پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان

  • جۆری گەڕان: ≈ لێکچوون
  • جۆری گەڕان: = یەکسان
  • جۆری گەڕان: ≕ دەستپێبکات بە...


  • هەموو پۆلەکان
  • ئامار و ڕاپرسی
  • ئیدیۆم
  • بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
  • بەرهەمە کوردستانییەکان
  • بەڵگەنامەکان
  • پارت و ڕێکخراوەکان
  • پۆلێننەکراو
  • پەرتووکخانە
  • پەند
  • خواردنی کوردی
  • دۆزی ژن
  • زانستە سروشتییەکان
  • ژیاننامە
  • ژینگەی کوردستان
  • شوێنەوار و کۆنینە
  • شوێنەکان
  • شەهیدان
  • فەرمانگەکان
  • گیانلەبەرانی کوردستان
  • گەشتوگوزار
  • مۆزەخانە
  • ناوی کوردی
  • نووسراوە ئایینییەکان
  • نەخشەکان
  • نەریت
  • هۆز - تیرە - بنەماڵە
  • هۆنراوە
  • وشە و دەستەواژە
  • وێنە و پێناس
  • ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار)
  • ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
  • ڤیدیۆ
  • کارە هونەرییەکان
  • کلتوور - گاڵتەوگەپ
  • کلتوور - مەتەڵ
  • کورتەباس
  • کۆمەڵکوژی
  • کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان
  • یارییە کوردەوارییەکان



  • هەموو زمانەکان
  • کوردیی ناوەڕاست
  • Kurmancî
  • English
  • کرمانجی
  • هەورامی
  • لەکی
  • Zazakî
  • عربي
  • فارسی
  • Türkçe
  • עברית
  • Deutsch
  • Français
  • Ελληνική
  • Italiano
  • Español
  • Svenska
  • Nederlands
  • Azərbaycanca
  • Հայերեն
  • 中国的
  • 日本人
  • Norsk
  • Fins
  • Pусский

گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
...
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 17-01-2025
  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
  • 30-01-2025
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان

  • 17-01-2025
  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
  • 30-01-2025
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی گردەنازێ لە سەیدسادق ساڵی 1992
20-01-2025
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لایە لایە بە دەنگی دایکێکی ڕوژهەڵاتی کوردستان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
حەبیبە بابان کێیە؟
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
20-01-2025
کشمیر کەریم
شوێنەکان
نەمروود
20-01-2025
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
20-01-2025
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
شاری سەقز ساڵی 1991
20-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەدنان بوزان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سرووشت عومەر 01
19-01-2025
سروشت بەکر
ئامار
بابەت
  535,469
وێنە
  114,408
پەرتووک PDF
  20,762
فایلی پەیوەندیدار
  110,701
ڤیدیۆ
  1,901
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,092
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,305
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,531
عربي - Arabic 
33,434
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,851
فارسی - Farsi 
11,801
English - English 
7,907
Türkçe - Turkish 
3,700
Deutsch - German 
1,848
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,151
پەرتووکخانە 
26,225
کورتەباس 
19,711
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,157
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,422
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,505
بەڵگەنامەکان 
8,463
وێنە و پێناس 
7,729
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,571
ڤیدیۆ 
1,784
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,473
فەرمانگەکان  
1,118
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
783
کارە هونەرییەکان 
775
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
497
ئیدیۆم 
340
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
208
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,730
MP4 
3,095
IMG 
211,134
∑   تێکڕا 
247,510
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
دایکی ئاریان
شوێنەکان
عەفرین
ژیاننامە
ئەحمەد سەلام
ژیاننامە
موڕاد بەکداش
ژیاننامە
سویبە حەیدەری
جولة َحول أَسماء الأیزیدیة
زانیارییەکان لە هەردوو باری بابەتی و زمانەوانیدا پوخت و پۆلێن دەکەین و بەشێوازێکی سەردەمییانە دەیانخەینە بەردەست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

