پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان

  • جۆری گەڕان: ≈ لێکچوون
  • جۆری گەڕان: = یەکسان
  • جۆری گەڕان: ≕ دەستپێبکات بە...


  • هەموو پۆلەکان
  • ئامار و ڕاپرسی
  • ئیدیۆم
  • بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
  • بەرهەمە کوردستانییەکان
  • بەڵگەنامەکان
  • پارت و ڕێکخراوەکان
  • پۆلێننەکراو
  • پەرتووکخانە
  • پەند
  • خواردنی کوردی
  • دۆزی ژن
  • زانستە سروشتییەکان
  • ژیاننامە
  • ژینگەی کوردستان
  • شوێنەوار و کۆنینە
  • شوێنەکان
  • شەهیدان
  • فەرمانگەکان
  • گیانلەبەرانی کوردستان
  • گەشتوگوزار
  • مۆزەخانە
  • ناوی کوردی
  • نووسراوە ئایینییەکان
  • نەخشەکان
  • نەریت
  • هۆز - تیرە - بنەماڵە
  • هۆنراوە
  • وشە و دەستەواژە
  • وێنە و پێناس
  • ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار)
  • ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
  • ڤیدیۆ
  • کارە هونەرییەکان
  • کلتوور - گاڵتەوگەپ
  • کلتوور - مەتەڵ
  • کورتەباس
  • کۆمەڵکوژی
  • کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
  • یارییە کوردەوارییەکان



  • هەموو زمانەکان
  • کوردیی ناوەڕاست
  • Kurmancî
  • English
  • کرمانجی
  • هەورامی
  • لەکی
  • Zazakî
  • عربي
  • فارسی
  • Türkçe
  • עברית
  • Deutsch
  • Français
  • Ελληνική
  • Italiano
  • Español
  • Svenska
  • Nederlands
  • Azərbaycanca
  • Հայերեն
  • 中国的
  • 日本人
  • Norsk
  • Fins
  • Pусский

گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
...
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 16-01-2025
  • 17-01-2025
  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان

  • 16-01-2025
  • 17-01-2025
  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
چەند دیمەنێکی گوندی واژە و چەمی سنکێ ساڵی 2002
19-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
گێڕانەوەی بەسەرهاتی ڕاوە کەو لەلایەن کاک عەزیز دانیشتووی گوندی واژە
19-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ژیانی ڕۆژانەی گوندنشینانی گوندی واژە، ساڵی 2002
19-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
سەیرانی قوتابخانە و دڵخۆشیی قوتابییان، لە گوندی واژە ساڵی 2002
19-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەختیار گەورە
19-01-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
19-01-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
حەمدانییە
19-01-2025
زریان عەلی
پارت و ڕێکخراوەکان
یانەی وەرزشی سەنگەسەر
19-01-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
19-01-2025
زریان سەرچناری
وێنە و پێناس
سێ گەنجی شاری دهۆک ساڵی 1987
18-01-2025
زریان عەلی
ئامار
بابەت
  535,398
وێنە
  114,379
پەرتووک PDF
  20,758
فایلی پەیوەندیدار
  110,617
ڤیدیۆ
  1,899
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,092
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,305
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,531
عربي - Arabic 
33,434
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,851
فارسی - Farsi 
11,801
English - English 
7,907
Türkçe - Turkish 
3,700
Deutsch - German 
1,848
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,151
پەرتووکخانە 
26,225
کورتەباس 
19,711
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,157
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,422
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,505
بەڵگەنامەکان 
8,463
وێنە و پێناس 
7,729
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,571
ڤیدیۆ 
1,784
