پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
09-10-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
07-10-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  536,882
وێنە
  110,272
پەرتووک PDF
  20,293
فایلی پەیوەندیدار
  104,206
ڤیدیۆ
  1,558
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
303,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,153
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,052
عربي - Arabic 
30,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,384
فارسی - Farsi 
10,017
English - English 
7,583
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,731
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
125,982
ژیاننامە 
25,820
پەرتووکخانە 
25,702
کورتەباس 
18,376
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,395
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,364
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,432
MP4 
2,558
IMG 
201,832
∑   تێکڕا 
236,145
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
کاکەی فەلاح
ژیاننامە
محەمەد عارف
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
ژیاننامە
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
ژیاننامە
مەولانا زادە ڕەفعەت بەگ
پەرتووکی شۆڕشی دیاربەکر
بەهۆی کوردیپێدیاوە دەزانیت هەر ڕۆژێکی ڕۆژژمێرەکەمان چیی تیادا ڕوویداوە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link2
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English1
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

پەرتووکی شۆڕشی دیاربەکر

پەرتووکی شۆڕشی دیاربەکر
پەرتووکی #شۆڕشی دیاربەکر#
ڕامانێک له (مەبەست) و (تایبەتمەندییەکان)
لێکۆڵەر: #کامەران محەمەد قادر#
هەر نووسینێک که دەخرێته سەر ڕوو و پەڕەی کاغەز ئامانجێکی دیاریکراو و تایبەتمەندیی جیامەندی خۆی هەیه، لێکۆڵینەوەش لەو دۆزه، گرنگی خۆی هەیه و زۆر جاریش خوێندنەوەی نوێی نووسینێک؛ نرخ و بەهای نووسینەکە دیاری دەکات. دەتوانین بڵێین هەر ئەو خوێندنەوه نوێیانە بوون کە زۆر جار بەرهەمێکی فەرامۆشکراوی ناو کۆمەڵی هێناوەتەوە ناو واقیع و کردوییەتییه باسی باسان. بەواتەیەکی تر خوێندنەوەی نوێ بووه کە زۆر جار بەهای بۆ نووسینی نووسەرەکه گێڕاوەتەوه کە تا لە ژیاندا بوون قەدریان نەزاندراوه، بەڵام لەپاش مردنیان بوونەته پاڵەوانی نێو گۆڕەپانەکان.
(شۆڕشی دیاربەکر) ی #عوسمان عوزێری# ش که لە ساڵی 1961یەکەم چاپی لێ بڵاوکرایەوە، دیاره لە کاتی خۆیدا لەناو توێژی خوێندەواراندا جێگای بایەخپێدانێکی گەوره بوو، بەڵام بەهێواشی پەرتووکەکە بەرەو نەمان و تیاچوون چووه.
ئاشکرایه مەبەستی داگیرکەرانیش؛ کوێرکردنەوەی هەموو بەرهەمێکی عوزێری بوو، بە تایبەتیش (شۆڕشی دیاربەکر) که بەگیانێکی کوردپەروەرانه و به شێوازێکی پەروەردەییانه نووسرابوو.
هەر کوردێک ئەو پەرتووکه بخوێنێتەوە بەدڵنیاییەوە شوێنەوارێکی مەزن لە ناخیدا جێ دەهێڵێ، که ئەویش بریتیه لە تۆخبوونەوەی هەستی نەتەوایەتی.