جولة َحول أَسماء الأیزیدیة: غازي نزام

جولة َحول أَسماء الأیزیدیة: غازي نزام
جولة َحول أَسماء الأیزیدیة
غازي نزام

لاشَك أن البَحث عَن الديانات القَديمة ودِراستها هي من أَصعًب ما يُعانيه الباحث في العلوم الأنسانية الأَنثروبولوجيةوالأيدولوجيات الأجتماعية والطقوس والمُعتقدات لأَسباب عَديدة منها قَلة المَعلومات الدَقيقة والشَواهد الأَثرية ( الأَركولوجية)وأرتباطها أرتباطاً وثيقاً بالسحر ثُمَ الأَسطورة ، و عامل الزَمن التراتبي الذي أَخذ آلاف السنين من الوَقت حتى وَصَلت الى يومنا هذا وَدَخلت مرحلة البحث العلمي في المَعاهد والجامعات العالمية . وضمن هذه الديانات الديانة الأيزيديةوالذي كَثُر البحث عَنها ودراسته في مختلف المراحل التاريخية التي مَرت بها حتى يومنا هذا ، وأختلفت الدراسات حَولها بين مُشَكك وَمؤَيد لماهية هذهِ الديانة ، حيث أن عَدد غير قليل من المؤَرخين أَتفقوا تماماً على قِدَم وعراقة هذهِ الديانة وَبِأدلة وأثباتات تاريخية وتشابه طقوسها مع طقوس الديانات القديمة كالسومرية والبابلية والآشورية والهندو أوربية وَغيرها من ديانات وادي الرافدين ( ميزوبوتاميا ) ، وهناك عَدد أَقل بكثير من هؤلاء المؤَرخين يشككون بماهية هذه الديانة ناعتاً أياهابصفاة غير لائقة وتُهم لاتَمُْت بواقعهم وفَلسسَفتهم بأية صِلة ، كمَن يَصفهم بفرقة أسلامية أَو بقايا لديانة زَردَشتية أَو مانوية أَو حَتى مسيحية ، الى هؤلاء وَغيرهم من المُشَككين أَعيد نَشر مَقال لِلمَرحوم الصَديق الكاتب أَحمد مَلا خَليل مشَختيالمَنشور في مَجلة لالش العَدد (7 ) لسنة 1996 بعنوان (جَولة حَول أَسماء الأيزيدية ) بشكل مُختَصر لكون المَقال طَويل مع الأحتفاظ الدَقيق بمحتواه لأهميتهِ وأعتبارهِ دَليلاً قاطعاً ودون أَدنى شَك على عَراقة وقِدَم هذهِ الديانة كَما أَسلفنا :
يَقول البابليون لايَأخذ الشيء وجوداً حَقيقياً لَهُ إِلا أذا أتخَذ أسماً . فَبوسع الشيء أَن يَتَخذ لَهُ وجوداً مادياً ، لكنهُ لَن يَصبح موضوع مَعرفة إلا أَن يَحمل أسماً :
وتَقول رِواية هندية ، عِندما كانت الألهة متعاونة على أقامة أَول ضَحية كانوا يَنطقون أثنائها بأَسماء الأشياء والمخلوقات فَتَخرج عندئذٍ الى الوجود . وَتؤَكد مَلحَمة الخليقة البابلية،أنهفي البداية لم يَكن يوجَد سوى الهيولي ( مادة التَكوين قَبل الخَلق ) ولم يَكن هناك شيء لَهُ أسم وشارَك المصرين البابليين في نَظرَيتهم . أذ أعتقدوا أن اسم أَي شيء يشاركهُ في طَبيعَتهِ الأساسية ، وَكما ورد في كتاب المَوتى ( لَم أَمت ولَم يَمت أسمي ) فللأسماء شكل من أَشكال الرَمز يحتوي بداخلهِ المرء شكلاً وَمضموناً وهو الذي يَجعل الشيء موضوع مَعرفة .
كانت أسامي الألهه لا تُلفظ من شدة الخَوف منهم وقداسة لهم لذا فأننا لانعرف الأَسماء الحقيقية للآلهه ،بَل يأَتي ذكرهم مشفوعاً دائماً بنعوت وصفات كما هي حال أسماء السومَريين والبابليين مما يَدل عَلى ضَرورة بقاء أَسمائهم خَفية . كان المصريون القُدَماء والصابئة حَتى الآن يَخفون أسمهم الحَقيقي أَو أسم أَولادهم. وكانوا يُسَمون الطفل باسم وينادونَهُ باسم آخر طول حَياتهِ .يَعتقدون أنهُ سَوف يَتَعَرض الى الأَذى أَو حَتى الموت أذا عَرفَ عَدوهُ أسمَهُ الحقيقي . وكان هذا المفهوم منتشراً في الهند مع أعتقادات وتفاسير أخرى ،أن للأَسماء أهَمية تاريخية في مَعرفة طبيعة أَفكارهم ومعتقدهم ومناحي أَفكارهم أن الأيزيدية يَتَمَيزون عَن كثير من الشعوب بأسمائهم التي قَلَما نَجد أَسماء كأَسمائهم في غرابَتها في المعنى والمَبنى لذا رأيت أَن أَدلو بِدَلوي في هذا المضمار عَسي أَن يَستَفيد منهُا مَن يَهمَهُ هذه الأمور ..
