ناڤ: ڕەفیق حیلمی
ساڵا ژدایک بوونێ: 1898
جهێ ژدایک بوونێ: #کەرکووک#
ڕوژا وەغەرا داویی: #04-08-1960#
$ژیاننامە$
ساڵا 1898 ێ ل باژێڕێ کەرکووکێ ژدایک بوویە و خوەندنا سەرەتایی و ناڤەندی ل کەرکووک و #سلێمانی# و ئامادەیی ل بەغدا و پەیمانگەها ئەندازەیی ل #ئیستانبوڵ# تمام کرییە و ل ساڵا 1920دە ڤەگەڕیایە کوردستانێ و بوویە ماموستایێ پسپۆڕیا ئەندازە و بیرکاری و ل ماوەیێ خوەندنێ ل ئیستانبوڵێ فێری زمانێ تورکی و فەڕەنسی بوویە . دەمێ کوو #شێخ مەحمودێ حەفید# ژبو جارا دووێ ل مەها تشرینا ئێکێ یا ساڵا 1922 کابینەیا تازە دانا ناڤێ مەلیکێ کوردستانێ لسەر خوە دانا و ماموستا ڕەفیق حیلمی کرە ڕاوێژکارێ ڕامیاڕیێ خوە. دەمێ کو میرێ کوردستانا باشوور ب پیلانا بەریتانیا و ب زەبرا هێزا چەکداری لناڤبر، ماموستا ڕەفیق حیلمی لڤێ دەڤەرێ هاتە دویر ئێخستن و بوویە ماموستایێ بیرکاری، سەرباری هندێ دەست ل کوردایەتیێ هەلنەگرت و پتر لسەر گەستنا کورد ب مافێ چارەنڤیسا خوە هەوڵدا بوویە ئێک ل ڕێکخەڕێن شەڕێ بەردەرکێ سەرایا سلێمانیێ ل ساڵا 1930 وی دەمەی کوو دەستەیەک ل قوتابی و لاوێن کورد ل #هەڤلێر#و سلێمانی و کەرکووک و #کۆیە# و #کفری# ڕێکخراوەکە ڕامیاڕی بناڤێ کومەڵەیا (#دارکەر#) دامەزراند و ئامانجا وانا ڕزگارکرنا کوردستانێ بوو، لێ نەبوویە ئەو پارتا جەماوەری کوو ل ساڵا 1939 ماموستا ڕەفیق حیلمی نەبوویە سەروکێ ڤێ ڕێکخراوێ، ناڤێ وی ژی لسەر داخوازیا ڤی سەروکەی بوویە (#پارتیا هیوا#) . ب هەوڵ و کوششا ڤی سەرکردەیێ نەتەویی یێ ژێهاتی، زور ل ئەفسەرێن کوردپەروەر و کاسبکار و ڕووناکبیر بوونە ئەندامێ ئەکتیڤێ ڤێ ڕێکخراوەیا ڕامیاری یا کوردستانێ هەیا گەهشتە وێ ڕادەیێ کوو ب هەوڵ و هیمەتا ڤێ پارتێ (#مەلا مستەفای بارزانی#)ێ دەست بسەرکری ل سلێمانیێ، دەرباز کر بو #کوردستانا ڕۆژهەڵات# و لوێرێش ل ڕێککەفتا #28-07-1943# گەهشتەڤ دەڤەرا #بارزان# ژبو ئامادە کارییان بو بەرپاکرنا شوڕەشا 1943-1945ێ یا بارزان. پارتیا هیوا هەیا ئەخیرێن ساڵا 1943 و نیڤییا ئێکەما 1944 بهێزترین کومەڵەیا ڕامیاریا کورد بوو، یارمەتیەکا باشا شوڕەشا ڕزگاریخوازا بارزانی دا، ل جهێ پارتیا هیوا دوو ڕێکخراوێن ڕامیاری یێن کوردی درووستبوون کوو هەردوو (#پارتی شۆڕش#) و (#پارتی ڕزگاری#) بوون و ل #16-08-1946# یش بەدەلی هەردوو وان ڕێکخراوەیێن ڕامیاریی (#پارتی دیموکراتی کوردستان#) درووست بوو، ماموستا رەفیق حیلمیش وەکە ناڤدارەکێ ڕامیارییەکێ مەزنێ کوردان ما و ب مخابنیڤە ل 04-08-1960 وەغەرا دوایی کرد، ل ماوێ ژیانا خوەدە ئەڤ بەرهەمە داناینە و چاپ کرینە:
- کورد ل بەرێ بەیانا دیروکێ هەیا 1920 ب زمانێ عەرەبی
- کورت کرییا مەسەلەیا کورد ل فەڕەنسی کرییە کوردی
- شیعرو ئەدەبیاتا کوردی - بەرگا ئێکەم، ل1941 و بەرگا دووێ ل 1956 د چاپ کرینە
- یاداشتا (باشوورێ کوردستان و شوڕەشێن شێخ مەحمود) 6 بەرگن و هەمێ چاپ بووینە
- دیوانەکە شەعری بناڤێ پاش تەمووز
[1]