پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان

  • جۆری گەڕان: ≈ لێکچوون
  • جۆری گەڕان: = یەکسان
  • جۆری گەڕان: ≕ دەستپێبکات بە...


  • هەموو پۆلەکان
  • ئامار و ڕاپرسی
  • ئیدیۆم
  • بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
  • بەرهەمە کوردستانییەکان
  • بەڵگەنامەکان
  • پارت و ڕێکخراوەکان
  • پۆلێننەکراو
  • پەرتووکخانە
  • پەند
  • خواردنی کوردی
  • دۆزی ژن
  • زانستە سروشتییەکان
  • ژیاننامە
  • ژینگەی کوردستان
  • شوێنەوار و کۆنینە
  • شوێنەکان
  • شەهیدان
  • فەرمانگەکان
  • گیانلەبەرانی کوردستان
  • گەشتوگوزار
  • مۆزەخانە
  • ناوی کوردی
  • نووسراوە ئایینییەکان
  • نەخشەکان
  • نەریت
  • هۆز - تیرە - بنەماڵە
  • هۆنراوە
  • وشە و دەستەواژە
  • وێنە و پێناس
  • ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار)
  • ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
  • ڤیدیۆ
  • کارە هونەرییەکان
  • کلتوور - گاڵتەوگەپ
  • کلتوور - مەتەڵ
  • کورتەباس
  • کۆمەڵکوژی
  • کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
  • یارییە کوردەوارییەکان



  • هەموو زمانەکان
  • کوردیی ناوەڕاست
  • Kurmancî
  • English
  • کرمانجی
  • هەورامی
  • لەکی
  • Zazakî
  • عربي
  • فارسی
  • Türkçe
  • עברית
  • Deutsch
  • Français
  • Ελληνική
  • Italiano
  • Español
  • Svenska
  • Nederlands
  • Azərbaycanca
  • Հայերեն
  • 中国的
  • 日本人
  • Norsk
  • Fins
  • Pусский

گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
...
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
  • 30-01-2025
  • 31-01-2025
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان

  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
  • 30-01-2025
  • 31-01-2025
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕۆژین داودی
21-01-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی گردەنازێ لە سەیدسادق ساڵی 1992
20-01-2025
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لایە لایە بە دەنگی دایکێکی ڕوژهەڵاتی کوردستان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
حەبیبە بابان کێیە؟
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
20-01-2025
کشمیر کەریم
شوێنەکان
نەمروود
20-01-2025
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
20-01-2025
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
شاری سەقز ساڵی 1991
20-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەدنان بوزان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  535,652
وێنە
  114,468
پەرتووک PDF
  20,766
فایلی پەیوەندیدار
  110,756
ڤیدیۆ
  1,908
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,181
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,335
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,540
عربي - Arabic 
33,436
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,888
فارسی - Farsi 
11,813
English - English 
7,913
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,849
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,157
پەرتووکخانە 
26,226
کورتەباس 
19,719
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,138
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,474
شەهیدان 
11,945
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,505
بەڵگەنامەکان 
8,464
وێنە و پێناس 
7,748
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,571
ڤیدیۆ 
1,788
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,472
فەرمانگەکان  
1,118
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
783
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
507
ئیدیۆم 
340
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
208
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,752
MP4 
3,111
IMG 
211,329
∑   تێکڕا 
247,743
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
شەهیدان
پێشەوا قازی محەمەد
ژیاننامە
ئەکرەم عەلی محێدین
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
22-01-1946
ژیاننامە
حەمید سابیر
ژیاننامە
یاوەر نامیق سالم
Kurmanciya Ermenistanê
کوردیپێدیا، (مافی گەییشتن بە زانیاریی گشتی) بۆ هەموو تاکێکی کورد دەستەبەردەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Têngiz Siyabendî

Têngiz Siyabendî
Kurmanciya Ermenistanê
Têngiz Siyabendî

NASANDINA DEVOKÊ Û DEVERÊ BI KURTÎ
Êzdiyên ku niha li Ermenistanê dijîn hema mirov dikare bêje ji sedî sed ziryeta êzdiyên Serhedê ne. Ji sedema bûyerên sedsala 19-an û 20-an bi taybetî ji sedema şerê Osmanî-Rûsan (1877-1878), Şerê Cîhanê yê Yekem (1914-1918) û herwiha ji sedema komkujiya ermeniyan (1915) jî ku di gel wan gelek êzdî jî canê xwe ji dest dan hejmareke mezin a êzidiyan berbi Ermenistanê ve hatin. Ji ber vê yekê jî kurmanciya Qefqasê û kurmanciya Serhedê dişibînin hevûdu. Kurmancîaxivên Sovyeta berê ya Ermenistanê devoka xwe ya devkî ne tenê ji tunebûnê parastin lê herwiha kurmanciyeke pêşketî û standard jî bidest xistin.