فبأستثناء الأَسماء التي يَحملها الأيزيدية . فأن للأيزيديةأسماء يَتَمَيزون بها عَن بَقية الملل والِنحَل في أَماكن سكناهم وَمجاوريهم . نَرى أن الأيزيدية يَحملون أَسماء غَير جَميلة وَمكروهة وَأُخرى جَميلة وَلَطيفة وَفيها أَسماء بابلية الأَصل والأشتقاق وَفيها آرامية وَحتى ( أوستية ) وأخرى كردية الأصل والمنبع فَلا غَرابة منها ،فَمن الأسماء الغَريبة نرى (( كورتان ، زبلو ؛ بسي ، ريخو ، جلو ، قورى ، مَرشو ، كيندَل ، زيعو ، هَفند ، خرمش ، كوتى ، بيبو ، لاسو ، رَفو ، قَربال ، كانو ، سينو ، سيتو ، كَلو ، خَتو ،قَرو ، جوقي ، كاجين ، كوتلا ، كَنى ، مجو ، كَندو ، كورو ، تَعلو ، كريت ، كَجَل ، كوجى،قوبو ، قرمو ، دينو ، قيجي، سفو ، كينجو ، كالو ، كجو ، خرتو ، كشتو ، قتو ، سيسو ، كَسو ، .))
وأَضيف اليها .ميشو . كانت الوالدة الأيزيدية تَعتقد بأن مثل هذهِ الأَسماد كفيلة بأطالة عُمر الوَليد ، وأبعادهِ عَن العَين الشريرة . لذا نراها لاتُطلق الأَسامي المُستَملَحَة على طفلها ،وبعهدها حيث المَلامة في الأسم زائذاً ملامة الطفل كَفيلة بأيقاع الوليد فريسة للقوى الشريرة ، فَحين يأَتي ذَوي العيون الشَريرة وَيسأَل عَن أسم الوَليد فَيُجاب بالأسم الكَريه أَو الغير المُستَحَب .
فَيَتَقَزز لها النَفس ويَكره الطفل لحَملهِ هذا الأسم وبذلك ينسى ( المعيان ) أَن يُرَكز في شكل الطفل وحَجمهَ وَجَمالهِ .( حيث يَصبح الأسم الكَريه هذا حائلاًً دون تَمَكن القوى الخَفية من أيذاء الطفل ) كذلك يُطلق الأيزيدية أسماء الحيوانات على أَطفالهم حيث يَتَمَثل لهم صورة حيوان أَو شَجاعَتهِ وغير ذلك أَو تَرهيباً لأَعدائهم ،وأَعتقد أن مردودها يَرجع الى ظَنهم بأَن الطفل سَوف يَكسب بَعض صفات تلك الحَيوانات من قوى خَفية حَسب الفكر القَديم . وَيمكن الأستدلال وَلو بشكل مُقارب على وجود الطَبيعة الطَوطَمية عند الأيزيدية من خلال أسماء الحَيوانات والنباتات ،وهذا نجد في النظام الأجتماعيالطَوطَمي .
فَمن الأسماء الحَيوانية والنَباتية نَجد أَسماء (( بلنك ، شيرو،گركو ، طوري ، روفي ، مشكو ، جردو ، بقو ، توتي ، خفشي ، غَزال ،)) وهناك أسماء أشجار ونباتات وزهور تَنفرد بها الأنثى مثل (( هنار ، سيفي ، خوخي ، كوزي ، ره همى ، جنار ، زَيتون ، ريحان ، بَيبون ، نيگكز ، سوسن ، گوليزار ، گولى )) وهناك بَعض الأناث بأَسماء مَوسمية ، مثل بَهار ، باران ، بفرى ، پايز ، سَيران ، توزى ،
وأسماء أَلوان مثل ( صورى ، ز ه رى ، سيسو ، ،) وهناك أسماء صفة ، كورى ، قرى ، كجل ، قتو ، خرى ، كَجل ، قرتو ، ، ، وهناك أسماء مهنية مثل ، كافان شفان ، جولة ، وأَضيف اليها ، به رخفان ، نيجيرفان ، ، كَما ترى أسماء ذات معاني بابلية وأَكدية وآرامية وأَوستية كما ورد في المَقال ولايُنكر أن لمثل هذهَ الأَسماء معاني وَجذور في الكردية ومن هذه الأَسماء .
