عزەت یوسف
پەرتووکا ( ب خاترا تە کەڤۆکا من )، ژ نڤێسینا (محەمەد سەلیم چوروککایا)، کو نڤیسەر (بەیارێ زاویتەیی) وەرگێرایە سەر زاراڤێ کرمانجی، پەرتووکەکە کو راست و راست پرتەکە گەر نەبێژم کوپیەکە ژ رەنگڤەدانا خەباتا سالێن ناڤەراستا هەشتیان و دەستپێکا سالێن نۆتان بێهنا خوینێ و خیانەتێ ژێ دفریت. بوویەرێن سەیر و حێبەتی تێدا هەنە کو ئاقل قەبوول ناکەت. رەوشا کەسێن خاترا خوە ژ کەڤۆکا خوە کوترا خوە تڤیرکا خوە دخازن و دبیتە خاتر خاستنا ئێکجاری و دوماهیێ.
ناڤەرۆکا پەرتووکێ هەمی تراژیدیا، کۆڤان، ئۆپەراسیۆن، خوەلیسەری، بنچاڤکرن، تڕس، زێمار، هۆڤاتی، رەڤاندن، کوشتن، ئەشکەنجە، بێبەختی، خیانەت، قڕکرن و کۆمکوژی …یە. ب دەهان ڕۆژ مانگرتنە د زیندانا دا و یاریا شەترەنجێ یە دگەل مرنێ. ل گەلەک وەستگەهێن پەرتووکی مرۆڤ دجه دا ستۆپی لێددەت و دبیتە بەستی.
ڕەوشا ڕەشا ڕوودانێن دەوروبەرێن چیایێن ئارارات و چیایێ جودی بخوە ڤە دگریت، لێ لڤێرە ژی راناوەستیت هەتا دگەهیتە دولا بیقاعێ ژی، جار شلقێن وێ دگەهنە باشوورێ کوردستانێ و جار ژی رێ و رێبوارێن وێ دگەهنە کوردستانا رۆژئاڤا.
د پەرتۆکێ دا چ تشتێ سەمەر هەیە؟ نە نە بلا بێژین چ تشتێ سەمەر نینە! سەمەرترین تشت تێدا کو دیاردەیە کوشتنا گەریلای ب دەستێ گەریلای ب بێبەختی ئه و ژی ل سەر داخازا (خۆداوەند ئامونی) یە.
ناڤێن گەلەک گوند و باژێر و باژێرکێن کوردستانا باکور تێدا دهێنە خاندن کو هەر ئێک ژوان بوویەرا خوە یا تایبەت هەیە (حەرانێ، ئاکباتانێ، قوسەرێ، دێرکێ، ئێلهێ، گیخێ، سولاخانێ، مێرسینێ، جزیرێ، نسیبینێ، هێلوانێ، ئەدەنا، ئەروهێ، شەمزینان، پرسووسێ، شەرنەخ، مامەک، گوندێ دەشتا لالو، گوندێ جنبرێ، …). گوندێ دەشتا لالو ل سەرێ چیایێ گابارێ هات بوو ئاڤاکرن، کەلهەک دژی ستەمێ، ساخلەتێن وان ب وێ باوەریێ هاتبوونە دروستکرن یا چیایێ گابارێ دایە وان، همبەری دوژمن راوەستیان و قارەمانەک ب ناڤێ کاوە ژێ رابوو، کاوە ببوو فەرماندارێ گەریلایان ل هەرێما چیایێ جۆدی، د گەلەک چالاکی و هێرشێن سەر قەرەقۆلان بەشدار بوو. دەولەت ب هەمی چەپەلیا خوە دژی رابوون چ تشت نەما بوو دەرحەقێ خێزانا وی و گوندێ وی و گوندیێن وی نەهاتینە ئەنجامداین، لێ هەر ل سەر خەبات و تێکوشینی سست نەبوو، درب و گورزێن دژوار ل لەشکەرێ دەولەتێ ددان. بەس چەوا کاوە هاتە تەلافتن؟ د شەرەکی دا ب دژواری بریندار بوو، ب داربەستێ گەهاندە باشوور و پاشی رۆژئاڤا و دوماهیێ گەهاندنە دولا بیقاع. پاش ساخبوونا وی، ل دەمەکی پاش (نامتار)ی ل پەیمانگەها (مەعسوم کورکوماز) فەرماندێ ئێکێ بوو، ب بێبەختیا تۆمەتا سیخۆریێ هاتە گوللەباران کرن.
