پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  530,935
وێنە
  107,562
پەرتووک PDF
  20,010
فایلی پەیوەندیدار
  100,959
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)
کوردیپێدیا، مێژووی دوێنێ و ئەمڕۆ بۆ نەوەکانی سبەینێ ئەرشیڤ دەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Cebuano0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ქართველი0
中国的0
日本人0

الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)

الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏)
الكورد في ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏):
ﺗﺮﺟﻊ ﺍﻫﻤﻴﺔ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻜﺘﺎﺑﺎﺕ ﺍﻟﻰ ﺍﻧﻬﺎ ﺗﺆﺭﺥ ﻟﻔﺘﺮﺓ ﻣﻬﻤﺔ ﻣﻦ ﺗﺎﺭﺥ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﺍﻟﻘﺮﻭﻥ ﺍﻟﺘﻲ ﺳﺒﻘﺖ وصول الاسلام ﻟﺒﻼﺩﻫﻢ، ﻓﻀﻼ عن ﻋﻼﻗﺎﺕ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﺑﻜﻞ ﻣﻦ ﺍﻟﺪﻭﻟﺘﻴﻦ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﻭ ﺍﻟﺒﻴﺰﻧﻄﻴﺔ، ﻛﻤﺎ ﺍﻧﻬﺎ ﺗﺮﺑﻂ ﺍﻻﺣﺪﺍﺙ ﺑﻌﻘﺪ ﺍﻟﻤﺠﺎﻣﻊ ﺍﻟﻜﻨﺴﻴﺔ ﻭ ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﻟﻜﻨﺎﺋﺲ ﻭ ﺍﻻﺩﻳﺮﺓ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺑﺎﻋﺘﺒﺎﺭﻫﺎ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻔﺎﺻﻠﺔ ﺑﻴﻦ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺍﻟﺮﻫﺎ ‏( ﺍﺩﺳﺎ ‏) ‏، ﺍﻟﺘﻲ ﺍﻧﺘﺸﺮﺕ ﻓﻴﻬﺎ ﺍلمسيحية ﻣﻦ ﺟﻬﺔ وﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﻣﻦ ﺟﻬﺔ ﺍﺧﺮﻯ ‏ .
ﻓﻼ ﻋﺠﺐ ﺍﻥ ﺗﺴﺮﺑﺖ المسيحية ﺍﻟﻰ ﺍﻻﻗﺎﻟﻴﻢ ﺍﻻﻳﺮﺍﻧﻴﺔ ﻋﺎﻣﺔ ﻭ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺧﺎﺻﺔ ﻟﻘﺮﺑﻬﺎ، ﻓﻲ ﺍﻟﻮﻗﺖ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﻋﺘﺒﺮﺕ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺭﺳﻤﻴﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﺍﺑﺘﺪﺍﺀ ﻣﻦ ﻋﻬﺪ ﻣﺆﺳﺴﻬﺎ ﺍﺭﺩﺷﻴﺮ ﺍﻻﻭﻝ ‏( 241-224 ﻡ ‏) ﺍﻟﺬﻱ ﺍﻣﺮ - ﺣﺴﺐ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺎﺕ ﺍﻟﻔﺎﺭﺳﻴﺔ - ﺍﻟﻬﺮ ﺑﺪﺍﻥ ﻫﺮﺑﺪ ﺗﻨﺴﺮ بجمع ﺍﻟﻨﺼﻮﺹ ﺍﻟﻤﺘﻌﺪﺩﺓ ﻣﻦ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻲ ﺍﻟﻤﻘﺪﺱ ﺍﻻﻓﺴﺘﺎ ﺍﻻﺷﻜﺎﻧﻴﺔ ﻭ ﺑﻜﺘﺎﺑﺔ ﻧﺺ ﻭﺍﺣﺪ ﻣﻨﻬﺎ، ﺣﻴﺚ ﺗﻤﺖ ﺍﺟﺎﺯﺓ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﻨﺺ ﻭﺍﻋﺘﺒﺮ ﻣﻘﺪسا.
ﻭ ﻣﻦ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﺧﺮﻯ ﺗﻀﻔﻲ ﺍﻟﺮﻭﺍﻳﺎﺕ ‏( ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ‏) ﻫﺎﻟﺔ ﻛﺒﻴﺮﺓ ﻋﻠﻰ ﺍﻻﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻟﻤﺒﻜﺮ للمسيحية ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻣﻦ ﺧﻼﻝ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﺎﺭﺍﺩﻱاحد تلامذة المسيح 72 ﺑﺎﻟﺘﺒﺸﻴﺮ ﺑﻴﻦ ﺭﻋﺎﻳﺎ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ‏( ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻭ ﻏﻴﺮﻫﻢ ‏) ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺣﺰﺓ - ﺍﺭﺑﻴﻞ ‏) ، ﻭﺍﻧﻪ ﺗﻤﻜﻦ ﻣﻦ ﺗﻌﻤﻴﺪ ‏ﺭﺟﻞ ﺍﺳﻤﻪ ﻓﻘﻴﺬﺍ ﻧﺤﻮ ﺳﻨﺔ 99 ﻡ، ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻣﻦ ﻋﺎﺋﻠﺔ ﻓﻘﻴﺮﺓ ﻣﻦ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﻫﺮﺏ ﻣﻨﻬﺎ ﻭﺍﻟﺘﺠﺄ ﺍﻟﻰ ﻣﺎﺭﺍﺩﻱ ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻳﻜﺮﺯ ﺑﺎﻻﻧﺠﻴﻞ ﻓﻲ ﺍﻟﺠﺒﺎﻝ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻓﻲ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﻟﻤﺪﺓ ﺧﻤﺲ ﺳﻨﻮﺍﺕ، ﺛﻢ ﺟﻌﻠﻪ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻭﺍﺭﺳﻠﻪ ﺍﻟﻰ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺳﻨﺔ 104 ﻡ، ﻭﻳﺬﻛﺮ ﺍﺩﻱ ﺷﻴﺮ ﻗﺎﺋﻤﺔ ﺑﺎﺳﻤﺎﺀ ﻋﺸﺮﺓ ﺍﺳﺎﻗﻔﺔ ﺗﻮﻟﻮﺍ ﺍﻟﻜﺮﺳﻲ ﺍﻻﺳﻘﻔﻲ ﻓﻲ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﺍﺭﺑﻴﻞ ﻟﻠﻔﺘﺮﺓ ﻣﻦ 104 ﻡ ﻟﻐﺎﻳﺔ 312‏ .
ﻭﻳﻌﺘﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺭﺑﻞ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ‏) ﻟﻤﺆﻟﻔﻪ ﻣﺸﻴﺤﺎ ﺯﺧﺎ ﻣﻦ ﺍﻭﻟﻰ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﺘﺤﺪﺙ ﻋﻦ ﺍﻟﺤﻤﻼﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻗﺎﻣﺖ ﺑﻬﺎ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﺍﻟﻔﺮﺛﻴﺔ ‏( 224-247 ﻡ ‏) ﻭﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﺍﻟﻤﺘﺤﺎﻟﻔﺔ ﻣﻌﻬﺎ في ﺍﻭﺍﺳﻂ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ﺿﺪ ﺍﻻﻧﺘﻔﺎﺿﺎﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻛﺎﻥ ﻳﻘﻮﻡ ﺑﻬﺎ ﺍﻟﻜﺎﺭﺩﻭﺧﻴﻮﻥ ﻓﻲ ﺑﻼﺩ ﻛﺎﺭﺩﻭ ﺍﻟﺠﺒﻠﻴﺔ، ﻭﻣﺎ ﺗﺒﻊ ﺫﻟﻚ ﻣﻦ ﻧﺘﺎﺋﺞ، ﻭ ﺍﺿﺎﻑ ﺑﺄﻥ ﺍﻟﻜﺎﺭﺩﻭﺧﻴﻴﻦ ‏( ﺍﻭﻗﻔﻮﺍ ﻫﺠﻮﻣﻬﻢ ﻋﻠﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺠﻴﻮﺵ ﻣﻊ ﻋﺪﻡ ﺗﻤﻜﻨﻬﻢ ﻣﻦ ﺍﺣﺘﻼﻝ ﻣﺪﻥ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﺭﺷﺎﻙ ‏ﻭ ﺫﻟﻚ ﺍﺛﺮ ﺗﻌﺮﺿﻬﻢ ﻟﻬﺠﻮﻡ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺑﺮﺑﺮﻳﺔ أﺧﺮﻯ ﺣﺎﻭﻟﻮﺍ ﺗﺪﻣﻴﺮ ﻣﺪﻧﻬﻢ ﻭ ﺣﺮﻗﻬﺎ ﻭﻧﻬﺒﻬﺎ ﻭ ﺳﺒﻲ ﻧﺴﺎﺋﻬﺎ ‏) .
ﻓﻲ ﺣﻴﻦ ﻳﺘﻄﺮﻕ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺍﺳﻨﺎﺋﻲ ﻟﻤﺆﻟﻔﻪ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ، ﺍﻟﻰ ﺍﻡ ﻣﻠﻚ ﻣﻤﻠﻜﺔ ﻛﻮﺭﺩﻭﺋﻴﻦ ﻋﺎﻡ 120 ﻡ ﻛﺎﻥ ﻳﺪﻋﻰ “ ﻣﺎﻧﻴﺰﺍ ﺭﻭﺯ ” ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮﻩ ﺑﻤﻌﻨﻰ ‏( ﻋﺒﺪﺍﻟﺸﻤﺲ ‏) ، ﻭﻳﺼﻔﻪ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ ﺑﺎﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﻭﺳﻴﻤﺎ ﻭ ﻋﻠﻰ ﺟﺎﻧﺐ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻦ ﺭﺟﺎﺣﺔ ﺍﻟﻌﻘﻞ ﻭﺭﺯﺍﻧﺔ ﺍﻟﺮﺃﻱ ﻭﺍﻟﻘﻮﺓ، ﻭﻟﻬﺬﺍ ﺍﺣﺒﺘﻪ ﺍﺑﻨﺔ ﻣﻠﻚ ﺍﻻﺭﻣﻦ “ ﺳﻴﺮﺍﻧﻮﺵ ” ﻭﺗﻌﻠﻘﺖ ﺑﻪ ﻭ ﺗﺰﻭﺟﺖ ﻣﻨﻪ، ﻟﺬﻟﻚ ﻛﺎﻥ ﺍﺳﺘﻴﻼﺀ ﺍﻻﺭﻣﻦ ﻋﻠﻰ ﻣﻘﺎﻃﻌﺔ ﻛﻮﺭﺩﻭﺋﻴﻦ ﺍﺳﻤﻴﺎ ﻓﻘﻂ ‏، ﻭ ﻳﻀﻴﻒ ﺍﻟﻤﺎﺭﻳﻮﺧﻨﺎ ﺑﺎﻧﻪ ﻛﺎﻥ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ﻫﻴﻜﻼﻥ ﻋﻈﻴﻤﺎﻥ ﻭﺛﻨﻴﺎﻥ، ﻭ ﺍﻥ ﺍﺣﺪ ﻫﺬﻳﻦ ﺍﻟﻬﻴﻜﻠﻴﻦ ﻛﺎﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺷﻮﺵ ﻭ ﺷﺮﻣﻦ، ﻭﻳﻔﺴﺮ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ ﻛﻠﻤﺔ ﻋﻘﺮﺓ ‏( ﺍﻛﺮﻩ ‏) ﺍﻱ ﺑﻴﺖ ﺍﻟﻨﺎﺭ .
