دواڕۆژ، کۆچەر علی
#وەزارەتی تەندروستی# حکوومەتی هەرێم بڕیاری داخستن و ڕاگرتنی کارو چالاکییەکانی 33 کۆمپانیای دەرمان و پێداویستی پزیشکی دا.
بەپێی نوسراوێکی وەزارەتی تەندروستی کە دوێنێ، دووشەممە، 20-01-2020 دەرچووە، ئاماژەبەوەکراوە، دوای چەندین مانگ لە ڕەخساندنی هەل بۆ نوێکردنەوە و باپەندبوونی کۆمپانیاکان بە ڕێنماییەکانی وەزارەتی تەندوستی و ئاگادار کردنەوەیان وەزارەتی تەندروستی حکوومەتی هەرێم، لە دووەمین قۆناغی چاکسازی لە بواری دەرمان و پێداویستی پزیشکی، لە بەر باپەند نەبوون بە ڕێنماییەکان و پێوەری نوێی مۆڵەت نوێکردنەوە و کۆگاکردن، بڕیاریدا بە داخستن و ڕاگرتنی کارو چالاکییەکانی 33 کۆمپانیای دەرمان و پێداویستی پزیشکی لە هەرێمی کوردستان.
بەپێی ڕاگەیاندراوێکی وەزارەتی تەندروستی، ئەم بڕیارە پاڵپشتە بە بڕیارەکانی سەرۆکایەتی ئەنجومەنی وەزیران تایبەت بە چاکسازی لە بواری دەرمان و پێداویستی پزیشکی و هەروەها نوسراوی سەرۆکایەتی داواکاری گشتی.
بەپێی نوسراوەکەی وەزارەتی تەندروستی ئه و بڕیارە لە ڕۆژی دەرچوونیەوە جێبەجێدەکرێت و هیچ کارو چالاکییەک لەگەڵ ئه و کۆمپانیایانە ئەنجامنادرێت.[1]
#21-01-2020#

دواڕۆژ، نوسینگەی هەولێر
بەرپرسانی وەزارەتی تەندروستی و کارەبای حکومەتی هەرێمی کوردستان ئاماژەبەوە دەکەن، بەشێکی زۆر لە خزمەتگوزاری کارەبا و تەندروستی لە هەرێمی کوردستان بۆ ئەو ئاوارانەیە کە لە هەرێمی کوردستان نیشتەجێن.
د.خاڵس قادر، وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە دواڕۆژی ڕاگەیاند" بەهۆی بوونی زیاتر لە ملیۆنێک و 800 هەزار ئاوارە لە هەرێمی کوردستان 50%ی دەرمان و پێداویستی پزیشکی هەرێمی کوردستان بۆ ئاوارەکان دەچێت، ئەمەش فشارێکی زۆری لەسەر وەزارەتی تەندروستی حکومەتی هەرێمی کوردستان دروستکردوە".
وتەبێژی وەزارەتی تەندروستی، ئەوەشدەخاتەڕوو، ئەو 17%یەی دەرمان و پێداویستی پزیشکی کە بەپێی ڕێککەوتنی نێوان هەرێم و بەغدا پێویستە مانگانە بدرێت بە هەرێمی کوردستان تەنها 45%ی دەگاتە هەرێم، ئەمەش وایکردوە حکومەتی هەرێم بەشەکەی تر لە ڕێگای قەرزەوە دابین بکات.
لای خۆیەوە محەمەد ئەمین هەورامی، وتەبێژی وەزارەتی کارەبای حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ دواڕۆژ، ئەوەدەخاتەروو، ڕۆژانە نزیکەی 130 مێگاوات کارەبای هەرێمی کوردستان بۆ کامپی ئاوارەکان دەچێت و سەرجەم تێچووەکانیش کەوتوەتە سەر ئەستۆی حکومەتی هەرێمی کوردستان کە دەکاتە 10%ی کارەبای هەرێم.
وتەبێژی وەزارەتی کارەبای هەرێم، ئەوەشدەخاتەڕوو، هاوکاری ڕێکخراوە نێودەوڵەتی و مرۆییەکان وەک پێویست نییە و هەموو خەرجییەکان کەوتوەتە سەر شانی حکومەتی هەرێمی کوردستان.
بە پێی ئامارە ڕەسمییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان زیاتر لە 1 ملیۆن و 800 هەزار ئاوارەی ناوڕاست و خوارووی عێراق و سوریا ڕوویان لە پارێزگاکانی هەرێم کردووە.
- 02-12-2016

