بێستوون ژاڵەیی، بەڕێوەبەری کاروبارە مرۆییەکانی ئیدارەی گەرمیان ڕاگەیاند: تاوەکو ئێستا لە سنووری گەرمیان نزیکەی دوو هەزار خێزانی کوردی ئاوارەی خورماتوو کە ژمارەیان دەکاتە 10 هەزار کەس ماونەتەوە و نەگەڕاونەتەوە زێدی خۆیان و له و ژمارەیەش نزیکەی 60 خێزانیان لە کەمپەکانن.
وتیشی: ئەوانەی ماونەتەوە زۆربەیان له و خێزانانەن کە کەسوکاری پێشمەرگە و پۆلیس و ئاسایشن یان لەگەڵ حیزبە کوردستانییەکان بوون و دوای ئاسایی بوونەوەی بارودۆخی خورماتوو هێشتا نەگەڕاونەتەوە.
باسی لەوەشکرد: وەکو ڕێکخراوەکان و هەروەها کەمپەکان لە ماوەی ڕابوردوودا بە پێی توانا و ئەوەی لەبەردەستدا بووە هاوکاری ئاوارەکانی خورماتوو لە گەرمیان کراوە و ئەوانەشی کە ماونەتەوە لە داهاتوودا هەر ڕێکخراو و لایەنێکی حکومی هاوکاریان بکات ئاسانکارییان بۆ دەکەن.
لە 16-10-2017 تەوای کوردانی خورماتوو ئاوارەی ناوچەکانی کوردستان بە تایبەتی گەرمیان بوون و لە لایەن چەکدارانی حەشدی شەعبییەوە بە دەیان خانوو و موڵک و دوکان و کارگەی کورد سوتێندران و تەقێندرانەوە و تاڵان کران، تاوەکو ئێستا ئەوانە قەرەبوو نەکراونەتەوە.[1]

وەزیری کۆچ و کۆچبەرانی عێراق ڕایگەیاند، کە بەهۆی ئاڵۆزییەکانی چەند ڕۆژی ڕابردووەوە، 125 هەزار هاوڵاتی سنوری #کەرکووک# و #خورماتوو# ئاوارە بوون.
‌کاتژمێر 12ی نیوەڕۆی ئەمڕۆ، د.دەرباز محەمەد، وەزیری کۆچ و کۆچبەرانی عێراق، کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەنووسی لە دیوانی ئیدارەی گەرمیان، لە شارۆچکەی کەلاری ناوەندی ئیدارەی گەرمیان ئەنجام دا.
دەرباز محەمەد، ڕایگەیاند:سەردانی ئاوارەکانی سنووری ناوچەی گەرمیانمان کردووە، کە زۆربەیان خەڵکی شارۆچکەی خورماتوون.
ڕاشیگەیاند:بەپێی ئامارەکان، لە شاری کەرکووک و شارۆچکەی خورماتووی سەر بە پارێزگای سەلاحەدین، نزیکەی 125 هەزار هاوڵاتی کورد ئاوارەی شارەکانی هەولێر، سلێمانی و هەڵەبجە بوون.
دەرباز محەمەد، وتیشی:شمەک و پێداویستیمان بەسەر ئاوارەکاندا دابەشکردووە و بەردەوامیش دەبین لە هاوکارییەکان، سولفەیەکیشمان خستووەتە بەردەست ئیدارەی گەرمیان، بۆ ئەوەی سەرپشک بن لە دابینکردنی پێداویستییەکانی ئه و ئاوارانە لە ئێستادا.
وەزیری کۆچ و کۆچبەرانی عێراق، ئاماژەی بەوەشکرد:لەسنوری گەرمیان لە کەمپی تازەدێ 600 کابینەی چۆڵ هەبووە، 200 خێزانی ئاوارەی خورماتوومان تێیدا نیشتەجێ کردووە‌، بەپێی خواستی ئاوارەکانیش دەتوانین کابینە چۆڵەکانی دیکەشیان بۆ دابین بکەین.