ﻭ ﺍﻣﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﻬﺪﺍﺀ ﺍﻟﻔﺮﺱ ﻟﻤﺆﻟﻔﺔ ﻣﺎﺭﺍﺣﺎ ﺍﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ‏( 414-410 ﻡ ‏) ﻭ ﻣﺎﺭﻭﺛﺎ ﺍﺳﻘﻒ ﻣﻴﺎﻓﺎﺭﻗﻴﻦ ( ﺍﻭﺍﺋﻞ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺨﺎﻣﺲ - 420 ﻡ ‏) ﻓﻬﻮ ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺫﻛﺮﺕ ﺍﺿﺎﻓﺔ ﺍﻟﻲ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩﺍﺕ ﺍﻟﺘﻲ ﻟﺤﻘﺖ ﺑﺎلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻋﻠﻰ ﺍﻳﺪﻱ ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﻴﻦ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺕ ﻗﻴﻤﺔ ﻓﻲ ﻭﺻﻒ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﻛﺮﺥ ﺑﻴﺚ ﺳﻠﻮﺥ ‏( ﻛﺮﻛﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻭﺗﺠﺪﻳﺪﻫﺎ ﻛﺎﻥ ﻋﻠﻲ ﻳﺪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﻟﺴﻠﻮﻗﻲ ﺳﻠﻮﻗﺲ، ﻭ ﺫﻛﺮ ﺑﺪﺍﻳﺔ ﺩﺧﻮﻝ ﺍلمسيحية ﺍﻟﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨﺔ ‏ ، ﻣﻊ ﺍﺿﺎﻓﺔ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭ ﺳﺠﻞ ﺷﻬﺪﺍﺀ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ) .
ﻭﻛﺎﻥ ﻧﺮﺳﺎﻱ ﺍﻟﻤﻠﻔﺎﻥ ‏ﻫﻮ ﺍﻟﺴﺒﺎﻕ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺑﺔ ﻣﻘﺎﻟﺔ ﺗﺨﺺ ﺍﺿﻄﻬﺎﺩ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﻴﻦ للمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﻋﻬﺪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﺳﺘﻤﺮ ﺣﻜﻤﻪ ﻟﻔﺘﺮﺓ ﺳﺒﻌﻴﻦ ﺳﻨﺔ ‏( 379-309 ﻡ ‏)، ﺣﺎﻭﻝ ﺧﻼﻟﻬﺎ ﺍﻥ ﻳﺴﺘﺄﺻﻞ ﺍلمسيحية ﻣﻦ ﻣﻤﻠﻜﺘﻪ ﺍﻟﺘﻲ ﺍﺻﺒﺤﺖ ﺧﻄﺮﺍ ﻋﻠﻰ الزرداشتية، ﻭﻗﺪ ﺍﻟﺤﻖ ﻧﺮﺳﺎﻱ ﺑﺘﻠﻚ ﺍﻟﻤﻘﺎﻟﺔ ﺍﻧﺸﻮﺩﺓ ﻫﻲ ﺣﻮﺍﺭ ﺑﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﻟﺸﻬﺪﺍﺀ ﺣﺴﺐ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ.
ﻭ ﺗﺬﻛﺮ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﺍﺳﻤﺎﺀ ﻛﺜﻴﺮﺓ ﻣﻦ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻟﺬﻳﻦ ﻻﻗﻮﺍ ﺣﺘﻔﻬﻢ ﺍﻳﺎﻡ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ ﺍلساساني ﻟﻬﻢ، ﻭ ﻗﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺴﻢ ﻣﻨﻬﻢ ﻋﻠﻰ ﺍﺳﻤﺎﺋﻬﻢ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﺭﻏﻢ ﺗﺒﻮﺀﻫﻢ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﻋﻠﻴﺎ ﻓﻲ ﺍﻟﺴﻠﻢ ﺍﻟﻜﻬﻨﻮﺗﻲ ﺍلمسيحي ﻛﺎﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ﺷﺎﻫﺪﻭﺳﺖ ﺍﻟﺬﻱ ﻛﺎﻥ ﻗﺪ ﺍﺣﺘﻔﻆ ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺍﻟﻜﺮﺩﻱ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﻩ ﺻﺪﻳﻖ ﺍﻟﻤﻠﻚ، ﻭﻗﺪ ﺍﻧﺘﺨﺐ ﺟﺎﺛﻠﻴﻘﺎ ، ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻣﺮﻩ ﺍﻓﺘﻀﺢ ﻓﻘﺒﺾ ﻋﻠﻴﻪ ﺍلساسانيون ﻣﻊ ﻣﺌﺔ ﻭ ﺛﻤﺎﻧﻴﺔ ﻭﻋﺸﺮﻳﻦ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻭ ﺷﻤﺎﺳﺎ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺎ ﻭ ﺳﺠﻨﻮﻫﻢ ﺧﻤﺴﺔ ﺍﺷﻬﺮ ﺗﻌﺮﺿﻮﺍ ﺧﻼﻟﻬﺎ ﺍﻟﻰ ﺍﻗﺴﻰ ﺻﻨﻮﻑ ﺍﻟﺘﻌﺬﻳﺐ، ﻭﻋﻨﺪﻣﺎ ﻟﻢ ﻳﺮﺟﻌﻮﺍ ﻋﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻫﻢ ﻗﺘﻞ ﻣﻨﻬﻢ ﻣﺮﺯﺑﺎﻥ ﺍﻟﻤﺪﺍﺋﻦ ﻣﺌﺔ ﻭ ﻋﺸﺮﻳﻦ ﺷﺨﺼﺎ، وﺍﺭﺳﻞ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺑﺎﻟﺠﺎﺛﻠﻴﻖ ﺷﺎﻫﺪﻭﺳﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺑﻘﻲ ﻣﻨﻬﻢ، ﻓﻼﻃﻔﻪ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﻓﻲ ﺍﻟﻜﻼﻡ ﻟﻴﺪﺧﻠﻪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﻭﻟﻤﺎ ﺍﺑﻰ ﻗﺘﻞ ﻫﻮ ﻭ ﺍﺻﺤﺎﺑﻪ ﻓﻲ ﺍﻟﻴﻮﻡ ﺍﻟﻌﺸﺮﻳﻦ ﻣﻦ ﺷﻬﺮ ﺷﺒﺎﻁ ﺳﻨﺔ 342 ﻡ .
