$باکووری کوردستان$
- کاتژمێر 09:51ی ئەمڕۆ، بوومەلەرزەیەک بە گوڕی 5، 6 پلەی ڕێختەر ناوچەیەکی باکووری کوردستانی هەژاند. بوومەلەرزەکەی ئەمڕۆ ناوچەی کانی ڕەشی لە شاری چەولیک هەژاندووە، ئەمەش دووەم بوومەلەرزەیە لە ماوەی 24 کاتژمێری ڕابردوودا ناوچەکە دەهەژێنێت.[4]
$رۆژهەڵاتی کوردستان$
- کۆڵبەرێک بە ناوی “ڕەسووڵ حەسەنزادە” بەهۆی تەقەی ڕاستەوخۆی هێزەکانی ڕژیم لە سنووری “دۆڵەتوو“ی #سەردەشت# بە سەختی برینداربوو و بە مەبەستی چارەسەریی پزیشکی ڕەوانەی ناوەندی دەرمانیی شاری سەردەشت کرا. هەروەها لە هەمان ڕۆژ، کۆڵبەرێکی دیکە بە ناوی “هادی ڕاستی” خەڵکی بانە، لە سنووری “کانی سێو“، لە ئەنجامی تەقەی ڕاستەوخۆی ئەم هێزانە بریندار کرا و بۆ ناوەندی دەرمانیی بانە ڕاگوێزراوە. شایانی باسە، پزیشکەکان بارودۆخی تەندروستیی ناوبراویان نالەبار ڕاگەیاندووە.[6]=KTML_ImageCaption_Begin==KTML_StyleDiv=width:30%;height:20%;float:right;=KTML_ImageCaption_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2020/383595/0040.JPG=KTML_ImageCaption_Title=برینداربوونی دوو کۆڵبەر لە سنوورەکانی سەردەشت و بانە=KTML_ImageCaption_CaptionStyle=000000=KTML_ImageCaption_Caption=برینداربوونی دوو کۆڵبەر لە سنوورەکانی سەردەشت و بانە=KTML_ImageCaption_End=
- ڕاپۆرتەکان باس لەوە دەکەن کە لەماوەی یەک دوو ڕۆژی ڕابردووا، بەندکراوێکی خەڵکی گوندی “زامن ئاوا“ی شاری #سەقز# بە ناوی “کەماڵ حسێنی” لە زیندانی ناوەندی ئەمشارە، بەهۆی تووشبوون بە ڤایرۆسی #کۆرۆنا#وە گیانی لەدەستداوە.[6]
- لە ماوەی ڕۆژانی ڕابردوودا، ژمارەیەک لە چالاکانی میدیایی کورد، بانگهێشتی ستادی خەبەریی ئیدارەی ئیتلاعاتی شاری #سنە# کراون و لێپرسینەوەیان لەگەڵ کراوە. ئەو چالاکانە بە تۆمەتی هاوکاری لەگەڵ کاناڵەکانی دژی نیزام بانگهێشت کراون و لێپرسینەوەکەیان بۆ ماوەی دوو کاتژمێر درێژەی کێشاوە.[9]
- بەهۆی شەڕ و تێکەڵچوونی مەئموورانی سنوورپارێزیی حکوومەت لەگەڵ کاسبکاران لە سنووری #بانە#، یەکێک لە مەئموورانی حکوومەت کوژرا. هەواڵدەرییەکانی حکوومەت، شوناسی ئەو مەئموورە سنوورپارێزەیان بە ناوی ئیستواری یەکەم عەلی خەلیلی ڕاگەیاندووە.[9]
- بە هۆی تەقینەوەی مین لە ناوچەی سنورییەکانی بانە و #ورمێ# لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان جووتیارێک گیانی لە دەست دا و #کۆڵبەر#ێکیش بریندار بووە.[8]
$باشووری کوردستان$
- درەنگای شەوی ڕابردوو، تا ئەم بەیانییە، تورک بە دەیان فڕۆکەی ئێف 16ی ئەمریکی، دەیان ئامانجی بنکەکانی #پەکەکە#ی لە #مەخموور#، #شنگال#، #قەندیل# و ناوچەی پاراستنی میدیا بۆردوومانکرد. بۆردوومانەکان زۆر چڕبوون و بریندار و زیانی ماڵی زۆری بەدواوە بوو.[1]
