ناو: هاشم
نازناو: مەحمود ئێزدی
ناوی باوک: ئەلیاس
ساڵی لەدایکبوون: 1944ز.
ساڵی شەهیدکردن: 1979ز.
شوێنی لەدایکبوون: بەعدرێ
شوێنی شەهیدکردن: گوندی ڕدێنیە
$ژیاننامه$
شەهید مەحمود ئێزیدی، ناوی ڕاستەقینەی هاشم ئەلیاس سلۆیە، لە خێڵی هەکارییە و لە بنەماڵەیەکی هەژار لە گوندی بەعدرێ لە ساڵی (1944ز.) لەدایک بووە، کاتێک لە ساڵی شەشەمی ژیانیدا بووە دایکی کۆچی دوایی کردووە. لە بازرگانی کشتوکاڵیدا لەگەڵ باوکیدا پیشەی لەوەڕاندنیش بە هەمان شێوە پراکتیزە دەکرد. هەر لە تەمەنێکی بچووکەوە نیشانەکانی پیاوەتی و بوێری دەرکەوت، لەنێو هاوتەمەنەکانیدا خۆشەویست و ڕێزی لێدەگیرا. خوشک و برای هەبووە. دوای ئەوەی تەمەنی گەیشتە هەژدە ساڵی، لە ساڵی (1962ز.) دەچێتە خزمەتی سەربازی و بەشداری زۆر خولی مەشق و ڕاهێنان دەکات. لە ساڵی (1963ز.) پەیوەندی دەکات بە ڕیزەکانی پارتی دیموکراتی کوردستانەوە، ناوی نهێنی مەحمود ئێزیدی بووە.
لە ساڵی (1974ز.) واز لە سەربازی دەهێنێت و ڕاستەوخۆ پەیوەندی بە شۆڕشی ئەیلولەوە دەکات کە مەلا مستەفا بارزانی نەمر سەرکردایەتی دەکرد و دوای ئەوە بووە بە ئەندامی پێشمەرگە، دەزگا ئەمنیەکانی حکومەتی بەعس چاودێری ماڵەکەی لە بەعدرا دەکەن و باوکی بەناوی ئەلیاس سلۆ دەستگیر دەکەن، و دەیخەنە زیندانی موسڵ و بە دەستی بەعسییەکان تووشی چەندین جۆر ئەشکەنجە دەبێتەوە. دوای ئەو پاشەکشەیەی لە جەزائیر، واتە ڕێکەوتنی خیانەتکارانەی نێوان حکومەتی ئێراق و شای ئێران، محەمەد ڕەزا پەهلەوی، لە جەزائیر لە ساڵی (1974ز.) بە مەبەستی نەهێشتنی بزووتنەوەی کورد، مەحمود ئێزیدی لەگەڵ بنەماڵەکەی کۆچ دەکەن بۆ ئێران، دواتر لە سەرەتای مانگی ئازاری (1976ز.) دا دەگەڕێنەوە بۆ باشووری کوردستان بۆ پێکهێنانی شانە نهێنییەکان. شەهید مەحمود ئێزدی بە بڕیاری مەکتەبی سیاسی پارتی دیموکراتی کوردستان بەنهێنی بووە بەرپرسی کۆمیتەی خۆجێیی شێخان، و توانی لە ڕێگەی بەشێک لە کادرە کۆنەکانی حیزبەوە حیزب ڕێکبخاتەوە و ئەویش گەشتێکی بە گوند و شارۆچکەکانی دەڤەری بادینان و فراوانبوونی شانە حزبییەکان، و شەهید مەحمود ئێزدی ڕۆڵێکی گەورەی هەبوو لە بەرەنگاربوونەوەی ڕژێمی بەعسی و ناساندنی تیرۆر لە دڵیاندا، قەڵاکانیان هەژاند، و ناوبانگی بڵاوبووەوە، و ناوی لەسەر زمانیان بوو، و خاوەنی چەندین ناسنامە و بەڵگەنامەی بە قەرز وەرگرتووە، لەگەڵ هاوەڵانی پێشمەرگەشدا بەشداری زۆر شەڕی دژی سوپای ئێراق و بەکرێگیراوان کردووە و چەند جارێکیش بریندار بووە کە دواجاریش لە دەستی ڕاستی بووە و ئاگری نەورۆزی داگیرساندووە لە لوتکە بەرزەکانی شاخەکانی کوردستان بەتایبەت چیای کارا ، وە چەند نازناوێکی پێدرا، دوای ئەوەی قەوارەی دوژمن ڕژێمی بەعسی هەژاند، حکومەتی بەعسی بنەماڵەکەی لەگەڵ حسێنی برایدا دەربەدەر کرد بۆ پارێزگای دیوانییە، پاشان بۆ پارێزگایەک لە باشووری ئێراق. ئەم شەڕڤانە چەندین هەوڵی تیرۆرکردنی بۆ کراوە، حکومەتی بەعسیش لە ساڵانی 1976_1977_1978_و دواجاریش لە ساڵی 1979 بڕیاریدا لە ڕێگەی هەندێک بەکرێگیراو و سیخوڕی ڕژێمی بەعسەوە لە مەحمود ئێزیدی ڕزگاری بێت. شەوی 19ی ئابی 1979 شەهید مەحمود ئێزیدی بوو بە قوربانی خیانەت و خیانەت کاتێک لەگەڵ کۆمەڵێک لە هەڤاڵانی پێشمەرگەی لەنێویاندا شەڕڤان سلۆ خدر و ئەوانی دیکە لە گوندی ڕدێنیە لە ماڵی محەمەد شنۆ محەمەد ئەمین، و دوای خەوتنیان لە کۆشکی ئەو ماڵەی کە باسمان کرد بەکرێگیراوێکی کورد و بریکاری بەعس ئەو تاوانبارە محەمەد ساڵح کۆخی کە تەقەی لێکرا و شەڕڤان مەحمود ئێزیدی بە سێ گوللە بریندار بوو و هێواش خدر و محەمەد شنۆ خاوەنی ماڵەکە بە یەک فیشەک بریندار بوون و ئەمەش بووە هۆی شەهیدبوونی شەڕڤان مەحمود ئێزیدی و بەم شێوەیەش کۆتایی بە ژیانی ئەم خەباتکارە پڕ لە قارەمانێتی و سەرگەرمی هێنا لەسەر دەستی ئا بەکرێگیراوێکی پیس. لە بەهاری ساڵی 1991 و لەسەر بنەمای خواستی بنەماڵەکەی بە مەراسیمی گەورە و بە ئامادەبوونی ژمارەیەکی زۆر لە بەرپرسانی حزبی و ئیداری و ئامادەبووانێکی زۆر جەستەی پاکی گواسترایەوە بۆ پەرستگای لالش لەوێ بەخاک سپێردرا دوا شوێنی پشوودانی لە پەرستگای لالش. لە ساڵی 2002 حکومەتی هەرێمی کوردستان قوتابخانەیەکی لە شاری بەعدرێ کردەوە بە ناوی مەحمود ئێزیدی و کوڕە گەورەکەی بە ناوی مەحمود وەک ئەندامی مەکتەبی سیاسی پارتی دیموکراتی کوردستان هەڵبژارد. هەروەها حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە ساڵی 2011 پەیکەری ناوبراوی لە چوارڕێیانی شارەدێی شێخان دانا بۆ یادی قارەمانێتییە ناوازەکەی.
سەرچاوە: سەعید خودێدا عەلۆ. [1]