ﻭ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﺍﻓﺮﺍﻫﺎﻁ ﻭﻫﻮ ﻓﺮﻫﺎﺩ ﺍﻟﺬﻱ ﻋﺮﻑ ﺑﺎﻟﺤﻜﻴﻢ ﺍﻟﺬﻱ ﺍﺗﺨﺬ ﺍﺳﻢ ﻳﻌﻘﻮﺏ، ﻭﻗﺪ ﺭﺳﻢ ﺍﺳﻘﻔﺎ ﻟﺪﻳﺮ ﻣﺎﺭﻣﺘﻲ ﺍﻟﻮﺍﻗﻊ ﻓﻲ ﺟﺒﻞ ﻣﻘﻠﻮﺏ ﺷﺮﻗﻲ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ، ﺣﻴﺚ ﻣﺜﻞ ﻣﺪﻳﻨﺔ ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﻓﻲ ﻣﺆﺗﻤﺮ ﻧﻴﻘﻴﺔ ﻋﺎﻡ 325 ﻡ ‏. ﻭﻓﻲ ﺍﻟﻌﺎﻡ ﺍﻟﺮﺍﺑﻊ ﻟﻼﺿطﻬﺎﺩ ﺍﻱ سنة 344 ﻡ ﻗﺘﻞ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﻧﺮﺳﻲ ﻭﻫﻮ ﻛﺮﺩﻱ ﻣﻦ ﺷﻬﺮﻗﺬ ﻓﻲ ﺑﻴﺚ ﺟﺮﻣﻲ ‏( ﻛﺮﻛﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ‏ .
ﻭﻓﻲ ﺍﻟﺴﻨﻮﺍﺕ ﺍﻻﻭﻟﻰ ﻟﺤﻜﻢ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺍﻟﺨﺎﻣﺲ ‏( 438-420 ﻡ) ﻗﺘﻞ ﻣﻴﺮﺷﺎﺑﻮﺭ ﻭ ﻓﻴﺮﻭﺯ ﻭ ﺍﻟﻜﺎﺗﺐ ﻳﻌﻘﻮﺏ ، ﺍﻣﺎ ﻧﺎﺛﻨﻴﺎﻝ ﺍﻟﺸﻬﺮﺯﻭﺭﻱ ‏( ﻣﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﺴﻠﻴﻤﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻓﻘﺪ ﺩﺭﺱ ﻓﻲ ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﻭﺍﻫﺘﻢ ﺑﺪﺭﺍﺳﺔ ‏( ﺍﻟﺘﻔﺴﻴﺮ ‏) ، ﻭﻗﺪ ﺳﺠﻨﻪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻛﺴﺮﻯ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ‏( 628-590 ﻡ ‏) ﺳﺖ ﺳﻨﻮﺍﺕ ﻗﺒﻞ 628 ﻡ ﺛﻢ ﻗﺘﻠﻪ ﻻﻥ ﺍﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﻛﺎﻧﺖ ﺑﺎﻣﺮﺗﻪ ﻃﺮﺩﻭﺍ ﻗﺎﺋﺪﺍ ساسانيا ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨﺔ ﺑﺤﺠﺔ ﻫﺪﻣﻪ ﻟﻜﻨﻴﺴﺘﻬﺎ ‏ .
ﻭﻓﻲ ﺳﻨﺔ 358 ﻡ ﺍﻋﺪﻡ ﻣﺎﺭﺍﻳﺜﺎﻻﻫﺎ ﺍﻟﻨﻮﻫﺪﺭﻱ ﻓﻲ ﺍﻣﺎﺭﺓ ﺣﺪﻳﺎﺏ ‏( ﺍﺭﺑﻴﻞ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) ﻋﻠﻰ ﻳﺪ ﺍلساسانيين ﺑﻌﺪ ﺛﺒﺎﺗﻪ ﻋﻠﻰ ﻣﺒﺪﺋﻪ، ﻭﻗﺪ ﺑﻨﻲ ﺩﻳﺮﺍ ﺗﺨﻠﻴﺪﺍ ﻟﺬﻛﺮﺍﻩ ﻓﻲ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻧﻮﻫﺪﺭﺍ ‏( ﺩﻫﻮﻙ ﺍﻟﺤﺎﻟﻴﺔ ‏) .