Rewşa devokê
Civaka me ya Kafkasyayê bi taybetî li Ermenistanê hema mirov dikare bêje ji sedî sed kurmancîaxêv in. Sedsala 20-an ji bo gelê me bidestxistineke nû di gel xwe anî. Bi alîkarî û piştgiriya dûgela Ermenistanê ewana bûn xwedî alfabeyê. Kîjan jî bû sedema pêşxistina zimanê zikmakî û herwiha parastina dîrok, çîrok, zargotin, stiran, destan, wêje û hwd. Piştî afirandina alfabeyê gelek dibistan hatin vekirin, pirtûk hatin çapkirin û rojname bi zimanê dayikê hate weşandin. Di komcivîneke giştî de ku di sala 1934-an de li Ermenistanê pêk hat zaravayê kurmancî wek zimanekî standard ji bo kurdên Kafkasyayê tê qebûlkirin. Ji ber vê yekê jî dibêjin Kurmanciya Kafkasyayê.
Niha û di dîrokê de çi ziman an zaravayan tesîr li devokê kiriye?
Hemû gelên cîranên hev ji ber sedemên cihê, ji aliyê zimên ve jî bandor li hev kirine û peyv dane hev û ji hev stendine. Çawa ku bandora zimanê Ermen, Faris, Tirk û Ereban li ser kurmanciyê hebûye wisa jî bandora kurmancî li ser wan hebûye. Dema Sovyetê de bandora rûsî û herwiha ermenî jî li ser kurmanciyê hebûye. Ev yek di pirtûkên ku wê demê de hatine weşandin de baş xuya dibe.
Taybetmendiyên din yên dengnasiyê
Di kurmanciya Qafqazûsê de 38 tîp hene û ji wan 29 tîp dengdar in, 9 jî dengdêr in. Ji bilî van 38 tîpan çend tîpên din jî di nav hin peyvan de tên bihîstinê.
Va ye ew tîp in:
A’ – A’rif, a’ciz…
E’ – e’rebe, e’wir, E’lî…
Î’ – Î’sa…
O’ – O’rîn…
U’ – u’lm…
I’ – i’ntîn…
X’ – ax’a, box’e, bax’, dax’…
Pifdarî
Bêpif (nerm) – ç, k, p, r, t
Bipif (req) – ç’, k’, p’, r’, t’
Ç – Ç’ (çar, ç’are)
K – K’ (ker, k’er)P – P’ (pîr, p’îr)
R – R’ (mar, mer’)
T – T’ (tu, t’u)
CÎNAV
Cînavên kesî yên xwerû
Ez Em
Tu (ti) Hûn
Ew Ew/Ewana
Cînavên kesî yên çemandî/tewandî
Min (Mi) Me
Te We
Wî/Wê Wan/Wana
Cînavê veger «xwe» wek «xa» tê xwendin.
Wek din jî W bi piranî ji komdengê XW dikeve:
Ez dixazim. Em dixazin
Tu dixazî. Hûn dixazin
Ew dixaze. Ewana dixazin
Li kurmanciya Rewanê de cînavê hevber «hev» (hevdu) e.
Em hev (hevdu) nas dikin.
