پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان

  • جۆری گەڕان: ≈ لێکچوون
  • جۆری گەڕان: = یەکسان
  • جۆری گەڕان: ≕ دەستپێبکات بە...


  • هەموو پۆلەکان
  • ئامار و ڕاپرسی
  • ئیدیۆم
  • بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
  • بەرهەمە کوردستانییەکان
  • بەڵگەنامەکان
  • پارت و ڕێکخراوەکان
  • پۆلێننەکراو
  • پەرتووکخانە
  • پەند
  • خواردنی کوردی
  • دۆزی ژن
  • زانستە سروشتییەکان
  • ژیاننامە
  • ژینگەی کوردستان
  • شوێنەوار و کۆنینە
  • شوێنەکان
  • شەهیدان
  • فەرمانگەکان
  • گیانلەبەرانی کوردستان
  • گەشتوگوزار
  • مۆزەخانە
  • ناوی کوردی
  • نووسراوە ئایینییەکان
  • نەخشەکان
  • نەریت
  • هۆز - تیرە - بنەماڵە
  • هۆنراوە
  • وشە و دەستەواژە
  • وێنە و پێناس
  • ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار)
  • ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
  • ڤیدیۆ
  • کارە هونەرییەکان
  • کلتوور - گاڵتەوگەپ
  • کلتوور - مەتەڵ
  • کورتەباس
  • کۆمەڵکوژی
  • کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
  • یارییە کوردەوارییەکان



  • هەموو زمانەکان
  • کوردیی ناوەڕاست
  • Kurmancî
  • English
  • کرمانجی
  • هەورامی
  • لەکی
  • Zazakî
  • عربي
  • فارسی
  • Türkçe
  • עברית
  • Deutsch
  • Français
  • Ελληνική
  • Italiano
  • Español
  • Svenska
  • Nederlands
  • Azərbaycanca
  • Հայերեն
  • 中国的
  • 日本人
  • Norsk
  • Fins
  • Pусский

گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
...
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 15-02-2025
  • 16-02-2025
  • 17-02-2025
  • 18-02-2025
  • 19-02-2025
  • 20-02-2025
  • 21-02-2025
  • 22-02-2025
  • 23-02-2025
  • 24-02-2025
  • 25-02-2025
  • 26-02-2025
  • 27-02-2025
  • 28-02-2025
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان

  • 15-02-2025
  • 16-02-2025
  • 17-02-2025
  • 18-02-2025
  • 19-02-2025
  • 20-02-2025
  • 21-02-2025
  • 22-02-2025
  • 23-02-2025
  • 24-02-2025
  • 25-02-2025
  • 26-02-2025
  • 27-02-2025
  • 28-02-2025
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
جیاوازییەبنەڕەتییەکانی نێوان میتۆدی زانستی و میتۆدی ئاینی
19-02-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
ئامینە جەبار
19-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
سۆما عوسمان
19-02-2025
سروشت بەکر
پارت و ڕێکخراوەکان
یانەی وەرزشی شەقڵاوە
19-02-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
باتیفا-زاخۆ
19-02-2025
زریان عەلی
وێنە و پێناس
مەهاباد، قوتابخانەی سەرەتایی سەعدی لە کۆڵانی چرابەرق ساڵی 1988
19-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک یاریزانی شاری مەهاباد لە سەدەی بیستەمدا
19-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فەرحان شکور
18-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
لەنۆ ئامانج ئەنوەر
18-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
هاوڕێ کرێکار
18-02-2025
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  540,114
وێنە
  115,635
پەرتووک PDF
  20,909
فایلی پەیوەندیدار
  111,664
ڤیدیۆ
  1,945
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
296,068
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,709
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,631
عربي - Arabic 
34,445
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,631
فارسی - Farsi 
11,907
English - English 
7,959
Türkçe - Turkish 
3,705
Deutsch - German 
1,860
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,217
پەرتووکخانە 
26,335
کورتەباس 
20,049
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,193
پەند 
13,752
شوێنەکان 
13,237
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,940
هۆنراوە 
10,578
بەڵگەنامەکان 
8,505
وێنە و پێناس 
7,937
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,825
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,472
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
838
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
641
گیانلەبەرانی کوردستان 
586
ئیدیۆم 
410
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
51
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
32,922
MP4 
3,162
IMG 
213,287
∑   تێکڕا 
249,923
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
فرەنسۆ هەریری
ژیاننامە
ڕەشید سۆفی
ژیاننامە
ئامینە مەولودیان
ژیاننامە
خدر ڕەش ئەحمەدی
ژیاننامە
ئەڵڵاموڕاد ڕەشیتانی
پوشاک کوردی و معرفی و جزیات آن
بەهۆی کوردیپێدیاوە دەزانیت هەر ڕۆژێکی ڕۆژژمێرەکەمان چیی تیادا ڕوویداوە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: فارسی - Farsi
بەشکردن
Copy Link1
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish2
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)1
English - English0
عربي - Arabic0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

