Dewrêşê Evdî Destanı
Papatyarütüphanesi yayinleri
[1]
Derwêşê Evdî di sedsala 18an de li herêma Wêranşarê jiyaye û berxwedaneke mezin li dijî Dewleta Osmanî û eşîrên Ereban nîşan dayê. Wê demê Temir Paşayê Milî di sala 1780î de dibê serokê eşîrên kurd ê kîkan, milan û eşîrên êzdiyan li Beriya Wêranşarê û Derwêşê Evdî jî ji bêr jîrekiya xwe dibê serleşkerê Temir Paşayê Milî. Di şerekî sala 1790î di navbera eşîrên Temir Paşayê Milî û Osmanîyên û eşîrên Ereban de Derwêşê Evdî tê kujtin.
Wekîdin evîna Derwêşê Evdî, ku bi eslê xwe kurdê êzdî bû û Edûlê ku bi eslê xwe kurdê misilman bû di nava civaka kurd de tê naskirin. Di nav kurdên de gelek stran û çîrok bi awayên cûda li ser Derwêşê Evdî hatine gotin.
Dewrêşê Evdî Destanı, Mem û Zîn ve Sîyabend û Xecê Destanları kadar Kürtlerin bilinen ve her yerde söylenen, en yaygın ve ünlü destanıdır. Dewrêşê Evdî Destanı’nda, başat olarak gerçek olaylar ön plandadır. Diğer iki destanda ise mitolojik unsurlar daha fazladır.