گوندێ جنبڕێ ژی کارەساتا خوە هەیە، مرن هەبا و ئه و رۆژ نەبا،. ل سپێدەیەکێ دوژمنی ب سەر گوندی دا گرت، گوندی ب زۆریا قۆنتاغێن تڤەنگان برنە دەشتا مەزن یا بەر ب گوندی، ل وێرێ ژن و زارۆک برنە ئالیەکی و زەلام برنە ئالیەکێ دی، زەلام فەلاقەدان، ژنان دەست ب لۆراندنێ کرن و زارۆیان پێکڤە کرنە گری و هەوار، هەمی زەلام نە چار کرن پیساتی پێ دانەخوارن، هەتا گەهشتە وی راددەی دەمێ ئێکی گۆتبا ئەز خەلکێ گوندێ جنبرێ مە، دابێژنێ ها ئه و گوندێ پیساتی پێ دایەخوارن؟.
چیایێن(سیپانێ، جودی، گابار، سپی، مەتینا، کاتۆ، ئەلایێ، ئاگری، گێلێ، ) هەر ئێکێ چیرۆکا خوە هەیە.
ناڤێ بالندە و گیانەوران (تڤیرک، پۆر، قەلەرەشک، چەکچەکیلە، سڤورە، هرچ، گورگ، خفش، کێریشک، پەزکووڤی، ژیژی، که و …)، تێدا هاتینە هەروەکی دبێژیت بەس ئەڤە دیدەڤانێن گەلەک چالاکیانە، دهەڤدەم دا گەلەک بێبەختیانە ژی.
ب خاترا تە کەڤۆکا من، خودانێ ئەڤێ نامەیێ د گۆتنێ (دکتۆر مونزور) بەری کۆلیژا نۆژداریێ ب دوماهیک بینیت، حەزا چیا و گەریللا خوە ل سەری دا و نەشیا خاندنێ ب دوماهیک بینیت، ب هەر حال ب ڕێیا مرنێ و قەچاغ دلدارا خوە، کەڤۆکا خۆ هێلا و ئاڤ و دەراڤ و روبار و دەریایێن تورکیا و یونان شەقاند و خوە گەهاندە یوگۆسلاڤیا و ل وێری جارەکا دی ب قەچاغی هندەکان گەهاندە شامێ و پاشی دولا بیقاع. مرادا وی بجه هات کو دێ راهێنانێن لەشکەری و وانەیێن ئەکادیمی وەرگریت و دێ بیتە گەریلایەکێ پەیت و خۆرت و رەوانەی کودستانا باکور کەن.
ل دولا بیقاعێ ب تەنێ ناڤێ (نامتار)ی هەیە، کو هەردەم یێ نەرازی بوو، هەمی دانێ پشتی نیڤرۆ رۆژانە وانە ددانە 500 گەریلایان. نامتار کەسەکێ مریت تڕش، بری بلند و درێژ، دفن پەحن، دێم گرتی، حەفک ستویر، چاڤ بچویک و ویڕ، زک مەزن و لام تەبقی بوو، دەمێ دهاتە هۆلا وانەگۆتنێ هەمی خوێندکار دا رابنە سەرپێیان کەنە گازی: (بژیت نامتارێ مەزن، بژیت نامتارێ مەزن، بژیت نامتارێ مەزن).
ل ئێکەم وانەیا نامتاری هەمی خەون و هیڤیێن دکتۆر مونزوری بوونە هەلم. ل ئێکەم وانەیا دولا بیقاعێ کەلەژانا وی شکەست دەمێ د گۆت دێ چمە چیا و دێ وێرەکیا چیا وەرگرم، دێ بم رۆناهی تاریێ شۆم، دێ ل سەرێ چیایێن جۆدی و ئاراراتی وەکی رۆژێ دەرکەڤم و قەرەقولێن داگیرکەران ب سەرێ وان دا هەڕفینم. ل ئێکەم وانە هیڤیێن وی پەرچقین دەمێ د ناما خوە دا نڤێسی بوو ل بەندا من بە کەڤۆکا من، ل بەندا من بە! ئەز دێ سپێدەهیەکێ دگەل ئەلندا رۆژێ ل سەر کۆمتێن چیایێ ئاگری دەرکەڤم و هێم.
