KürtçeKürtçe ismi Semsür olan
AdıyamanAdıyaman’da Kürt nüfus çoğunlukta olmakla beraber Türk nüfusu da önemli ölçüde mevcuttur.
Adıyaman tarih açısından zengin bir yerleşim yeridir.Bölgede tarih boyunca Hitit, Hurri, Mitanni, Kummuh, Asur, Pers, Seleukos, Kommagene Krallığı ile Roma ve Bizans hakimiyeti görülmüştür.
Adıyaman’da yer alan Nemrut Dağı,1987’de UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilmiştir.
İÇİNDEKİLER
Adıyaman Kürt Nüfusu
Adıyaman’daki Kürtlerin Göç Ettirilmesi
Besni Kürtleri
Besni Kürt Aşiretleri
Çelikhan Kürtleri
Çelikhan’daki Kürt Aşiretleri
Gerger Kürtleri
Gerger’deki Kürt aşiretleri
Adıyaman Gölbaşı Kürtleri
Gölbaşı’ndaki Bazı Kürt Köyleri
Kahta Kürtleri
Kahta Bazı Kürt Aşiretleri
Samsat Kürtleri
Sincik Kürtleri
Tut Kürtleri
Adıyaman Kürt Nüfusu
Kürtler,Adıyaman Merkez,Kahta,Çelikhan,Samsat,Sincik ilçelerinde yoğun olarak yaşarlar.
Türk nüfus ise daha çok Gölbaşı,Besni,Samsat ve Tut ilçelerinde toplanmıştır.
Adıyaman’ın genelindeki Kürt nüfusu %70 civarındadır.
Adıyaman genel olarak en çok İstanbul’a göç vermiştir.
Adıyaman’daki Kürtlerin Göç Ettirilmesi
Osmanlı döneminde özellikle Xelikan aşiretine mensup Kürtler Orta Anadolu’ya göç ettirilmişlerdir.Günümüzde Konya başta olmak üzere diğer Orta Anadolu şehirlerinde Adıyaman’dan göç ettirilmiş Kürtlere rastlamak mümkündür.Konuyla ilgili daha fazla ayrıntı için Orta Anadolu Kürtleri adlı çalışmamıza göz atabilirsiniz.
Yönetmen ve bir dönem HDP milletvekili olan Sırrı Süreyya Önder Adıyamanlıdır.Ancak kendisi Türk kökenlidir.
adıyaman kurds
Adıyaman Kürt Kadınları
Besni Kürtleri
Kürtçe ismi Beheştî olan Besni’de Kürt ve Türkmenlerin yoğun olarak yaşadıkları bir ilçedir.Besni ilçe merkezi yoğun olarak Türk olsa da,Kürt nüfusu daha çok köylerde yaşamaktadırlar.
Besni genelindeki Kürtler genellikle Hevêdi (Hüveydî, Hevîdi, Hevedik) aşiretine mensuplar.Hüveydi aşiretiyle ilgili “Türklük” İddiası olsa da bu doğru değildir.Hüveydi aşireti Osmanlı kaynaklarında Ekrad yani Kürt olarak bahsedilmiştir.
Şerefname’de Hevediler 10. yy’da Kürt Mervani beyliğini oluşturan 6 kürd aşiretinden biri olarak bahsedilir.
Türkücü Latif Doğan‘da Besnillli bir Kürttür.Besni’ye bağlı Güzelyurt köyündendir.
Besni Kürt Aşiretleri
Reşvan,Bruki,Hevedi(Hüveydi),Hartavi,
Çelikhan Kürtleri
Çelikhan ilçesinin ezici çoğunluğunu Kürtler oluşturmaktadır.İlçenin ismi Çelikhanlı Kürt aşiretinden gelmektedir.
Ahmet Kaya‘nın babası da Çelikhan Yağızatlı köyündendir.Daha sonraları ise bilindiği üzere Kaya ailesi Malatya’ya taşınmışlardır.
Gölbağı köyü için kısa bir bilgi:
Köyün kurucu atasının
1560 yılında osmanlı tahrir defteri kayitlarina gore Rişvan aşireti Xisor beylerinden Ahmet ağa olduğu belirlenmiştir. 2 3 kabile dışında Abdulharabe köyünün tamamı Ahmet Ağanın soyundan gelir. Büyük bir kitleye sahip olan Ahmet Ağanın torunlarının yarısı Alevi yarisi Sunnidir. Köy halkı ise Türkleştiril’miş Kürtlerden oluşmaktadır
Çelikhan’daki Kürt Aşiretleri
Çelikhanlı,
Rişvan
Gerger Kürtleri
Kürtçe ismi Aldûş olan Gerger’in geneli Kürtler(Zazalar)‘den oluşmaktadır.
Gerger’deki Kürt aşiretleri
Drejan, Mirdêsi ,Canbeg(Canbeyli)
Adıyaman Gölbaşı Kürtleri
Gölbaşı ilçesinde Kürt köyleri olmasına karşın çoğunluğu Türk nüfus oluşturmaktadır.Tut ilçesiyle beraber Kürt nüfusunun en az olduğu ilçedir.
Atmalı aşiretine mensup bazı Kürt köyleri vardır.
Gölbaşı’ndaki Bazı Kürt Köyleri
Yeniköy
Haydarlı
Kösüklü
Yukarınasırlı
Aşağıkarakuyu
Yukarıkarakuyu
Gedikli
Yarbaşı
Kahta Kürtleri
Kahta’nın tamamına yakını Kürttür.Kolik Kahta’nın Kürtçe ismidir.
Kürt şair Osman Sebrî Kahta Kürtlerindendir.Narince köyünde doğmuştur.
Kahta Bazı Kürt Aşiretleri
Têrikî, Modan, Gawestiyan,Mirdesi
semsür kürtler
P.P. Capucins objektifinden Adıyaman Kürtleri(1899)
Samsat Kürtleri
Samsat ilçesinin yarısından çoğu Kürttür.
Samsat tarihi Atatürk Barajı’yla sulara gömüldü.Kommagene Krallığı’nın kışlık başkenti Samsat, Hitit, Asur, Roma, Pers, Part, Babil, Sasani, Emevi, Abbasi ve Osmanlı’nın da izlerini taşıyan bir kentti. Mezopotamya’nın kalbi Samsat, iskeleti ise Hasankeyf olarak kabul edilir.
Samsat ile Hasankeyf’in akıbeti aynı oldu.Binlerce yıllık geçmişe sahip bu iki yerleşim sulara gömüldü.
Sincik Kürtleri
Sincik’in %75’i Kürttür.Onlarca Kürt köyü vardır.
Tut Kürtleri
Tut ilçesinde Kürt nüfusu oldukça azdır.Bağyalankoz,Tepecik bazı Kürt köyleridir.Kırsalda Balyan aşireti mensupları vardır.
[1]