پوشاک کوردی و معرفی و جزیات آن

پوشاک کوردی و معرفی و جزیات آن
پوشاک مردان و زنان کرد شامل تن‌پوش، سرپوش و پای‌افزار است. ساخت و کاربرد هریک از این اجزاء، بسته به فصل، نوع کار و معیشت و مراسم و جشن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. هرچند پوشاک نواحی مختلف کردستان مانند اورامان، کرمانشاهکرمانشاه، مکریان، بابان، گروس، مایان، سنندجسنندج، ایلامایلام و… متفاوت است، اما از نظر پوشش کامل بدن، همه با هم یکسان هستند. پیش از ورود پارچه، کفش‌های خارجی و سایر محصولات داخلی به کردستان، بیشتر پارچه‌ها و نیز پای‌افزار مورد نیاز توسط بافندگان و دوزندگان محلی بافته و ساخته می‌شد. از نظر بافت پارچه، منطقه سقزسقز و از نظر ساخت پای‌افزار «گیوه» یا «کلاش» و «کالی» اورامانات و آبادی‌های پیرامون کوهستان شاهو مانند هجیج، نودشه و آبادی‌های نوسودنوسود شهرستان پاوهپاوه چون میریه، خانه‌دره، مژگان، مزوی و وزلی از عمده‌ترین نواحی بافت و صدور پارچه و پای‌افزار در استان به‌شمار می‌رفتند. جولایی و بافت پارچه و انواع منسوجات مانند بوزو، برمال، جاجم، بره، پوشمین، موج، جوراب، دستکش، زنگال و کلاء به عنوان حرفه یا کار جنبی بخشی از آبادی نشینان مناطق مختلف کردستان محسوب می‌شد. در چهار قسمت کردستان که شامل شرق کردستان، جنوب کرستان، شمال کردستان و غرب کردستان می‌باشد شاهد پوشش‌های گوناگونی از لباس کردی می‌باشیم به گونه‌ای که با کمی تغییر نسبت به یکدیگر شکل و ریخت زیبای خود را دارا می‌باشد که شکل و ریخت و قیافه آن برگرفته از نیاکانشان و با توجه به شرایط اب و هوایی و اقلیمی سازگار و درست شده‌است که آن را در جایگاه مهمی قرار داده‌است.

