ایین یهودیت و اثار باستانی اش در کوردستانکوردستان/ بخش دوم
امادەکردن: سارا سردارسارا سردار

پیامبر موسی
موسی به عبری (موشی) پسر عمران پسر یتر پسر کحات پسر لاوی پسر یعقوب (اسرائیلاسرائیل) پسر اسحاق بن ابراهیم، مادرش یوخابد دختر لاوی و خواهرش مریم و برادر بزرگترش هارون یا هارون نام داشت، بر اساس تورات و قرآن، هنگامی که فرعون مصرمصر دستور داد که همه کودکان پسر عبری در رود نیل غرق شوند، مادر موسی او را در سبدی گذاشت و در ساحل رود نیل پنهان کرد اما سبد بە داخل اب میافتد و در اب جاری میشود، پس از چندی همسر فرعون که آسیا نام داشت، سبد را از آب برداشت و فرعون را متقاعد کرد که فرزند را بردارند و نام او را موسی بگذارد و برای خود بزرگ کند.
بۆیە موسی در دربار فرعون بزرگ شد اما بعدا متهم به کشتن یک مصری شد که کارگر عبری را کتک می زد و از ترس مجازات فرعون به مدیان رفت و در آنجا هشت سال بە کشیشی بە نام(شعیب) خدمت میکند، سپس با صفوره دختر شعیب ازدواج کرد.
بر اساس منابع هر سه دین (یهودی، مسیحی، مسلمان)، موسی در هشتاد سالگی در بازگشت به مصر پیامی از جانب خداوند دریافت کرد و به عنوان پیامبر بنی اسرائیل برگزیده شدپس او و برادرش هارون نزد فرعون رفتند و او را به توحید دعوت کردند، اما پاسخ فرعون به این دعوت خوب نبود و او آن را نپذیرفت و حتی برای موسی و قومش دردسر ایجاد کرد.
در قرن سیزدهم قبل از میلاد، موسی قوم بنی اسرائیل را از مصر خارج کرد و از حکومت فرعون خارج کرد، در آنجا بود که ده فرمان، پایه و اساس یهودیت، بر موسی در کوه سینا نازل شد.
موسی در سن 120 سالگی درگذشت و بر اساس اعتقاد یهودیان، جانشین موسی (یوشع پسر نون) از دوستان نزدیک حضرت موسی به عنوان رهبر قوم یهود شد.

معنی نام موسی
به گفته مورخان، نام موسی را می توان در ریشه دو زبان مصری یا عبری جستجو کرد، ممکن است یکی از دو کلمه «میس» به معنای تولد و «میس» به معنای پسر برای او به کار رفته باشد، با این حال، نام موسی ممکن است یک نام مذهبی، یا نام یکی از خدایان مصر باستان باشد، اما اگر ریشه اسم موسی یا ماشا به عبری برگردد، کلمه موسی به معنای بیرون کشیدن است، یعنی همسر فرعون گفت: «او را از آب بیرون کشیدم.[1]