بەپێی ئامارێکی وەزارەتی تەندرووستی #حکومەتی هەرێمی کوردستان#، زیاتر لە 494 کۆمپانیای بیانی دەرمان و پێداویستی پزیشکی هەناردەی هەرێمی کوردستان دەکەن.
بەپێی ئەو داتا و ئامارانەی دەست دواڕۆژ کەو‌توون، لە هەرێمی کوردستان سێ‌ کارگەی بەرهەمهێنانی دەرمانی خۆماڵی هەیە، لەگەڵ بوونی زیاتر لە 494 کۆمپانیای بیانی بۆ بەرهەمهێنان و فرۆشتنی دەرمان و پێداویستی پزیشکی، داهاتی ساڵانەی بەڕێوبەرایەتی کۆنترۆڵی جۆری دەرمانیش لە وەزارەتی تەندرووستی زیاتر لە 33 ملیار دینارە.
سەبارەت بەشێوازی هاوردەکردنی دەرمان د. ڕێکەوت حەمەرەشید، وەزیری تەندرووستی حکومەتی هەرێمی کوردستان بە دواڕۆژی ڕاگەیاند هەر کۆمپانیایەکی بیانی یان خۆماڵی بیەوێت دەرمان و پێداویستی پزیشکی هاوردە بکات، دەبێت مۆڵەتی دامەزراندنی پێدرابێت لەلایەن وەزارەتی تەندرووستی و دواتر بە مەبەستی هاوردەکردنی دەرمان دەبێت کۆمپانیاکە داواکارییەک ئاڕاستەی کۆنترۆڵی جۆری بکات، بۆ ماوەی مانگێک مۆڵەتی ڕێگەپێدانی کاتی پێدەدەن بۆ هاوردەکردنی دەرمان لە ڕێگەی فڕۆکەخانە و خاڵە سنوورییەکان.
وەزیری تەندرووستی ئاماژەشی بەوەکرد، دوای هاوردەکردنی دەرمان لیژنەیەکی پسپۆڕی تایبەت بەدەرمان سەردانی کۆگای کۆمپانیاکان دەکەن، بۆ ئەوەی چەند نموونەیەک لەدەرمانە هاوردە کراوەکە وەربگرن و لە ماوەی مانگێکدا پشکنینی بایەلۆجی و کیمیایی بۆ بکەن.
ناوبراو، ئەوەشی خستەڕوو، ئەگەر دەرمانەکە لەپشکنینی تاقیگەیی دەرچوو، ئەوا ڕێگەی فرۆشتنی پێدەدەن، بەڵام ئەگەر دەرنەچوو ئەوا دەبێت دەرمانەکە بگەڕێندرێتەوە ئەو شوێنەی لێیەوە هاتووە، یاخود لەناو ببرێت.
ڕێکەوت حەمەرەشید ڕوونیشیکردەوە، ئەوان لە ڕێگەی بەشی چاودێری بازاڕ بەدواداچوون بۆ ئەو دەرمانانە دەکەن بۆ ئەوەی لێپرسینەوە لەگەڵ هەموو ئەو خاوەن کۆگا و دەرمانخانانە بکەن، کە دەرمانی ڕێگە پێنەدراو لەبازاڕ دەفرۆشن، ئەگەر پابەند نەبن، ئەوا ڕووبەڕووی لێپرسینەوەی یاسایی دەبنەوە.[1]
ماڵپەڕی دواڕۆژ: 08-08-2017

سیمیناری: ئایین دەردە یان دەرمان؟ چارەسەرە یان قەیران؟
پێشکەشکردنی: م.ئیبراهیم عەبدولکەریم
لەچەناڵی تلیگرامی #پێنووس# [1]
=KTML_Link_External_Begin=https://www.kurdipedia.org/docviewer.aspx?id=532871&document=0001.MP3=KTML_Link_External_Between=کلیک بکە بۆ بیستنی سمیناری ئاین دەردە یان دەرمان؟ چارەسەرە یان قەیران؟=KTML_Link_External_End=

ناڤ: ئیبراهیم
ناڤێ بابی: مشکۆ
ساڵا ژ دایکبوونێ: 1965
ڕوژا ئەنفالکرنێ: #03-08-2014#
جهێ ژ دایکبوونێ: کومەڵگەها #تل قەسەب# #شنگال#
جهێ ئەنفالکرنێ: شنگال
$ژیاننامە$
ئیبراهیم مشکۆ پیر دەرمان خەلکێ کومەڵگەها #تل قەسەب#ە یا سەر ب باژێڕۆکێ شنگال یێ سەر ب باشوورێ کوردستانێ یە، ل ڕێککەفتا 03-08-2014 ژ لایێ هێزێن دەولەتا ئیسلامی یا ب ناڤێ داعش، ل باژێڕۆکێ شنگالێ هاتییە ئەنفالکرن. [1]