01 بارو – من أَسماء الكَهان البابليين المَسؤول عَن التَنجيم وَمن مَعانيها ( يَحجز – يُحيط – يَشق طَريق )) كردية الهطول ، النزول
02 خيرو ( بابلية ) زوج أَو خَطيب
03خديدا ( آرامى ) بيت الرَب ( كردي ) عطا الله عَرَبي
04 سيان ( آرامي ) الحَماة ( والدة الزوج )
05 كتو ( بابلبية ) آلهة العَدل وأبنهُ آله الشمس وَلفظة كتو تَعني العَدل ( كردية ) مُفرد
06 حَمو أَو خَمو ( بابلية ) هذا الأسم من الأسماء الشمسية حيث أن لفظ خَمو يَعني الحَرارة ودَخَلت هذه اللَفظة في تَركيب أسم المَلك البابلي حَمورابي .
07 مادو أَو مودو ( بابلي ) العرف المُجَرب الخَبير ، الذَكي ، الحَكيم ( كردي ) نسبة الى الميدييين .
08 كانو ( بابلي ) يؤسس ،يَضَع ، كردي ، مُنَجم .
09 ميران ، ميرانو ، ( بابلي )شبل الأسد هو ومن اله الظَلام البابلية ( كردي ) ، من مَصدر مير ، الرَجل ، وأَستَبعد كون اللَفظة من مير العَرَبية .
010 شَمو ( بابلي ) العشب ، النَبات ، ،دَخَلت هذه اللَفظة في تَركيب أَسماء بَعض الملوك البابلييين ، مثل شَمو ديتانا.
011 سمو ، بأستثناء تَصغير أسماعييل ، فأن سمو يَعني الحَمام في الآشورية والبابلية ، وبدورها دَخَلت في تَركيب آسماء بَعض الملوك البابليين مثل ، سموآبم ، سموآيلونا ،. سمورامات ( آشوري )
012 شيخو بأستثناء التَشيخ ،فأن بَعض من معانيها البابلية ، عالي ،طويل ، يَنمو ، رَفيع .
013 دينو ، ( بابلي ) القوة وفي الأوستية نراها من جذور ( دَئين ) و ( دَئينة ) والذي يَعني الوجدان ، الدين ، وَيجب أَن لايغيب عَن البال أن كلمة دين ليست عَرَبية وأنما أَوستية ( أَفستية ) الكاتب ، كاتب المَقال ، نزام )
014 شيرو ( بابلي ) يَتَوَسع يَتَضَخم ( كردي ) الأسد
015. دومان . لفظة أوستية يعني المنزل أَو المسكن .
016 تركان . ورد هذا الأسم في شاهنامه الفردوس بمعنى ذات الوَجه الحسن
017 مَرشو . الأَوستية يعني المَوت
018 شارى ( آرامية ) القَمر . ( كردية ) المَدينة
019 كنو أَو كنى . ( أَكدية ) شيء من لَحم الضَحية من جسم الحيوان (ر كردي ) العَفن .
020 سينو . ( آرامية ) ( أَكَدية ) إله القَمر ( كردي) الضوء والنور .
021 ماشو ( بابلي) يَنتج ، يُؤَدي
022 أيسى . من مصدر أيسي الكردية القديمة الضوء النور
023 رڤو . قَد يَكون من الأَوستية أَي المُساعد ( الكردي ) الهارب
024 خَتو أَو خرتو أوستية ، العاقل الفًهيم المُدَبر
025 مشير ، ميشار أبن الشمس البابلي .
026 أَسمو . بأستثناء تصغير أسم أَسمر فأن اللفظة من أَصل سنسكريتي ( أَسمَن ) وأَثمن ( كردى ) أسمان أَو السَماء .
هذا وَينحت الأيزيدية في الأسماء نَحتاً مبالغاً فيها تَحَبباً أَو تَدَللاً وَليس من باب الأحتقار ،فَمثلاً يُخَفف ميرزا الى ، ميرزو ، ورشيد – الى رَشو و جميل الى جَجو الخ .
ويَجب أَن لايغيب عَن البال عَدم دخول أَو صفة الخالق في تركيب أَسمائهم ،. مثل ، عبدالله ، عبدالصمد ، عبدالباقي ( هذه الأسماء توجد في الديانات الأبراهيمية ، ودَخلت الى الديانة الأيزيدية بحكم التأثير التاريخي والجغرافي ليس إِلا،.ودَخلت في الآونة الأَخيرة أسماء أسلامية أَموية وأسماء الخلفاء الأسلاميين لنفس السبب . الكاتب ، نزام ) .