Taybetmendiyên din yên cînavan
Carna di helbest û stranan de di pêşiya cînavka «ez»-ê tîpa «w» jî tê bikaranîn.
wez
BERHEVDANA RENGDÊRAN
Ji bo berhevdana forma komparatîv paşgira ”-tir” tê bikaranîn.
mezintir, baştir
Herwiha «diha mezin, zehf (gelek) baş»
Ji bo forma sûperlatîv paşgira ”-tirîn” tê bikaranîn
mezintirîn, baştirîn
Herwiha ”herî mezin, yê/a mezin” jî tên bikaranîn.
Herwiha rengdêra ”lapî mezin, pir mezin” jî tên bikaranîn.
HOKER
Hokerên giştî aha tên gotin:
çanî (çawanî), kengê, çiqas/çend
aha (ha), usa (bi wî awayî), haqas, ewqas, vî, han,
duhu (rojek berî îro), duhunapêr (du roj berî îro), betirpêr (sê roj berî îro)
îro, sivê (rojek pêştî îro) , dusive (du roj piştî îro),
sive, roj, êvar (şev),
îsal, par (sala berî îsal), pêrar (du sal berî niha), betirpêrar (sê sal berî îro)
vira (vê derê), wira (wê derê), hemû ciya
erê/belê, na/na xêr, belkî, diqewime
Li Ermenistanê cûreyên silavkirinê:
Siva xêr (spêde, beyanî baş)
Roj xêr (roj baş)
Êvar xêr (Şev baş)
DAÇEK
Pêşdaçekên devokê ev in:
“pê, bona (sava), ij (ji), li, di, nav, ber, ser, devokê de aha tên gotin
Bo nimûne:
pê kêrê
bona (sava) min
ij (ji) te
nav wan de (di nav wan de)
Ew çû ser avê
Ew çû ber pêz…
Paşdaçekên bingehîn bi awayê «da, ra, va» tên bikaranîn. Li Ermenistanê ew berê bi hev navdêra beriya xwe ve dihatin nivîsîn:
Mal-da (li malê, di malê de)
mera (ji me re, bo me)
jorva (jor ve, ber bi jor)
Komdaçeka komîtatîv ”pêra” ye. “Li gel, di gel” nayên bikaranîn.
GIRÊDEK
Girêdekên di vê devokê aha tên gotin:
lê,
çimkî, heger, hela,
loma, lema, xût, yanê,
heta, hema, gava, îdî, de,
ya ku, ê ku, êd ku, çi ku,
wextê, herkê, mesele,
Taybetmendiyên din
Ku, belê, bes, jî, wekî, jî…jî, ne…ne, him-him, yan(ê) …yan(ê), çawa…usa, çiqas…ewqas, hema…hema û hwd.
HEJMAR
Hejmarên sade
Hejmarên 1-9 aha tên gotin: Yek, dudu, sisê, çar, pênc, şeş, heft, heyşt, nehe, dehe
Hejmarên 10, 20, 30 – 90, 1000 aha tên gotin: Deh, bîst, sî, çil, pêncî, şêst, heftê, heyştê, nod, hezar
H–ya peyvên di navên 7, 17, 8, 18, 70, 80 û 1000 de wek H-ya “Hesen” e.
Hejmarên rêzî
Di çêkirina hejmarên rêzî de bêtir paşgira «-a» tê bikaranîn.
Bo nimûne «duda, sisya, çara, pênca, şeşa, hefta, heyşta, neha, deha û hwd.
Taybetmendiyên din yên hejmaran
Di navbera hejmaran de peyva “û” nayê bikaranîn an kêm caran tê bikaranîn:
21: bîstyek
140: sedçil
1150: hezarsedpêncî
ÇEMANDINA/TEWANDINA NAVDÊRAN
Paşgira nediyariyê «-ek» e . Bo nimûne:
”tiştek, sêvek”
Raveka pirhejmariyê «-ên», ”-êd”, «-ê» ye. Bo nimûne:
”sêvên min, kitêbêd teze (nû), sêvê min,
Raveka yekhejmariya nêr û mê bi vî awayî ye:
Raveka yekhejmar ya nediyar li gel navdêrên nêr “-ekê” ye:
«baltekê min» (bivirekî min)
Raveka yekhejmar ya nediyar li gel navdêrên mê “-eke” ye:
«kitêveke min» (kitêbeke min, pirtûkeke min)
ÇEMANDINA LÊKERAN
Pêşgira berdewamiyê ”di-”ye.
