ناڤ: جەعفەر ئاغا
ناسناڤ: جەعفەر ئاغا عەلی بەگ شەمسەدین
ناڤێ بابی: عەلی بەگ
ساڵا ژدایکبوونێ: #1806#
ڕوژا وەغەرا داویی: #03-11-1877#
جهێ ژدایکبوونێ: #یەریڤان#
جهێ وەغەرا داویی: یەریڤان
$ژیاننامە$
جەعفەر ئاغا عەلی بەگ شەمسەدین ئاغا ئۆغلی
(1806-1877)
سەرکردەیەکێ جەنگی یێ ناڤدار و ئێکەمین ژەنەڕاڵێ کورد بوو کو خزمەت ب سوپایێ قەیسەرێ ڕووسیایێ کرییە.
ل ماڵباتەک ناڤدار یا کوردێن ڕوژئاڤایێ قەوقازێ، ل پارێزگەها یەریڤان، ساڵا 1806 ژدایک بوویە.
هندەک دیروک نڤیس باب و کالێن جەعفەر ئاغا ڤەدگەڕینن ژبو وان هۆزان کو پاشایەتیا هۆزێن کوردی کرییە.
ل ماڵا بابێ خوەدە فێری خوەدن و نڤیسینەک ناڤنجی بوویە. بەروڤاژیێ هۆزێن دەسهەڵاتدار یێن کوردی یێن سەر ب دەوڵەتا عوسمانی، شەمسەدینیان بەینا وانا دگەل ئاینێن دن یێن نە موسڵمانان، زورا باشبوو، پەیوەندییەک دۆستانە دگەل هۆزێن دن یێن ئاکنجیێ ڕوژئاڤایێ قەوقازێ هەبوویە، ب تایبەت دگەل ئیزدی و گورجی و ئەرمەنییان دە.
جەعفەر ئاغا، ل 03-10-1853 پەیوەندی کرییە ب سوپایێ قەیسەرێ ڕووس و ب پلەیا ئەفسەر هاتییە وەرگرتن.
دەستپێکێ سەرکردایەتییا هێزەک بچیک یا سەد کەسی کرییە، کو سەر ب هێزێن قەوقاز بوون، زور چالاکانە پشکداریا شەڕێن دژبەری سوپایێ تورک کرییە، ل #09-07-1853# و د هەمبەر قارەمانێتی و چاڤنەترسیا وی ل شەڕێ دەڤەرا (بڵنداهیێن چینگیل) ل بارودۆخەکێ خراپدا، کاری بەرگری بکەت و پشترە سەرکەتنێ بدەست بهینیت، ل هەمبەر ئەڤی کارەی، ئێکسەر پلەیا وی ژبو لیوا ل سوپایێ قەیسەردا هات بڵند کرن.
ل ساڵا 1855، ب هەڤکاری و سەرپەرشتیا جەعفەر ئاغا، دوو فەوجێن دن یێن کوردی لناڤ سوپایێ ڕووسدا ژبو کوردان هاتن ڤەکرن.
ل #13-06-1855#، ب سەرپەرشتیا جەعفەر ئاغا، ل شەڕێن (کڵێسای سورۆ - ئەگانێسە) ، کورد کارین سوپایێ تورکان تێکبشکینن، کو ب سەرپەرشتیا بالول پاشایێ سەرکردەیێ تورک و پشتڕە بالول پاشا ب دیلی دکەڤیتە دەستێ هێزێن کوردی.
ل هەمبەر ئەڤان خزمەتا ژبو سوپایێ قەیسەر، جافەر ئاغا، مەدالیایا (ئانا) یا نمرە 3یا قەیسەری پێ هات بەخشین، ئەڤ مەدالیایە ب تەنێ ژبو قەهرەمانێن جەنگییە، هەروەسا مەدالیایا (ڤلادیمێری پیرۆز) یا نمرە 3ێ ژی پێ هات بەخشین و (مەدالیایا ستانیسڵاڤ یا پیرۆز) یا نمرە 2 ژی پێ هاتبوو بەخشین.
ل هەمبەر خزمەتێن کو ل شەڕێ ڕووسیا و تورک ل ماوێ ساڵێن 1855-1877 کربوون، پلەیا وی ژبو (ژەنەراڵ-لیوا) هات بڵند کرن . پشتڕە ڤەگەڕیا ژبو یەریڤان و ل 03-11-1877 وەغەرا داویێ کر.
کوڕەکێ جەعفەر ئاغا نناڤێ عەلی ئەشرەف ئاغا جهێ بابێ خوە دگریت ل سوپایێ قەیسەرێ ڕووسدا و هەیا پلەیا ژەنەراڵ ژی پێشدکەڤیت.
باشترین نموونەیا دۆستایەتیێ دناڤبەرا کورد و ڕووسن. [1]