ﻭﻗﺪ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻧﻴﺔ ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻻﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻌﺾ ﺍﻟﻤﺆﺭﺧﻴﻦ ﺑﺎﻥ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻗﺪ ﺗﻘﺒﻠﻮﺍ - ﺍلمسيحية ﻓﻲ ﺍﻭﺍﺋﻞ ﻇﻬﻮﺭﻫﺎ - ﻭﻻ ﺳﻴﻤﺎ ﺍﻥ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍلمسيحية ﺍﻟﺤﺪﻳﺜﺔ ﻣﺎ ﺯﺍﻟﺖ ﻋﻨﺪ ﻣﻮﻗﻔﻬﺎ ﺑﺸﺎﻥ ﺍﻟﺘﻮﺍﺟﺪ ﺍﻟﻤﺒﻜﺮ للمسيحية ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻭ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﻌﻮﺩ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ‏.
ﻓﻲ ﺍﻟﻮﻗﺖ ﻧﻔﺴﻪ ﻫﻨﺎﻙ ﻋﺪﺩ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﺎﺣﺜﻴﻦ ﻳﻨﻔﻮﻥ ﺍﻳﺔ ﺻﻠﺔ ﻟﻠﻜﺮﺩ ﺑﺎلمسيحية، ﻭ ﺍﻧﻤﺎ ﺑﻘﻮﺍ ﻣﺤﺎﻓﻈﻴﻦ ﻋﻠﻲ ﻋﻘﻴﺪﺗﻬﻢ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺑﺎﻟﺮﻏﻢ ﻣﻦ ﺍﻟﺠﻬﻮﺩ ﺍﻟﻤﻀﻨﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺑﺬﻟﻬﺎ ﺭﺟﺎﻝ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍلمسيحيين ﻓﻲ ﺍﻟﺘﺮﻭﻳﺞ ﻟﻤﻌﺘﻘﺪﻫﻢ ‏، ﻓﻲ ﺣﻴﻦ ﺫﻫﺐ ﺍﺧﺮﻭﻥ ﺍﻟﻰ ﺍﻥ ﻗﺴﻤﺎ ﺿﺌﻴﻼ ﻣﻦ ﻫﺆﻻﺀ ﺍﻟﻜﺮﺩ ﺍﻋﺘﻨﻘﻮﺍ ﺍلمسيحية ﺑﻌﺪ ﻓﺘﺮﺓ ﻃﻮﻳﻠﺔ ﻣﻦ ﻭﺻﻮﻟﻬﺎ ﺍﻟﻰ ﺩﻳﺎﺭﻫﻢ، ﻭﻟﻤﺎ ﺟﺎﺀ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﻟﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﻭﺟﺪ ﺍﻣﺎﻣﻪ ﺍلمسيحية ﺍﻟﺘﻲ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﻟﻬﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﻌﻤﺮ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﻦ ﻗﺮﻧﻴﻦ ﻭ ﻭﺟﺪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺮئيسي.
ﻣﻦ ﻛﻞ ﻫﺬﺍ ﻳﺒﺪﻭ ﻟﻠﺒﺎﺣﺚ ﺍﻥ ﺍﻟﺘﻐﻠﻐﻞ ﺍلمسيحي ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﻄﻘﺔ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻛﺎﻥ ﺑﻄﻴﺌﺎ ﻟﻠﻐﺎﻳﺔ، ﻭ ﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﺍ ﻋﺪﻳﺪﻳﻦ ﻗﺪ ﺍﻋﺘﻨﻘﻮﺍ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﻟﺠﺪﻳﺪ ﺑﺤﻴﺚ ﻟﻢ ﻳﺸﻜﻞ ﺍﻳﺔ ﺧﻄﻮﺭﺓ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺴﻠﻄﺔ ﺍﻟﺴﺎﺳﺎﻧﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﺗﺴﺘﻤﺪ ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺍﻟﺤﻜﻢ ﻟﺪﻳﻬﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺔ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﺍﻟﺘﻲ ﻣﻀﻰ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻣﻨﺬ ﺍﻥ ﺑﺸﺮ ﺑﻬﺎ ﺯﺭﺍﺩﺷﺖ ﻋﻠﻰ ﺷﻮﺍﻃﺊ ﺑﺤﻴﺮﺓ ﺍﻭﺭﻣﻴﺔ ﺳﺘﺔ ﻗﺮﻭﻥ ‏ .
ﻭﻗﺪ ﻋﺎﺵ ﻫﺆﻻﺀ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻓﻲ ﺳﻼﻡ ﻣﺎ ﺩﺍﻣﺖ ﺍﻋﺪﺍﺩﻫﻢ ﻗﻠﻴﻠﺔ، ﻭﺍﻓﻜﺎﺭﻫﻢ ﻻ ﺗﺆﺛﺮ ﻓﻲ ﺍﻟﺨﻂ ﺍﻟﻌﺎﻡ ﻟﻠﺪﻭﻟﺔ، ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻟﻤﻮﻗﻒ ﺗﻐﻴﺮ ﻓﻲ ﺑﺪﺍﻳﺔ ﺍﻟﻘﺮﻥ ﺍﻟﺮﺍﺑﻊ ﺍﻟﻤﻴﻼﺩﻱ ﺣﻴﻦ ﺍﺻﺪﺭ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭ
ﻗﺴﻄﻨﻄﻴﻦ ﺳﻮﻡ ﻣﻴﻼﻥ ﺍﻟﺸﻬﻴﺮ في ﺳﻨﺔ 313 ﻡ ﻣﻌﺘﺮﻓﺎ ﺑﺎلمسيحية ﻛﺎﺣﺪﻯ ﺍﻟﺪﻳﺎﻧﺎﺕ ﺍﻟﻤﺼﺮﺡ ﺑﺎﻋﺘﻨﺎﻗﻬﺎ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﺒﻴﺰنطية ﻭﻣﺎ ﺍﻋﻠﻨﻪ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﺍﻻﺭﻣﻨﻲ ﺗﻴﺮﻳﺪﺍﺕ ﺍﻟﺜﺎﻟﺚ ﻣﻦ ﺍﻋﻼﻥ مسيحية ﺍﺭﻣﻴﻨﻴﺎ ﺭﺳﻤﻴﺎ ﻓﻲ ﻋﺎﻡ 301 ﺍﻭ 314 ﻡ ‏ .