دەرباز محەمەد، وەزیری کۆچ و کۆچبەرانی عێراق ئەوەشی خستەڕوو، کە پێیان باشە ئه و ئاوارانە بگەڕێنەوە سنووری شارۆچکەی خورماتوو، بۆ ئه و مەبەستەش لەگەڵ حکومەتی عێراق قسەیان کردووە، داوایان لێکردوون چەکدارانی حەشدی شەعبی له ‌شارۆچکەکە‌ بکشێنەوە و ئه و وێرانکارییە ڕابگیرێت، بۆ ئەوەی هاوڵاتیانیش ماڵەکانی خۆیان چۆڵ نەکەن.
ڕۆژی 16ی ئەم مانگە، چەکدارانی حەشدی شەعبی و سوپای عێراق، هیرشیان کردە سەر شاری کەرکووک و شارۆچکەی خورماتووی سەر بە پارێزگای سەلاحەدین و پاش شەڕێکی چەند کاتژمێریی، هێزی پێشمەرگە کشانە داووە و کەرکووک و خورماتوو و سەرجەم ناوچە دابرێندراوەکان کەوتنە دەست هێزی عێراق و دوێنێ-ش چوونە ناو شارەدێی پردێ-ی سەر بە پارێزگای هەولێر و تیایدا جێگیربوون، بەو هۆیەشەوە ژمارەیەکی زۆری هاوڵاتیانی ئەو ناوچانە ئاوارەبوون.[1]
21-10-2017

بەناوی خودای بەخشندە و میهرەبان
ڕووداوەکانی چەند ڕۆژی ڕابردووی شارۆچکەی خوورماتوو کە بووە هۆی گرژی و ناسەقامگیری لەم شارۆچەکەیە جێگەی دڵگرانیی ئیمەیە. زۆر ئاشکرایە کە هەندی کەس و لایەن کە پێشتریش سەرچاوەی گرفت و فیتنە بوونە، ئیستا لەژێر ناوی تازە دەستیان لە نانەوەی کێشە و فیتنەگێریدا هەیە و دەیانەوێ شەڕ و دووبەرەکی لەنێو خەڵکی خۆجێی ناوچەکە و پێکهاتەکان دروست بکەن.
بەداخێکی زۆرەوە لە ئەنجامی ئەو ڕووداوانە ژمارەیەک هاووڵاتی و پێشمەرگە شەهید و بریندار بوون، سەرەخۆشی لە کەسوکاری شەهیدان دەکەم و هیوای چاکبوونەوەی برینداران دەخوازم. داوا لە بەرپرسانی هەرێم و فەرماندەکانی پێشمەرگە دەکەم کە لەگەڵ ئاقڵمەندانی ناو حەشد، ئەوانەی کە دژی فیتنەن بکەونە دیالۆگ و ڕاوێژ، بۆ ئەوەی ڕێگە لەو کەسانە بگرن کە دەیانەوی ئاگری شەڕ و فیتنە هەڵگیرسێنن و ئاسوودەیی خەڵک و پێکهاتەکانی ناوچەکە بشێوێنن.
پێویستە هێزی پێشمەرگەی کوردستان بەرگری لە خەڵکی ناوچەکە بکات و ڕێگەیش لە هەموو دەستدریژییەک بۆ سەر ماڵ و موڵکی هاووڵاتیان و دانیشتوانی خوورماتوو بگرێت.
مسعود بارزانی
سەرۆکی هەرێمی کوردستان
26-04-2016

دواڕۆژ، سیروان حەسەن
دوای تێپەڕبوونی ساڵێک بەسەر ڕووداوی 16ی ئۆکتۆبەردا، تائێستا پۆستە ئیدارییەکانی شارۆچکەی #خورماتوو# نەدراونەتەوە بە لایەنە کوردییەکان و زیانلێکەوتوانیش قەرەبوو نەکراونەتەوە، ئەندامێکی ئەنجومەنی قەزاکەش دەڵێت: ئێستا دۆخی خورماتوو ئاساییە و پەیوەندی نێوان پێکهاتەکانیش ئاسایی بۆتەوە.