ناونیشانی پەڕتووک: ئینسایکلۆپیدیای دەرمان
ناوی نووسەر: جەلال حاجی غوڵام - هاوکار عەلی ئەحمەد
شوێنی چاپ: #مەریوان#
چاپخانە: ئەوین
ساڵی چاپ: 2013
ژمارەی چاپ: یەکەم[1]

ئەوەی دەردی دەرمان نەکێشێ، برینی چاک نابێ.
ئەوەی بە تاڵیی دار نەوێرێ، زاماریی چاک نابێ.
زام: برین، دەرمان چاری نەخۆشی و برین دەکا، هەر چەندە چێژ و تامی ناخۆشبێت، لەپێناوی چاکبوونەوەدا دەبێت پێی ڕازی بیت. مەبەستی پەندەکە لەوەدایە کە لە ژیاندا هەندێک چارەسەری کێشەی خێزانی و کۆمەڵایەتی هەیە، زۆر تاڵە بەڵام دەبێت قبوولێ بکەیت.[1]

لە پاش نۆهەمین کۆبوونەوەی لیژنەی کاروباری تەندروستی و ژینگە و مافی بەکاربەر، ئەمڕۆ لیژنەکە لە پەرلەمانی کوردستان ئامادەبوون بۆ ئەنجامدانی کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانی و وا بڕیارە نووسراوێک ئاراستەی ئەنجوومەنی وەزیران و وەزارەتی بازرگانی و دارایی حکومەتی هەرێمی کوردستان بکەن بۆ ئەوەی پێداچوونەوە بە نرخی گومرگ بکرێت.
لەمبارەیەوە بەختیار شوکری ئەندامی لیژنەی کاروباری تەندروستی و ژینگە و مافی بەکاربەر گوتی: لە پاش بڕیارەکەی حکومەتی عێراق بۆ پێناسەی گومرگی، ژمارەیەکی زۆری کەلوپەل لە هەرێمی کوردستاندا نرخیان بەرزبووەتەوە، جگە لەوەیش لە هەرێمی کوردستاندا دووکان و مارکێتەکان گرینگی بە پاراستنی خواردەمەنییەکان لە شوێنی فێنکدا نادەن و بەشێکی زۆریان بەهۆی گەرماوە تێکدەچن.
زانا مەلا خالید بڕیاردەری لیژنەکە لەم کۆنگرە ڕۆژنامەوانییەدا ئامادە بوو و گلەیی لەو بازاڕە ئازادەی دەرمان دەکات کە دەرگای بۆ هەموو کارگەکان کردووەتەوە دەرمان هاوردەی هەرێمی کوردستان بکەن، ئەمەیش هەر لەو کاتەدایە یەک دەزگای کوالێتی کۆنترۆڵی دەرمان بوونی هەیە کە بە توانایەکی کەم پشکنینەکانی ئەنجام دەدات.
ئەم بڕیاردەری لیژنەی کاروباری تەندروستی و ژینگە و مافی بەکاربەر دەڵێ:
ئێمە پشتگیری لە کارگە ناوخۆییەکان دەکەین، بەڵام ئەمە بە مانای ئەوە نایەت، کەلوپەلی هاوردە لە دەرەوە قەدەغە بکرێن چونکە ئەمە بۆ بەرژەوەندی خەڵک خراپە. زانا مەلا خالید دەشڵێ: کرانەوەی دەروازە سنوورییەکان وای کردووە لە هەرێمی کوردستاندا متمانە بە دەرمان نەکرێت، ئەمە بێجگە لەوەیش هەندێکجار گواستنەوەی دەرمان لە نێوان وڵاتان بە هەرێمی کوردستاندا تێدەپەڕێت.[1]

بردنی نووسراوەی دوکتۆر بۆکڕینی دەرمان، پیچیدن نسخهە [1]

بە پشیلەیان ئەوت: گووت بە دەرمان ئەشێ! ئەچوو ئەیکرد بەژێرخۆڵەوە.
بە پشیلەیان ئەوت: گووت بە دەرمان ئەشێ! دەچوو لە سەرچاوەی حەمامۆک ئەڕیا.
حەمامۆک: ناوی کانی و ئاوێکی بەناوبانگە لە شاری کۆیە. ئەڕیا: گووی دەکرد. (فەرهەنگی هەمبانە بۆرینە) بە کەسێک ئەوترێ کە شکبەرێ یان بزانی ئیش و کارێکیان پێیەتی، دەستبەجێ خۆی دەشارێتەوە، خۆی لەوناوە ونبکات، بۆ ئەوەی کارەکە ئەنجامنەدات. [1]