ﻭﻗﺪ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺤﻮﺍﺩﺙ ﻣﻘﺪﻣﺔ ﻻﻭﻝ ﺍﺿﻄﻬﺎﺩ ﻭﻗﻊ ﻋﻠﻰ ﺍلمسيحيين ﺍﻟﻜﺮﺩ ﻭﻏﻴﺮﻫﻢ ﺍﺑﺘﺪﺍﺀ ﻣﻦ ﺳﻨﺔ 339 ﻡ ﺣﺘﻰ ﻭﻓﺎﺓ ﺍﻻﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭ ﺷﺎﺑﻮﺭ ﺍﻟﺜﺎﻧﻲ ﻋﺎﻡ 379 ﻡ، ﻭﻣﻤﺎ ﻳﺆﻛﺪ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ عليهم ﻣﺎ ﺍﻭﺭﺩﻩ ﺍﻟﻤﺆﺭﺥ ﺍﻟﺪﺍﻧﻤﺮﻛﻲ ﻛﺮﻳﺴﺘﻨﺴﻦ : “ ﻭﻗﺪ ﻭﻗﻊ ﺍﻻﺿﻄﻬﺎﺩ ﺧﺎﺻﺔ ﻓﻲ ﻭﻻﻳﺎﺕ ﺍﻟﺸﻤﺎﻝ ﺍﻟﺸﺮﻗﻲ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﻨﺎﻃﻖ ﺍﻟﻤﺘﺎﺧﻤﺔ ﻟﻼﻣﺒﺮﺍﻃﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﺮﻭﻣﺎﻧﻴﺔ ﻛﺎﻧﺖ ﻫﻨﺎﻙ ﻣﻘﺎﺗﻞ ﻭ ﻣﺬﺍﺑﺢ ﻛﻤﺎ ﻛﺎﻥ ﻫﻨﺎﻙ ﺗﺸﺮﻳﺪ، ﻓﻲ ﺳﻨﺔ 362 ﻡ نفي ﺗﺴﻌﺔ ﺍﻻﻑ ﻣﺴﻴﺤﻲ ﻣﻊ ﺍﻻﺳﻘﻒ ﻫﻴﻠﻴﻮﺩﻭﺭ ﻣﻦ ﻗﻠﻌﺔ ﻓﻨﻚ ﻓﻲ ﺑﺮﺍﺑﺮﻩ ﺍلى ﺧﻮﺍﺭﺯﻡ ﺑﻌﺪ ﺛﻮﺭﺓ فاشلة‏، ﻭﻫﺆﻻﺀ ﻫﻢ ﺍﻟﺬﻳﻦ ﻋﻨﻲ ﺑﻬﻢ ﺍﻟﻤﺴﻌﻮﺩﻱ ﻋﻨﺪﻣﺎ ﺫﻛﺮ ﺍﺧﺒﺎﺭﺍ ﻋﻦ ﺍﻟﻜﻮﺭﺩ ﺍﻟﻴﻌﻘﻮﺑﻴﺔ ﻭﺍﻟﺠﻮﺭﻗﺎﻥ ﻭﺍﻥ ﺩﻳﺎﺭﻫﻢ ﺗﻘﻊ ﻣﻤﺎ ﻳﻠﻲ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ ﻭ ﺟﺒﻞ ﺍﻟﺠﻮﺩﻱ ‏، ﻭﺍﺷﺎﺭ ﺍﻟﻴﻬﻢ ﺍﻟﺮﺣﺎﻟﺔ ﻣﺎﺭﻛﻮﺑﻮﻟﻮ ‏ﻓﻲ ﺣﺪﻳﺜﻪ ﻋﻦ ﺍﻟﻤﻮﺻﻞ ﺑﻘﻮﻟﻪ : “ ﺍﻧﻪ ﻳﺴﻜﻦ ﺍﻻﺟﺰﺍﺀ ﺍﻟﺠﺒﻠﻴﺔ ﺟﻨﺲ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﻳﺴﻤﻲ ﺑﺎﻻﻛﺮﺍﺩ، ﺑﻌﻀﻬﻢ ﻣﺴﻴﺤﻴﻮﻥ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺴﺎﻃﺮﺓ ﺍﻭ ﺍﻟﻴﻌﺎﻗﺒﺔ ﻭ ﺑﻌﻀﻬﻢ ﺍﻻﺧﺮ ﻣﻦ ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ‏.