لێرەدا بەکورتی هەوڵ دەدەین ئاماژه به ( مەبەست ) و (تایبەتمەندی)یەکانی ئەم پەرتووکه بکەین:-
$مەبەست لە نووسینی ئەم پەرتووکه$
عوزێری بە ئاشکرا و ڕاشکاوانه ئامانجی نووسینی پەرتووکەکەی ڕوون کردووەتەوە و دەڵێت: هەموو کوردێکی دڵسۆز و ڕۆشنبیر و تێگەیشتوویش هەست بەوە دەکات که پێویسته شارەزای مێژووی نەتەوەکەمان بین و وانه و پەندی لێ وەربگرین و لەو تاقیکردنەوە و کردارانەی باو و باپیرمان کەڵک وەرگرین، بەتایبەت لەم قۆناغەی ئەمڕۆمانا، و ئیتر لەمەولا بە فشه و بەڵێنی درۆ و فرمێسک ڕشتی ساختەی بێگانه و خەڵکی باوەڕ نەکەین، هەر ئەو هەسته پیرۆزە بوو که پاڵی پێوە نام بۆ نووسینی ئەم چەند لاپەڕەیه (1)
گەر لای مێژوونووسی گەورەی کورد (#شەرەفخانی بەدلیسی# ) بۆ ون نەبوونی ناوبانگی بنەماڵه و خانەوادەکانی کورد بووبێت (2) کە گەورەترین بەرهەمی مێژوویی وەک (شەرەفنامه)ی لێ بەرهەم هات ، لە لای (#محەمەد ئەمین زەکی بەگ# )یش وەک وەڵامدانەوەیەکی فشاری تورانچییەتی و عەرەبچییەتی (کورد و کوردستان)گەڵاله بووبێت (3) تا بنەڕەت و بوون و ڕەسەنی مێژوویی خۆمان بسەلمێنین ، که هەردووکیان گەورەترین شاکاری مێژووییان پێشکەش به نەتەوەکەیان کرد ، ئەوا لای عوزێری نووسینەوەی مێژوو ئامانجێکی پەروەردەیی نەتەوە بوو؛ بۆ پەند وەرگرتن بووە لە ڕووداوەکانی مێژوو، بۆ ئەوەی هەڵەکان دووباره نەکەینەوە و ناسۆری و کارەساته جگەربڕەکان نەبنه ئەنجامی حەتمی! بە واتەیەکی تر ئەم بەرهەمە ناوازەیەی عوزێری زیاتر لە بواری (فەلسەفەی مێژوو)ەوە نزیکتره وەک له (مێژوو)، کە دەتوانین به یەکێک لە سەرچاوه سەرەتاییەکانی ئەم بوارەی ناوزەد بکەین.
$تایبەتمەندییەکانی پەرتووکی (شۆڕشی دیاربەکر)$
$یەکەم: ئەدەبیاتی بەهێز و زمانێکی کوردی پەتی$
یەکێک لە سەرنجڕاکێشترین تایبەتمەندییەکانی (پەرتووکی شۆڕشی دیاربەکر)بەهێزی و ناسکی و پڕ واتایی دەستەواژه و دەربڕینییەکانێتی، بێگومان ئەدەبیاتێکی بەهێزی لەو شێوەیە لە ناوەڕاستی سەدەی بیستەمدا کارێکی ناوازەیه. ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی عوزیری سەرەتا به هۆنراوەنووسین چووه ناو دنیای نووسینەوە، زیاتر لە بواری ئەدەب و لە کۆڕی ئەدەبیدا ناوی ئەدرەوشێتەوە، هەر وەک مامۆستا (#عومەر مەعروف بەرزنجی# ) دەڵێت: عوسمان عوزێری لە ڕۆژگارێکدا چاوی کردەوە بە حەز و ویست و تامەزرۆییەوە ڕووی لەمیحرابی پیرۆزی هەڵبەست کرد و ئالوودەی بوو، کە ئەم بابەتەی ئەدەبی کوردی لە شێوە و ناوەرۆکدا هەنگاوی گەورەی دەنا و بەرگی خەمڵاندن و تازەگەرێتی بەبەردا هەڵکشابوو، دیاره (عوزێری)وەک قوتابییەکی زرنگی قوتابخانەی هەڵبەستی تازه، لەم گۆڕانکارییەدا لا تاریک نەبوو، به کوڵ و دڵ بەشداری تێدا کرد و هەڵبەستەکانی ئەو سەردەمە و دواتری شێوەیەکی هونەری لەبار و کەرەستە و ناوەرۆک و نموونەی هەڵبژاردەی هەڵبەستی ئەو قۆناغه، دیاره (گۆران)ی گەورەیش مامۆستا و ڕابەر و سەردەستی هەمووان بوو. (4)
$دووەم: بەها و نرخی مێژوویی پەرتووکەکە$
دەتوانین لە دوو لایەنەوە باس لە بەهای مێژوویی پەرتووکەکە بکەین؛
- لە ڕووی ناوەرۆکەوە: تا ئەو کاتەی ئەو پەرتووکه نووسراوه؛ هیچ پەرتووکێکی تایبەت بەو شۆڕشه نەنووسراوە، بۆیه لەم ڕوانگەیەوە پەرتووکەکە دەبێته سەرچاوەیەکی بنەڕەتی بۆ مێژووی شۆڕشی کوردستانی باکوور لە ساڵی 1925دا.
