Delil Xıdır ve Hıdır Akgül’ün sanat ve hayat yolculuğunu irdeleyen ve yönetmenliğini Hasan Sağlam’ın yaptığı bir ana dil belgeseli olan “Hawazgê Kilamo-XIDIR-Ağıtların Sesi”nin ön gösterimi yayınlandı.
Delil Xıdır ve Hıdır Akgül’ün sanat ve hayat yolculuğunu irdeleyen bir ana dil belgeseli olan “Hawazgê Kilamo-XIDIR-Ağıtların Sesi”nin ön gösterimi yayınlandı. Belgeselinin yönetmenliğini Hasan Sağlam yapıyor.
Dil, coğrafya ve inanç üçlemi üzerinden arşiv niteliğindeki belgeselin yönetmeni Sağlam, “Ağıtlar üzerinden bugüne dek gelmiş olan dilimizin, bundan sonrasına aktarımı için değerli ozanlarımız henüz canlı ve güçlü bir hafızaya sahipken, onların birikimlerini görsele aktarmak istedim. Bu çalışmayla bir nebze de olsa ana dilime katkı sunmayı amaçladım’’ diye konuştu.
Rindêka #Dersim#i
Yıllardır Avrupa’da yaşayan Delil Xıdır, babası Musayê Mılli ve Hesê Qaji’den aldığı feyz ile kılamlarını ana diliyle besteleyip, söyleme ısrarını sürdürüyor. “Bizim ‘Kılam ve Şaur Vatoğlarımız’ (ağıt ve ezgi söyleyen) eserlerini dağların gerdanında sakladılar, korudular ve bize verdiler. Biz de onlardan aldığımız bu emaneti koruyacağız ve onu çocuklarımıza teslim edeceğiz” diyen Delil Xıdır, “Rindêka Dersimi” kılamında, kanaviçesini nakış nakış işleyerek mitolojik bir geçişle, aşkı ve sevdayı bize sunar. Delil Xıdır zamana meydan okurcasına hâlâ üretmeye, çalmaya, söylemeye devam ediyor.
Dewê, dewê
Hıdır Akgül, “ne yaptılarsa ben memleketimi terk etmedim, ben neden el aleme bırakayım yerimi yurdumu?” der. Henüz yirmili yaşlarında ve ilk bestesi “Dewê, dewê” ile toprağına, köyüne düşkünlüğünü bestelemiş ve bu bestesi Dersim’in klasikleri arasında yerini almıştır. Ana dilinden vazgeçmeyip, ana dilinde ısrar etmesi onun diliyle olan güçlü bağını göstermektedir.[1]