لباس مردان کرد
لباس مردان کرد که به‌طور کلی «چوخه رانک» و «کوا پانتول» نامیده می‌شود عبارت است از:
چوخه: نیم‌تنه‌ای پنبه‌ای یا پشمی است که در ناحیه سقز، بانهبانه، هورامان و مریوانمریوان به آن «کەوا» می‌گویند و در سنندج و کرمانشاه و نیز در میان کردها آن را «چوخه» می‌نامند.
پانتول: شلواری گشاد با دم‌پای تنگ است که «رانک» نیز نامیده می‌شود. کردهای جنوب استان آذربایجان غربی، آن را «پاتول» تلفظ می‌کنند.
ملکی: نیم‌تنه‌ای بدون یقه است که از پایین نیم‌تنه تا بالا به وسیله دکمه بسته می‌شود.
لفکه سورانی: پیراهنی با آستین فراخ و بلند و زبانه‌ای مثلث شکل در انتهای آستین است که آن در حال عادی دور مچ یا بازو می‌پیچند.
شال یا بی بین: پارچه‌ای آجری رنگ نواری و گران‌قیمت که از آن کوا و پانتول می‌سازند.
دستار: یا کلاغه که به آن دشلمه، مندلی، رشتی، و سروین (سربند) نیز می‌گویند و مردان به جای کلاه از آن استفاده می‌کنند.
فرنجی یا قوته‌بال: یا فره‌جی که ویژه مردان ناحیه هورامانات و برخی کردهای جنوبی (کرمانشاه و ایلام) است و از نمد ساخته و آماده می‌شود.
کله بال: نوعی از نمد پوششی است که چوپانان در مناطق چرای گله در صحرا استفاده می‌کنند.
پیچ و کولاو: کلاه محلی کردها را که معمولاً زنان کرد آن را با دقت و ظرافت خاصی و با نقش و نگارهایی بر جایی مانده از فرهنگ اصیل کردی می‌بافند معمولاً به رنگ‌هایی سیاه وسفید و به دو صورت کلاه بلند و تخت بافته می‌شود و در دست مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد البته بنا به گفته پیشینیان و به اعتقاد آن‌ها مرد نباید سرش لخت باشد.
پیچ: دستمالی است سیاه و سفید که با گذاشتن کلاه روی سر به دور کلاه پیچانده می‌شود و در قسمت پشت سر در درون دستمال قرار داده می‌شود تا شل نشود البته عشیره بارزانی پیچ و کولاو شالشان به رنگ قرمز می‌باشد. البته اعراب نیز از این شال چه سیاه و سفید و چه قرمز رنگ برای پوشش خود استفاده می‌کنند.
کلاش: پاپوشی است به رنگ سفید که توسط هورامانیها ساخته می‌شود که از بدبو شدن پا جلوگیری می‌کند و پا را خنک نگه می‌دارد از خصوصیات ان فصلی بودن ان است و نمی‌توان از ان در فصل زمستان یا فصول باران زا استفاده کرد.

لباس مردانه از قسمت‌های زیر تشکیل می‌شود
1. کەوا پانتول: که به جای کت و شلوار معمولی می‌پوشند ولی شکل و دوخت آن‌ها غیر از مد کت و شلواری است که معمول می‌باشد؛ کەوا یا کت لباس کردی تقریباً به صورت یک ژاکت نظامی می‌دوزند با این تفاوت که کەوا جیب‌های کناره‌ای ندارد و ضمناً چاک آن کاملاً از طرفین راست و چپ باز می‌شود بعلاوه غیراز چاک کناره‌ای آستینهایش چاک دار است. دوخت شلوار کردی یا پاتول بدین ترتیب است که دهانه‌ای تنگ و بدنه‌ای گشاد دارد و به جای کمر انتهای آن را که گشادیش بیش از دوبرابر یک شلوار معمولی است با بندی که (دخین) نامیده می‌شود و از توی قسمت تا شده آن لیفه گذشته می‌بندند و از کمر به پایین که وا را داخل پاتول کرده و بند پاتول را روی ان می‌بندند.