هەروەها تاکه پەرتووکه کە باس لە بزووتنەوەی مێژوویی کورد بکات لە ڕوانگەی شۆڕشێکی بەرفراوانی کوردستانەوە. ئەویش بە پاشخانێکی مێژوویی پەیوەندی نێوان کورد و دەوڵەتی عوسمانی دەستپێدەکات و پەرەسەندنی پەیوەندییەکان دیاری دەکات. لە هەمان کاتیشدا هەڵکشان و داکشانی بزووتنەوەکە دەستنیشان دەکات و باس له شکست و پاشانیش هۆکارەکانی شکست دەخاته ڕوو ، زیاتر جەختی لە هۆکارە ناوخۆییەکان کردووه و ڕۆڵی ترسناکی ئەم فاکتەرەی دەستنیشان کردووه؛ له شکستی شۆڕشێکی لەو شێوەیه .. ئەمەش بەهای پەرتووکەکەی باڵا کردەوە لە (مێژوو)ەوە بۆ (فەلسەفەی مێژوویی) تێپەڕاندووه.
- ڕەچاوکردنی ڕێبازی لێکۆڵینەوەی مێژوویی:
هەڵبەتە بە واتایەکی تەواو نا! بەڵکوو ئەگەر بە پێی سەردەمە مێژووییەکە هەڵیسەنگێنین ئەوا زانستیانه مامەڵەی لەگەڵ بابەتەکەدا کردووه .. (نۆ) سەرچاوەی گرنگی مێژوویی بەکارهێناوه و چاوپێکەوتنی لەگەڵ ئەو کەسانەدا کردووه که لە کاتی شۆڕشەکەدا ئامادەبوون و بەچاوی خۆیان ڕووداوەکانیان بینیوه، سەرەڕای ئەوە که پەرتووکەکەی بەچەند وێنەیەکی ناوازه ڕازاندۆتەوە کە بەهاکەی باڵاتر دەکات (5).
$سییەم: گیانێکی نەتەوایەتی بەهێز$
دیاره ناتوانین مافی تەواو بدەین به ڕەچاوکردن و دەرخستنی بەهێزی هەستی نەتەوایەتی پەرتووکەکە؛ گەر نەزانین هەستی نەتەوەیی خودی عوزێری لە چ ئاستێکدا بووه.. عوزێری هەر لەو کاتەی چاوی کرایەوە توانی ڕووداوەکانی دەوروبەری ڕاڤه بکات، بە ئازاری سۆی و چەوساندنەوە و ژێر دەستەیی نەتەوەکەی ئاشنا بوو، وەک خۆی باس لەو یادە تاڵانه دەکات و باسکردنی به پێویستییەک دادەنێت و دەڵێت: (خەڵکی کوردستان لەلایەکەوە هەموو جۆره زۆرداری و چەوساندنەوە و بێ دەرامەتی و کەنەفتی و بەسەرهاتی نەتەوەکەمیان بیر دەکەوێتەوە، لەلایەکی کەشەوە ئەوەیان بۆ دەبێت بە پەند و زیاتر گەرمیان دەکات لەسەر خەباتی بێ وچان و سوور دەبن لەسەر وەرگرتنی چارەنووس و ماف و ئامانجی خۆیان که بەسەدان کۆرپەی جگەرگۆشەی ئەم کوردستانه لە پێناویا سەریان نایەوە) (6)
هەر بۆیه عوزێری خۆیی یەکلایی کردووەتەوە، بۆ خزمەتکردن بە نەتەوە و نیشتمانەکەی بە هەر نرخ و بەهایەک بێت، ئەوە بوو هەر لە تەمەنی حەڤدە ساڵییەوە خەباتی لە بواری نووسین و بێدارکردنەوەی ڕۆڵەکانی نەتەوەکەی هەڵبژارد و لە سەردەمی مامۆستا گۆران دا بووە پەیامنێری ڕۆژنامەی ژین، پاشان چوونه بەغدا لەگەڵ چەند خوێندکارێکی کورددا (کۆمەڵەی ئاوازی کوردی) کە سەر بە (یانەی سەرکەوتنی کوردان)بوو ، پێکهێنا، کە ڕۆڵێکی بەرچاوی هەبوو لە پاراستن و بەرزڕاگرتنی مۆرکه ئەتنیکییەکانی کوردەواریمان. لە ئێزگەی کوردیش لە بەغدا بەرنامەی (خەباتی کوردستان)ی پێشکەش کردووه ، کە باس لە تێکۆشانی کورد دەکرد لە ناوچه جیاواز و دابەشکراوەکانی کوردستاندا.
