عنوان: ایین مسیحیت و اثار باستانی اش در کوردستان/ بخش هفتم
نویسندە:
سارا سردارسارا سردار
تاریخ ورود مسیحیان به کردستان کهن است و به دوران باستان باز می گردد, از این رو معابد، کلیساها و اماکن مذهبی زیادی در کردستان وجود دارد که در سطح جهانی حائز اهمیت است. در اینجا چند نمونه از قدیمی ترین بناهای مسیحی کردستان را بە شما معرفی میکنیم:
صومعە مار مەتە
اولین اثر مسیحی کردستان که به عنوان قدیمی ترین بنا نیز ثبت شده است، بنای تاریخی دری مار ماته در جنوب کردستان است، این شهر در شمال موصل، نزدیک بشیقه، در دامنه کوه معقلب قرار دارد، موقعیت جغرافیایی این خط منظره ای زیبا و جذاب از این کوه ایجاد کرده است.
صومعه مار ماته قدیمی ترین صومعه مسیحیان سوریه در کردستان و عراق به شمار می رود، این خط در قرن چهارم پس از میلاد و در زمان پادشاهی آشور، پادشاه سنحاریب ساخته شد.
این معبد بیش از
1600 سال قدمت دارد و در اواخر قرن چهارم قبل از میلاد، بین سال های 361 تا 363 یعنی حدود 300 سال پس از گسترش مسیحیت، توسط یکی از شخصیت های کرد از خانواده ای سرشناس در دیاربکر به نام مار ماته ساخته شده است.
مانند معابد دیگر در نزدیکی مرزهای دولت اسلامی عراق و شام (داعش)، تهدید به انفجار بود، اما توسط نیروهای پیشمرگه محافظت شد و در امان ماند.
شخصیت مار متە
مار متی یکی از شاگردان عیسی مسیح بود، او برای گسترش مسیحیت به کردستان آمد و در نینوا مکانی برای دعا و نیایش و دعوت مردم به این دین ایجاد کرد.
صومعە ربن هرمزد در القوش
این صومعە در 40 کیلومتری شمال غربی موصل قرار دارد و دو و نیم کیلومتر شهر القوش دور است، بر اساس منابع، این صومعە بین سال های 628-648 پس از میلاد ساخته شده است.
صومعە ربن هرمزد توسط قدیس ایرانی ربن هرمزد ساخته شده است، این راهب ابتدا در دیرالرئیس کار می کرد و دو سال در آنجا زندگی کرد و سپس به معبدی در نزدیکی القوش نقل مکان کرد، رابان هرمزد در نود سالگی درگذشت و در ساختمان معبد به خاک سپرده شد.
مریمانە در اربیل
در مورد این صومعە اطلاعات زیادی در دست نیست، بە دلیل اینکە تا کنون هیچ تحقیقات علمی و اکادمی در این بارەی این مکان انجام نگرفتە است، اما چندین اطلاعات عومی در مورد این صومعە است کە در پایین بە انها اشارە میکنیم.
مقبرەی مارک مریمانە در شرق شهرستان عنکاوە در استان اربیل قرار دارد، مدل ساختمان سازی این مقبرە متشکل است از دو گنبد کوچک و دری در قسمت جلوی ساختمان کە بە عنوان در ورودی استفادە میشود. این مقبرە و صومعە در سال
1965 بر اساس سبک و مدل اصلی اش تحمیر شدەاست. در سال
1975 دوبارە تعمیر شدەاست، اما نە با همان مواد تشکیل شدە در ساخت ساختمان، بلکە این بار با استفادە از مواد تازە، اما بر همان سبک قدیمی این کار را انجام دادەاند و گنبدها و دیوار ها شکل قدیمی و باستانی خودشان را حفظ کردەاند.
یک داستان قدیمی در این بارە وجود دارد کە بە گفتەی مردم قدیمی مسیحی، این مقبرە یک کلیسای قدیمی در نزدیکی روستایی کشاورزی بودەاست و دلیل درست کردن این مقبرە را هم بە این برمیگردانند کە مریم مقدس در این مکان دیدە شدە است.