Kitap Adı: Türkiye İnsan Hakları Raporu 2005
Yazar: Türkiye İnsan Hakları Vakfı
Basım Yeri: Ankara
Yayınevi: TİHV
Yayın Tarihi: 2006
2005 yılının 3 Ekim günü Türkiye, Avrupa Birliği’ne tam üyelik müzakerelerine resmi olarak başladı. Türkiye’yi AB’ye daha da yaklaştıran bu siyasi ağırlıklı karar, bir yandan da TC hükümetlerinin yaptığı yasal düzenlemelerin Kopenhag siyasi kriterlerini karşıladığını, temel hak ve özgürlükler alanında “Türkiye’de durumun AB normlarına uygun olduğunu” ifade etmektedir. Bu tarihi kararın alındığı 2005 yılında insan haklarının durumunu bir de Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi (DM) ve Tedavi Merkezlerimizin verileri ışığında değerlendirirsek;
Yaşam Hakkı ve Kişi Güvenliği
DM’nin belirlemelerine göre 2005 yılı içinde gözaltında 5 kişi öldü. Yüzlerce kişi de işkence ve kötü muameleye maruz kaldı. Yıl içinde yargısız infaz, dur ihtarına uymayanlara ateş açma, güvenlik görevlilerinin rasgele ateş açması gibi olaylarda, cezaevlerinde, yasadışı örgüt saldırılarında, faili meçhul cinayetler sonucunda, sivil çatışmalarda, mayın-bomba patlamalarında ve gözaltı merkezlerinde en az 376 kişi “öldürüldü”, yüzlerce kişi de yaralandı.
2005 yılında TİHV tedavi ve rehabilitasyon merkezlerine işkence nedeniyle 13’ü çocuk 675 kişi başvurdu. Adana, Ankara, Diyarbakır, İstanbul ve İzmir’deki tedavi ve rehabilitasyon merkezlerine başvuran bu kişilerden 193’ü 2005 yılında işkence gördüğünü açıkladı.
Gözaltı sürelerinin kısalması, avukata ulaşmada göreli bir artış olması gibi olumluluklar sonuç olarak işkencenin yok olmasına yetmemektedir. Son yıllarda işkencenin önlenmesinde hükümet yetkililerinin “sıfır tolerans” söylemleri ve yapılan bazı yasal düzenlemelere rağmen işkencenin adli, idari ve pratik açıdan cezalandırılmaması eğilimi işkencenin sürmesinde önemli bir etkendir..
[1]
Yavuz Önen
TİHV BAŞKANI