Bo nimûne:
ez divêm, ez divêjim (ez dibêm, ez dibêjim)
tu divînî (tu dibînî)
ew dixwaze
Pêşgira dema bêt (dema were, future) «ê», «wê» ye.
ez ê bêjim, (ew) wê bibêje
Paşgirên kesî yên lêkeran di demên neborî (dema niha û dema bêt) de
Ez divêjim Ez ê bêjim
Tu divêjî Tu ê bêjî
Ew divêje Ew ê bêje
Em divêjin Em ê bêjin
Hûn divêjin Hûn ê bêjin
Ew divêjin Ew ê bêjin
Dema bêt bi pêşgira ”bi-“ tê bikaranîn
Ez ê sêvekê bixwim.
Formên raweya subjunktîv
“ez ê bixwim, min ê bixwara, min xwaribûya…”
Neyînîkirina raweya fermanî bi “ne-” ye. Bo nimûne:
”neke, nêbêje!”
Dijwateya ”heye, hene”, ”tine ye, tine ne” e
Dijwateya ”ew kurd e, ew kurd in” hem bi “ne” + kopula û hem jî bi “nîne, nînin” dibe:
ew ne kurd e, ew ne kurd in»
ew kurd nîne, ew kurd nînin» e
Lêkerên ”birin, dan/dayîn, kirin” di dema niha de bi vî awayî diçemin:
”ez divim, didim, dikim”
Lêkera alîkariyê ”karîn” e:
Dema niha: ez dikarim, tu dikarî, ew dikare
Neyîniya wê: Nikarim, nikarî, nikare
Lêkera ”çûn” di dema niha de aha diçeme:
ez diçim, tu diçî, ew diçe
Neyîniya wê: naçim, naçî, naçe
Lêkera “hatin” di dema niha de aha diçeme:
ez têm, tu têyî, ew tê
Neyîniya wê: ez nayêm, tu nayêyî, ew nayê
DENGNASÎ
Hinek cudahiyên dengnasî yên devokê ji kurmanciya giştî hene.
B-ya paşvokalî (li dûv vokalan) dibe V. Bo nimûne:
ez divim (ez dibim), tu divê (tu dibêjî/dibê), ew navîne (ew nabîne)
Komdengê ”xwe-” wek «xa» tê gotin. Ji bo nimûne:
xa, xaş, Xadê, xara, xaxa û hwd.
Komdengê ”xwa-” wek «xa» tê gotin
xarin, vexarin,
Komndengê “xwî-” wek “xû-” tê gotin. Bo nimûne:
xûn, bixûne
Di peyvên ”çav, mar” de A wek E’ tê gotin:
çe’v, me’r
H li dawiya navê hejmarên 11-19 nîne: Bo nimûne:
yanzde, çarde…
Hin tiştên din derbarê kurmanciya Kafkasyayê de
Niha li Ermenistanê civaka me dabeşî du beşan bûne ji wan yek dibêje ku bi kurmanciya kurdî dipeyive, lê yê din jî dibêje ku bi êzdîkî dipeyive. Divê em destnîşan bikin ku tu cudahî di navbera zimanê wan de tuneye.
Afirandin û pêşketina alfabeya kurdî li Sovyeta Ermenistanê de dikare li ser sê qonaxan de dabeş bibe:
Alfabeya «Şems» ya Lazo (H. Xazaryan) – 1921
Alfabeya Latînî ya E. Şemo û Î. Marogûlov – 1929
Alfabeya Krîlî ya H. Cindî, E. Evdal, W. Nadirî – 1944
1930→ Riya Teze di destpêkê de bi tîpên latînî çap dibe, lê di 1937-an de tê qedexekirin, piştî mirina Stalîn (1955) cardin dest bi weşanê dike êdî bi tîpên krîlî.
1921-1937→ 70 pirtûkên giranbiha wek berhevok, çîrok, destan, roman, şano û hwd jî ji aliyê nivîskarên me ve têne nivîsandin û çapkirin.