2. پشت تند: از پارچه گلدار به طول شش متر درست می‌شوند بدین ترتیب که پارچه را از سمت عرضش تا کرده می‌دوزند و بعد آن را به صورت مختلف ساده و گره چین به کمر می‌بندند آن‌های که صاحب اسلحهٔ کمریند آن را روی پشت تند می‌بندند و خنجر را بین پشت تند و که وا فرومی‌کنند

3. پچ: پارچه‌ای است سه متری و اغلب گلدار که تارهای از آن جدامی‌کنند و به شکل جالبی طوری‌که تارهای ان در طرفین صورت آویزان گردد به دور سر می‌پیچند. پچ را که در نواحی سقز مرز می‌گویند روی کلاه مخصوص به نام عارقچین می‌بندند عارقچین را از نخ و مخصوصاً از نخ‌های قرقره‌ای با میل قلاب می‌بافند و این کار مخصوص زنان و دختران کرد است اغلب برای زیبایی بیشتر آن را از نخ‌های سیاه وسفید و به مقدار کم نخهای رنگین پرنقش می‌بافند.
البته شایان ذکر است که پیچ فقط مخصوص کردها نبوده در اکثر مناطق خاورمایانه مردها پیچ می‌بندند، برای نمونه در هندوستان، پاکستان، افغانستان، مناطق عربنشین و… ولی پیج هر قومی جداست و مخصوص آن قوم.

4. کراس: کراس همان پیراهن است با این تفاوت که اولاً یقه ندارد و بعلاوه به انتهای آستین‌ها نیز دنباله‌ای به نام سورانی می‌دوزند که آن را درحالت عادی روی آستین که وا می‌بندند و در مواقع اضطراری و مخصوصاً در مواقع جنگ دو سر سورانی بهم گره زده و به گردن می آویزانند و نیز همین سورانی‌ها باعث تسهیل بالا زدن آستین‌ها در مواقع شستن دست و صورت می‌باشند.

لباس زنان کرد
برای معرفی اجزای لباس کردی زنانه باید به تاریخچه این لباس پرداخت. لباس کردی زنانه قدمتی کهن و طولانی دارد. اولین طرح از لباس کردی زنانه مربوط به 600 سال قبل می‌باشد. که توسط سیاحان اروپایی کشیده شده. براساس روایت سیاحان اروپایی لباس کردی جزو زیباترین و رنگ امیزترین پوشش‌های منطقه خاورمیانه می‌باشد.
براساس یکی از کلاه‌های روی نقش‌های برجسته هخامنشی که همانند کلاه مردان کرد است. قدمت لباس کردی را به ان دوره می‌دانند. همچنین براب تاریخچه طولانی لباس کردی زنانه به حجاری‌های ورودی کاخ اپادانا نیز می‌توان اشاره نمود.

لباس زنان کرد عبارت است از:
شلوار: شلواری همانند شلوار مردان است. این شلوار را زنان کرد، به ویژه زنان روستایی، هنگام کار می‌پوشند. در سایر مواقع، زنان شلوار گشاد از جنس حریر به پا می‌کنند. در منطقه مکریان آن را ده‌رپی یا ئاوال کراس می‌گویند.
کُلُنجِه: نیم‌تنه‌ای است که روی پیراهن بلند می‌پوشند و در اورامان و کردهای جنوبی آن را (سوخمه) می‌نامند و از پارچه‌زری یا مخمل دوخته می‌شود.
شال: از پارچه‌ای زیبا بر روی لباس در ناحیه کمر بسته می‌شود.
کلاه: که از جنس مقوا و به شکل استوانه‌ای کوتاه است که آن را با پولک‌هایی رنگین به صورت بسیار زیبایی تزیین می‌کنند.
کُلکه: روسری یا دستاری است که به جای کلاه مورد استفاده زنان قرار می‌گیرد کلکه دارای رشته بلندی از ابریشم سیاه و سفید با ملیله‌دوزی است.