لەگەڵ دەستپێکردنی شۆڕشی ئەیلول (1961) چالاکانه بەشداری لە شۆڕشەکە کردووه، وەک کادیرێکی لێهاتووی ڕاگەیاندن کاری کردووه. بۆیه دەتوانین بڵێین هەستی نەتەوایەتی لای عوزێری هیندە بەهێز بووه که بۆ مانەوە و بەردەوامی نەتەوەکەی؛ خۆی تواندۆتەوە و فەنابوونی خۆی لەهەر ساتێکدا گەر بەرژەوەندی باڵای نەتەوە خواستی ڕاگەیاندبوو؛ ئەمەش پلەیەکی باڵا و ناوازەیه لە ژیانی مرۆڤدا.
عوزێری باس له دەستپێکی ئەو وەیشومەیه دەکات که بەسەر نەتەوەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هات و هاوکێشه مرۆییەکان لەوێوه هاوسەنگییەکەیان نەما، کە ڕەگەزێک بەتەنیا دەست بەسەر ڕەگەزەکانی تردا بکێشێت و لە بۆتەکەی خۆیدا هەوڵی تواندنەوەیان بدات. لێرەوە بۆ به ئاکام گەیشتنی ئەم نیازه ئەهرێمەنییەش چەندین پیلانی شومیان داڕشت..
داگیرکەرانی کوردستان بەتایبەتیش تورک هەمیشه لە هەوڵی چەواشەکردنی کورددا بوون و ئیستغلالی ئایینیان کردووه بۆ لاوازکردن و کوێرکردنەوەی هەستی کوردایەتی لای کوردەکان، بۆیه لە پاش جەنگی جیهانی یەکەم و لێکهەڵوەشانی دەوڵەتی عوسمانی لە باتی ئەو هەسته ئایینییه گشتییەی کە پێشتر لە ئارادا بوو! هەستی نەتەوایەتی شوێنی گرتەوە، ئەمەش لەوەدا بەرجەستە دەبوو که هەر نەتەوەیەک هەوڵی دەدا حکومەتێکی نەتەوایەتی نوێ بۆ خۆی درووست بکات..
گەلی کوردیش هەوڵێکی زۆری دا و لیژنەی لە شارەکان پێکهێنا و تەنانەت ڕێکخراوی سیاسی و خۆبەڕێوەبردن و ئازادی لە ژیاندا بەرجەسته بووه.. واتا هەڵقوڵاوی هەستی مرۆڤایەتی بووه. گەلانی دنیاش دەخاته ژێر پرسیار و تاوانباریان دەکات سەبارەت بەبێ هەڵوێستیان بەرانبەر بەو ڕەشکوژییەی دەرحەق بە کورد که پیادە کرا، نەتەوەیەکە کە بەشێکه لە مرۆڤایەتی، هەر وەک دەڵێت لەگەڵ ئەوەشدا مرۆڤایەتی و گەلانی سەر ڕووی جیهان که بەچاوی خۆیان ئەیان دی و بە گوێی خۆیان ئەیانبیست و هەوڵی گەلی کوردیان دەزانی، چاویان لەئاستیدا ئەنوقاند و ڕووی خۆیان لەو باسه وەرئەگێڕا و گوێی خۆیان لێ کەڕ کردبوو، ئەوەیان پەڵەیەکی ڕەشی گەورەیە بە ناوچەوانی گەلانەوە؛ بە ڕووی ئاوێنەی خەباتی بزووتنەوەی ڕزگاری نەتەوەکانی سەر ڕووی زەمینەوە (7)
$چوارەم:- گرێدانی ( مێژوو ) و ( پڕۆسەی پەروەردە ):$
وەک ئاشکرایه مێژوو گێڕانەوەی ڕووداوەکان نییه بە تەنیا، بەڵکوو ڕاڤەکردن و هەڵسەنگاندنیشیەتی.
