29-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
کوردێکی شاری مەهاباد شارەزایی لە 10 زماندا هەیه
29-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
یەکەمین فیستیڤاڵی هەنگوین لە پیرانشار ساڵی 2020
29-12-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
شوێنەواری حەوزخانەی مزگەوتی هەباس ئاغا لە شاری مەهاباد
29-12-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  532,351
وێنە
  113,414
پەرتووک PDF
  20,701
فایلی پەیوەندیدار
  109,389
ڤیدیۆ
  1,764
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
292,337
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,114
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,430
عربي - Arabic 
32,851
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,387
فارسی - Farsi 
11,712
English - English 
7,833
Türkçe - Turkish 
3,690
Deutsch - German 
1,811
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,149
ژیاننامە 
26,936
پەرتووکخانە 
26,186
کورتەباس 
19,272
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,086
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,185
شەهیدان 
11,937
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,500
بەڵگەنامەکان 
8,423
وێنە و پێناس 
7,587
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,561
ڤیدیۆ 
1,613
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,467
فەرمانگەکان  
1,029
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
776
کارە هونەرییەکان 
770
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
360
یارییە کوردەوارییەکان 
279
ئیدیۆم 
246
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەخشەکان 
186
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
84
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
518
PDF 
32,582
MP4 
2,883
IMG 
208,919
∑   تێکڕا 
244,902
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
گەشتێکی خۆش بە جیهاندا
پەرتووکخانە
پێگەی ئافرەت لە شیعرەکانی تەڵعەت تاهیر دا
کورتەباس
دەزانن ئەم زەمەنە کام زەمەنەیە؟! 01
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی 2006
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
وێنە و پێناس
مزگەوتی جامع زیبایی لە سەقز ساڵی 1957
ژیاننامە
ئاسۆی حاجی واحید
ژیاننامە
ڕزگار مەحمود شەوقی
کورتەباس
فیستیڤاڵی زستانی کوردستان لە قوتابخانەیەکی ئەهلی شاری سلێمانی به شێوازی فۆلکلۆری و نەریتی کلتوری کوردەواری بەڕێوەچوو، ساڵی 2024
ژیاننامە
ئیمان حەیدەر
ژیاننامە
ئامینە عەبدوڵڵا مەولان
ژیاننامە
هێور مستەفا
ژیاننامە
شێخ ئیبراهیم سەید ئەحمەد بناوەسووتەیی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
کورتەباس
کوردڤین ئەیوب: فیلمی داهاتووم لەبارەی کورد و عەرەبە لە عێراق
ژیاننامە
لۆنا مەریوان
کورتەباس
ئافرەتانی هەڵەبجە یەکەمی هێزی لەش بوون
پەرتووکخانە
گەمەکانی ناسێۆنالیزمی کوردی بە مرۆڤی کورد
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
ژیاننامە
مەهناز ئێرەوانی
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
پڕۆسەی ئەنفال و ڕەنگدانەوەی لە ئەدەبی کوردیدا
ژیاننامە
میمکە پیرۆز
کورتەباس
ئاولەزانی یان کۆرپەلەزانی؟
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئیدریس نادری
وێنە و پێناس
سەردانکردنی محەمەد ڕەزا شای ئێران بۆ یەکێک لە خوێندگەکانی شاری پیرانشار لە ساڵی 1975
وێنە و پێناس
پەیمانگای تەکنیکی سلێمانی (بەشی ڕوپێوی) ساڵی 1994
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک قوتابیی ئامادەیی پەرستاری لە شاری کەرکووک ساڵی 1985
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
فەزاسازیی لە ڕۆمانی کوردیدا کرمانجی خواروو (2005-2010)

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16.08
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.328 چرکە!