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,473
فەرمانگەکان  
1,118
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
783
کارە هونەرییەکان 
775
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
497
ئیدیۆم 
340
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
208
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,730
MP4 
3,095
IMG 
211,134
∑   تێکڕا 
247,510
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
هرات دینک
ژیاننامە
ئەحمەد سەلام
ژیاننامە
موڕاد بەکداش
ژیاننامە
سویبە حەیدەری
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
ZIMAN, ÇAND Û ERDNÎGARÎ
کوردیپێدیا، دادگا نییە، داتاکان ئامادەدەکات بۆ توێژینەوە و دەرکەوتنی ڕاستییەکان.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

ZIMAN, ÇAND Û ERDNÎGARÎ

ZIMAN, ÇAND Û ERDNÎGARÎ
ZIMAN, ÇAND Û ERDNÎGARÎ
Bahdîn Robar

Xwînerên birûmet, di vê gotara xwe de ez ê hewl bidim peywendî, girîngî û bandora ziman, çand û erdnîgariyê rave bikim. Lewre ji berî ez bikevim nava mjarê ez dixwazim bi gotineke pêşiyan a binirx û watedar derî li mijara xwe vekim. Ev gotin wiha ye; ”Dar li ser koka xwe, mirov li ser zimanê xwe şîn dibe”. Ev gotina pêşiyan bi me dide zanîn ku ka zimanê dayîkê çi qas girîng e û herwiha divê di xak û welatê xwe de azad û serbest bijî. Nîşan û heyînên herî dîyarde ku mirov û sewalan ji hev cuda dikin bêguman ziman û raman e. Me berê jî di gotar û şîroveyên xwe de qala jihevbandorbûna ziman û ramanê kiribû. Heke ziman bi pêş neketa raman jî bi pêş nediket. Herwiha pêşketina ramanê jî girêdayî ziman e. Çi qas raman pêş ketibe ew qas ziman jî bi xwe re bi pêş xistiye. Vêca piştî mirov li her çar aliyên cîhanê belav bûn bi hezaran salan li ser heman xakê jiyana xwe berdewam kirin bi wê xakê re girêdan û hevşibîneke wan a weke genê çêbû. Ango mirov jî mîna riwek û ajalan têkildarî ax, avhewa û xwezaya ku tê de dijîn, li ser heman kod û heman taybetmendiyan çêdibin (diafirin), mezin dibin, dijîn û li ser heman kevneşopiyê reng û tovê xwe vediguhezin peyrewên xwe. Çawa ku dara xurmeyê li Swêd û Norwêcê şîn nabe, ku şîn bibe ber nagire, û ber bigire jî tehm û çêja wê nîn e. Mirov jî wisa ne. Yanî her qewm û neteweyek rengê axa welatê xwe digire û bi her awayî dişibe welat û nijada xwe. Jixwe ev rêgezeke jiyanê ye. Mirov û bi taybetî jî kurd gelek dilsoz û girêdayî axa xwe ne. Ev dilsozî jî peywendiya wan a bi axa wan re nîşan dide. Ji ber ku li gorî zanîsta arkeolojiyê gelê herî pêşîn niştecih bûyî û têgeha walet û zimanê aîdê xwe afirandî bêşik û gûman pêşiyên kurdan in. Herwiha heta îro jî em kurd weke nêviyên afirîner û damezirînerên serdana neolîtîkê hê jî li ser heman erdnîgariyê û li ser bingeha heman çandê dijîn. Lewre girêdana kurdan ya bi ax û welatê wan ve naşibe ya tu gel û neteweyên din. Heta ez dikarim vê jî lê zêde bikim. Dema kesek kurd li deverekê an jî li welatekî biyanî dijî ji xizm û malbata xwe re wesiyet dike û dibêje; dema ez mirim cenazeyê min bibin li ser axa bav û kalên min veşêrin. Yanî mrovek mirî jî be dixwaze li ser axa xwe be. Kurdan di vê hêlê de jî gelek gotin û biwêjên giranbiha bikar anîne. Gotinên weke, Ax dayîk e, dayîk ziman e. Ziman tov, mirov şov e û hwd. Girîngiya zimanê xwe vegotine. Kurd ji berî hemû gel û neteweyan derbasî jiyana niştecihî bûne û bênavber va