لێکۆڵینەوە و ڕاڤەی مێژوو تەنیا دۆزێکی ڕۆشنبیری و فیکری نییه، بەڵکوو لەگەڵ ئەوەشدا دۆزێکی پەروەردەییه ، ئەگەر وا دابنێین پەروەردە هونەری داڕشتنی مرۆڤه لەسەر شێوەیەکی دیاریکراو که ڕۆشنبیرییەک یا خود ئایدیۆلۆژیا و میتۆدێکی دیاریکراو دیاری دەکات، و کۆمەڵی پێ پەروەردە دەکات.
بۆیه لێکۆڵینەوەی مێژوو وەک ڕەگەزێکی مەعریفی گرنگی مرۆڤ و کۆمەڵگەیه، ڕۆڵی بەرچاوی بینیوه له پێگەیاندن و بەرەوپێشەوەبردنی نەتەوە و کۆمەڵگە جۆراوجۆرەکان، بەڵکوو زۆر جار بارودۆخه دەق پێوه گرتووەکانی شڵەقاندووه و بەرەو ئاستیکی پێشکەوتووتر و باڵای تێپەڕاندووه.. (8)
ئەگەر لەم ڕوانگەوە بۆ مێژوو بڕوانین بەهەمان دیدیش بڕوانینه (شۆڕشی دیاربەکر)ی عوزێری، ئەوا سەرسام دەبین له زیرەکی و لێهاوتوویی عوزێری له کەڵک وەرگرتن و بەکارهێنانی مێژوو وەک ئامرازێکی پەروەردەیی بۆ نەتەوە.
عوزێری لەگەڵ ئەوەدا که ڕۆشنبیرێکی تێگەیشتوو بوو ، لە هەمان کاتیشدا کادرێکی سیاسی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی کوردی سەردەمی خۆی بوو. بۆیه دەبینین گرنگییەکی زۆری به مێژوو داوه و مێژووی وەک تەرمێکی مۆمیاکراوی (ناو موزەخانەکانی دنیا) تەماشا نەکردووه، چونکه دڵنیابووه لەوەی که زەمەن موزەخانه نییه و مێژووش تەرمێکی بێ گیان نییه، بەڵکوو لەم بەرهەمە ناوازەیەدا هەوڵی وەرگێڕانی مێژووی داوه بۆ واقیع، وەرگێڕانەکەش بە شێوەیەک بووه وەک نموونەیەکی باڵا و گونجاو لەگەڵ سەردەمدا.
دیاره عوزێری ویستویەتی مێژوو وەک ئامرازێکی پەروەردەیی بۆ پەروەردەکردنی تاکەکانی کۆمەڵ بەکاربهێنێت، بە تایبەت پەروەردەکردنێکی سیاسیانه که لەو سەردەمەدا پێوەستییەک بوو..
دەتوانین پەرتووکی (شۆڕشی دیاربەکر) بە ناوازترین بەرهەمی مێژوویی لەم بوارەدا ناوزەندبکەین، چونکه مەبەستی سەرەکی عوزێری له نووسینی بابەتەکه (وەک پێشتر باسمان لێوە کرد) تەنیا بۆ پەروەردەکردنێکی نەتەوایەتییانەی تاکی کوردی بووە، بۆیه هەر کوردێک که ئەم پەرتووکه دەخوێنێتەوە ناخی دەهەژێنێت و شوێنەوارەکەی قوڵ و کاریگەر لە ناخیدا جێ دەهێڵێ و تەنانەت کار له کەسێتێکەی دەکات و شێوەیەکی نوێی کەسێتی بەرهەم دێنێ. شێوەیەک که زۆر بەڕوونی پەنجه دەخاته سەر خاڵه لاوازه خودییەکان و نەخۆشییەکانی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازیمان دیاری دەکات و پاشان ئەو مەرگەساتانەی که لێوەی بەرهەم هاتوون، جا ئەو مەرگەساتانه چ لەسەر ئاستی بزووتنەوەکە بێت (کە تووشی شکستی کردووه) یاخود لەسەر ئاستی نەتەوەکەمان بێت که بەرەو هەڵدێر و ژێردەستەیی بردووه.. و پاشانیش چەوساندنەوە و قڕکردن، و هتد. بوونەتە ئاکامێکی حەتمی ڕەوشه نالەبارەکەی.