Xebatên edebî yên pêşî werger bûye, ji edebiyata rûsî û ermenî nêzîkî 15 kitêb tên wergerandin ku ev kar bêtir ji aliyê Heciyê Cindî, Emînê Evdal, Casimê Celîl, Qaçaxê Mirad, Cerdoyê Gênco, Ruben Drampyan û Erebê Şemo ve tê kirin
Têngîz Siyabendî
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Kurmancî) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
ئەم بابەتە 1,945 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 57
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 03-02-2021
2. پەرتووکخانە Alîfba Bona Zimane Kurdî Kurmancî
6. پەرتووکخانە Kurdî 5 Kurmancî
8. پەرتووکخانە Ferhenga Kurmancî - Kirmanckî (Zazakî)
9. پەرتووکخانە Çêrokên Kurmancî
10. پەرتووکخانە Bêjeyên Berhevkirî, kurmancî-tirkî
12. پەرتووکخانە Hîkaeted Kurmancî
13. پەرتووکخانە Kitêba Zimanê Kurmancî. Bona Dersxana IV
15. پەرتووکخانە Ferhenga Kurdî (Kurmancî) – Farsî
16. پەرتووکخانە Ferhenga Kurdî (Kurmancî) – Erebî
17. پەرتووکخانە Kitêba zimanê kurmancî 1937
18. پەرتووکخانە Folklora Kurdî: Kurmancî
19. پەرتووکخانە Çîrokên Kurmancî
20. پەرتووکخانە Keşkûla kurmancî
21. پەرتووکخانە Kesandina lêkerên kurmancî
22. پەرتووکخانە KURDÎ 6 Kurmancî
24. پەرتووکخانە Çend Lêkolînên Zimanî ser Kurmancî
25. پەرتووکخانە Ferhenga Kurdiyan (Kurmancî) -Farisî
27. پەرتووکخانە Ceribînek Li Ser HEVOKSAZIYA KURMANCÎ
31. پەرتووکخانە Kolay Kürtçe (Kurmancî)
11. کورتەباس Dermanê kurmancî
12. کورتەباس Dermanê Kurmancî-2
زمانی بابەت: Kurmancî
ڕۆژی دەرچوون: 03-02-2021 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
وڵات - هەرێم: ئەرمەنستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 17-08-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 21-08-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 21-08-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,945 جار بینراوە
QR Code
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.1105 KB 17-08-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
ژیاننامە
ڕۆژین داودی
ژیاننامە
گەشتیار کاوە
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دیپلۆماسیەتی پەرلەمانی لەسەر پێگەی هەرێمی کوردستان لەدوای ساڵی 2005 خولی پێنجەمی پەرلەمانی کوردستان بەنمونە
وێنە و پێناس
بەشێک لە مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کانی سپیکە لە سەیدسادق ساڵی 1979
پەرتووکخانە
ڕەنگە لە هەرساتێکدا بانگت بکەینەوە
ژیاننامە
عەدنان بوزان
وێنە و پێناس
چەند پێشمەرگەیەکی شۆرشی ئەيلول لە ساڵى 1970
پەرتووکخانە
کاریگەریی پرسە ناوخۆییەکان لەسەر سیاسەتی دەرەوەی ئێران
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
هەور نیم و بۆت ئەبارێم
وێنە و پێناس
چوار مامۆستای شارۆچکەی شێخان؛ حەفتاکانی سەدەی بیست
کورتەباس
مەزڵوم کۆبانێ: هێزە کوردییەکان هەڵوەشانەوە و چەکدانان قبووڵ ناکەن
وێنە و پێناس
پۆلێک لە قوتابییانی ناوەندی ژینی کچان لە سلێمانی ساڵی 1983
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی پۆلی چوارەمی سەرەتایی لە قوتابخانەی وەلیدی دووەم، شنگال ساڵی 1984
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
کورتەباس
قەڵایەکی مێژوویی میرنشینی سۆران نۆژەن دەکرێتەوە
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
بەنداوی تشرین گۆڕەپانی سەرەکی شەڕی نێوان کوردەکان و تیرۆریستەکانی سەر بە تورکیا
کورتەباس
دیارییەک لە ئورشەلیمەوە
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
بەختیار گەورە
کورتەباس
مەسعود بارزانی و مەزڵوم کۆبانێ لە پیرمام قسەی چیان کرد؟
ژیاننامە
سرووشت عومەر 01
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان

ڕۆژەڤ
شەهیدان
پێشەوا قازی محەمەد
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
پێشەوا قازی محەمەد
ژیاننامە
ئەکرەم عەلی محێدین
22-01-2010
هاوڕێ باخەوان
ئەکرەم عەلی محێدین
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
22-01-1946
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
22-01-1946
ژیاننامە
حەمید سابیر
22-01-2024
سروشت بەکر
حەمید سابیر
ژیاننامە