لباس زیبای زنان کرد نیز شامل:
که‌وا: که عین کت مردانه کردی است، با این تفاوت که اولاً پارچه آن را رنگین انتخاب می‌کنند و ثانیاً خیلی کوتاه‌تر می‌دوزند؛ بطوری‌که حداکثر تا کمر آن‌ها پایین می‌آید و ان را کولیجه می‌نامند و نیز جیب‌های کت مردانه در ان دیده نمی‌شود.
گولوه‌نی: که توسط کردهای جنوبی و سورانی استفاده می‌شود. نوعی روسری با نقش‌های مخصوص است که در مراسم شادی و عزا استفاده می‌شود.
کراس: یا پیراهن زنانه کرد، دارای دوختی ساده با بدنی بلند و دامنی گشاده و دراز است. بطوری‌که دامن پیراهن روی پای آن‌ها قرار می‌گیرد و معمولاً آن را از پارچه‌های بسیار زیبا، نفیس و گران‌قیمت تهیه می‌کنند.
پشت تیند: که عین همان پشتند مردانه است ولی زن‌ها اغلب از نوع رنگارنگ آن استفاده می‌کنند. زن‌ها وقتی پشتند را می‌بندند کمی از پیراهن خود را بالا می‌کشند بطوری‌که انتهای دامن از مچ پای آن‌ها پایین‌تر نمی‌رود.
ده‌سمال یا روسری: دستمال زنان کرد پارچه‌ای است بسیار نازک و سه گوش که تارهایی در اطراف آن ایجاد می‌کنند و بدین وسیله بر زیبایی آن می‌افزایند، اغلب پولکهایی نیز با آن تارها می‌دوزند تا زیبایی آن را چند برابر کنند. هر چند در مراسم عروسی و فلکلور اکثراً روسری نمی‌بندند.
ده‌رپه: به جای شلوار پوشیده می‌شود و با دهانه‌ای تنگ روی مچ پای آن‌ها قرار می‌گیرد ولی پوشش ساقهای آن بسیار گشاد می‌باشد.
کلاو: یا کلاه زنان کرد بسیار قشنگ و زیباست، این کلاه را از مقوا و به شکل استوانه کوتاهی درست می‌کنند و روی آن را با پارچه مخملی رنگین «معمولاً گلی یا سبزسیر» می‌پوشانند و بعد روی آن را با پولک‌های رنگین یا طلایی و گلابیون‌های زرین، مزین می‌سازند. این کلاه را به وسیلهٔ یک رشته طلا که لیره یا نیم پهلوی‌هایی به آن می آویزندو از زیر چانه عبور می‌دهند، روی سر نگاه می‌دارند و دستمال را روی آن می‌بندند، رشته‌ای که کلاه را به آن صورت نگاه می‌دارد «قطاره» نام دارد و اغلب آن‌هایی که قدرت مالی بیشتری دارند از آن استفاده می‌کنند و در دو طرف، در محل اتصال ان با کلاه یک گل طلائی آویزان می‌نمایند. خانم‌های متشخص کُرد اغلب به جای کلاو از «گێلگێله» استفاده می‌کنند.
گلگله رشته طویلی از ابریشم سیاه و سفید است که آویزه‌های ابریشمی دارد و از روی روسری به شکل جالبی بسته می‌شود.
لازم به توضیح است که پسران جوان امروزی به‌ندرت پیچ می‌بندند. دختران نیز به‌ندرت کلاوه یا گلگله بر سر می‌کنند.