لەلایەکی تریشەوه شێوەیەک بوو که لە پیلان و نەخشە ئەهرێمەنەکانی دوژمنان به ئاگای دێنێتەوە و تێی دەگەیەنێت که دڵ سافی کوردان چ مەرگەساتێک بەدوای خۆیدا دەهێنێت، هەروەها بە ئاشکرا ئەو هەستە لای خوێنەر درووست دەکات..
که ئێمەی کورد تا ئێستا لە سەرتاسەری جیهاندا وڵاتێک نییه دڵسۆزانه و کردارییانه کۆمەکمان بکات، بۆیه پیرۆزترین ئەرکی سەرشانمان بریتیه له خۆ ڕێکخستنی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی گەلەکەمان که تاکه هیوای مەشخەڵی ڕزگاریخوازیمانه.
هەروەها شێوازی نووسینی پەرتووکەکە شێوازێکی (دواندنی ڕاستەوخۆی بەرانبەرە)، واته تەنیا گێڕانەوەی ڕووداوە مێژوویییەکان نییه، خوێنەر کاتێک پەرتووکەکە دەخوێنێتەوە وا هەست دەکات که (بەروەرشیار)ییەک لە بەردەمیدا دانیشتووه و وانایەکی پەروەردەیی زۆر گرنگی پێشکەش دەکات.
عوزێری هەستی بەوە کردبوو که پەروەردەکردنی تاک بە جەمگه نەتەوەییەکان دەبێت له پێشەنگی جموجووڵه ڕزگارییەکاندا بێت، بە لای عوزێرییەوە دەبێت ڕۆشنبیرییەک کەسێتی تاک درووست بکات و ئاسۆی بیری تاکەکانی بەرانبەر به دۆزه سیاسی و نەتەوەییەکان فراوان بکات، واتا بوونی ڕۆشنبیرێکی نەتەوەیی مێژوویی سیاسی له پێشەنگی هەموو جموجووڵ و کرده ڕزگاریخوازییەکاندا بێت. یاخود پێویسته تاکی کورد تێبگەیەنرێت که بۆچی دەکۆشێت و دەست دەداته خەباتی چەکداری، ئەگەر بەم شێوەیه بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی نەتەوەیی فەراهەم هات، ئەوا ڕەوتێکی ڕاست و بزووتنەوەیەکی سرووشتی دەبێت، بەم شێوەیە گەیشتن به ئامانج و تروپکی سەرکەوتن زۆر نزیک دەبێتەوە، و لە هەموو وەیشومەیەک بزووتنەوەکه ڕزگاری دەبێت، که تا ئەندازەیەک وەک تایبەتمەندییەکی بزووتنەوە و شۆڕشی نەتەوەکەمانی لێهاتووه که ئەویش دیاردەی (خیانەت)ه! که بووەتە شیرپەنجەی جەستەی بزووتنەوە و شۆڕشه ڕزگاریخوازەکانمان.
بە کورتی ئەمە خوێندنەوە و دیاریکردنی ئامانج و تایبەتمەندییەکانی پەرتووکی مێژوویی (شۆڕشی دیاربەکر) بوو، که ئەم خوێندنەوەیه هیواداره خوێندنەوەی نوێتر و بابەتیی تر بۆ سەرجەم نووسراو و بەرهەمەکانی عوزێری لای پسپۆڕ و مرۆڤه تایبەتمەندییەکانەوە ئەنجام بدرێت.
