Mesud Mela Mistefa Barzanî li (16-08-1946) li bajarê Mehabad li Kurdistana Êranê, li jêr alaya Kurdistan û li roja damezrandina Partiya Demokrata Kurdistan li dayik buye. Li serdema temena kurt ya Komara Kurdistan li Mehabad ku yekem giyana serbixwe ya Kurdî buye.
Piştî rûxana Komara Kurdistan li sala (1947), binemaleya birêz Mesud Barzanî li gel komek li Pêşmergeyan û binemala wan naçar bûn vegerin Kurdistana Êraq û paşê li aliyê rejîma Êraqê ve hemû bo bajarên xwarê Êraq hatin dûrxistin, bi taybetî (Bexda û Besre), lê belê Mela Mistefa Barzanî bavê Mesud Barzanî rêberê şoreşa Kurd li gel hevalên xwe berev Yêkîtiya Sowyetê bi rêketin û heta sala (1958) li wir man.
Mesûd Barzanî bi sedema hokara siyasî û peywendiya bi şoreşa eylul xwendina navendî temam nekir û Bexdayê bi cîh hişt û li temena (16) sal li sala (1962) çek hilgirtiye û çûye rêzê Pêşmergeyê Kurdistanê û rolekî berbiçavî hebûye li şoreşa Kurd ku li yanzdeha eylula (1961) bi rêberiya Mela Mistefa Barzanî destpêkird û heta sala (1975) berdewam bû. Li jêr rênimayî û piştgîriya bavê xwe têkilî xebata siyasî buye.
Birêz Barzanî jiyana xortaniya xwe terxan kiriye ji bo wan armancên ku Partiya Demokrata Kurdistanê bilind kiriye, li sala (1961), Demokrasî ji bo Iraq û otonomî û paşê federalîzm ji bo Kurdistanê li çarçêweya Iraqekî demokratîk da, rêzdar xebatekî mezin ji bo vê çareseriya rasteqîne kiriye.
Birêz Barzanî li temena bîst salî da bi awayekî rêk û pêk têkilî karubarê siyasî bûye û li sala (1970) beşdarî wê tîma Kurdî bûye ku gûftugoyê li gel Hikûmeta Iraqê, li ser rêkeftina otonomî kiriye. Li sala (1971) li dema sazkirina kongreya heşta Partiya Demokrata Kurdistanê bi sîfeta endamê komîteya navendiya Partî hatiye hilbijartin û paşê bûye endamê yedegê mekteba siyasî û erkê berpirsiya dezgeha emnî girtiye stûyê xwe.
Piştî ruxandina şoreşa eylul li encama rêkkeftinnameya Cezaîr li navbera Şahê Îran û Hikûmeta Îraqê li sala (1975), bi rênimayiya cenabê Mela Mistefayê bavê, Mesûd Barzanî li gel Îdrîs Barzanî birayê wî û jimareyek li hevalên xwe pêkve helsan bi rêxistina rêzên Pêşmerge û damezrandina serkirdayetiya demkî ya Partiya Demokrata Kurdistanê ji bo dakokîkirina li Kurd û Kurdistan û li (26/ Gulana/ 1976) şoreşa Gulan dest pêkiriye.
Li sala (1976 heta 1979) Mesûd Barzanî li gel bavê xwe li Emerîka jiyaye û piştî rûxana rejîma Şahê Îranê, vegeriyaye Îran û heta tertîbata hatina bavê xwe, bo Îran bike lê belê wê roja ku birêz Barzanî ( 01-03-1979 ) gihişte Îran, bavê wî li Washington koça dawî kir. Li meha (11 î 1979), li kongreya nehema Partiya Demokrata Kurdistanê bi awayekî demokrasiyane birêz Barzanî Serokê Partiya Demokrata Kurdistan hate hilbijartin.
Rola her yek li Mesûd Barzanî û Îdrîs Barzanî yê birayê wî, gelek berbiçav bûye li salên (1980 heta wekî 1987) li damezrandina çendîn bereyên siyasî li Iraq û bi taybetî ku bereyên Kurdistanî li çendîn rêxistin û hizbên Kurdistanî damezrand.
Birêz Barzanî û ji malbata xwe gelek qurbanî li ser kêşeya Kurd daye û li dawiya li dayik bûnê heta 12 sal birêz bavê xwe nedîtiye, ku ew li dûrî welat li Yekêtiya Sowyetê dijiya. Sîxurên rejîm sê birayê birêz Barzanî teror kirine (32) kes le endamên malbata birêz li gel wan (8000) Barzanî bûn ku ji aliyê rejîma Bees ve li sala (1983) hatin enfal kirin. Cenabê Mesûd Barzanî xwedî çendîn hewldanên terorê bûye bi taybetî hewlên teror kirina li Viyana paytexta Nemsa li (08-01-1979). Rejîmê Iraq yek li dawiya yekê (16) çar gundê Barzaniyan xera kiriye ku gundê birêze, birêz Barzanî pirtûkekî li ser rola dîroka Mistefa Barzanî bavê xwe li Tevgera Neteweya Kurd li jêr navê (Barzanî û Tevgera Rizgarîxwaziya Kurd) ku li sê bergan pêk hatiye nivîsandiye, li gel çendîn gotar û babetên siyasî ku li rojname û kovarên Kurdistanê hatine belav kirin.