کرد خراسان
لباس زنان
البته زنان و دختران کرمانج خراسان غالباً شامل 5 قسمت «یاشار» یا چارقد، «کراس» (بلوز)، «شیلوار» (دامن)، «جلیقه» و «شلیته» است.
یاشار: یا چارقد که در اصطلاح امروزی روسری گفته می‌شود، شال حریر مخصوصی است که به‌عنوان پوشش سر استفاده می‌شود و به‌گونه‌ای است که سر و حتی چهره زن، به‌جز چشمان وی را نیز می‌پوشاند. سربند نیز دستمال یزدی است که غالباً ترکیبی از رنگ‌های قرمز و مشکی بوده و برای محکم کردن یاشار بر روی آن بسته می‌شود.
کراس: لباس بالاتنه بوده و به پیراهن بلند ساده‌ای گفته می‌شود که یقه خاصی ندارد و پایین آن نیز چین‌دار است.
شیلوار: یکی از بخش‌های اصلی لباس زنان کرد خراسان «شیلوار» است. شیلوار یا پارچه، دامن پر چینی است که در پوشش دخترها نارنجی یا زردرنگ بوده و در خانم‌ها نیز به رنگ قرمز و از پارچه مخملی تهیه می‌شد و حاصل دوخت آن لباسی با چین بسیار زیاد و خوش‌حالت می‌شد. شیلوار با استفاده از نخ‌های رنگی و سکه‌های قدیمی (دراو)، دراودوزی و قیطان‌دوزی می‌شد و در پایین آن نیز با نوارهایی رنگارنگ که «ماخل» نامیده می‌شدند، دوردوزی‌های زیبایی ایجاد می‌شد. شیلوار معمولاً تا زیر زانو است، ولی در بعضی از ایل‌ها بلند و تا ساق پا می‌رسد. شیلوار به نسبت سن و سال نیز دارای تفاوت است و شیلوار دختران با زنان بزرگ‌سال فرق می‌کند.
شلیته: دامنی بلندی تا محدوده زانو و از جنس مخمل بوده که با رنگ‌های متنوع حاشیه‌دوزی می‌شود.
جلیقه: معمولاً از جنس مخمل بوده و سکه‌های قدیمی که در قدیم به‌عنوان پس‌انداز خانم‌ها به آن دوخته می‌شد و به‌مرور زمان به جزئی از لباس تبدیل شده‌است، زیبایی خاصی به آن می‌بخشد و غالباً نیز کراس و جلیقه با شلیته همرنگ انتخاب می‌شدند.
گار و کله: البته علاوه بر این پوشش‌ها باید «گار» یعنی گوشواره‌ای بلندی که به دو طرف عرقچین متصل و روی آن یاشار و سربند بسته می‌شد، «کله»، پوششی از جنس پارچه مخمل که بر روی کراس پوشیده می‌شد، جوراب را نیز اضافه کرد که به بنا به شرایط و فصول مختلف سال پوشیده می‌شدند و با یکدیگر پوششی مرکب از رنگ‌ها و پیام‌ها را ایجاد می‌کردند.
علاوه بر اقلام ذکر شده که به‌صورت پوشش استفاده می‌شود بانوان کرد شمال خراسان از تزئینات زیادی بر روی لباس‌ها و سروگردن و دست‌های خود استفاده می‌کنند از جمله خرمهره‌ها بر روی سربند یا لبه‌های جیب، آویزهای نقره و طلا بر بناگوش، پیشانی‌بندهای مختلف، دستبندهای متنوع از انواع عقیق و کهربا و نقره سینه‌ریزهای گوناگون و قاب‌های دعا و سکه‌های فراوان بر روی جلیقههای الوان استفاده می‌کنند.

