- بەستنی کۆنگرەی سیڤەر، کە بەهۆیەوە بڕیاری مافی چارەی خۆنووسینی کورد دەرکرا، کە سێ مادەی باسی کێشەی کوردی دەکرد کە ئەوانیش ئەمانە بوون 62،63،64. ئەمانە ئەو 3 خاڵەن کە لە کۆنگرەی سیڤەردا هاتووە: بەندی 62: کۆمیسیۆنی ئەستەمبوڵ لە 3 ئەندام پێکدێت کە حوکومەتەکانی بەریتانیا و فەڕەنسا و ئیتالیا بە ڕەسمی دەستنیشانیان دەکەن. هەتا 6 مانگ دوای مۆرکردنی ئەو پەیمانە ئەو کۆمیسیۆنە نەخشەیەک بۆ خودموختاری ئۆتۆنۆمی نێوخۆیی، ئەو مەڵبەندانە پێشکەش دەکات، کە زۆربەی دانیشتووانیان کوردە و کەوتوونەتە خۆرهەڵاتی چۆمی فورات و باشووری ئەرمەنستان، کە دەکرێت لەمەودوا سنووریان بۆ دیاری بکرێت، یان کەوتوونەتە باکووری سنووری نێوان تورکیا و سوریا و میزوپۆتامیاوە، وەک لە بڕگەکانی بیستوهەفت و دوو 2، 3دا هاتووە، ئەگەر کۆمیسیۆنەکە لەسەر مەسەلەیەک نەیتوانی بڕیارێکی تەکڕایی وەبگرێت، هەرکام لە ئەندامانی کۆمیسیۆن مەسەلەکە لەگەڵ حوکومەتی خۆی دێنێتە گۆڕێ. ئەو بەرنامە پارێزگاری تەواوی ئاسورییەکان و کەمایەتییە نەتەوەیی و ڕەگەزییەکانی دیکە لەو مەڵبەندەدا دابین دەکات، بۆ بەدیهێنانی ئەو ئامانجە کۆمیسیۆنێک لە نوێنەرانی بەریتانیا و فەڕەنسا و ئیتالیا و ئێران و کوردەکان بۆ پشکنین و بڕیاردان لەسەر هەر چەشنە دەسکارییەک کە بە گوێرەی شەرتەکانی پەیمانی سنوور لە نێوان تورکیا و ئێراندا، لەسەر سنووری تورکیا ئیمکانی هەبێت، سەر لەو مەڵبەندانە دەدات. بەندی 63: حوکومەتی تورکیا لە ئێستاوە دەستەبەر دەبێت کە هەموو بڕیارەکانی ئەو 2 کۆمیسیۆنە کە لە بەندی 62دا باسکراون قبووڵ بکات و هەتا 3 مانگ پاش ئەوەی کە پێی ڕاگەیەندرا جێبەجێیان بکات. بەندی 64: ئەگەر تا ساڵێک پاش ئیمزاکردنی ئەم پەیمانە، کوردەکانی دانیشتووی ئەو مەڵبەندەی لە بەندی 62دا داریکراوە، بە ئەنجومەنی کۆمەڵەی گەلانیان ڕاگەیاند کە زۆربەی دانیشتووانی ئەو مەڵبەندە دەیانەوێت لە تورکیا جیاببنەوە، و ئەنجومەنیش دانی بەوەدا نا کە ئەوانە داتوانن سەربەخۆ بژین و ڕایسپارد کە سەربەخۆیییان بدرێتێ، تورکیا لە ئێستاوە دەستەبەر دەبێت کە ئەو ڕاسپاردەیە قوبوڵ بکات و لە هەموو مافێکی خۆی لەو مەڵبەندە دەست هەڵگرێت. چۆنیەتی دەستبەرداربوونی تورکیا لەو مافانە بە درێژی لە پەیمانێکی تایبەتیدا باس دەکرێت، کە لە نێوان تورکیا و هاوپەیمانە گەورەکاندا دەبەسترێت. کاتێک حوکومەتی تورکیاش لە مافانە دەستبەردار بوو، ئەگەر کوردەکانی ویلایەتی موسڵ بەدڵخوازی خۆیان ویستیان بچنە پاڵ ئەو حوکومەتە کوردەوە، هاپەیمانە گەورەکان هیچ چەشنە بەرگرییەک ناکان.
دون هذا السجل بلغة (کوردیی ناوەڕاست)، انقر علی ايقونة
لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی
بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
تمت مشاهدة هذا السجل 9,689 مرة
اعطي رأيک بهذا المقال!