ﻭﻗﺪ ﺫﻫﺐ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺏ “ ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺍﻟﻜﻨﻴﺴﺔ ﺍﻟﻨﺴﻄﻮﺭﻳﺔ ﺍﻟﻘﺪﻳﻤﺔ ” ﺑﻌﻴﺪﺍ ﺣﻴﻨﻤﺎ ﻓﺴﺮ ﻛﻠﻤﺔ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﺏ “ ﻛﻠﺪﺍﻧﺴﺘﺎﻥ ” ﻭﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﻟﻲ ﻛﺘﺎﺑﺎﺕ ﺍﻟﻤﺆﺭﺧﻴﻦ ﺍﻟﺴﺮﻳﺎﻥ : ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺤﺠﺮﻱ، ﻭ ﺍﺑﻦ ﺍﻟﺼﻠﻴﺒﻲ، ﺑﻴﺖ ﻳﺸﻮﻉ ﻭ ﺍﺑﻮ ﻓﺮﺝ ﺑﻘﻮﻟﻬﻢ : “ ﺍﻧﻬﺎ ﻛﻠﺪﺍﻧﺴﺘﺎﻥ ﻻ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ، ﻻﻥ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﺍﻟﺠﺒﻞ ﺟﻤﻴﻌﻢ ﻛﺎﻧﻮﺍ ﻣﻦ ﺷﻴﻌﺔ ﺍﻟﻜﻠﺪﺍﻧﻴﻴﻦ ﺍﻟﻘﺪﻣﺎﺀ ﻗﺒﻞ ﺍﻟﻤﺴﻴﺢ ‏( ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ‏) ﻭﻓﻲ ﺯﻣﺎﻧﻨﺎ ﺑﺪﻟﻮﺍ ﺍﻟﻜﻠﺪﺍﻥ ﺑﺎﻟﻜﺮﺩ ﻭﺍﻟﻰ ﺍﻻﻥ ﻳﻘﻮﻟﻮﻥ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﺬﺍ ﻏﻠﻂ ‏.
ﻭعلى ﺍﻟﺮﻏﻢ ﻣﻦ ﺍﻟﻔﺎﺋﺪﺓ ﺍﻟﻜﺒﻴﺮﺓ ﻟﻠﻤﺼﺎﺩﺭ المسيحية ﻓﻲ ﺍﺳﺘﺠﻼﺀ ﺣﻠﻘﺎﺕ ﻣﻔﻘﻮﺩﺓ ﻣﻦ ﺍﻟﺘﺎﺭﻳﺦ ﺍﻟﻜﺮﺩﻱ ﻓﻲ ﺍﻟﻘﺮﻭﻥ ﺍﻟﺘﻲ ﺳﺒﻘﺖ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻓﺎﻧﻬﺎ ﻟﻢ ﺗﺨﻞ ﻣﻦ ﺳﻠﺒﻴﺎﺕ ﻣﻨﻬﺎ :
-1 ﺗﺘﺴﻢ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺑﺎﺳﻠﻮﺏ ﺍﻟﺴﺮﺩ ﻭ ﺍﻟﻨﻘﻞ، ﻣﻊ ﻧﺰﻋﺔ ﻏﻴﺒﻴﺔ ﻇﺎﻫﺮﺓ ﻛﻮﻧﻬﺎ ﺗﻌﺘﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﻣﻌﺠﺰﺍﺕ ﺍﻟﻘﺪﻳﺴﻴﻦ ﺍﻟﺘﻲ ﻻ ﻳﻤﻜﻦ ﺗﺎﻭﻳﻠﻬﺎ ﺑﺎﻱ ﺷﻜﻞ ﻣﻦ ﺍﻻﺷﻜﺎﻝ ‏ .
-2 ﺗﻔﺘﻘﺮ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻤﻮﺿﻮﻋﻴﺔ ﺑﺪﺭﺟﺔ ﻛﺒﻴﺮﺓ، ﻟﻜﻨﻨﺎ ﻻ ﻧﺴﺘﻄﻴﻊ ﺍﻥ ﻧﻨﻔﻲ ﻋﻨﻬﺎ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﺼﻔﺔ ﺑﺼﻮﺭﺓ ﻛﺎﻣﻠﺔ ‏ .
-3 ﻳﻐﻠﺐ ﻋﻠﻰ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺍﻟﻄﺎﺑﻊ ﺍﻻﺳﻄﻮﺭﻱ ﺍﻟﺨﺮﺍﻓﻲ، ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﻟﺪﻗﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﺘﻮﺍﺭﻳﺦ ﺍﻟﻤﺤﻠﻴﺔ ﻭ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﻴﺔ .
-4 ﻇﺎﻫﺮﺓ ﺍﻟﺘﻌﺼﺐ ﺍﻻﻋﻤﻰ ﺍﻟﺘﻲ ﺭﺍﻓﻘﺖ ﻣﺪﻭﻧﻲ ﻫﺬﻩ ﺍﻟﻤﺼﺎﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺍﻟﻤﺮﺍﺣﻞ ﺍﻟﺘﺎﺭﻳﺨﻴﺔ ﺑﺪﺀﺍ ﻣﻦ ﺍﻟﻜﺘﺎﺑﺔ ﺿﺪ ﺍﻟﺰﺭﺍﺩﺷﺘﻴﺔ ﻓﻲ ﺍﻟﻤﺮﺣﻠﺔ ﺍﻻﻭﻟﻰ، ﻭ ﺍﻧﺘﻬﺎﺀ ﺑﺎﻟﺘﺪﻭﻳﻦ ﺿﺪ ﺍﻻﺳﻼﻡ ﻓﻲ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻻﺣﻘﺔ .
-5 ﻇﻬﻮﺭ ﻣﺼﺎﺩﺭ ﻣﻨﺤﻮﻟﺔ ﻭ ﺍﻻﻋﺘﻤﺎﺩ ﻋﻠﻴﻬﺎ ﻛﻤﺼﺎﺩﺭ ﻻ ﻳﺮﻗﻰ ﺍﻟﻴﻬﺎ ﺍﻟﺸﻚ ﻋﻨﺪ ﻋﺪﺩ ﻛﺒﻴﺮ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﺎﺣﺜﻴﻦ ‏.