بەپێی ئامارێکی دەزگای شەهیدانی خورماتوو و لیژنەکانی تۆمارکردنی زیانەکان، لەڕووداوەکانی 16ی ئۆکتۆبەر و ڕۆژانی دواتردا، شەش #پێشمەرگە# شەهیدبوون، 250 هاووڵاتی و پێشمەرگە برینداربوون، 26 پێشمەرگە و هاووڵاتی بەدیل کەوتنەتە دەستی چەکدارانی #حەشدی شەعبی#، 88 خانووی هاووڵاتیانی کورد تەقێنراوەتەوە، 300 دوکان و کۆگا سوتێنراون، سێ هەزار ماڵ لە دوای تاڵانکردنی سوتێنراون، 12 بارەگای حیزبی و پێنج کەناڵ و ڕادیۆیی کوردی سوتێنراون.
لەسەر دواخی خورماتوو دوای تێپەڕبوونی ساڵێک بەسەر ڕووداوەکەدا، سەردار ئەحمەد ئەندامی ئەنجومەنی قەزای خورماتوو بەدواڕۆژی ڕاگەیاند: ئێستا تا ڕادەیەک بارودۆخ ئاساییه و پەیوەندی نێوان پێکهاتەکانیش باشە و هیچ کێشە و گرفتێک لە ژیان و گوزەرانی ڕۆژانەی هاووڵاتیاندا نییە.
وتیشی: سەبارەت به و پۆستە کوردییانەی کە لە کورد وەرگیراونەتەوە، بڕیارە لەگەڵ لایەنەکان و قایمقام کۆبینەوە و چارەسەری ئه و بارودۆخە بکرێت و جارێکی تر پۆستەکان بۆ کورد بگەڕێندرێنەوە.
ئاماژەی بەوەشدا: هەرچەندە لەڕێگەی نەتەوە یەکگرتووەکان و حکومەتی عێراقەوە هەوڵمانداوە، بەڵام تاوەکو ئێستا قەرەبووی زیانلێکەوتوان نەکراوەتەوە.
بەپێی ئامارە نافەرمیەکان، لە خورماتوو نزیکەی 30 پۆست و پلەی حکومی لە کورد وەرگیراونەتەوە کە بەرزترینیان پۆستی قایمقامی قەزاکەیە.
عەلی حوسێنی، ئەندامی ئەنجومەنی خورماتوو لەسەر نەتەوەی تورکمان، بۆ دواڕۆژ ئەوەی خستەڕوو: بۆ قەرەبوکردنەوەی زیانلێکەوتووانی کورد و هەروەها ئه و زیانانەی کە پێشووتر بەر تورکمان کەوتووە، داوای قەرەبوومان کردووە، بەڵام تائێستا هیچ هاوکارییەکی ماددی و قەرەبوو خەرج نەکراوە و بەدڵنیاییەوە بە قەرەبووکردنەوەی هاووڵاتیان بارودۆخ باشتر دەبێت.
رونیشیکردەوە: لەبەرئەوەی دوای 16ی ئۆکتۆبەر ناوچەکە ڕادەستی هێزەکانی بەرپەرچدانەوەی خێراکرا، ئەم هێزە توانی هاوسەنگی ڕابگرێت و جیاوازی نەکردن لەنێوان نەتەوەکان، هۆکارێک بوو بۆ ئەوەی نەتەوەکان لە یەکتر نزیک ببنەوە و لە ئێستادا باردۆخ و پەیوەندی نێوان کورد و تورکمان لە ئاستێکی باشدایە و پەیوەندی کۆمەڵایەتی نێوان هاووڵاتیانیش باشە، کێشە و گرفت زیاتر لە نێوان سیاسییەکاندایە.
عەلی حوسێنی باسی لەوەشکرد: لە هەوڵی بەردەوامداین بۆ نزیکردنەوەی لایەنەکان و هەروەها لە ماوەی ڕابردووشدا مامۆستایانی ئاینی و هەندێک کەسایەتی خورماتوو ڕۆڵی باشیان گیڕاوە بۆ ئەوەی پەیوەندی نێوان نەتەوەکان ئاسایی بکەنەوە.