ye 12 hezar sal in ku hê jî li ser heman axê yanî li ser heman welat û erdnîgariyê dijîn. Ev jî girêdan û dilsoziya bi welêt û çand û zimên re xurtir û qewîntir dike. Lewre di her bihosteke axa Kurdistanê de bîranîn û şûnmayîkeke kurdan heye. Her sed metere erd bi navekî xweserî taybetiya xwe hatiye binavkirin. Yanî her zevî, girik, kortik, berwar, kaş, ro û co, rastik û newal û hwd. ji hêla pêşiyên kurdan ve hatine binavkirin û pênasekirin. Bêhna pêşî û zimanê wan ji axa wan tê. Ji bo vê yekê ax ji bo kurdan dayîk e. Dayîk jî dayîka her tiştî ye, lê belê ji her tiştî zêdetir dayîka zimên e. Lewre tenê ziman bi têgeha dayîkê ve bêyî ku ji hev veqete tê bikaranîn. Yanî têgeha zimanê dayîkê, zimanê zikmakî nîşaneya vê yekê ye. Me zikmakî di vir de ez dixwazim peyva ‘’Mak’’ jî kurtasî şîrove bikim. Di esasê xwe de têgeha esasî ya ji bo dayîkê tê bikaranîn ”mak” e. Lewre hema hema di hemû zimanên Hînd Ewropî de weke; Ma, mama, mutter, mother, maîka, mayrîk, madre û hwd. e. Heta di zimanê kurdî zaravayê kurmancî de ”mak” û di kirdikî de jî ‘’ma(yê)’’ tê gotin. Mirov û bi taybetî jî zarok tov in. Her cure tov li ser her cure axê şîn nabe. Lê devera ku tov lê şîn bibe mirov çi tovî biçîne mirov dê berê wî tovî hilîne. Ziman jî wisa ye, tu kîjan zimanî biçînî tu wê nifşek welê bibînî. Yanî mirov bi kîjan zimanî bi zarokên xwe re biaxive dê zarok bibe ji netew û nîjada wî gelê ku bi zimanê wan mezin bûye. Her çi qas ji koka xwe kurd be jî, ew dibe tiştek din. Weke dara fistiqan a ku kezwan lê hatî fitrûmkirin, her çi qas koka darê fistiq jî be ber û berhema wê êdî kezwan e. Vêca kurd dibêjin; ”Ziman dayîkniştiman e”. Niştiman ango welat rengê netewe, gel, civak û etnîkan pêk tîne û wan li gorî taybetmendiyên xwe dike di şêwe û formeke xweserî xwe de. Lewma kesek ji welatê xwe dûr bikeve an jî bi sedemên cur bi cur hatibe dûrxistin ew kes ji hemû reng, tehm, xweşî, taybetmendî, kevneşopî, hebûn û heyîna welatê xwe ya ku bi sedan û heta bi hezaran salan ta bi ta, kêlî bi kêlî, gav bi gav û bi xwîn û xwîdana milyonan kesan çêbûye û bûye nîşaneyên wî gelî yên sereke û bingehîn dûr dikeve û jê bêpar û bêhay dimîne. Ew kes dibe mîna masiyekî di binê birkek bêav de ku piştî çend xulekan êdî nikare henaseyê (nefesê) bide û bistîne, wisa ji hemû rayên jiyana xwebûnê qut dibe û mirinek spî (çandî, rûhî û sosyolojîk) di giyan û jiyana wî/wê de rû dide. Mirov dikare gelek sedem û mînakan ji bo vê yekê nîşan bide, bes ez dixwazim tenê vê bêjim; mirov li kîjan welat û erdnîgariyê û di nava kîjan civak û neteweyê de bijî mirov li gorî reng û taybetmendiyên çand, ziman, kelepora û rêûresma wan teşe digire û wisa jî dijî. Her çi qas mirov weke nifşa yekem di hişmendiya netewe, ziman û çanda xwe de be û hewldanên wan ji bo vê yekê hebin jî dibe heta demekê ew di hêla çand û ziman de serkeftî jî bin, lê nifşa duyem û di nifşa sêyem de tenê weke çîrokekê wê bê gotin ku; em demekê ji Kurdistanê hatibûne û bav û kalên me kurd bûne. Yanî em wiha zelaltir bêjin. Piştî 30-40 salan kesek kurd ê ji welatê xwe derketî wê ji xwebûn û hebûna xwe ya neteweyî, çandî û etnîkî %70-80 winda bike. Herwiha wê %70-80 jiyanek biyanî ku çand û zimanek biyanî û serdest di jiyana xwe de çêke û bişibe wî gel û welatê ku têde dijî û wî zimanê