سنجار شهری کردنشین در غرب کردستان جنوبی و در 120 کیلومتری مرکز موصلموصل واقع شده است. این شهر دارای موقعیت استراتژیک مهمی در مرز سوریه است و بین چهار شهرک (رابعه، ایاز، تل عفر و قیروان) واقع شده است. کوه سنجار از اهمیت خاصی برای این شهر و کل منطقە برخوردار است، این کوە در قسمت پشتی شهر واقع شدە است و هم مرز با سوریه به ویژه بین شهر حسکه در سوریه و استان نینوا در عراق قرار دارد که ارتفاع این کوه حدود 1400 متر است.

نام سنجار از چە چیزی آمدە؟
برخی منابع تاریخی می گویند که نام سنجار (بە کردی شنگال) از دو قسمت (شنگ) به معنی زیبا، (ال) به معنای قسمت، نام کل شهر (سنجار، شنگال) به معنای قسمت یا ناحیه زیبا است که اشاره به طبیعت و زیبایی سنجار است.

تاریخ این شهر
تاریخ سنجار به هزاران سال پیش برمی گردد، این شهر در طول تاریخ منبع درگیری برای نیروهای این منطقه بوده است. این شهر در سال 1075 توسط تیمور لنگ امپراتور مغول مورد حمله قرار گرفت و 35000 خانه ویران شد. همچنین در سال 1516 توسط امپراتوری عثمانی اشغال شد و سال ها منبع درگیری بین عثمانی ها و صفویان بوده است. در سال 1915، در جریان نسل کشی ارامنی ها، این شهر مورد حمله ترک ها قرار گرفت. در سال 1935 این شهر مورد حمله ارتش سلطنتی عراق قرار گرفت. در دهه 1970، رژیم بعث عملیات اعراب سازی و اخراج را در سنجار آغاز کرد، به ویژه پس از سال 1975، اکثر محله های شهر تخریب شد و ساکنان آن در اردوگاه های کار اجباری اسکان داده شدند.
در سال 1977، اکثر جمعیت به سایر مناطق اقلیم کردستان آواره شدند، در حالی که برخی دیگر هویت قومی خود را برای ماندن در شهر تغییر دادند.
کارزار اخراج و اعراب سازی تا سال 2003 و سقوط رژیم بعث ادامه یافت و بسیاری از محله های شهر تخریب شد و محله های جدیدی برای قبایل عرب وارداتی ساخته شد.
آخرین اشغال این شهر در سال 2014 بود که سازمان تروریستی داعش به این شهر حمله کرد، طبق آمار 430 میلیون و 430 هزار ایزدیایزدی آواره شدند که از این تعداد 140 هزار و 400 نفر به کوه های سنجار و 290 دویست و نود هزار نفر به این شهر گریخته اند به شهرهای اقلیم کردستانکردستان و ترکیه.
18000 غیرنظامی کشته و 3000 دختر، زن و کودک ربوده شدند که برخی از آنها هنوز در کنترل سازمان تروریستی داعش هستند.
در این یورش 14 معبد و زیارتگاه ایزدی ها ویران شد.

شمارەی جمعیت
بر اساس آمار، جمعیت سنجار در سال 1947، تعداد 2513 نفر بوده است، این شهر دارای 600 خانوار بوده و به سه محله سراوبرج، کلاهی و برسهی تقسیم شده است. بر اساس سرشماری عراق در سال 1957، جمعیت سنجار 3344 شهروند، تعداد خانه های شهر 765 خانه، در سال 1965 جمعیت به 4403 شهروند افزایش یافت، با توجه به این روند جمعیت سنجار در سال 2012 افزایش چشمگیری داشته است.

دین و قومیت
جمعیت سنجار را کردهای ایزدی، عرب های کلدانی و آشوری تشکیل می دهند. ایزدی ها گروهی مذهبی هستند که بیشتر در سنجار و مناطق اطراف موصل ساکن شده اند. ایزدی های سنجار که اکثریت جمعیت شهر را تشکیل می دهند به کردی بالا صحبت می کنند و کتاب های مذهبی آنها به زبان کردی نوشته شده است.
مرقد مطهر آنها معبد لالشلالش است و برجسته ترین چهره آنها میر تحسین بیگمیر تحسین بیگ است. و همچنین بخش دیگری از جمعیت این شهر را عرب ها و سایر اقوام مسیحی تشکیل می دهند. [1]