=KTML_Bold=ڤایرۆسی کۆرۆنا و خۆپاراستن=KTML_End=
#دلاوەر عەبدولعەزیز عەلائەدین قەرەداغی#
=KTML_Bold=کۆرۆنا ڤایرۆس چییە؟=KTML_End=
کۆرۆنا یەکێکە لە دەیان جۆرە ڤایرۆس و لە بەکتریا زۆر جیاوازن، بۆیە بە ئەنتیبایۆتیک ناکوژرێن. پێیدەگوترێت کۆرۆنا، چونکە لەژێر میکرۆسکۆپی ئەلیکترۆنیدا شێوەکەی لە تاج(کۆرۆنا) دەچێت.
کۆرۆنا چەند جۆرێکی هەیە و نەخۆشیی جۆراوجۆر لە مرۆڤ و گیانەوەرانی دیکەدا پەیدادەکەن، ئەوەی ئێستا رەنگە لە گیانلەبەرانی دیکەدا بەربڵاوبووبێت، بەڵام بازی داوەتە نێو مرۆڤ. واتە مرۆڤ یەکەمجارە تووشی دەبێت و هێشتا بەرهەڵستیی سرووشتی لەنێو کۆمەڵگەدا پەیدا نەبووە.
=KTML_Bold=تاوەکو چەند کوشندەیە؟=KTML_End=
کۆرۆنا ڤایرۆس بەو ئاستە کوشندە نییە کە خەڵک لێی دەترسێت.
• زۆرینەی هەرە زۆری خەڵک (بەتایبەتی لاوان و ئەوانەی لەشساغن) کە تووشدەبن، رەنگە هەستی پێنەکەن، یان نەخۆشییەکی سووک دەیانگرێت و چاکدەبنەوە بەبێ ئەوەی بزانن کۆرۆنا بووە.
• کەمینەیەکی بچووک بە هۆکاری جیاواز نەخۆشییەکە بە قورسی دەگرن و لەنێو ئەوانیشدا کەمینەیەکی زۆر بچووکتر دەمرن، لەنێو ئەوانەشدا خەڵکی پیر و ئەوانەی کۆئەندامە هەناوییەکانی لەشیان باش کارناکات بەختی چاکبوونەوەیان کەمترە. نیوەی زیاتری ئەو نەخۆشانەی بە قورسی گرتوویانە، تەمەنیان لە سەرووی شەست ساڵییەوە بووە.
• چارەسەری کاریگەر لە ئارادا نییە، بەڵام جیاکردنەوەی نەخۆش و ئۆکسجین و چارەسەری دەرهاویشتیەکانی لە کەشی ناو نەخۆشخانەیەکی مۆدێرندا پێویستن.
=KTML_Bold=چۆن بڵاودەبێتەوە؟=KTML_End=
ڤایرۆسەکە لە سیپەلاک و بۆرییەکانی هەناسەدایە و لەگەڵ هەناسەدان، قسەکردن، کۆکە، پژمین دەپرژێتە دەوروبەر. ماوەی چەند رۆژێک تاوەکو دوو هەفتەی پێدەچێت تاوەکو نیشانەی نەخۆشی لە نەخۆشێکی نوێدا دەردەکەوێت. کێشەکە ئەوەیە کە زۆربەی هەڵگرانی ڤایرۆسەکە ئاگایان لێ نییە کە دەیگرن و پێش ئەوەی نیشانەکانی نەخۆشییەکەیان لێ هەڵبدات، بڵاوی دەکەنەوە.
=KTML_Bold=بۆچی لە چین سەری هەڵداوە؟=KTML_End=
چونکە ژمارەی دانیشتووانی زۆرە و خەڵک و باڵندە و ئاژەڵ و گیانەوەری دیکە زۆر لە یەکدییەوە نزیکن. جا لەڕێگەی بەخێوکردنەوە بێت یان خواردنی ئەو جۆرە گیانەوەرانەوە. زۆر لە ڤایرۆسە کوشندە و درمەکانی پێشوویش هەر لەوێ سەریان هەڵداوە. ئەمجارەشیان نیوەی نەخۆشەکانی مانگی کانوونی یەکەم پەیوەندییەکیان بە مارکێتی گیانەوەران یان خواردنی گیانەوەریی ئاوییەوە هەبووە.
=KTML_Bold=ڤایرۆسەکە تاوەکو چەندە بڕدەکات و ئایا مرۆڤایەتی لە مەترسیدایە؟=KTML_End=
ڤایرۆسەکە زۆر بڕناکات و لە کۆتاییدا بە رێگەی جیاواز رێگەی لێدەگیردرێت. بۆیە مرۆڤایەتی لە مەترسیدا نییە. ئێستا تاوەکو دۆزینەوەی ڤاکسین یان چارەسەر، باشترە خۆت بپارێزیت.
• دووربکەوە لەوانەی نەخۆشن، پاکوخاوێنی و دەستشووشتن گرنگن. کە تێکەڵاویی خەڵکت کرد، هەوڵبدە دەست لە دەم و لووت و چاوت مەدە. لە جیاتیی ئەوەدا کلینیکس بۆ ئەو مەبەستانە بەکاربهێنە تاوەکو ئەو کاتەی دەست دەشۆیت یان تەعقیمی دەکەیت.
• ماچکردن و تەوقەکردن باش نین. تێکەڵاویی خەڵکی زۆر لە ژووری داخراوی بچووکدا باش نییە.
• لەکاتی تێکەڵبووندا هەناسەی بەرامبەر هەڵمەمژە، تۆزێک دوورەپەرێز بە، بەتایبەتی خۆت لەوانە بپارێزە کە دەکۆکن و دەپژمن.
• لەشساغی، ئاو خواردنەوە، خواردنی باش، وەرزش، چوونە بەر هەوای سرووشتی هەموویان هاوکاریت دەکەن. [1]
=KTML_Bold=تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!=KTML_End=