YPGYPG ezmûn û mîrateya Şehîd Xebat Dêrik e
Argêş Vîyan/Qamişlo

Di ser şehadeta Şehîd Xebat Dêrik re 13 sal derbas bûn. Xebat Dêrik, yek ji pêşengên têkoşînê ku hîmên avakirina şoreşa Rojava danî, di nava damezrênerên Yekîneyên Parastina Gel (YPG) de cîh girt û endamê desteya Rêveber a TEV-DEM’ê Xebat Dêrik ku di encama xiyaneta malbata Bedro de, di 7’ê Çileya 2012’an de damezrênerê YPG`ê Xebat Dêrik ku bi destê îxanetê li bajarê Qamişlo birîndar bibû, tevî hemû mudaxeleyan li nexweşxaneya ku rakirin wê demê li Helebê tevlî karwanên şehîdên doza azadiyê bû.
Kûrte jiyana Xebat Dêrik
Xebat Dêrik ku navê wî yê rast Mehmûd Remedan Mihemed e, di sala 1962’an de li gundê Kasan yê girêdayî bajarê Dêrikê ji dayik bûye çavê xwe li jiyanê vekir. Xebat ku di malbateke welatparêz de mezin bûye, xwendina xwe neqedandiye û ji ber pirsgirêkên aborî dest bi kar kiriye. Xebat ku kesayetek pir çalak e, bi lez û bez hezkirina derdorên xwe bi kêfxweşî di kesayeta xwe de pêktîn e. Malbata Xebat Dêrik jî weke, bi sedan malbatên Kurd bû armanca êrîşên rejîma Baas’ê ya dîktator. Xebat Dêrik ku ji bo debara jiyana malbata xwe demekê li paytexta Sûriyê Şamê kar dikir, li Lubnanê jî erka xwe ya leşkerî ya neçarî pêk anî. Li gorî birayê mezin Xebat, dema ku leşkeriya rejîma Baas’ê dikir, bi Tevgera Azadiya Civaka Kurdistanê re hevdîtin pêk anî. Xebat di sala 1985’an de bi bandora ramanên Rêber Abdullah Ocalan, tevlî Akademiya Mahsûm Korkmaz dibe. Xebat Dêrik piştî dewreya perwerdeyê ya taybet ji aliyê Rêber Abdullah Ocalan ve bi dawî bû, berê xwe dide çiyayên azad ên Kurdistanê.
‘Ji bo perwerdeyî û pêşxistina xebatên rêxistinî hewlên mezin dan
Bi destpêkirina aloziya Sûriyê û gihîştina rewşa heyî ji bona qonaxeke nediyar, şehîd Xebat kar û hewleke mezin da ji bo bihêzkirina pirên baweriyê di navbera Kurd, Ereb û Aşûriyan li herêmê û bi taybet jî malbatên şehîdan. Li vir hevdîtinên xwe yên ewil bi malbatên şehîdan re pêk anî û plansaziyên xwe yên rêxistinbûna civakî û siyasî bi wan re parve kir. Bi alûziya Sûriyê û tercîha aliyên nakok ji milîtarîzmê re, Şehîd Xebat dest bi birêxistinkirina ciwanan kir û gelek xebatên perwerdeyê bi wan re li dar xist û ev yek jî bû bingeha birêxistinkirina sîstema parastinê li Rojava. Şehîd Xebat û hevalên wî dema ku komên çekdar bi hevkariya dagirkeriya Tirk li seranserî axa Sûriyê dest bi êrişan kirin, yekemîn komên leşkerî ava kirin. Ji bo birêxistinkirin û perwerdekirina van koman kedeke mezin da. Di vî warî de komên ku şehîd Xebat ava kirin bûn mînaka xwerêxistinkirina girseyên ku xwe dispêrin hêza xwe. Ev şervanên ku yekem car li Heleb, Serêkaniyê û Efrînê li dijî çeteyan dest bi pevçûnan kirin, tevî derfetên kêm jî serkeftinên mezin bi dest xistin.
