نام عزیز
نام پدر: سلیم بگ
تاریخ تولد: 1915
مکان تولد: پشدر
تاریخ وفات: #05-01-2003#
مکان وفات: #اربیل#
$زندگینامە$
وی فرزند سلیم بگ #کلار# است، در سال 1915 در روستای مرزی بین پشدر و بنگرد به دنیا آمدە است، از شش سالگی روی دیوار خانه ها و مساجد های کلار با زغال نقاشی می کشید، پدرش علی فاتح الکاظمی را استخدام کرد تا به او نقاشی بیاموزد.
او اولین نمایشگاه خصوصی خود را در سال 1932 در قبرستان شیخ جعفر در #سلیمانیە# برگذار کرد که شامل 12 تابلو بود، مردم تابلوها را پاره کرده و به سمت آنها سنگ پرتاب میکردند. او نقاشی شوکت زنگنی دندانپزشک را در حال کشیدن دندان های مادرش کشیدە بود، در همان سال ، وی سومین نمایشگاه خود را در #کرکوک# در محله شوریجە در چایخانە یدالله افتتاح کرد، نمایشگاه او شامل 6 نقاشی بود، او تعدادی از نقاشی های خود را به قیمت های 4 - 6 و 10 دینار به کارکنان شرکت نفت کرکوک فروخت، در آنجا با ابراهیم خلیلی، کرد اهل دوزخورماتو که نقاش بود آشنا شد و او عزیز سلیم را بیشتر به نقاشی تشویق کرد. در سال 1936 با حسین حزن مکریانی آشنا شد و او را به دانیال قصابی، معلم مدرسه این خلکانی اربیل معرفی کرد، در همان سال با تشویق و حمایت موکریانی نمایشگاه مشترکی را با دانیال قصاب افتتاح کرد، عزیز سلیم با 12 نقاشی و دو مجسمە شرکت می کند، این نمایشگاه 4 روز طول کشیدە بود. عزیز سلیم در این نقاشی ها تراژدی زندگی کشاورزی را به تصویر کشیده است، یکی از این نقاشی ها صاحب مزرحەای را نشان می دهد که به کمر کشاورزان شلاق می زند و این در حالیست کە پدرش در همان زمان اعدام شدە است. از این رو حسین حزن مکریانی او را نزد ملا بزرگ #کویه# برد و در خانه ملا صدیق پنهان کرد و سپس به پیشدر گریخت و از آنجا به یاف های ایران رفت. از سال 1937 تا 1939 در سلیمانیە به پنهانی زندگی کرد و با شاکر فتاح، حمزه عبدالله، عزیز پشتیوان و رفیق حلمی در حزب هیوا کار کرد، در این مدت تابلوی ارزشمندی به نام نبرد بازیان ساخت.
در سال 1943 با هنرمندان شرق کردستان نمایشگاه مشترکی را در #مهاباد# افتتاح کرد، ولی زاده (#کرمانشاه#) ، خلیل زاده (مهاباد) و محمود مهدور (معلم اهل #سنندج#) از جمله این افراد بودند.
در سال 1944 نمایشگاه دیگری را برای 10-12 هنرمند دیگر از شرق کردستان در باکو افتتاح کرد و خودشم هم شرکت کرد، در سال 1946 در وزارت روابط خارجی و فرهنگ جمهوری مهاباد مشغول به کار شد، وی زندگی هنری خود را با پیشوا قاضی محمد و عبدالرحمن ذبیحی توسعه داد. در سال 1949 ترکیه را به مقصد اروپا ترک کرد و شش ماه در پاریس ماندو انجا با پیکاسو اشنا میشود، در اروپا با مدرسە های جدیدی مانند کوبیسم و سوررئالیسم آشنا شد، در زمستان 1949، نمایشگاهی از 36 نقاشی را در هتلی در پاریس افتتاح کرد که 10 روز به طول انجامید، میسیو رنی، وزیر دارایی ان زمان فرانسه، تابلویی به نام (مردووەکان قسەدەکەن) میخرد، و تا سال 1956 در اروپا بود.
او در فرانسه، ایتالیا، چکسلواکی، یوگسلاوی، لندن و وین نمایشگاه داشته است، و نقاشی های او با امضای(کوردیش ارت) شناختە میشود. در سال 1969 حپسه خان نقیب را نقاشی کرد که در موزه بغداد نگهداری می شود. نزار سلیم در #19-05-1972# نمایشگاهی از او در بغداد افتتاح کرد. در سال 1991 نمایشگاه خصوصی را در سلیمانیە در سالن کمیته جبهه افتتاح کرد که شامل 137 تابلو بود. اسماعیل فتح الترک در دفتر یکی از نمایشگاه هایش نوشته است که (شما پیشگام بوده اید و چیزهای جدیدی اختراع کرده اید) و 30 تابلو از او خریده است. برخی از هنرمندان عراقی نیز از او تابلوهایی خریده اند. تابلوی( شمشیر بازی ژنان) او در موزه لوور فرانسه نگهداری می شود، و یک نقاشی دیگر در موزه آمستردام در هلند نگهداری می شود، و برخی از نقاشیهای دیگر در واشنگتن، ریودوژانیرو، تفلیس، ایروان، کویت، عدن، لبنان، مصر، تونس و الجزایر نگهداری میشوند. عزیز سلیم در سال 1917 در قلادزه به دنیا آمدە است، در سال 1932 اولین نمایشگاه خصوصی خود را در سلیمانیە افتتاح کرد، در سال 1949 سفر به کشورهای مختلف (فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، فنلاند، اتریش، بلژیک، یوگسلاوی، مجارستان و غیره) را آغاز کرد و نمایشگاه هایی را در آنجا افتتاح کرد. و زبان های (کردی، عربی، فارسی، ترکی، انگلیسی، روسی و آلمانی) می دانست و 4 دیوان دارد.[1]