Piştî şerê hevpeymaniyan dijî bi Iraq, birêz Barzanî hem ahengî bereya Kurdistanî kir û serkirdayetiya raperîna adara (1991) ê Kurdan kir ku bûye hoya azad kirina beşekî mezinê Kurdistana Iraqê ji deste rejîma Bexdayê.
Li meha nîsana (1991) gûftugo li gel Bexda destpêkir û birêz Barzanî ji bo çendîn mehan Serokayetiya şanda Kurdî kir ku li hemû hizbên bereya Kurdistanî pêk hatibûn. Li gûftugoyan bi hîç encamek negihiştin bi sedema redkirina daxwaziyên Kurd ku birîtî bûn li otonomî herêmayetî û demokratîze kirina ji aliyên Iraqê ve.
Her wiha li kongreya (12) ê Partiya Demokrata Kurdistanê li sala (1999) birêz Mesûd Barzanî Serokê Partiya Demokrata Kurdistanê careke din hatiye hilbijartin.
Birêz Mesûd Barzanî li salên nohtan û heta weku ji navçûna rejîma Bees, beşdarî çendîn kongre û civînên navdewletî kiriye. Wekî civînên Washington li sala (1992) û paşê li (1993) û li kongreya Selaheddîn (1992) û kongreya London li eylula (2002) û kongreya Selahedîn li şubata (2003).
Birêz Barzanî rolêkî xweyê serekî li sercem pêşhatiyên siyasiyê Iraqa nû da hebûye, paşê li damezrandina Encûmena hukimrana Iraqê li (31ê temmuza 2003), ku têda bûye endam û dawiyê jî bûye Serokê Encûmenê.
Li (12 Hezîrana2005) birêz Mesûd Barzanî wekî yekemîn Serokê Herêma Kurdistanê ji aliyê Encûmena Nîştimaniya Kurdistana Iraqê ve hate hilbijartin.
Birêz Mesûd Barzanî li hilbijartinên roja 25-07-2009 bi rêjeya % 70 ê dengan bi destxist û bi awayekî raste rast ji aliyê gelê Kurdistanê ve duyemîn car wekî Serokê Herêma Kurdistanê hate hilbijartin û li roja 20-08-2009 li beramber Parlemena Kurdistanê sonda yasayî xwar.
Wekî Serokê Herêm, li çendîn welatan bi seredanên fermî kiriye û çendîn Serokê welat û Serok Wezîrê van welatan dîtiye, li encama van hevdîtinan de li gel Serok Bush Serokê Emerîka li (25-10-2005) û Tony Bileir Serok Wezîrên Britanya li (31-10-2005) û Papayê Vatîkan li (14-11-2005) û Berlusconî Serok Wezîrê Îtalya li (13-11-2005) û Şah Abdulla Melîkê Suudiye li (13-03-2007) û Şah Abdulla Melîkê Urdin li (19-03-2007).
Wekî Serokî Herêmê ji bo geşkirina hevpeymanî li nav hêzên siyasiyên Kurdistanê çend organekî damezrandiye û li herêmê proseya biryardanê baştir kiriye:
A- Li roja (22-01-2007) Encûmena Serokayetiya Kurdistanê hate damezrandin ku têda Serokê Herêm serpereştiya civînan dike, û Cîgirê Serokê Herêm birêz (Kosret Resul) li gel Serokê Parlemena Kurdistanê û Serokê Hikûmeta Kurdistanê û cîgirên wan û Serokê Dîwana Serokayetiya Herêmê.
B - Encûmena bilinda Partiyên siyasiyan, ku kesayetiya yekema partiyên siyasiyan têda endamin, ku ji van hizbên xwarê ve pêk dihêt: Partiya Demokrata Kurdistanê, Yekîtiya Nîştimaniya Kurdistanê, Partiya Zehmetkêşên Kurdistanê, Partiya Sosyalîsta Demokrata Kurdistanê, Yekgirtiya Îslamiya Kurdistanê, Komeleya Îslamiya Kurdistanê.
Serok Barzanî şeydayê xwêndinêye bi taybetî jî hez bi xwêndina pirtûkên dîrokî û siyasî û serbazî dike û her wiha gelek hez ji werzîşê dike.
Birêz Mesûd Barzanî sala (1965) dest bi jiyana hevjîniyê kiriye û xwedî heşt zarokane.
Barzanî şarezayî bi temamiya zimanê Kurdî û Erebî û Farisî ye, her wiha şarezayî zimanê Îngilîzî ye û dikare pê biaxive.