ناڤ: سادق
ناڤێ بابی: بەهائەدین
ساڵا ژدایکبوونێ: 1918
جهێ ژدایکبوونێ: #ئامێدی#
ڕێککەفتا وەغەرا داویی: #16-06-1982#
$ژیاننامە$
ل ساڵا 1918دا ل ئامێدی ژدایک بوویە، خوەندنا سەرەتایی ل وێرێ و خوەندنا ناڤەندی و ئامادەیی ل #موسڵ# تمام کرییە و ل ساڵا 1937دا چوویە بەغدا ل خانەیا باڵایا ماموستایان هاتییە وەرگرتن و ل ساڵا 1941دا بەشا جوگرافیا تمام کرییە و بوویە ماموستایێ جوگرافیا و ماموستا و ل ناڤەندا #کەرکووک#، لێ لسەر هەڵویستا کوردایەتی پشتی سێ مەهان دهێت ڤەگوهاستن ژبو #هەڵەبجە# و حەفت ساڵان ل وێرێ دمینیت و سێ ساڵاش ل باژێڕێ #سلێمانی# وانەیان دبێژیت، پشتی ڤەگوهاستنێ ژبو #زاخۆ# دیسان لسەر کوردایەتیێ هات دویر ئێخستن ژبو باژێڕوکێ هیت ل پاێزگەها ڕومادی و چەند ساڵاش ل ناڤەندا غەریبە ماموستا بوویە، دگەل ڤەکرنا ڕێڤەبەرایەتیا گشتی یا خوەندنا کوردی ل پشتی بەرپابوونا شوڕەشا #14-07-1958#، دبیتە یاریدەدەرێ ڕێڤەبەرێ گشتی ژبو کاروبارێن هونەری و ل ساڵێن 1963، 1964، 1965ێش دبیتە ماموستایێ زمان و وێژەیا کوردی ل بەشا کوردی یا کۆلێژا ئەدەبیات ل زانینگەها بەغدا و قوتابیێن ئەڤێ بەشێ گەلەک سوود ژێ وەرگرتییه.
سەیدا سادق هەر قوتابیێ پولا سێهەم یا ناڤەندی بوویە ل مووسڵ، ل 1935ێ دا دەست ب نڤیسینا ئەدەبیاتا کوردی کرییە و بەشداری ل هەموو چالاکیێن دەزگەهێ ڕەوشنبیریدا کرییە و ل ساڵا 1956ێ ل ئێزگەهێ کوردی یێ ڕادیۆیا بەغدا بابەتێن سوودبەخش پێشکەش ب گوهداران کرینه، بابەتێن وێژەی ئێن ب ل گوڤارا هیوا یا زمانێ یانەیا سەرکەتن دا نڤیسیە دگەل درستبوونا سەندیکایا ماموستایان یا کۆمارا ئیراقێ ل ساڵا 1959دا خوەدی هەلویست بوویە و ڕوڵەک دیار دیتیه، ب تایبەت ل کۆنگرەیا دووهەم دا بوویە سەروکیێ لیژنەیا خوەندنا کوردی و بڕیارێن ب پیت ژبوی سوودا ڕەوشنبیری و زانیارییا کوردی چەسپاندینه.
سەیدا سادق ل کۆنگرەیا دامەزراندنا یەکێتیا نڤیسەرێن کورد ل بەغدا کو ل 23 و 24ێ حوزەیرانا 1970 ل هۆڵا خولددا بەستیە ب سەروکێ دەستەیا ڕێڤەبەرنا ڕوویدانێن کۆنگرەیێ هات هەلبژاردن و دەستەکە بڤی ئالییەی پێکهات:
1-سادق بەهائەدین #ئامێدی# - نینەرێ بادینان سەروک
2-عەبدولقادر قەزاز - نینەرێ کوردێن بەغدا ئەندام
3-تایەر سادق ئەحمەد - نینەرێ پارێزگەها کەرکووک ئەندام
4-کەمال غەمبار حسێن - نینەرێ پارێزگەها #هەولێر# ئەندام
5-محەمەد ساڵح سەعید - نینەرێ پارێزگەها سلێمانی ئەندام
ماموستا سادق بەهائەدین گەلەک گوتار و لێکۆڵینێن وێژەی و زمانەوانی ئێن ب نرخ ل ڕوژنامە و گۆڤارێن کوردیدا بەڵاڤ دکرن و ب تایبەت ل هیوا و ڕووناهی و دەفتەرا کوردەواری و بەیان و ڕەوشنبیرییا نوو و نڤیسەرێ کورد و ڕوژا کوردستان و گوڤارا کۆڕا زانیارییا کوردی دا.
$ماموستا سادق ل ماوێ ژیانا وێژەی و ڕەوشنبیری دا گەلەک پەرتووکێن ب نرخ چاپ کرینه، وەک ئەڤێن خارێ:$
1-ئیدیەمێت کورد 1973
2-ڕێزمانا کورد 1976
3-دیوانا مەلایێ جزیری 1977
4-دیوانا پرتۆپێ هەمکاری 1978
5-نوبهارا سەیدایێ ئەحمەدی خانی 1979
6-هۆزانڤانێن کورد -کۆڕێ زانیاری 1979
7-خان و مان 1981
8-مەولویدا مەلایێ باتەیی ساڵا 1982
ژبلی ئەڤان بەرهەمان بەشدارییەک کارا ل پڕۆژەیێن دانان و وەرگێڕانا گەلەک پەرتووکێن قوتابخانەیێن کوردستانێدا کرییە و پشتی ب سەربرنا ژیانەک پڕ بەرهەمێن ب سوود ل ژیێ 64 ساڵیدا و ل 16-06-1982 دا وەغەرا داویێ کر.[1]