هاوکات بەرپرسێکی کورد لە خورماتوو کە نەیویست ناوی ئاشکرابکرێت، بە دواڕۆژی ڕاگەیاند: پێش 16ی ئۆکتۆبەریش حکومەتی هەرێم هیچ دەسەتێکی ئاوەدانی بۆ خورماتوو درێژنەکردووە و هاوکاری کوردی نەکردووە لە سنوورەکە.
دەشڵێت: ئێستاش کەساڵێک بەسەر ڕووداوەکە تێپەردەبێت و کوردی سنوورەکە زیانی زۆری بەرکەوتووە، لەبری ئەوەی هەردوو حیزبی دەسەڵات سەرقاڵی هاوکاری و ئاوەدانکردنەوەبن، سەرقاڵی شەڕی ڕاگەیاندن و تۆمەتبارکردنی یەکترین.
ئه و بەرپرسە کوردە ئاشکراشیکرد: بۆ ئاسایی کردنەوەی بارودۆخەکەش حیزبەکانی دەسەڵات ئامادەنین لە خورماتوو لەگەڵ لایەنەکانی دیکە دانیشین و کۆببنه و و هەر ئەمەش هۆکاری لە دەستدانی پۆستەکانە.
بەرپرسی مەڵبەندی حەمرینی یەکێتی نیشتیمانیش جەختلەوە دەکاتەوە، ئاسایی کردنەوەی دۆخی خورماتوو و #کەرکووک# و ناوچەکانی دیکە، پەیوەستە بەقورسایی کورد لە کابینەی داهاتووی حکومەتی عێراق.
سەبارەت به و پۆستانەی کورد لە خورماتوو لە دەستی داواە، کەریم شوکر بەرپرسی مەڵبەندی حەمرینی یەکێتی بە دواڕۆژی ڕاگەیاند: بەشێکی پەیوەندی بە بڕوانامەوە هەیە و ئەوانەشی بڕوانامەیان هەیە بۆ وەرگرتنەوەی ئه و پۆستانە بارودۆخەکە بە گونجاو نازانن، لایەکی دیکەش وەرگرتنەوەی پۆستەکان لە ئێستادا لە ژێر هەیمەنەی لایەنەکانی تر دەبێت، بۆ نمونە ناکرێت پۆستی پۆلیس وەربگریت و هەموو پۆلیسەکان تورکمان و عەسائبی ئەهلی حەق بن.
وتیشی: تائێستا دانیشتنێکی فەرمی و ڕاستەوخۆ لە نێوان لایەنی کوردی و تورکمانی لە خورماتوو ئەنجامنەدراوە.[1]
#18-10-2018#

رووداو - خورماتوو
بەشێک لە عەرەب و تورکمانەکانی ناوچەکە داوا دەکەن گشتپرسی دوابخرێت بۆ پاش ئازادکردنی ناوچەکانی ژێر دەستی داعش، بەڵام کورد سوورە لەسەر ئەنجامدانی گشتپرسی.
هاوکات بەهۆی دابەشبوونی خورماتوو بە دیوار و ڕاگر لەلایەن حەشدی شەعبییەوە، مەترسی هەیە نەتواندرێت لە شارۆچکەی خورماتوو گشتپرسی ئەنجامبدرێت و خەڵک بەشداری بکەن.
رۆژی سەر ئاڵای کوردستان بەسەر ئاسمانی کەرکووکدا دەدرەوشێتەوە و ناڕەزایەتی بەغدا و بایکۆتی تورکمانیش بەردەوامە.
کەرکووک دوای هەڵکردنی ئاڵا، پشتیوانی بەڕێوەچوونی گشتپرسییە و کەسی یەکەم داوای ئاساییکردنەوەی سنووری کارگێڕی پارێزگاکەی دەکات.
نەجمەدین کەریم، پارێزگاری کەرکووک بە تۆڕی میدیایی ڕووداوی ڕاگەیاند دوز خورماتوو، چەمچەماڵ، کفری و کەلار هەموو ئەمانە لەسەر کەرکووک بووە و بەپێی ماددەی 140 دەبێ بگەڕێندرێنەوە، شوێنی دیکەش هەیە خراوەتە سەر کەرکووک دەبێ ئەوانەش بچنەوە باری ئاسایی.