یاوەر نامیق سالم
14-03-2024
عومەر عەلی کایی
یاوەر نامیق سالم
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
  • 30-01-2025
  • 31-01-2025
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕۆژین داودی
21-01-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی گردەنازێ لە سەیدسادق ساڵی 1992
20-01-2025
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لایە لایە بە دەنگی دایکێکی ڕوژهەڵاتی کوردستان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
حەبیبە بابان کێیە؟
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
20-01-2025
کشمیر کەریم
شوێنەکان
نەمروود
20-01-2025
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
20-01-2025
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
شاری سەقز ساڵی 1991
20-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەدنان بوزان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  535,652
وێنە
  114,468
پەرتووک PDF
  20,766
فایلی پەیوەندیدار
  110,756
ڤیدیۆ
  1,908
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,181
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,335
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,540
عربي - Arabic 
33,436
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,888
فارسی - Farsi 
11,813
English - English 
7,913
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,849
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,157
پەرتووکخانە 
26,226
کورتەباس 
19,719
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,138
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,474
شەهیدان 
11,945
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,505
بەڵگەنامەکان 
8,464
وێنە و پێناس 
7,748
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,571
ڤیدیۆ 
1,788
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,472
فەرمانگەکان  
1,118
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
783
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
507
ئیدیۆم 
340
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
208
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,752
MP4 
3,111
IMG 
211,329
∑   تێکڕا 
247,743
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
ژیاننامە
ڕۆژین داودی
ژیاننامە
گەشتیار کاوە
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دیپلۆماسیەتی پەرلەمانی لەسەر پێگەی هەرێمی کوردستان لەدوای ساڵی 2005 خولی پێنجەمی پەرلەمانی کوردستان بەنمونە
وێنە و پێناس
بەشێک لە مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کانی سپیکە لە سەیدسادق ساڵی 1979
پەرتووکخانە
ڕەنگە لە هەرساتێکدا بانگت بکەینەوە
ژیاننامە
عەدنان بوزان
وێنە و پێناس
چەند پێشمەرگەیەکی شۆرشی ئەيلول لە ساڵى 1970
پەرتووکخانە
کاریگەریی پرسە ناوخۆییەکان لەسەر سیاسەتی دەرەوەی ئێران
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
هەور نیم و بۆت ئەبارێم
وێنە و پێناس
چوار مامۆستای شارۆچکەی شێخان؛ حەفتاکانی سەدەی بیست
کورتەباس
مەزڵوم کۆبانێ: هێزە کوردییەکان هەڵوەشانەوە و چەکدانان قبووڵ ناکەن
وێنە و پێناس
پۆلێک لە قوتابییانی ناوەندی ژینی کچان لە سلێمانی ساڵی 1983
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی پۆلی چوارەمی سەرەتایی لە قوتابخانەی وەلیدی دووەم، شنگال ساڵی 1984
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
کورتەباس
قەڵایەکی مێژوویی میرنشینی سۆران نۆژەن دەکرێتەوە
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
بەنداوی تشرین گۆڕەپانی سەرەکی شەڕی نێوان کوردەکان و تیرۆریستەکانی سەر بە تورکیا
کورتەباس
دیارییەک لە ئورشەلیمەوە
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
بەختیار گەورە
کورتەباس
مەسعود بارزانی و مەزڵوم کۆبانێ لە پیرمام قسەی چیان کرد؟
ژیاننامە
سرووشت عومەر 01
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.17
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.782 چرکە!
Kurdipedia is using cookies. OK | More detailsکوردیپێدیا کوکیز بەکاردێنێت. | زانیاریی زۆرترOk, I agree! | لاریم نییە