serdest jî mîna zimanê xwe dayîkê bibîne û wisa nêzîk bibe. Ji bo welatek hatî dagirkirin jî rewş nêzî vê tesbîta me li jor kiriye. Heta ji bo welatê me (Kurdistan) ev rewş dijwartir e. Di welatên biyanî de desthilatdarî karê entegrasyonê dikin, yanî hebûna wan red nake bes dixwazin biyaniyan bişibînin xwe û çand û zimanê xwe li wan bidin hînkirin, lê li welatên mêtîngeh yanî li Kurdistanê (kolonyal) metînger û dagirker ne tenê entegrasyonê dikin, ew rasterast asîmîlasyonê dikin. Ji asîmîlasyonê jî wêdetir çand û zimanê kurdî madila (denial, înkar) dikin. Ji pêşdibistanê heta zanîngehê û di hemû saziyên dewletê û yên sivîl de, heta di saziyên fermî û ne fermî ên olî de (mizgeft, diyanet, ilahiyat, mescit, kursên hînkirina Quranê û hwd.) jî bindestan (kurdan) neçarî çand û zimanê xwe dikin. Derveyî vê yekê tu şans û riyeke din ya jiyanê nadin bindest û niştecihan (kurdan). Ji ber ku zimanê dayîkê pira di navbera rabirdû (raborî) û pêşeroja gelan de ye serdest dixwazin vê pirê ji holê rakin. Kesê bi zimanê zikmakî (dayîkê) mezin nebûbe û nikaribe û nizanibe bi zimanê dayîkê biaxive, ji rabirdûya gelê xwe qut dibe, tu taybetmendî û dirûvên netewe, gel û nîjada wê/wî pê re namîne. Lewre wî/wê kesî pira di navbera xwe û rabirdûya xwe de ji holê rakiriye û deriyê xwebûnê li ser xwe kilît û mifte kiriye û êdî gelek zehmet e ku ew bikare bibe ‘’xwe’’. Ji ber vê sedemê ax û welatê mirov di heman demê de destûr, dîploma, mîsogerî û tekane riya parastina zimanê mirov yê zikmakî ye. Xweparastina neteweyî di hebûn û pêşvebirina zimanê zikmakî de ye. Jixwe mebesta serdest, dagirker û nîjadperestan ya herî mezin û sereke ew e ku gel û etnîkên cuda tune bikin. Ji bo tunekirina gelekî (weke kurdan) ya fizîkî hêza tu dewlet û artêşên herî mezin û xwînmij jî têrî nake. Bes bi asîmîlasyon, înkar û qedexekirinê ev armanc pêk tê. Lewre fîlozofê mezin ê Çînî Konfuçyus dibêje; Ji bo qedandina (jiholêrakirin) gelekî pêwîstî bi çekan nîn e, tenê zimanê wan li wan bidin jibîrkirin bes e. Di roja me de dewletên dagirker û bi taybetî jî dewleta tirk hemû rê û rêbazan ji bo jiholêrakirina kurd û kurdî û Kurdistanê bi kar tîne. Heta astekê di vê polîtîkaya xwe de bi ser jî keftiye. Bi vî awayî gelek gel ji holê rabûne û gelek jê jî li ber tunebûnê ne.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Kurmancî) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
ئەم بابەتە 1,635 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 54
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 02-05-2023
1. پەرتووکخانە Hînkerê Zimanê Kurdî
5. پەرتووکخانە Konferansa Li Ser Zimanê Kurdî
8. پەرتووکخانە Hînkerê Zimanê Kurdî 01
9. پەرتووکخانە Hînkerê Zimanê Kurdî 02
10. پەرتووکخانە Fêrbûna Zimanê Kurdî Pi Latînî
11. پەرتووکخانە Hindek aloziyên Zimanê Kurdî
12. پەرتووکخانە KAR DI ZIMANÊ KURDÎ DE
13. پەرتووکخانە CINAV DI ZIMANÊ KURDÎ DE
14. پەرتووکخانە NAV DI ZIMANÊ KURDÎ DE
1. کورتەباس Kurd û Nexşeya Zimanê Kurdî
12. کورتەباس Koka zimanê kurdî
14. کورتەباس Dewlemendîya Zimanê Kurdî
17. کورتەباس DAÇEK DI ZIMANÊ KURDÎ DE
25. کورتەباس Koka Zimanê Kurdî 2
31. کورتەباس Axîna Zimanê Kurdî
زمانی بابەت: Kurmancî
ڕۆژی دەرچوون: 02-05-2023 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: جوگرافیا