ملاحظة : الصورة هي عبارة ايقونة عن مار ادي احد التلاميذ المسيح 72 والذي قام بتبشير الكورد وبقية السكان في بلاد الرافدين
المصدر :
بتصرف من فقرة من كتاب كردستان في القرن السابع الميلادي ل فرست مرعي اسماعيل ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻟﺪﺭﺍﺳﺎﺕ ﺍﻟﻜﺮﺩﻳﺔ ﻓﻲ ﺟﺎﻣﻌﺔ دهوك
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 797 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 10
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 05-02-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 19-04-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 23-04-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 20-09-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 797 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.126 KB 19-04-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
ژیاننامە
تینا سۆران
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
ژیاننامە
نوور یوسف
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
محەمەد تەیب تاهڕ
31-08-2018
سەریاس ئەحمەد
محەمەد تەیب تاهڕ
ژیاننامە
ئەحمەد کاکەمەمی
29-10-2021
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد کاکەمەمی
ژیاننامە
میدیا فەیزوڵڵا
08-04-2022
سروشت بەکر
میدیا فەیزوڵڵا
ژیاننامە
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
15-08-2022
شەنە بەکر
نیگار غەریب ساڵح زەریفی
ژیاننامە
فاتیح ئارش
06-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
فاتیح ئارش
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
15-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
14-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
دیمانەی ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا لە کەناڵی ئاریەن تیڤی لەسەر کار و چالاکییەکانی ڕێکخراوی کوردیپێدیا
14-08-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
14-08-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
13-08-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
13-08-2024
سەریاس ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
12-08-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
12-08-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  530,935
وێنە
  107,562
پەرتووک PDF
  20,010
فایلی پەیوەندیدار
  100,959
ڤیدیۆ
  1,471
زمان
کوردیی ناوەڕاست 
303,155
Kurmancî - Kurdîy Serû 
88,915
هەورامی 
65,847
عربي 
29,357
کرمانجی - کوردیی سەروو 
17,077
فارسی 
8,979
English 
7,418
Türkçe 
3,605
لوڕی 
1,691
Deutsch 
1,483
Pусский 
1,133
Française 
336
Nederlands 
130
Zazakî 
90
Svenska 
63
Հայերեն 
50
Español 
45
Italiano 
44
لەکی 
37
Azərbaycanca 
24
日本人 
20
中国的 
16
Ελληνική 
14
Norsk 
14
עברית 
14
Fins 
12
Polski 
7
Esperanto 
5
Ozbek 
4
Português 
3
Тоҷикӣ 
3
Hrvatski 
2
Srpski 
2
Kiswahili سَوَاحِلي 
2
ქართველი 
2
Cebuano 
1
ترکمانی 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,245
پەرتووکخانە 
25,370
ژیاننامە 
24,769
کورتەباس 
17,318
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,560
پەند و ئیدیۆم 
12,660
شوێنەکان 
11,675
شەهیدان 
11,568
کۆمەڵکوژی 
10,888
هۆنراوە 
10,232
بەڵگەنامەکان 
8,327
وێنە و پێناس 
7,322
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,078
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,449
ڤیدیۆ 
1,372
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
818
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
728
شوێنەوار و کۆنینە 
633
فەرمانگەکان  
269
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
182
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
30,524
MP4 
2,395
IMG 
196,596
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
شادیار شۆڕش
پەرتووکخانە
کوردەکانی پشت چیاکانی قەفقاس، مێژوو و تراژیدیای ژیانیان
ژیاننامە
فەرەیدون غەریب حەسەن
ژیاننامە
بەختیار جەلال کاکەحەمە
وێنە و پێناس
گوندی سەرگەڵوو ساڵی 1975
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
ئەندرێ جید و بەرهەمەکانی
پەرتووکخانە
ژیان و خەبات-فاتیح ئارش؛ بەشی دووەم
ژیاننامە
محەمەد دلاوەر 01
ژیاننامە
تینا سۆران
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
(قوتابخانە شانۆییەکەی ئەلکساندەر تایرۆف)
ژیاننامە
مەليحە ساڵح عەباس
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای زەرزوان
ژیاننامە
نوور یوسف
وێنە و پێناس
قوتابییانی پۆلی سێیەمی قوتابخانەی بارزان لە سلێمانی ساڵی 1960
کورتەباس
کاتێ ئەستێرەیەک ئەکشێ
پەرتووکخانە
هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئۆکتۆبەر 2024 (شیکارییەکی ئاماریی پێشبینییکارانە بۆ چانسی پارت و کاندیدەکان )
کورتەباس
دیاردەی (خۆکوشتن) و دنیایەکی سەیر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
زانستی کۆمەڵگا
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای سەردار
وێنە و پێناس
بەشێک لە قوتابییانی قوتابخانەی کەندێناوە لە مەخموور ساڵی 1979
پەرتووکخانە
شێخ مەحموود؛ سەرهەڵدان و شکستی سەربەخۆیی لە باشووری کوردستان
وێنە و پێناس
ئیبراهیم ئەحمەد و فەرهاد پیرباڵ ساڵی 1990
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
باخان سەرحەد عەبدولڕەحمان
شوێنەوار و کۆنینە
مزگەوتی گەورەی ئامەد
ژیاننامە
ئاواز حەمەعەلی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
شوناس و ناسیۆنالیزم; هەوڵدان بۆ بەدەوڵەتبوون لە کوردستان و ئەرمینیادا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
هەردی ئەحمەد 01
وێنە و پێناس
باخچەی تەما لە ئامەد 2024
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
فۆڵدەرەکان
ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - نێر ژیاننامە - نەتەوە - کورد ژیاننامە - وڵات - هەرێم (لەدایکبوون) - باشووری کوردستان ژیاننامە - جۆری کەس - زیندانی سیاسی ژیاننامە - شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون) - زاخۆ ژیاننامە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی سەروو ژیاننامە - جۆری کەس - قوربانیی ئەشکەنجە پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - ڕاگەیاندن پەرتووکخانە - فایلی PDF - بەڵێ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.75
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.484 چرکە!