‘Şehîd Xebat nûnerê azadiya gelê Bakur û Rojhilatê Sûriyê bû’
Şehîd Xebat Dêrik li Rojavayê Kurdistanê yekemîn komên leşkerî dan ava kirin. Ji bo birêxistinkirin û perwerdekirina van koman kedeke mezin dan. Di vî warî de komên ku şehîd Xebat ava kirin bûn mînaka xwe rêxistinkirina girseyên ku xwe dispêrin hêza xwe. Ev şervanên ku yekem car li Heleb, Serêkaniyê û Efrînê li dijî çeteyan dest bi pevçûnan kirin, tevî derfetên kêm jî serkeftinên mezin bi dest xistin. Her wiha ji ber ku ev şervan li ser bingeha ruhê fedaî û parastina gelê herêmê li ser xeta şoreşgerî tevdigerin, berdewamî û hevgirtina wan a xurt bi armancên xwe re hîn zêdetir bûye. Xebat Dêrik bi şoreşa Rojava ya ku piştî tevgera gel a li Sûriyeyê veguherî qeyrana leşkerî dest pê kir, vegeriya welatê xwe û li ser esasê fikir û felsefeya Rêber Abdullah Ocalan dest bi tevna şoreşê kir. Xebat baş dizanîbû ku projeya Rêveberiya Xweser bingeha neteweya demokratîk e. Wî destnîşan kir ku çareseriya herî guncaw ji bo civakê Rêveberiya Xweser e. Xebat ku li ser vî bingehî dest bi rêxistinkirina civakê kir, cudahiya Rêveberiya Xweser û rêveberiyên derve dizanî. Rêveberiya Xweser dikare li gorî xwezaya civakê ava bibe û pêdiviyên xwarinê û ewlehiyê ji gel re peyda bike. Berevajî vê, di modêlên din ên rêveberiyê de, ji bo kontrolkirina civakê pêdiviyên civakê tên bikaranîn. Şehîd Xebat Dêrik dizanibû ku bêyî Rêveberiya Xweser a ku bi felsefeya Rêber Apo hatiye xêzkirin, civak nikare bijî. Civakeke wiha wê ji holê rabe Xebat ku pêşengî ji rêxistinbûna ciwanan re kir, yek ji kesên destpêkê bû ku di şoreşa Rojava de banga rêxistinbûna gel kir.
Têkoşîna Şehîd Xebat ji bona civakek exlaqî û demokratîk e
Rêber Abdullah Ocalan di pirtûka xwe ya bi navê “Sosyolojiya Azadiyê” de dibêje, “Di pêkhatina civaka exlaqî û polîtîk de hêmanên siyasî û ewlekarî yên neteweya demokratîk rola bingehîn dilîze. Entegrasyona sazî, ji ber ku di nebûna gelek kesan de siyaseta demokratîk nayê meşandin. Ji bo rola sereke ya rêxistinan, sazî û çalakiyên wekî partî, kom, encûmen, çapemenî, forum û yên din di nav xwe de dihewîne, ew e ku li ser mijarên hevpar nîqaş û biryar bidin. Ji ber ku bê nîqaş û biryargirtin jiyan di hemû xebatên kolektîf ên civakê de nikare bidome, eger nebe kaos. An jî bi dîktatoriyê bi dawî dibe. Her tim çarenûsa civakeke ne demokratîk ev e. Civakên bi vî rengî di navbera her du aliyên kaos û dîktatoriyê de dimeşin. Lewma armanca bingehîn a têkoşîna siyasî siyaseta demokratîk e, avakirina civakeke demokratîk e. ” YPG’ê di demeke kurt de li dijî çeteyên Cebhet El-Nusra û DAIŞ’ê berxwedaneke bêhempa nîşan da. Parastina gelê herêmê ji dijî terorê, YPG kir mînaka herî baş a modêla xweparastinê. Berdevkê YPG’ê Nûrî Mehmûd dibêje, YPG ezmûn û mîrateya Şehîd Xebat e. YPG ku bi têkoşîna xwe pêşengiya avakirina Hêzên Sûriyeya Demokratîk (QSD) kir, di têkoşîna li dijî terorê de bûye hêza herî girîng a herêmê. YPG’ê bingeha bingehîn a QSD’ê ku di sala 2015’an de hate avakirin, ava kir. QSD’ê bi piştgiriya koalîsyona navneteweyî ya ji bo şerê li dijî DAIŞ’ê hate avakirin, DAIŞ ji nexşeya Sûriyeyê paqij kir. Li dijî êrîşên dewleta Tirk û çeteyên wê heta roja îro parastina Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê didomîne.
Şahadeta Şehîd Xebat Dêrîk bi destê MÎT’ê û ENKS’ê hat kirin
Xebat Dêrik (Mahmut Ramezan Muhamed) di 8’ê Çileya 2012’an de li Qamişlo di encama êrîşeke çekdarî de tevlî kerwanê azadiyê bû. Eşkere bû ku kesên endamê Kordînasyona TEV-DEM’ê Xebat Dêrik qetil kirin Abdullah Bedro yê ji Qamişlo û kurên wî ne ku nêzî 14 sal in bi îstîxbarata Rejîma Baas’ê û îstîxbarata Tirk MÎT’ê re dixebitin. Kurê Abdullah Bedro yê ku şehîd Xebat Dêrik qetil kir û bi navê Sadik (Nidal Bedro) di sala 1999’an de dema di nava refên PKK’ê de gerîla bû ji bejahiya Amedê xiyanet kir û xwe radestî dewleta Tirk ya dagirker kir. Dr. Sadik beşdarî operasyonên ku bi deh hezaran leşkeran li bejahiya Amedê ji bo nîşankirina cihên gerîla li dar xistin, bû. Di qirkirina bi dehan gerîlayan de cih girt. Di çarçoveya operasyonan de li gund û bajarokên Amedê bi dehan kes ji aliyê Dr. Li ser îfadeyên Sadik rastî îşkenceyê hat û hat girtin. Piştî qetilkirina Xebat Dêrik agahiyên nû derbarê Abdullah Bedro de derketin holê. Tê diyarkirin ku Abdullah Bedro û kurên wî plansaz û cîbicîkarê gelek bûyerên tarî yên li Rojavayê Kurdistanê hatine kirin bûne.[1]