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئەدەبی / ڕەخنەی ئەدەبی
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 17-08-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 18-08-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 18-08-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,635 جار بینراوە
QR Code
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
سێ گەنجی شاری دهۆک ساڵی 1987
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1979
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
ژیاننامە
بەختیار گەورە
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
کورتەباس
لەسەر ئەرکی د. تەها ڕەسووڵ پەیکەر بۆ هونەرمەند (حەسەن زیرەک) دروست دەکرێت
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ئاواز حەسەن
پەرتووکخانە
ڕێگای ئاوریشمی نوێ؛ هەنگاوەکانی چین بۆ دروستکردنی هەژموون
ژیاننامە
ئامینە ڕەحیمی
ژیاننامە
گەشتیار کاوە
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
کورتەباس
سکرتێری ئەلپارتی: بەمنزیکانە ئەنەکەسە و پەیەنەکە کۆدەبنەوە
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
وێنە و پێناس
قەڵای کەرکووک ساڵی شەستەکانی سەدەی بیست
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
کورتەباس
سلێمانی.. گفتوگۆیەک لەنێوان بەشی روانگە کولتوور، بە هاوبەشی ئۆرکێسترای گەنجانی نەوا ئەنجام درا
وێنە و پێناس
کەرکووک ساڵی 1945
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
قوتابخانەی هۆزەکان لە ئەستەنبوڵ
کورتەباس
قوە جەوییە بە ڕاهێنەر و یاریزانانی کورد بووە پاڵەوانی ئێراق
وێنە و پێناس
دوو گەنجی کورد لە گەڕەکی باب ئەلشەڕقی نزیک گۆڕەپانی تەحریری بەغدا ساڵی 1996
ژیاننامە
سووسەن ڕازانی
پەرتووکخانە
کاریگەریی پرسە ناوخۆییەکان لەسەر سیاسەتی دەرەوەی ئێران
کورتەباس
سلێمانی... دیداری (مودەڕیس، دوودەرییەکی کراوە بە ڕووی ئایین و ئەدەبدا) بەڕێوە چوو
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سەباح حاجی
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دیپلۆماسیەتی پەرلەمانی لەسەر پێگەی هەرێمی کوردستان لەدوای ساڵی 2005 خولی پێنجەمی پەرلەمانی کوردستان بەنمونە
ژیاننامە
سەلار زیندین محەمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
میهرداد ئیزەدی

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
هرات دینک
15-09-2010
هاوڕێ باخەوان
هرات دینک
ژیاننامە
ئەحمەد سەلام
18-03-2013
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد سەلام
ژیاننامە
موڕاد بەکداش
15-08-2017
سەریاس ئەحمەد
موڕاد بەکداش
ژیاننامە
سویبە حەیدەری
21-01-2022
سەریاس ئەحمەد
سویبە حەیدەری
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
17-01-2025
سروشت بەکر
نیهایەت سەلیم
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 16-01-2025
  • 17-01-2025
  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
چەند دیمەنێکی گوندی واژە و چەمی سنکێ ساڵی 2002
19-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
گێڕانەوەی بەسەرهاتی ڕاوە کەو لەلایەن کاک عەزیز دانیشتووی گوندی واژە
19-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ژیانی ڕۆژانەی گوندنشینانی گوندی واژە، ساڵی 2002
19-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
سەیرانی قوتابخانە و دڵخۆشیی قوتابییان، لە گوندی واژە ساڵی 2002
19-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەختیار گەورە
19-01-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
19-01-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
حەمدانییە
19-01-2025
زریان عەلی
پارت و ڕێکخراوەکان
یانەی وەرزشی سەنگەسەر
19-01-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