لباس مردان
پوشاک مردانه کرمانج‌های خراسان شمالی نیز شامل «عرق چین»، «که لاو» و «لچگ» بود که همانند پوشاک بانوان دارای رنگ‌های شاد و برگرفته از طبیعت بودند.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (فارسی) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
این مقاله بە زبان (فارسی) نوشته شده است، برای باز کردن آیتم به زبان اصلی! بر روی آیکون کلیک کنید.
ئەم بابەتە 4,708 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | فارسی | ویکی پدیا
فایلی پەیوەندیدار: 13
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
زمانی بابەت: فارسی
پۆلێنی ناوەڕۆک: کلتوور / فۆلکلۆر
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: فارسی
فۆڵدەرەکان: مێژووی کۆن
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( شادی ئاکۆیی )ەوە لە: 10-03-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا سەردار )ەوە لە: 10-03-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( شادی ئاکۆیی )ەوە لە: 16-12-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 4,708 جار بینراوە
QR Code
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.180 KB 10-03-2024 شادی ئاکۆییش.ئـ.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک یاریزانی شاری مەهاباد لە سەدەی بیستەمدا
کورتەباس
سەیفەدین خان ئاردەڵان و پارتی هێڤی یا کورد
وێنە و پێناس
خوێندکارانی قوتابخانەی شاریکەندی، خوالێخۆشبوو سەعید پاک نەهاد لە مەهاباد ساڵی 1983
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
ئەڵڵاموڕاد ڕەشیتانی
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
فەرھەنگی زارەکی موکریان - بەرگی یەکەم (پیتی ئ)
ژیاننامە
عەزیزە؟
پەرتووکخانە
بەڵگەنامەکانی شەشەم کۆنگرەی یەکێتی نەتەوەیی دیموکراتی کوردستان YNDK
ژیاننامە
هاوڕێ کرێکار
پەرتووکخانە
جیاوازییەبنەڕەتییەکانی نێوان میتۆدی زانستی و میتۆدی ئاینی
ژیاننامە
لەنۆ ئامانج ئەنوەر
ژیاننامە
سۆما عوسمان
پەرتووکخانە
یەکێتی ئافرەتانی کوردستان؛ پاشخان، مێژووی دامەزراندن، بیبلۆگرافیای کۆنگرەکانی
ژیاننامە
فەرحان شکور
ژیاننامە
شاخەوان خالید
کورتەباس
کنە و پشکنین بۆ قەڵا مێژووییەکەی نەنە دەستی پێکرد
وێنە و پێناس
شەهید هاشم شەمامکی ساڵی 1988
کورتەباس
درامای (باڵەخانه) ‌له ‌مانگی ڕەمەزان دەبێتە میوانی ماڵەکان
کورتەباس
هۆزی داهۆڵان
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی گوڵ گوڵیی مەلەکشاهی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
زیندانی ورمێ؛ جەعفەر ئاغای کەریمی و محەمەد سەعید زاده، مام حسێن فەتاحی قازی و سەید محەمەد ئیسحاقی
ژیاننامە
ئامینە جەبار
کورتەباس
گەڤارە وە کۆڵ (لانکە بە کۆڵ)، هێمای زاوزێ و دایکی ژینگەیە
ژیاننامە
لاوی هەرێز
وێنە و پێناس
مەهاباد، قوتابخانەی سەرەتایی سەعدی لە کۆڵانی چرابەرق ساڵی 1988
پەرتووکخانە
خەبات و بەرخۆدان بۆ سەربەخۆیی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
گردی وەرکەبود