- هەندێک سەرچاوە باس لەوەدەکەن کە پێش دەستپێکردنی بۆردومانەکەی تورکیا پاسەوانەکانی کەمپەکە زانیارییان پێگەیشتوە کە تورکیا بۆردومان دەکات، بۆیە ئامادەکاری پێشوەختەی خۆیان کردوەو لە بۆردومانەکەشدا هیچ کەسێک شەهیدو بریندار نەبووە.[3]=KTML_Embed_Begin=width:20%;height:20%;float:left;=KTML_Embed_Alt=بۆردوومانی تورک بۆسەر کامپی پەنابەران لە مەخموور=KTML_Embed_Source=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2020/383595/0001.MP4?ver=132366855402335713=KTML_Embed_End=
- هاوکات لەگەڵ بۆردوومان و داگیرکارییەکان، دەوڵەتی تورک هێزێکی زۆری هێناوەتە سنووری برادۆست، هەروەها شۆفڵ و حەفارە و ئامێرەکانی دیکەی تایبەت بە دروستکردنی ڕێگا و بارەگای لەگەڵ هێزەکەدا جێگیرکردووە.[5]
- دوای ئەوەی هێزە ئەمنییەکانی شاری #هەولێر# ڕێگریان لە ئەنجامدانی گردبوونەوەی هاوڵاتیانی شاری هەولێر کرد، کە بڕیاربوو دژی هێرشەکانی شەوی ڕابردووی فڕۆکەکانی دەوڵەتی تورک بۆسەر هەرێمی کوردستان ئەنجامبدرێت، چەندین چالاکوانیان دەستگیرکردووە، لەنێو گیراوەکان دوو ئەندامی باڵای حزبی شیوعیی تێدایە.[5]
- ئێوارەی ئەمڕۆ لەبەردەم باخی گشتی شاری سلێمانی، خۆپیشاندانێکی فراوان بە بەشداریی سەدان کەس بەرەو شەقامی سەهۆڵەک ئەنجامدرا، لە دژی ئەو هێرشانەی شەوی ڕابردووی دەوڵەتی داگیرکەری تورک، بۆسەر چەندین ناوچەی باشوری کوردستان ئەنجامیدا.[5](بڕوانە فایلی پەیوەندیدار)
- هاوڵاتیانی ڕانیە، دژی هێرشی شەوی ڕابردووی فڕۆکە جەنگییەکانی دەوڵەتی تورک بۆسەر باشوری کوردستان، خۆپیشاندانیان ئەنجاداو سەرەڕای شەرمەزارکردنی دەوڵەتی تورک، داوایانکرد، کە دەسەڵاتدارانی هەرێمی کوردستان و عێراق هەڵوێستیان هەبێت بەرامبەر بەو هێرشانە.[5]
- 2 تووشبووی ڤایرۆسی کۆڕۆنا لە سلێمانی گیانیان لەدەستدا.[1]
- لە ڕاگەیەندراوێکدا دادگای بەرایی #دوکان# ئاشکرای کرد: بەهۆی تووشبوونی یەکێک لە فەرمانبەرانی دادگای بەرایی دوکان بە ڤایرۆسی کۆرۆنا، لەبەر بەرژەوەندی گشتی و پاراستنی تەندروستی دادوەران و فەرمانبەران و هاووڵاتییان سەرۆکی دادگای تێهەڵچونەوەی ناوچەی سلێمانی بڕیاریدا بە کەرەنتینکردنی دادگای بەرایی دوکان بۆ ماوەی چواردە ڕۆژ.[4]
- سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان هەڵگرتنی پارێزبەندی سەر پەرلەمانتار #سۆران# عومەر کە بەدەنگی 57 پەرلەمانتار پەسەندکرا هەڵدەوەشێنێتەوە.[3]
- میر کامیران خەیری بەگ یاریدەدەری میری کوردانی ئێزدی بۆ کاروباری ئایینی کۆچی دوایی کرد.[3]
- د. ئومێد عەلی، بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی شار لە #سلێمانی# تووشی کۆرۆنا بووە و لە ماڵەکەی خۆیدا خۆی کەرەنتین کردووە.[1]
- نیوەڕۆی ئەمڕۆ لەگوندی پەڵکانەی سەربە #خورماتوو# بۆمبێک بەهێزەکانی سوپای عیراقدا تەقیوەتەوەو سێ کوژراو دوو برینداری لێکەوتووەتەوە.[3]