وفي الختام أَرجو أَن يَكون هذا المَقال حافزاً لذوي الأختصاص لجمع المَزيد من أسماء الأيزيديين خاصة القديمة منها في مناطق سنجار وسورية وتركيا .حيث أن هذه الأسماء جزء من التراث الكردي ( الأيزيدي – الكاتب )
الهَوامش
01 بين النَهرين العَدد 24 ص 367 السنة السادسة 1978
02 مرغتيت روف . علوم البابليين تعريب يوسف حبي ص 46
03 الحياة اليومية في بلاد الآشوريين ص 276 – 177 ترجمة سليم طه التكريتي وبرهان عبد التكريتي
04 . راجي الأَسمر . المعتقدات والخرافات اللبنانية ص 259
غازي نَزام / أوكسبورك
24 / ت1/ 2023
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 445 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.bahzani.net/ - 17-05-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 38
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 25-10-2023
18. کورتەباس اسئلة عن الإيزيدية
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 25-10-2023 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 17-05-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 23-05-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 23-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 445 جار بینراوە
QR Code
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
ئالبومی بەشێک لە کەسایەتییەکانی سریانی (کلدانی)
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
بەشێک لە مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کانی سپیکە لە سەیدسادق ساڵی 1979
پەرتووکخانە
قوتابخانەی هۆزەکان لە ئەستەنبوڵ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
ڕەنگە لە هەرساتێکدا بانگت بکەینەوە
ژیاننامە
سەلار زیندین محەمەد
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە قوتابییانی ئامادەیی سۆلاڤی کچان لە سلێمانی ساڵی 1985
کورتەباس
سلێمانی... دیداری (مودەڕیس، دوودەرییەکی کراوە بە ڕووی ئایین و ئەدەبدا) بەڕێوە چوو
ژیاننامە
عەدنان بوزان
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
کورتەباس
یەکێک لە کارە هونەرییەکانی (سرووشت عومەر) لە پێشانگەی زۆزان
وێنە و پێناس
سێ پیاوی گوندی پەڵکانەی شارەدێی لەیلانی شاری کەرکووک لە ساڵی 1979
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
مەسعود بارزانی و مەزڵوم کۆبانێ لە پیرمام قسەی چیان کرد؟
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
کورتەباس
مەزڵوم کۆبانێ: هێزە کوردییەکان هەڵوەشانەوە و چەکدانان قبووڵ ناکەن
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
کاریگەریی پرسە ناوخۆییەکان لەسەر سیاسەتی دەرەوەی ئێران
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی گردەنازێ لە سەیدسادق ساڵی 1992
ژیاننامە
سرووشت عومەر 01
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی پۆلی چوارەمی سەرەتایی لە قوتابخانەی وەلیدی دووەم، شنگال ساڵی 1984
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دیپلۆماسیەتی پەرلەمانی لەسەر پێگەی هەرێمی کوردستان لەدوای ساڵی 2005 خولی پێنجەمی پەرلەمانی کوردستان بەنمونە
ژیاننامە
بەختیار گەورە
ژیاننامە
گەشتیار کاوە

