غار آبی تاریخی سهولان یکی از مهمترین و منحصر به فردترین غارهای طبیعی #کردستان# است و همچنین یکی از جذاب ترین عجیب و غریب ترین منظرە زیبای #مهاباد#، شرق کردستان به حساب می آید.
این غار روزانه میزبان نزدیک به 1000 گردشگر است، که از نقاط مختلف برای دیدن این غار طبیعی می آیند. این غار در روستای سهولان در 42 کیلومتری شرق مهاباد قرار دارد.
مساحت داخل غار حدود 600 متر مربع و از سنگ تشکیل شده است.بلندی سقف این غار 50 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و عمق آب در برخی نقاط به 32 متر می رسد. اختلاف دمای بیرون و داخل غار بین 10 تا 15 درجه است. تحقیقات زمین شناسی نشان می دهد که قدمت این غار با توجه به فعالیت های زمین شناسی به 70 میلیون سال قبل می رسد. برای اولین بار، این غار 100 سال پیش توسط ژاک دمورگان فرانسوی مورد کاوش قرار گرفت. سپس در طول جنگ جهانی دوم مجدداً توسط هیئت انگلیسی مورد مطالعه قرار گرفت و در ماه سپتامبر توسط غارنوردان ایرانی معرفی شد. تنها حیوانات این غار کبوترها و خفاشها هستند که بخشی از غار را به عنوان لانه انتخاب کرده اند. به دلیل تاریکی غار، هیچ موجود آبی به جز موجودات میکروسکوپی در آن زندگی نمی کند. آب دریاچه بسیار زلال و شفاف است، با وجود تاریکی، عمق چندین متری آن قابل مشاهده است. دریاچه اول غار حدود 200 متر عرض دارد با آب زلال، راهرو بالایی بیش از 50 متر ارتفاع دارد و در انتهای آن دو دالان باریک به عرض دو متر وجود دارد که به دریاچه و دالان های دیگر باز می شود.[1]