19-01-2025
زریان سەرچناری
وێنە و پێناس
سێ گەنجی شاری دهۆک ساڵی 1987
18-01-2025
زریان عەلی
ئامار
بابەت
  535,398
وێنە
  114,379
پەرتووک PDF
  20,758
فایلی پەیوەندیدار
  110,617
ڤیدیۆ
  1,899
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,092
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,305
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,531
عربي - Arabic 
33,434
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,851
فارسی - Farsi 
11,801
English - English 
7,907
Türkçe - Turkish 
3,700
Deutsch - German 
1,848
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,151
پەرتووکخانە 
26,225
کورتەباس 
19,711
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,157
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,422
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,505
بەڵگەنامەکان 
8,463
وێنە و پێناس 
7,729
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,571
ڤیدیۆ 
1,784
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,473
فەرمانگەکان  
1,118
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
783
کارە هونەرییەکان 
775
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
497
ئیدیۆم 
340
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
208
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,730
MP4 
3,095
IMG 
211,134
∑   تێکڕا 
247,510
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
سێ گەنجی شاری دهۆک ساڵی 1987
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1979
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
ژیاننامە
بەختیار گەورە
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
کورتەباس
لەسەر ئەرکی د. تەها ڕەسووڵ پەیکەر بۆ هونەرمەند (حەسەن زیرەک) دروست دەکرێت
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ئاواز حەسەن
پەرتووکخانە
ڕێگای ئاوریشمی نوێ؛ هەنگاوەکانی چین بۆ دروستکردنی هەژموون
ژیاننامە
ئامینە ڕەحیمی
ژیاننامە
گەشتیار کاوە
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
کورتەباس
سکرتێری ئەلپارتی: بەمنزیکانە ئەنەکەسە و پەیەنەکە کۆدەبنەوە
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
وێنە و پێناس
قەڵای کەرکووک ساڵی شەستەکانی سەدەی بیست
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
کورتەباس
سلێمانی.. گفتوگۆیەک لەنێوان بەشی روانگە کولتوور، بە هاوبەشی ئۆرکێسترای گەنجانی نەوا ئەنجام درا
وێنە و پێناس
کەرکووک ساڵی 1945
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
قوتابخانەی هۆزەکان لە ئەستەنبوڵ
کورتەباس
قوە جەوییە بە ڕاهێنەر و یاریزانانی کورد بووە پاڵەوانی ئێراق
وێنە و پێناس
دوو گەنجی کورد لە گەڕەکی باب ئەلشەڕقی نزیک گۆڕەپانی تەحریری بەغدا ساڵی 1996
ژیاننامە
سووسەن ڕازانی
پەرتووکخانە
کاریگەریی پرسە ناوخۆییەکان لەسەر سیاسەتی دەرەوەی ئێران
کورتەباس
سلێمانی... دیداری (مودەڕیس، دوودەرییەکی کراوە بە ڕووی ئایین و ئەدەبدا) بەڕێوە چوو
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سەباح حاجی
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دیپلۆماسیەتی پەرلەمانی لەسەر پێگەی هەرێمی کوردستان لەدوای ساڵی 2005 خولی پێنجەمی پەرلەمانی کوردستان بەنمونە
ژیاننامە
سەلار زیندین محەمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
میهرداد ئیزەدی

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.17
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.094 چرکە!
Kurdipedia is using cookies. OK | More detailsکوردیپێدیا کوکیز بەکاردێنێت. | زانیاریی زۆرترOk, I agree! | لاریم نییە