عنوان: مشکل کوردها از آتاتورک تا اردوغان
نویسندە: کارزان گلی
در سال 1961، #جمال گوسل#، چهارمین رئیس جمهور #ترکیه#، که متأسفانه کورد تبار است، در یک سخنرانی در آمد گفت: (در این کشور فقط ترک ها هستند و هرکس کە گفت من کوردم، بە رویش تف کنید).
#عصمت انونو# که رئیس جمهور نیز بود، با وجود اینکه کورد تبار بود، گفت: «در این کشور مشکل کورد وجود ندارد زیرا فقط ترک ها در ترکیه زندگی می کنند.
کنان اورن رئیس جمهور ترکیه پس از کودتای 1980 گفت: در این کشور فقط ترک ها هستند. هرکسی که بگوید ترک نیست می تواند این کشور را ترک کند.
اما در سال 2005، #رجب طیب اردوغان#، رئیس جمهور ترکیه برای اولین بار در آمد با صدای بلند گفت: «مشکلی در این کشور به نام مشکل کورد وجود دارد، باید در زمان من حل شود.
اردوغان تا سال 2014 تلاش زیادی برای ترویج راه حل در ترکیه و حل مشکل کوردها داشت، اما شروع جنگ که با حمایت #پ.ک.ک# و دولت ترکیه همراه بود، مشکل کوردها را نابود کرد و نتوانست از سخنان اردوغان استفاده کند.
متأسفانه اردوغان مانند سال 2005 فکر نمی کند. اگرچه او برای کوردها بسیار بهتر از روسای جمهور قبلی ترکیه بوده است، اما اکنون با صدای بلند می گوید: «یک کشور، یک پرچم، یک ملت، یک زبان.
مسئله کوردها در ترکیه موضوعی نیست که دولت بتواند به راحتی از کنار آن بگذرد، زیرا کردها بیش از 100 سال است که در ترکیه برای رسیدن به حقوق خود تلاش می کنند و هنوز هم تلاش می کنند و خسته نشده اند. اگرچه کوردها نتوانستند حقوق خود را در برابر روسای جمهوری که در ترکیه قدرت را در دست گرفته اند تأمین کنند، اما آنچه مهم است این است که آنها همیشه اراده ای برای ادامه مبارزه خود داشته اند.
برخی معتقدند وجود پ.ک.ک یا همان تشکیل پ.ک.ک باعث ایجاد مشکل کوردها در ترکیه شده است، یعنی اگر پ.ک.ک نبود مشکل کوردها در ترکیه وجود نداشت که بسیار اشتباه است.
#کمال بورکای# نویسنده و سیاستمدار کورد که پیش از تشکیل پ‌ک‌ک رهبر حزب سوسیالیست ترکیه بود و برای معرفی مشکل کوردها به جهان و افکار عمومی ترکیه نیز تلاش زیادی کرد، می‌گوید: این پ‌ک‌ک نیست کە مشکل کوردها را درست کردە است بلکە مشکل کوردها پ‌ک‌ک را به وجود آورده است.
متأسفانه پ.ک.ک همچنان معتقد است که بدون پ.ک.ک مشکل کردها در ترکیه وجود نخواهد داشت. در حالی که سوسیالیست ها و بسیاری از شخصیت های لیبرال کورد در ترکیه با مبارزه قلم و تظاهرات توانسته بودند مشکل کردها را در ترکیه احیا کنند. رؤسای جمهور ترکیه آنها را در زمانی که پ ک ک وجود نداشت، تهدیدی برای خاک ترکیه می دانستند.
در دهه های 60، 1970 و 1980 ملت کرد ظلم و ستم فراوانی را متحمل شد. هزاران روستای کرد سوختە و ویران شد و صدها جوان کرد بی دلیل و بدون محاکمه به زندان افتادند. شکنجه در زندان های ترکیه هزاران کوورد را به قتل رسانده و به آبرو و حیثیت هزاران کرد توهین کرده است که همه اینها به دست ارتش ترکیه برای نابودی کوردها است. این یک نمونه زنده است که نشان می دهد مبارزه سیاسی کوردها حتی قبل از پ.ک.ک چقدر برای ترکیه خطرناک بوده است، به طوری که آنها مدام مورد تهدید و توهین ملت کورد قرار می گرفتند.
رؤسای جمهور ترکیه همگی برای کوردها بدتر از دیگری بوده اند و وعده های آنها برای حل مشکل کردها تنها زمانی مطرح میشد که کردها قوی بودند و به خوبی برای قیام آماده شده بودند، برای همین برای غافل کردنشان این وعدەها را دادەاند.
تنها رئیس جمهوری که امید کوردها بوده و از همه طرف برای حل مشکل کوردها حمایت شده است (رجب طیب اردوغان). در زمان او، کوردهای شمال توانستند نفسی آزاد بکشند، مانند زبان کوردی، انتشار کتابهای کوردی و افتتاح تلویزیون دولتی ویژه به نام TRT کوردی و همچنین افتتاح چندین روزنامه به زبان کوردی. متأسفانه اقدامات انجام شده برای حل و فصل مسئله کوردها در دوره حزب عدالت و توسعه که 15 سال تنها دولت بوده است، نتوانسته مطالبات کوردها را برآورده کند و تنها 20 درصد از مفاد راه حل اجرایی شده است.
چیزی که نگران کننده است این است که اردوغان پس از اینکه شخص اول ترکیه شد، مانند روسای جمهور قبلی ترکیه می گوید چیزی به نام مشکل کردها در ترکیه وجود ندارد، ما آن را حل کرده ایم.
اردوغان که 20 سال است که حزبش در قدرت بوده است، نتوانسته آموزش به زبان کوردی را در قانون اساسی گنجانده و قانون تروریسم کشور را بررسی کند. صحبت های اردوغان مثل سال های 2005 تا 2013 نیست، او به حقوق کوردها گوش نمی دهد و می گوید آنها برادران ما هستند، اما نمی داند که برادران باید همین حقوق را داشته باشند و از منابع دولت را بخورند بە این حکم کە دولت همانند پدر یک ملت است.
اگر اردوغان گام های عملی برای حل مسئله کوردها و گنجاندن آن در قانون اساسی ترکیه برندارد، این انتخابات به قدرت او پایان می دهد و امپراتوری او به دست رای دهندگان کرد فرو می ریزد.
[1]