$پەراوێز و سەرچاوەکان$
1)عوسمان عوزێری: شۆڕشی دیاربەکر، چاپی دووەم، سلێمانی2000 لاپەڕە 23 و دواتر.
2)میر شەرەفخانی بەدلیسی: شەرەفنامه (مێژووی ماڵه میرانی کوردستان)، وەرگێڕانی مامۆستا هەژار، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس. چاپی 3 ، هەولێر، 2006، لاپەڕە11.
3)محەمەد ئەمین زەکی بەگ: (خولاصەیەکی تاریخی کورد و کوردستان). بنکەی ژین، سلێمانی2006، لاپەڕە1.
4) عوسمان عوزێری: سەرچاوەی پێشوو ، لاپەڕە:10.
5)طه باقر:طرق البحث العلمي في التاریخ و الاثار.ط1، ص51
6)عوسمان عوزێری: سەرچاوەی پێشوو ، ل 31
7)هەمان سەرچاوه ، ل:58
8)کامەران محەمەد: پڕۆسەی پەروەردەییمان و فەرامۆشکردنی مێژوویی نەتەوەییمان، (هەفتەنامەی زانکۆ) ژ. 23, سلێمانی، 2000 ل:7
- ئەم بابەتە له گۆڤاری (#گەلاوێژی نوێ# )، کە گۆڤارێکی ئەدەبی و ڕووناکبیرییه، بنکەی ئەدەبی و ڕووناکبیری گەلاوێژ دەریدەکات، ژمارە 31، #01-10-2003# لاپەڕە 111
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 306 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 6
1. بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) گەلاوێژی نوێ
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 01-10-2003
1. پەرتووکخانە شۆڕشی دیاربەکر 2
2. پەرتووکخانە شۆڕشی دیاربەکر
1. شەهیدان عوسمان عوزێری
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 01-10-2003 (21 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕانانی پەرتووک
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
شار و شارۆچکەکان: سلێمانی
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 03-08-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( شادی ئاکۆیی )ەوە لە: 03-08-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( کاکۆ پیران )ەوە لە: 05-08-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 306 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
کورتەباس
بیرمەندێکی عێراقی: تاوەکو پرسی کورد و فەڵەستین چارەسەر نەکرێت ناوچەکە سەقامگیر نابێت
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بارین ئیدریس
ژیاننامە
لەنیا دارا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
خولی بەخێوکردنی هەنگ ساڵی 2001 ڕێنمایی کشتوکاڵی شارباژێڕ
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
کاکەی فەلاح
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
کاکەی فەلاح
ژیاننامە
محەمەد عارف
09-10-2009
هاوڕێ باخەوان
محەمەد عارف
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
30-10-2009
هاوڕێ باخەوان
مەهاباد قەرەداغی
ژیاننامە
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
12-05-2022
زریان سەرچناری
یەحیا ئەفەندیی وێنەگر
ژیاننامە
مەولانا زادە ڕەفعەت بەگ
16-05-2022
سەریاس ئەحمەد
مەولانا زادە ڕەفعەت بەگ
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
09-10-2024
شادی ئاکۆیی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر
07-10-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت
  536,882
وێنە
  110,272
پەرتووک PDF
  20,293
فایلی پەیوەندیدار
  104,206
ڤیدیۆ
  1,558
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
303,967
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,153
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,052
عربي - Arabic 
30,942
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,384
فارسی - Farsi 
10,017
English - English 
7,583
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,731
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
125,982
ژیاننامە 
25,820
پەرتووکخانە 
25,702
کورتەباس 
18,376
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,395
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,364
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,460
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,432
MP4 
2,558
IMG 
201,832
∑   تێکڕا 
236,145
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
کورتەباس
بیرمەندێکی عێراقی: تاوەکو پرسی کورد و فەڵەستین چارەسەر نەکرێت ناوچەکە سەقامگیر نابێت
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
ژیاننامە
حسێن کەمال نیا
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بارین ئیدریس
ژیاننامە
لەنیا دارا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
خولی بەخێوکردنی هەنگ ساڵی 2001 ڕێنمایی کشتوکاڵی شارباژێڕ
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
وێنە و پێناس
وێنەی خانووەکانی دەوروبەری قەڵای هەولێر

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.469 چرکە!