#منطقەی باستانی خشام#، در 35 کیلومتری شمال شرق شهر #حسکە# قرار دارد.
خشام، منطقەای باستانی بزرگ و فراوانی است کە مساحتش بە طول 30 کیلومتر و پهنایش 18 کیلومتر است و همچنین 493 متر از سطح دریا بلندتر است.
منطقەی جوگرافیایی منطقەی باستانی خشام بە این ترتیب تقسیم شدە است:
در بخش شمال منطقە دشتهای کشاورزی و زراعت است و در بخش غرب روستای اویجلە است، در قسمت جنوب بە رود خابور میرسد و در شرقش روستای زرکان است.
در بارەی کشف و شناخت این منطقە، باستان شناسان لە ادارەی باستانشناسی حسکە میگویند: در سال 1995 چند تابلت خط میخی (کە بە دورەی نوسنگی برمیگردد) بە صورت کاملا اتفاقی دیدە شدە برای همین در سالهای 1998-1999 طی دو مرحلە شروع بە کار کاوش باستانی و جمع کردن اطلاعات اولیە کردیم، در ادامەی تحقیقات و کارهایمان نقش سنگیهای کشف شدە را بە شش دستە تقسیم کردیم کە بە صورت زیر است:
دبعان، خشام، باشوکی، تپەی بیدر، کفرا، خان و مرە. در این شش گروە بجز تپەی بیدر، هر پنج منطقەی دیگر اشیاء باستانی و تاریخی قابل توجەای کشف شد، مثل: بازماندەهای سنگهای ساختمان سازی بە اشکال گرد و مستطیل کە بە منظور ساخت خانە و اماکن مختلف مورد استفادە قرار گرفتەاند.
در نتیجەی این اکتشافات، در سال 2001 یک کار گروهی متشکل از باستانشناسان سوریەای و بلژیکی شروع شد کە نتیجەی این فعالیت کە چەند ماهی بە درازا کشیدە شدە بود، چندین طبقەی مختص باستانی (متشکل از عصر نو سنگی تا اواخر قرن 19 میلادی) کشف شدە است.
از جملە اشیاء باستانی کشف شدە در این منطقە میتوان بە شالودەهای سنگی ساختمان سازی در سایز و اندازەهای مختلف، بقایای خانە، قبر، دیوارهای کوچک و بزرگ، مهر شیشەای، گوشوارەهای مسی، تنور نانوایی بیضی شکل و چندین تکە سفال مخصوص عصر اشوریها، اشارە کرد.
از اکتشافات مهم و جالب توجەی این منطقە باید اشارە بە 500 لوح سنگی کرد کە برای نوشتن و فهماندن منظورشان بر روی این لوحها روش قدیمی نقاشی و نقش افریدن استفادە کردەاند، نقشهایی همچو: اشکال هندسی، نقش انسان، نقش نبرد انسان و حیوانات درندە، مسائل دینی و افسانەیی (مثل انسانی با جسم انسان و سر حیوان).
هم اکنون این منطقەی تاریخی-باستانی همانند دیگر مناطق باستانی غرب کوردستان، بە دلیل هجوم و لشکرکشیهای غیر منطقی سپاە ترکیە در سوریە، در شرایط بسیار خطرناک و اسفباری بە سر میبرد و باید منتظر ویرانی و سرقتهای باستانی زیادی از این منطقە باشیم.
امادەکردن: #سارا سردار#
[1]