$رۆژئاوای کوردستان$
- سێ ژنە چەکداری #داعش# دوای ئەوەی لە کەمپی هۆل لە #حەسەکە# ڕایانکرد، لەلایەن هێزەکانی سەر بە ئاسایش لە ڕۆژئاوای کوردستان دەستگیرکرانەوە.[4]
$دەرەوەی کوردستان$
- بەگوێرەی ڕاگەیێندراوێک کە لەلایەن وەزارەتی بەرگری تورکیا بڵاوکراوەتەوە، کاژێر 00:00 فڕۆکە جەنگییەکانی سوپای تورکیا بنکە و بارەگاکانی پەکەکەیان لە ناوچەکانی شنگال، قەرچووغ، قەندیل، زاپ، ئاڤاشین، باسیان و خواکوڕک بۆردوومانکردووە و لە بۆردوومانەکاندا 81 ئامانجی پەکەکەیان پێکاوە.[2]
- کەریم عەلەوی، ئەندامی لیژنەی ئاساییش و بەرگری پەرلەمانی عێراق لە بەیاننامەیەکدا ڕایگەیاندووە، تورکیا بەردەوامە لە پێشێلکردنی خاک و سەرەوەری عێراق و پێویستە باڵیۆزی ئەو وڵاتە لە بەغدا بانگهێشت بکرێت بۆ ڕوونکردنەوەی ئەو پێشێلکاریانە.[5]
- فەرماندەی چالاکیە هاوبەشەکانی عێراق لەبارەی هێرش و داگیرکاریەکانی دەوڵەتی تورکیا بەیاننامەیەکی بڵاوکردوە و داوا دەکات تورکیا هێرشەکانی ڕابگرێت و ڕێز لەسەروەری خاکی عێراق بگرێت.[7]
- کۆمکاری عەرەبی، لە دژی هێرشەکانی سوپای تورکیا بۆ سەر سنوورەکانی هەرێمی کوردستان هەڵوێستی نیشاندا و دەڵێت، کە هێرشەکانی تورکیا بۆسەر خاکی وڵاتانی عەرەبی لە عێراق و سوریا و لیبیا مایەی قبوڵ نییە و لەلایەن دەوڵەتانی عەرەبییەوە ڕەتدەکرێتەوە.[5]
- وەزارەتی تەندروستی عێراق، ڕایگەیاند: لەماوەی 24 سەعاتی ڕابردودا 1106 کەسی دیکە توشی کۆرۆنا بون و 45 توشبوی ڤایرۆسەکەش گیانیان لەدەستداوەو ژمارەی ئەو توشبوانەشی چاکبونەتەوە ڕو لە هەڵکشانە بەشێوەیەک لەماوەی ئەو 24 سەعاتەی ڕابردودا 1150 توشبو چاکبونەتەوە.[8]
- ژنانی کورد لە ستوکهۆلمی پایتەخی سوید بۆ ڕسواکردنی هێرشە ئاسمانیەکانی دەوڵەتی داگیرکەر تورک بۆ سەر هەریمەکانی پاراستنی میدیا و شەنگال و مەخمور و هاوکات بۆ ئیدانەکردنی بێدەنگی هێزە نێودەوڵەتیەکان، دەستیان بە چالاکی ئێشکگری کرد.[7](بڕوانە فایلی پەیوەندیدار)

بۆ ڕای گشتی خەڵکی کوردستان
رێکخراوەکانی کۆمەڵی مەدەنی
دەزگاکانی ڕاگەیاندن
بڵاوبوونەوەی پەتای جیهانی ڤایرۆسی کۆرۆنا (کۆڤید 19) لە هەرێمی کوردستان، ژیانی هاووڵاتییانی لەڕووی تەندروستییەوە خستۆتە مەترسییەوە، ڕۆژبەرۆژیش مەترسییەکە زیاد دەبێت، بۆیە پێویستە هاووڵاتییان بەباشترین شێوە پابەندی ڕێنماییە تەندروستییەکان بن و ڕۆڵ ببینن لەهاوکاریکردنی دەزگا تەندروستییەکان و یارمەتیدانی هەمەجۆری یەکتری، تا بەکەمترین زیان ئەم دۆخە خراپەی تەندروستی و ژیان و گوزەران تێپەڕێنین, هەرچەندە حکومەتی هەرێمی کوردستان بڵاوبوونەوەی ئەم پەتایەی کردۆتەوە ئامرازێک تا بەهۆیەوە خۆی بدزێتەوە لەجێبەجێ کردنی ئه و ئەرک و بەرپرسیارێتییەی لەبەرامبەر خەڵکی کوردستان دەکەوێتە ئەستۆی.