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
فرەنسۆ هەریری
26-11-2008
هاوڕێ باخەوان
فرەنسۆ هەریری
ژیاننامە
ڕەشید سۆفی
31-05-2018
سەریاس ئەحمەد
ڕەشید سۆفی
ژیاننامە
ئامینە مەولودیان
01-04-2022
زریان عەلی
ئامینە مەولودیان
ژیاننامە
خدر ڕەش ئەحمەدی
17-02-2025
کشمیر کەریم
خدر ڕەش ئەحمەدی
ژیاننامە
ئەڵڵاموڕاد ڕەشیتانی
18-02-2025
سەریاس ئەحمەد
ئەڵڵاموڕاد ڕەشیتانی
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 15-02-2025
  • 16-02-2025
  • 17-02-2025
  • 18-02-2025
  • 19-02-2025
  • 20-02-2025
  • 21-02-2025
  • 22-02-2025
  • 23-02-2025
  • 24-02-2025
  • 25-02-2025
  • 26-02-2025
  • 27-02-2025
  • 28-02-2025
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
جیاوازییەبنەڕەتییەکانی نێوان میتۆدی زانستی و میتۆدی ئاینی
19-02-2025
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
ئامینە جەبار
19-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
سۆما عوسمان
19-02-2025
سروشت بەکر
پارت و ڕێکخراوەکان
یانەی وەرزشی شەقڵاوە
19-02-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
باتیفا-زاخۆ
19-02-2025
زریان عەلی
وێنە و پێناس
مەهاباد، قوتابخانەی سەرەتایی سەعدی لە کۆڵانی چرابەرق ساڵی 1988
19-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک یاریزانی شاری مەهاباد لە سەدەی بیستەمدا
19-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فەرحان شکور
18-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
لەنۆ ئامانج ئەنوەر
18-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
هاوڕێ کرێکار
18-02-2025
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  540,114
وێنە
  115,635
پەرتووک PDF
  20,909
فایلی پەیوەندیدار
  111,664
ڤیدیۆ
  1,945
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
296,068
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,709
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,631
عربي - Arabic 
34,445
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,631
فارسی - Farsi 
11,907
English - English 
7,959
Türkçe - Turkish 
3,705
Deutsch - German 
1,860
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,217
پەرتووکخانە 
26,335
کورتەباس 
20,049
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,193
پەند 
13,752
شوێنەکان 
13,237
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,940
هۆنراوە 
10,578
بەڵگەنامەکان 
8,505
وێنە و پێناس 
7,937
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,825
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,472
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
838
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
641
گیانلەبەرانی کوردستان 
586
ئیدیۆم 
410
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
51
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
552
PDF 
32,922
MP4 
3,162
IMG 
213,287
∑   تێکڕا 
249,923
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک یاریزانی شاری مەهاباد لە سەدەی بیستەمدا
کورتەباس
سەیفەدین خان ئاردەڵان و پارتی هێڤی یا کورد
وێنە و پێناس
خوێندکارانی قوتابخانەی شاریکەندی، خوالێخۆشبوو سەعید پاک نەهاد لە مەهاباد ساڵی 1983
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
ژیاننامە
ئەڵڵاموڕاد ڕەشیتانی
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
فەرھەنگی زارەکی موکریان - بەرگی یەکەم (پیتی ئ)
ژیاننامە
عەزیزە؟
پەرتووکخانە
بەڵگەنامەکانی شەشەم کۆنگرەی یەکێتی نەتەوەیی دیموکراتی کوردستان YNDK
ژیاننامە
هاوڕێ کرێکار
پەرتووکخانە
جیاوازییەبنەڕەتییەکانی نێوان میتۆدی زانستی و میتۆدی ئاینی
ژیاننامە
لەنۆ ئامانج ئەنوەر
ژیاننامە
سۆما عوسمان
پەرتووکخانە
یەکێتی ئافرەتانی کوردستان؛ پاشخان، مێژووی دامەزراندن، بیبلۆگرافیای کۆنگرەکانی
ژیاننامە
فەرحان شکور
ژیاننامە
شاخەوان خالید
کورتەباس
کنە و پشکنین بۆ قەڵا مێژووییەکەی نەنە دەستی پێکرد
وێنە و پێناس
شەهید هاشم شەمامکی ساڵی 1988
کورتەباس
درامای (باڵەخانه) ‌له ‌مانگی ڕەمەزان دەبێتە میوانی ماڵەکان
کورتەباس
هۆزی داهۆڵان
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی گوڵ گوڵیی مەلەکشاهی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
ئەتڵەسنامە (وەشانی 2)
ژیاننامە
ئاوارە حاجی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
زیندانی ورمێ؛ جەعفەر ئاغای کەریمی و محەمەد سەعید زاده، مام حسێن فەتاحی قازی و سەید محەمەد ئیسحاقی
ژیاننامە
ئامینە جەبار
کورتەباس
گەڤارە وە کۆڵ (لانکە بە کۆڵ)، هێمای زاوزێ و دایکی ژینگەیە
ژیاننامە
لاوی هەرێز
وێنە و پێناس
مەهاباد، قوتابخانەی سەرەتایی سەعدی لە کۆڵانی چرابەرق ساڵی 1988
پەرتووکخانە
خەبات و بەرخۆدان بۆ سەربەخۆیی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
گردی وەرکەبود

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.25
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.312 چرکە!
Kurdipedia is using cookies. OK | More detailsکوردیپێدیا کوکیز بەکاردێنێت. | زانیاریی زۆرترOk, I agree! | لاریم نییە