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
دایکی ئاریان
09-12-2009
هاوڕێ باخەوان
دایکی ئاریان
شوێنەکان
عەفرین
14-12-2011
هاوڕێ باخەوان
عەفرین
ژیاننامە
ئەحمەد سەلام
18-03-2013
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد سەلام
ژیاننامە
موڕاد بەکداش
15-08-2017
سەریاس ئەحمەد
موڕاد بەکداش
ژیاننامە
سویبە حەیدەری
21-01-2022
سەریاس ئەحمەد
سویبە حەیدەری
 چالاکییەکانی ڕۆژی

  • 17-01-2025
  • 18-01-2025
  • 19-01-2025
  • 20-01-2025
  • 21-01-2025
  • 22-01-2025
  • 23-01-2025
  • 24-01-2025
  • 25-01-2025
  • 26-01-2025
  • 27-01-2025
  • 28-01-2025
  • 29-01-2025
  • 30-01-2025
بابەتی نوێ
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی گردەنازێ لە سەیدسادق ساڵی 1992
20-01-2025
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لایە لایە بە دەنگی دایکێکی ڕوژهەڵاتی کوردستان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
حەبیبە بابان کێیە؟
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
20-01-2025
کشمیر کەریم
شوێنەکان
نەمروود
20-01-2025
زریان عەلی
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
20-01-2025
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
شاری سەقز ساڵی 1991
20-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
20-01-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەدنان بوزان
20-01-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سرووشت عومەر 01
19-01-2025
سروشت بەکر
ئامار
بابەت
  535,469
وێنە
  114,408
پەرتووک PDF
  20,762
فایلی پەیوەندیدار
  110,701
ڤیدیۆ
  1,901
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
294,092
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,305
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,531
عربي - Arabic 
33,434
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
20,851
فارسی - Farsi 
11,801
English - English 
7,907
Türkçe - Turkish 
3,700
Deutsch - German 
1,848
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,151
پەرتووکخانە 
26,225
کورتەباس 
19,711
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,157
پەند 
13,754
شوێنەکان 
12,422
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,932
هۆنراوە 
10,505
بەڵگەنامەکان 
8,463
وێنە و پێناس 
7,729
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,571
ڤیدیۆ 
1,784
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,473
فەرمانگەکان  
1,118
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
826
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
783
کارە هونەرییەکان 
775
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
497
ئیدیۆم 
340
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
208
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
83
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,730
MP4 
3,095
IMG 
211,134
∑   تێکڕا 
247,510
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
هەنار فەرهاد
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
ئالبومی بەشێک لە کەسایەتییەکانی سریانی (کلدانی)
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
بەشێک لە مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کانی سپیکە لە سەیدسادق ساڵی 1979
پەرتووکخانە
قوتابخانەی هۆزەکان لە ئەستەنبوڵ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
پەرتووکخانە
ڕەنگە لە هەرساتێکدا بانگت بکەینەوە
ژیاننامە
سەلار زیندین محەمەد
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە قوتابییانی ئامادەیی سۆلاڤی کچان لە سلێمانی ساڵی 1985
کورتەباس
سلێمانی... دیداری (مودەڕیس، دوودەرییەکی کراوە بە ڕووی ئایین و ئەدەبدا) بەڕێوە چوو
ژیاننامە
عەدنان بوزان
ژیاننامە
ئەحمەد فەرەج حسێن باڵخی
کورتەباس
یەکێک لە کارە هونەرییەکانی (سرووشت عومەر) لە پێشانگەی زۆزان
وێنە و پێناس
سێ پیاوی گوندی پەڵکانەی شارەدێی لەیلانی شاری کەرکووک لە ساڵی 1979
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
کورتەباس
مەسعود بارزانی و مەزڵوم کۆبانێ لە پیرمام قسەی چیان کرد؟
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
لە دوێنێوە بۆ ئەمڕۆ
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
کورتەباس
مەزڵوم کۆبانێ: هێزە کوردییەکان هەڵوەشانەوە و چەکدانان قبووڵ ناکەن
ژیاننامە
ئاکۆ حەسەن
ژیاننامە
نیهایەت سەلیم
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
کاریگەریی پرسە ناوخۆییەکان لەسەر سیاسەتی دەرەوەی ئێران
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی گردەنازێ لە سەیدسادق ساڵی 1992
ژیاننامە
سرووشت عومەر 01
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی پۆلی چوارەمی سەرەتایی لە قوتابخانەی وەلیدی دووەم، شنگال ساڵی 1984
پەرتووکخانە
ڕۆڵی دیپلۆماسیەتی پەرلەمانی لەسەر پێگەی هەرێمی کوردستان لەدوای ساڵی 2005 خولی پێنجەمی پەرلەمانی کوردستان بەنمونە
ژیاننامە
بەختیار گەورە
ژیاننامە
گەشتیار کاوە

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.17
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.375 چرکە!
Kurdipedia is using cookies. OK | More detailsکوردیپێدیا کوکیز بەکاردێنێت. | زانیاریی زۆرترOk, I agree! | لاریم نییە