لەبڕگەی (1)ی ماددەی (25)ی جاڕنامەی گەردوونی مافەکانی مرۆڤ دا هاتووە هەموو کەسێک مافی هەیه ئاستی ژیانێکی بۆ دەستەبەر بکرێت کە پێداویستی تەندروستی و خۆشگوزەرانی خۆی و خێزانەکەی دابین بکات، بەتایبەتی لەڕووی خواردەمەنی، جلوبەرگ، خانوو، چاودێری پزیشکی و خزمەت گوزارییە کۆمەڵایەتییە پێویستەکان. هەروەها مافی هەیه زامنی پێداویستییەکانی بکرێت لەکاتی بێکاری، نەخۆشی، پەککەوتەیی، بێوەژن یان بێوەپیاوی، پیری یان هەر دۆخێک لەدەرەوەی ئیرادەی ئه و بێت کە بەهۆیەوە هۆکارەکانی بژێوی لەدەست دەدات.
ئێمە لە ڕێکخراوی ئازادبوون، حکومەتی هەرێم بەبەرپرس دەزانین لەدروستنەکردنی ژێرخانی ئابوری و دارایی، تەندروستی و پەروەردە و هەموو کایەکانی تر، کە لەئەنجامدا خەڵکی کوردستان بێبەشبوون لەپێداویستییە بنەڕەتییەکانی ژیان و گوزەران، وەک مووچە، قەرەبووی بێکاری و نەبوونی هۆکارەکانی چارەسەری پزیشکی لە نەخۆشخانەکاندا. ئەم ڕەفتارانەی حکومەت بەپێشێلکاری ئاشکرا و تا ئاستی ستەم و چەوساندنەوە ناوزەد دەکەین، لەکاتێکدا ئەرکی سەرەکی حکومەته ئه و پێداویستیانە هاوشانی ڕێکارەکانی خۆپارێزی دابین بکات و پابەندبێت بەجێبەجێ کردنی یاسا بەرکارەکان.
بۆیە بە پێچەوانەی دەقی یاسا نێودەوڵەتییە کان و جاڕنامەی گەردوونی مافەکانی مرۆڤ، حکومەتی هەرێم دۆخی دارایی و پەتاکەی وەک هۆکارێکی چەوساندنەوە و سەرکوتکردنی ئازادی ڕادەربڕین بەرامبەر خەڵک بەکارهێناوه لەکاتێکدا خەڵک لەگەڵ مەترسییەکانی ڤایرۆسی کۆرۆنا بەسەختی خراونەتە ژێر شێوە ئابلوقەیەکی دارایی و مافی کرێی کار و بیمەی بێکاربوونیان پێنادرێت.
سەرەڕای ئەوەی هێشتا ئاسۆی دۆزینەوەی چارەسەری پەتای ڤایرۆسی کۆرۆنا ڕوون نییە و هاووڵاتییانی کوردستان باری ژیان و گوزەرانیان سەخته و ناڕازین، بەڵام هوشیاری سیاسی و کۆمەڵایەتی خەڵک بە گیانێکی نیشتیمانی و مرۆیی ڕۆڵی گرنگ دەبینن لەهاریکاری یەکتر و پاراستنی ئاشتی کۆمەڵایەتی و مانەوەی یەکانگیری مرۆییمان، ئێمە لە ڕێکخراوی ئازادبوون هانی ئه و بەیەکەوەبوون و لەگەڵ یەکتر وەستانە دەدەین بۆ تێپەڕاندنی ئه و دۆخە بەکەمترین زیان.
