Sharaf al-Din Khan b. Shams al-Din b. Sharaf Beg Bedlisi-tarixchi, yozuvchi va shu bilan birga shoir ham edi. U faqat fors tilida yozgan. Eronning markaziy qismidagi Arak va Qum oʻrtasidagi Qora Rud qishlogʻida tugʻilgan. Yoshligida Safaviylar saroyiga yuboriladi va shu yerda taʼlim oladi.
U 1597-yilda yozilgan oʻrta asrlar kurd tarixiga oid eng muhim asarlardan biri boʻlgan “Sharafnoma”ning muallifi hisoblanadi. U inson o‘z asarlarida 16-asrdagi kurdlar hayoti va kurd sulolalari haqida yaxshi tasvir yarata olgan. Asarlari Eron va kurdzabon mamlakatlardan tashqari Sharaf Beg Bedlisi oʻz asarlarini boshqa olimlar tomonidan tarjima qilish orqali kurd adabiyoti va jamiyatlariga taʼsir oʻtkazgan.
U shuningdek, iqtidorli rassom, ziyoli, o'qimishli odam bo'lgan. Tarixda bo'lgani kabi matematika va harbiy strategiya bo'yicha ham yuqori natijalarga erishgan.
Hayotining boshlang'ich davri
Sharafxon Bidlisiy 1543-yil 25-fevralda Eronning Markazidagi viloyatda Garmrood qishlog‘ida, otasi surgunda yurgan paytida tug‘ilgan. Uning otasi kurd begi Shamsheddin.
Sharaf Khan oʻsha paytda Bitlis amirligini boshqaruvchi Roja qabilasining aʼzosi boʻlgan va kamida 9 asrdan beri mustaqil amirlik sifatida vaqti-vaqti bilan hukmronlik qilgan. Shuning uchun Sharafxon hech qachon xon degan umumiy qabila unvonini qabul qilmagan, uning o'rniga esa amir yoki mir, shahzoda kabi qirollik unvonini afzal ko'rgan hisoblanadi. U ko'proq Mir Sharaf (Shahzoda Sharaf) nomi bilan mashhur bo'lgan.
Keyinchalik esa uning oilasi Safaviylar sulolasi himoyasiga olingan. U Tahmasb saroyida tahsil olgan va 1596-yilda shunday yozgan:
Bedlisiy o'zining Qur'on ta'limotlarini, shariat, taqvo va poklik asoslarini o'qishni o'z ichiga olgan tarbiyasi haqida gapirdi. Shoh Tahmaspning diniy fe'l-atvori tufayli Bidlisiyni diniy ulamolar tanishgan, ular uni yovuz odamlardan ogohlantiradilar, va aksincha, yaxshilar bilan do'stlikka da'vat etgan. Bidlisiy kamolotga erishgach, jang san’ati (sipahigira), kamondan o‘q otish, polo, poyga, qilichbozlik, ritsarlik o‘gitlari – insonparvarlik va saxovatpeshalikni o‘rgatadi.
1576-yilda Safaviylardan bo'lganTahmasb unga Mirs Mir unvonini berib, Eronning barcha kurd qabilalariga boshliq etib tayinlaydi.1578-yilda Usmonlilar sultoni Sulton Murod III Sharafxonga amir unvonini beradi va Bitlis amirligining Miri boʻladi.1578-1588-yillar orasida Sharafxon deyarli barcha Usmonlilarning forslarga qarshi o'tkazgan urushlarini boshqargan. 1597-yilda Sharafxon oʻz sulolasi hokimiyatini oʻgʻli Sams-ad-Dinga beradi
[1]