عەلی هاشمی، گوتەبێژی حەشدی شەعبی دەڵێت کاتی گشتپرسی نییە، جارێ لە عێراق داعش هەیە، با داعش تەواوبکەین لە دانیشتنێکدا گفتوگۆبکەین، بزانین چی دەبێ لەگەڵ دەمێنین یان دەرەچن، بەبڕوای ئێمە وەک تورکمان ئەم بابەتە نێوخۆییە و دەستووریش نییە.
تاکە نوێنەری کورد لە پارێزگای سەلاحەدین، هیوای لەسەر گشتپرسییەکە هەڵچنیوە و دەیەوێ هەرچی زووە چارەنووسیان یەکلایی بکرێتەوە.
جگە لە تورکمانی شیعە، عەرەبی سوننەش کە دوای هاتنی حەشدی شەعبی، زۆربەیان ئاوارەی گەڕەکە کوردییەکانی خورماتوو بوون، داوای دواخستنی گشتپرسی دەکەن.
پێداچوونەوە؛ ڕاوچی حەسەن

شوێن: قوتابخانەکانی شارۆچکەی #خورماتوو#
رۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: #10-03-2022#
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (قوتابیانی قوتابخانەکانی شارۆچکەی خورماتوو)
ناوی وێنەگر: (وێنەگرانی کەناڵی کوردسات)
[1]

ڕۆژنیوز هاوڕێ کرێکار
بەڕێوەبەری ئاسایشی شارۆچکەی خورماتوو، ڕایدەگەیەنێت، کە کردەوە تیرۆرستییەکان لە خورماتوو بەردەوامی هەیە و لە ماوەی ئەمساڵدا 16 هاوڵاتی لەلایەن گروپە چەکدارەکانەوە کوژراون.
هەرچەندە لە شارۆچکەی خورماتوو-ی سەر بە پارێزگای سەلاحەدین شەڕی دەستەویەخە نەماوە، بەڵام هێشتا کردەوەی تیرۆرستی تێدا ئەنجام دەدرێت.
فاروق ئەحمەد، بەڕێوەبەری ئاسایشی شارۆچکەی خورماتوو لەبارەی ڕەوشی ئەمنی شارۆچکەکەوە بە ڕۆژنیوزی وت: ڕەوشی ئەمنی بە گشتی لە شارۆچکەی خورماتوو هەندێ جار باشە و هەندێ جاریش خراپ، باش بوونی ئەوەیه، کە‌ شەڕە تەقە نیە، لە مانگی نیسانی ساڵی ڕابردوو لە شارۆچکەی خورماتوو کورد و حەشدی شەعبی لەسەر کۆمەڵێک خاڵ ڕیککەوتن، بەداخەوە جگە لە ڕاوەستانی شەڕە تەقە هیچ خاڵێکی ئه و ڕێککەوتنە نەچوەتە بواری جێ بەجێکردنەوە.
فاروق ئەحمەد، وتیشی: کردەوە تیرۆریستییەکانی خورماتوو به ‌زۆریی لە هەردوو گەڕەکی عەسکەری و تین ئەنجام دەدرێن، کە دەکەونە ژێر دەستی گروپە شیعیە جۆراوجۆرەکانی حەشدی شەعبیەوە.
بەڕێوبەری ئاسایشی خورماتوو، ڕوونیکردەوە:لە بنەڕەتدا عەکەری و تین دوو گەرەکی سونە مەزهەبن، لەکاتی شەڕی داعش-یش ئاوارە سونە مەزهەبەکانی دەوروبەری خورماتوو ڕوویان لەو دوو گەڕەکە کرد، بەڵام دوای دروستبوونی شەڕی نێوان حەشدی شەعبی و کورد لە ساڵی ڕابردوو، شیعە نفوسی خۆی لەو دوو گەڕەکە زیاترکرد، ئەمەش وایکردووە ئەوانەی دەکرێنە ئامانج عەرەبی سونە و تورکمانی سونە مەزهەب بن بەزۆریی.