ل ئێکەم وانەیا خۆ دەمێ نامتار ب ژوور کەتی هەمی رابوونە ڤە و درویشمێ هەرجار ڤەگێران. یا نامتاری گۆتبا ئایەت بوو ئەڤ رەخ و ئه و رەخ نەبوون. نامتار وەک هەرجار یێ تۆڕە بوو و گۆت: (هندەک خوە ل سەر مە دسەپینن و تێکڤەدانێ دکەن، ئەڤە نابیت، ما خانا دەوارانە! هوون سەلیم، میدیا، ساکینا و جاهیدا دەرکەڤنە ژ دەرڤە).
پاش چار دەمژمێران وانە تەواو بووی، ژۆرا دکتۆر مونزوری یا تایبەت بوو ل گەل دکتۆرەکێ دی پرسیار ژێکر ئەڤە چ بوو؟ دکتۆرێ دی گۆتێ نابیت تۆ باخڤی، نابیت چ پرسیارا بکەی. لێ نەشیا خۆ جارەکا دی هەمان پرسیار ژێ کر، گۆتێ ئەڤێن خوە د سەپینن و تێکڤەدانێ و سیخۆریێ دکەن ب فەرمانا نامتارێ مەزن دهێنە گوللەبارانکرن. ل گەلیێ ئالیێ چەپێ یێ ئاڤاهیێ ئەم تێڤە بکێمی تەرمێ هزار سیخۆران لێ هەنە.بۆ نموونە سالا بۆری نامتاری گەلەک سیخۆر ئاشکەرا کرن، هەتا فەرمادێ گەریللا ژی کاوە دەرکەت سیخۆر و هاتە ژناڤبرن.
دوکتۆر مونزوری ئه و چار کەسێن ژ هۆلی هاتینە دەرێخستن دزانین کینە، ئه و کەس نێزیکی دەه سالان د زیندانا ئامەدێ دا بوون، ئه و کەس بوون یێن بەرخوەدان د زیندانا دا دەست پێ کرین، ب بەرگریێن خوە یێن سیاسی، ب پەرتووکێن خۆ یێن وان نڤێسین، ب مانگرتنێ ڕۆژێن مرنێ دەمێ بێدەنگیێ کوردستان ب دوماهی ئینا بوو، دیرۆکەکا پاقژ هەبوو، ب بهانەیا کو تێڤەدانێ دکەن، بێی کو ئێک پەیڤ ژی بێژن ب سڤکاتی هاتنە دەرێخستن و ب مست و قۆنتاغان بەرێن وان دانە چۆلێن دولا بیقاعێ. .
وەسا .. دولا بیقاعێ بێ دادگا و دیدەڤان ببوو قادەکا کوشتنا هەڤالێن خەباتێ و زیندانێ.
رەوشا گەریلایێن سەرێ چیا ژی ب کوشتنا غەدر و ژ پشتڤە ژ کوشتیێن دولا بیقاعێ باشتر نەبوو. ب هەمان دەرد ل دول و چیایێن سەرکەشێن کوردستانێ ب گوللەیێن غەدرێن ل پاتکێ ب فەرمانا نامتاری و ب ناڤێ سیخۆریێ دکتۆر مۆنزور و چەکدار و شەمۆ و شێخۆ و دەهان کەسێن دی هاتنە ژناڤبرن.
وەسا.. دوعا و لاڤەیێن کەڤۆکێ همبەری (دوزگون بابا)ی کرین قەبوول نەبوون.
وەسا.. چەنگەکێ کەڤۆکێ ل دولا بیقاع و چەنگی دی ل کومتێن چیایێن بلند شکەست و بۆ نێچیرا ئەلهۆیان.
د گۆتن چیا جهێ هیڤیانە، لێ بێبەختی کەفت بوو ناڤ چیا ژی، چیایان ئێدی بێهنا نێرگزا نەدزانی، ل ملەکی بێهنا بوسەیا ل ملەکی ژی بێهنا خیانەتێ.
ب خاتراتە کەڤۆکا من، ئەڤە دوماهیک نامەیا منە بۆ تە، دەمێ تۆ ڤان رێزکان دخوینی رەنگە ئەز گەهشتبمە سەرێ چیایێن بلند.
هەیهۆ، چەند چوونە وێ رێ ب دلخوەشی لێ ب دلخوەشی نەهاتنەڤە، یان هەر نەهاتنەڤە.[1]