نام:مصطفی
شهرت:بارزانی
نام پدر:محمد
تاریخ تولد: #14-03-1903#
تاریخ فوت: #01-03-1979#
محل تولد: بارزان
محل فوت: آمریکا
$زندگینامە$
ملا مصطفی فرزند شیخ محمد بارزانیست. در سال 1903 در روستای بارزان متولد شدە و اندکی قبل از تولد وی ، پدرش درگذشت.  کمتر از سه سال داشت که ترکها در سال 1906 لشکرکشی و یورش به قبایل کرد را آغاز کردند و برادر بزرگش شیخ عبدالسلام را گروگان گرفتند و او و مادرش را زندانی کردند و نه ماه را در زندان سپری میکنند. ایشان نهضت انقلابی خود را از سال (1943) آغاز کردند . پس از تسلیم برادرش شیخ احمد، دوباره مبارزات خود را از سر گرفت و امیر عراق دستور تبعید وی به ایران را صادر کرد.
در فوریه 1945 به بغداد رسید و امیر عراق  با درخواست وی مبنی بر بازگشت به وطن و جمع آوری سلاحهای در دست مردم موافقت کرد.  اما او شروع به بازدید از روستاها و تشویق مردم به مبارزە و انقلاب کرد.
در فوریه (1945) لشکری از سپاە عراق در منطقە زریبار بە ملا مصطفی یورش برد و بارزانی به همراه برادرش شیخ احمد مجبور به حرکت به طرف مرز ایران شد و در مهرماه همان سال شیخ احمد به عراق بازگشت.  اما خود مرحوم مصطفی بارانی و 2000 نفر از هواداران و نیروهای خود به سمت مهاباد حرکت کردند، در حالی که قاضی محمد در #15-11-1945# از تأسیس حکومت ملی کردستان با کمک اتحاد جماهیر شوروی در همسایگی حاکمیت آذربایجان که در تبریز تشکیل شدە بود خبر میداد.

هنگامی که مقامات ایرانی در سال 1946 موفق بە فروپاشیدن جمهوری مهاباد شدند ، ملا مصطفی و یارانش به روسیه عظیمت کردند و دوازده سال را در آنجا سپری کردند.
ملا مصطفی ابتدا در آذربایجان و ازبکستان زندگی می کرد، سپس به مسکو رفت و در آنجا به تحصیل در رشته زبان روسی، هنرهای نظامی و اقتصاد پرداخت و در #05-10-1958# به عراق بازگشت.
پس از بازگشت به عراق از بزرگ منشی و احترام زیادی برخوردار بود ، اما هنگامی که در 06-1961 به وطن مادری خود (کردستان) بازگشت، علیه حکومت بغداد اعلام انقلاب کرد و مبارزە و مخالفت خود را ضد حاکمیت عراق تا #11-06-1970# ادامە داد.
در #29-09-1971# سوءقصد نافرجامی علیه وی صورت گرفت که آن زمان مقر وی در حاجی عمران بود و محل سکونت وی بکلی تخریب شد، اما وی از سوء قصد جان سالم به در برد.
در #11-03-1974#، مقامات عراقی برای کردها و کردستان اتونومی ( خودمختاری) اعلام کردند، اما ملا مصطفی بارزانی از پذیرش شکل خودمختاری خودداری کرد، بنابراین انقلاب علیه رژیم وقت عراق از سر گرفته شد.
اما پس از توطئه الجزایر بین عراق و ایران به رهبری ایالت متحدە آمریکا، انقلاب شکست خورد و ملا مصطفی مجبور به پذیرش اعلامیه #11-03-1974# شد.
در سال 1976 برای معالجه به واشنگتن دی سی رفت.
وی در تاریخ #01-03-1979# دیدە از جهان بست و پیکرش به ایران منتقل شد.  وی در یکی از کوه های کردستان در مرز غربی نزدیک عراق به خاک سپرده شد.
در سال 1993 پس از آزادسازی بخشی از جنوب کردستان به همراه پسرش ادریس بارزانی در روستای بارزان به خاک سپرده شد.[1]