ناوبراو، ئاماری کوشتن و ڕفاندنەکانی چوار مانگی یەکەمی ئەمساڵی خستەڕوو و وتی:لە ئەمساڵدا 16 کەس بە گوللەی چەکدارە نەناسراوەکان کوژراون، 15 کەسیش ڕفێندراون، بەپێی بەدواداچوونەکان بە زۆریی هەردوو گروپی عەسائیبی ئەهلی حەق و حزبوڵا-ی سەر بە حەشدی شەعبی دەستیان لە کوشتن ڕفاندن و ئاژاوە گێڕییەکانی ناو شارۆچکەی خورماتوودا هەیە.
بەڕێوبەری ئاسایشی خورماتوو، ئوتیشی:لە سەرەتادا گروپە شیعییەکانی خورماتوو ویستیان ئەوەی بەرانبەر سونە دەیکەن دژ بە کوردیش ئەنجامی بدەن، بەڵام بۆیان نەکرا چونکە زانیان کورد لێرە باڵا دەستە و خاوەنی هێزە و ئەگەر کوردیک بڕفێنن یا تیرۆری بکەن کورد وەڵامی توندوی دەبێت.
شارۆچکەی خورماتوو، سەر بە پارێزگای سەلاحەدین، دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی پارێزگای کەرکووک و دانیشتوانەکەی زیاتر لە 100هەزار کەس دەبن لە هەرسێ نەتەوەی کورد و عەرەب و تورکمان پێک هاتوون.
07-05-2017

#04-12-2017#

جەماوەری خۆڕاگر و قارەمانی گەلەکەمان
خانەوادەی سەربەرزی شەهیدان و ئەنفالکراوان
بەناوی سەرجەم ئەندام و کادیر و لایەنگران و دۆستانی یەکێتی لە خورماتوو پشتیوانی لەهەڵوێستی کوردانە و بەرپرسانەی یەکێتیی نیشتیمانی کوردستان دەکەین بە بۆنەی ئەو هەڵوێستەی ئەمڕۆی یەکێتی لەپێناو کوردستان و #کەرکووک# و #خورماتوو# و ناوچە دابڕێنراوەکان کە بایکۆتی دانیشتنی پەرلەمانی کوردستانی کرد.
بۆیە وەک مەڵبەندی 16ی ڕێکخستنی حەمرین بەپێویستی دەزانین دەستخۆشی لە بەڕێزان جێگرانی سکرتێری گشتی و دەستەی کارگێڕی و سەرجەم ئەندامانی مەکتەبی سیاسی و سەرکردایەتی و ئەندامەکانمان لە پەرلەمانی کوردستان و ئەنجومەنی ناوەند و تەواوی ئۆرگانەکانی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بکەین.
ئەمرۆ یەکێتی نیشتیمانی کوردستان بۆ تەواوی کۆمەڵانی خەڵکی کوردستان بەگشتی و جەماوەری خۆڕاگری کەرکووک بەتایبەتی سەلماندی کەرکووک و یەکێتی دوانەی دانەبڕاوی یەکترن.
وەک دەزانین یەکێتی نیشتیمانی کوردستان هەر لەسەرەتای دامەزراندنیەوە بەڕێبەرایەتی ڕێبەری شۆڕشی نوێی گەلەکەمان سەرۆک مام جەلال کەرکووک لە شاڕێی بەرنامەی کارکردن و خەبات و قوربانیدانی بووە، ئێستا و ئایندەش یەکێتی بەهەمان گیانی کارکردنەوە درێژەپێدەری ئەو ڕێبازە پیرۆزەی جەنابی #مام جەلال#- ەو دەستبەرداری نابێت.
ئەو هەڵوێستەی ئەمڕۆی یەکێتی لەپێناو کەرکووک و کوردستان و ناوچە دابڕێنراوەکان کەبایکۆتی دانیشتنی پەرلەمانی کوردستانی کرد، بەهەڵوێستێکی نەتەوەیی لەپێناو خاکی پیرۆزی کەرکووکی دانەبراو لەکوردستان دەنرخێنین.
مەڵبەندی 16ی ڕیکخستنی حەمرین
#28-05-2019#

بەکر دەروێش
کۆچیرۆک
خورماتو 2014[1]