KürtlerKürtlerin tarihi, katliamlarla sürgünler tarihinin önemli bir parçasıdır.
Devlet, dinsel inanç, siyasal görüş, sosyal sınıf, yaş, cinsiyet ve eğitim durumu ne olursa olsun bir ayırım yapmadan Kürtlere karşı sürgün ve katliamları duraksamadan uygulamıştır. Devlet Kürtleri potansiyel suçlu olarak görmektedir. Devlet tarafından Kürtlere giydirilen sol ve sağ gömleklerin anlayışı, bu uygulamalar karşısında Kürtleri ya tepkisiz bırakmış veya giydirilen gömleğin rengine göre, yapılanlar devlet adına haklı görülmüştür. Bu nedenle Kürtlere ulusal olarak yapılan zulümler, bütün Kürtlerin karşı çıkışını engellemiştir.
27 Mayıs 1961 Askeri DarbeAskeri Darbesi’nden sadece dört gün sonra 485 Kürt tutuklanır ve SivasSivas Kabakyazı’da 5. Er Eğitim Tugayı’nda askerî garnizon içindeki kampta dokuz ay süren bir “zorunlu misafirliğe” tabi tutulur. “Babam Şark’ın celladıydı, ben de sizin celladınız olacağım” diyen dönemin İçişleri Bakanı Muharrem İhsan Kızıloğlu’nun Milli Birlik Komitesi’nin onayı ile seçtiği 55 kişi sürüldüklerinde, sol gömlek giydirilmiş Kürtler bu olay karşısında uzun yıllar utangaç bir tavırla sessizliklerini ve tepkisizliklerini sürdürdüler. Çünkü sürülenler ağalar ve şeyhlerdi ve onlara sahip çıkmak solculuğun şanına yakışmazdı. Sağ kesimdeki Kürtler de farklı değildi. Onlar da çok uzun bir dönem bunu Kürtlere yönelik bir uygulama olarak algılamak istemediler. Oysa ki sürülenler Kürtlerdi.
55 Kürt ağaKürt ağa ve şeyhi olarak nitelenenler sürüldüğü sırada 52 Kürt entelektüeli de 49’lar davası adıyla İstanbul, daha sonra Ankara’da yargılanıyordu. Kürtlerin her sosyal sınıf ve tabakasına mensup seçkinleri bu uygulamalara tabi tutulurken, devletin Kürtleri topyekûn topun ağzına yerleştirdiğini Kürtler görmüyordu.
1960 yılında çıkarılan 105 sayılı kanunla 485 kişilik “zorunlu misafirlerden”den 55’i Milli Birlik Komitesi tarafından Antalya, Isparta, İzmir, Afyon, Manisa, Denizli ve Çorum’a sürüldüler.
Yüzbaşıdan Orgeneralliğe kadar değişen rütbelerde 38 kişiden oluşan Milli Birlik Komitesi devletin yönetiminde tek söz sahibi kurumdu ve kararları kesindi. Bu askeri cunta hazırlattığı yeni anayasa ile Kemalizm’i yeniden restore ederken yapılan ilk değişikliklerden biri 1924 Anayasası’nın 3. maddesindeki “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ilkesini “Egemenlik kayıtsız şartsız Türk milletinindir” şeklinde değiştirmek oldu. Bu anlayışın Kürtlere insani yaklaşımı düşünülemezdi.
55’ler hakkında yazılanların hemen hepsinde yer alan bir yanlışı görmek gerek. Devletin resmi açıklamasına göre 55’ler, Güney Kürdistan’da Mele Mustafa Barzani önderliğindeki Kürt hareketine yardım ettikleri ve ilişki kurdukları gerekçesiyle bu kişilerin önce Sivas Kampına alındıkları daha sonra sürgün edildikleri yazılır. Bu devletin ileri sürdüğü bir gerekçedir ve gerçekle ilgisi yoktur. Bu yalan gerekçeyi irdelemeyen pek çok yazar, 55’lerin sürgününü bu gerekçeye dayandırırlar. Oysa ki Güney Kürdistan’da Kürt Ulusal Hareketi Eylül 1961 yılında başladı. Bu kişiler ise hareketin başlamasından üç ayı aşkın bir süre önce tutuklanmışlardı.
Sürgün edilen Ağa, Şeyh, Aşiret reisi olarak nitelenen 55 Kürt şunlardı:
1 Şeyh Ali Rıza Fırat
2 Şeyh Selahaddin Fırat
3 Şeyh Gıyasettin Fırat
4 Şeyh Ahmet Fırat
5 Şeyh Mehmet Emin Fırat
6 Şeyh Mehmet Fuat Fırat
7 Şeyh Faruk Fırat
8 Şeyh Halit Fırat
9 Şeyh Ömer Fırat
10 Şeyh Kutbettin Septioğlu
11 Şeyh Gıyasettin Gül
12 Kinyas Kartal (Brukî Aşireti)
13 Abdulbaki Kartal (Brukî Aşireti)
14 Hamit Kartal (Brukî Aşireti)
15 Bala Kartal (Brukî Aşireti)
16 Bahattin Erdem
17 Faik Bucak
18 İsmail Hakkı Bucak
19 Hacı Ali Bucak
20 Mehmet Celal Bucak
21 Mithat Bucak
22 Hasan Abik Bucak
23 Ali Abik Bucak
24 Bekir Bucak
25 Cemil Küfrevi
26 Zeki Toker (Küfrevioğlu)
27 Abdurrezzak Ensarioğlu
28 Sait Ensarioğlu
29 Abdullah Öztürk (Sipkan Aşireti)
30 Ferzende Öztürk (Sipkan Aşireti)
31 Osman Öztürk (Sipkan Aşireti)
32 Köroğlu Öztürk (Sipkan Aşireti)
33 Feyzullah Keskin (Sipkan Aşireti)
34 Zeynel Turanlı
35 Zeki Bayar
36 Kazım Yıldırım
37 Mehmet Kayalar
38 Süleyman Yıldırım
39 Zeynel Abidin İnan
40 Hüseyin İleri
41 Sait Ramanlı
42 Reşit Çeçen
43 Şeyh Mehmet Emin Karadeniz
44 Mustafa Işık (Diyarbakırlı Mustafa Ağa)
45 İbrahim Abikoğlu
46 Hacı Topo Aktoprak
47 Mehmet Dal
48 Abdulkadir Ekinci
49 Şamil Peker
50 Abdülkadir Karakuş
51 Mecit Yalçın
52 Derviş Yakut
53 Cafer Yağızer (Ertoşî Aşireti)
54 Ebubekir Ertaş (Ertoşî Aşireti)
55 Mahmut Ertuş (Ertoşî Aşireti)
55’lerden bir grup[1]