ناڕەزایەتییە مەدەنییەکانی خەڵکی بەشمەینەت وەک مافێکی دەستووری و یاسایی، لەلایەن خەڵکی ناڕازییەوە کراوەتە هەنگاوێک بۆ داواکاری گێڕانەوەی مافە خوراوەکان و داوای چاکسازی، بەڵام سەرەڕای پێشینەی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەکان هێشتا حکومەتی هەرێم ناخوازێت بچێتە ژێرباری جێبەجێکردنی داواکاری خۆپیشاندەران و چارەسەرکردنی کێشەکانیان.
ئێمە پشتگیری لەداخوازییە ڕەواکانی خەڵکی کوردستان دەکەین، بەوەش خۆشبەختین کە خۆپیشاندانەکان هاواری خەڵکی زەحمەتکێشە لەسەرتاسەری کوردستان و هیچ هێزێک توانای کۆنترۆڵ کردنی ئەم ناڕەزایەتیانەی نابێت.
رێکخراوی ئازادبوون وەک چۆن داکۆکی لەتاکی ئازاد دەکات، ئاواش بەرگری و پشتیوانی لەخۆپیشاندانی ئازاد دەکات، بەو هیوایەی ئەم ناڕەزایەتییانە بەهوشیارییەکی تاکەکەسی ئازاد و دوور لەئاراستەی هێزە سیاسیەکان بەردەوام بێت، تا هیچ لایەنێکی حیزبی شەپۆلی ناڕەزاییە خۆڕسکەکان خراپ بەکارنەهێنێت.
رێکخراوی ئازادبوون بە پێویستی دەزانێت:
1- دابینکردنی هەموو پێداویستیەکانی بەرەنگاربوونەوەی پەتای ڤایرۆسی کۆرۆنا وەکو ئامێرەکانی هەناسەدانی دەستکرد، ئۆکسجین، ڕێکخستنەوەی نەخۆشخانەکان بەسیستەمی کۆنترۆڵی نەخۆشییە درمییەکان. هەروەها دابینکردنی کەلوپەلی تەواوی خۆپاراستنی پزیشکی بۆ کارمەندانی تەندروستی بەبێ جیاوازی لەسەرانسەری کوردستاندا.
2- دابینکردنی مافە بنەڕەتییەکان و جێبەجێکردنی داواکارییەکانی خەڵک و گەڕاندنەوەی مافەکانیان کە مووچە سەرەتاییترینییانە.
3- کارکردن بەیاسای ژمارە (1)ی ساڵی 2011ی ڕێکخراوە ناحکومییەکان و جێبەجێکردنی وەک خۆی؛ بەکارنەهێنانی دەسەڵاتە گشتییەکان لەپێناو بەرژەوەندی ڕێکخراوە ناحکومییە حیزبییەکان و سانسۆر کردنی ڕێکخراوە ناحکومییە سەربەخۆکان.
4- لەکاتی دەربڕینی ناڕەزایەتییەکاندا پێویسته ڕەچاوی خۆپارێزی و ڕێنماییە تەندروستییەکان بکرێت. هەروەها پارێزگاری لەئاشتی کۆمەڵایەتی بکرێت، به و ئامانجەی قۆناغی ڕاگوزەری سیاسی لەبەرژەوەندی بونیاد و پایەکانی دیموکراسی بێت.
5- زامنکردنی ئازادی ڕادەربڕین و خەباتی مەدەنی بۆ هاووڵاتییان و ڕۆژنامەنووسان و ڕێکخراوەکان؛ بەکارنەهێنانی داواکاری گشتی و دادگاکان بۆ تۆڵەکردنەوەی سیاسی.
رێکخراوی ئازادبوون
بۆ تواناسازی و تاکگەرایی و پەرەپێدانی توانا مرۆییەکان
#15-06-2020#