Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,047
Wêne 105,777
Pirtûk PDF 19,704
Faylên peywendîdar 98,646
Video 1,420
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîr...
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî...
Jiyaname
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911...
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke ...
Barzan Kadınları Hala Enfal Acısını Yaşıyorlar
Kurdîpêdiya ne dadgeh e, ew tenê daneyan ji bo lêkolînê û eşkerekirina rastiyan amade dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Türkçe
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Barzan Kadınları Hala Enfal Acısını Yaşıyorlar

Barzan Kadınları Hala Enfal Acısını Yaşıyorlar
Baas rejimi 1968’de iktidarı ele geçirmesi ile beraber Kürtlere yönelik, imha, asimilasyon ve inkar politikasına hız verdi. Bu baskı ve asimilasyonlar için öncelik olarak Kürtlerin yaşadıkları bölgelere Araplar yerleştirilirken o bölgelerdeki Kürtlerde baskın ve saldırılarla Arapların yoğun olduğu bölgelere zorlu göçe tabi tutuldular. Böylece Baas rejimi tarafından Kürtlerin asimile ve Araplaştırma politikası devreye girmiş oldu.

1980 ve 1988 yılları arasında Irak Kürdistan’ındaki Kürtler İran’ı destekliyorlar bahanesiyle ilk önce Kürt bölgelerinde ohal uygulandı daha sonra 1980’den başlayıp 1988 yılına kadar sürecek olan bir sıkıyönetim başladı ve Kürt bölgelerinde büyük katliamlar ve soykırımlar uygulandı.. Halepçe ve Enfal Katliamları ile yaklaşık 200 Bin Kürt vahşice yaşamını yitirdi.

23 Şubat 1988 yılında Şengeli ve Berdeli bölgelerinde büyük vahşetlere sebep olacak Enfal Katliamı yaşandı. Bu katliamın bilançosu çok ağır olur, aralarında Kadın, Çocuk, Yaşlılardan olaşan 182 Bin Kürt Kimyasal ve en ağır silahlarla yok edildiler. 10 Binlerce Kürt Köyü, Cami ve Okulları yok edildi. Binlerce insan götürüldükleri toplama kamplarında en ağır işkencelere tabi tutularak öldürüldü, yüzlercesi ise Arap çöllerinde diri diri gömülerek öldürüldü.

Baas rejiminin tank, top, kimyasal ve hatta baraj sulları ile Kürtleri öldürdükleri bu operasyonda 7’si YNK 1’i de KDP’nin kontrolündeki bölgelere yönelik Enfal Operasyonu adıyla sekiz aşamadan oluşan bir operasyon düzenlendi, bu operasyonlarda y sivil insanlara karşı yüzbinlerce vahşet uygulanırken hafızalara kazınıp bilineni Halepçe Katliamı oldu.

16 Mart 1988’de dünyanın gözü önünde halepçe şehrine uçaklarla saldırıldı, bu saldırıda kimyasal gazlar kullanılarak 5 Binden fazla Kürt katledildi, bölgede sağ kalanların büyük kısmı da daha sonra hayatlarını kaybederken, büyük kısmı da tedavi için götürüldükleri hastanelerde yaşamlarını yitirdiler. Kürtlere yönelik böyle vahşi bir katliam sergilenirken tüm dünya sadece seyretmekle yetinecekti, sessizce.

Tarihten günümüze her zaman savaş ve katliamların seyri değişmemiştir, Enfal’de de geçmişte olduğu gibi bu katliamdan en çok etkilenen kadın ve çocuklar olacaktı. Enfal Katliamdan sonra Eş/Baba/Kardeşi öldürülen kadınların çoğu geçimlerini sağlamak için Irak’a gidip kaçakçılık veya inşaat gibi ağır işlerde çalışmak zorunda kalacaklardı. Zor bir süreçten geçen kadınlar bu alana yönelirken bir çoğu şiddete ve tecavüze maruz kalacak, kimisi fuhuşa sürüklenecek ve kimisi de öldürülecekti.

Fuhuşa sürüklenen kadınlar, yakın akrabaları tarafından öldürülmüş, tecavüze uğrayanlar ise hayatta kalabilmek için tecavüze uğradıklarını gizlemek zorunda kalmışlardır. Yine Baas rejimi tarafından birçok Kadın Mısır’daki gazino ve fuhuş yerlerine satılmıştır.
Enfal Katliamı ile yakınları kaybedenler, onları bulabilmek için 2003 yılına kadar arayışlara geçmişler. Fakat 2003 yılında Saddam’un devrilip öldürülmesi ile artık yakınlarının geri dönemeyeceklerine inanıp aramaktan vazgeçmişler. Şimdilerde ise istedikleri tek şey sevdiklerinin mezarlarını bulmak olmuştur.

Açılan her toplu mezarlarda birçok Barzan ailesi için yeni umutlar doğuyor, sevdiklerinin kemiklerine ulaşma umudu.. İnsan sevdiklerinin ölümünü veya kemiklerini görmeye bile sevinebiliyormuş..
“İki kardeşim öldürüldü aileleriyle birlikte, iki kız kardeşim de öldürüldü. Birinin 5 birinin 4 çocuğu vardı. Kız kardeşlerimin de çocukları vardı, hepsi öldürüldü. Bir günde öldürüldüler. Başka akrabalarım da öldürüldü. Gece gündüz ağladım. Asla unutamadım yaşadıklarımı. Cenazeleri nerede bilmiyoruz. Ben ve iki kardeşim kaldık. Enfal’den sonra İran’a gittik, çok zorlandık, acı çektik. Tekrar topraklarımıza geri döndük. Enfal mağdurlarına saygı gösterilmeli, yaşam şartlarımız düzeltilmeli. Geçinmekte zorluk çekiyoruz. Verilen maaş ile geçinemiyoruz, iş yok. Kendilerini bizim yerimize koysunlar, hayat bizim için çok zor. Ailelerimiz öldürüldü. 110 erkek köyden getirip öldürüldü. Dayılarımız, amcalarımız yakınlarımızın hepsi katledildi…” diye anlatıyor Çemçemal kasabasında yaşayan Enfal Katliamı tanıklarından olan kadın. Acılarını tekrar deşmenin hüznünü ve burukluğunu yaşıyoruz. Şimdi tek istedikleri ise sevdiklerinin kemiklerini bulmak ve onların ziyaretine gidebilecekleri bir mezar taşlarının olması…

Enfal Katliamında yakınlarını kaybeden bir diğer kadının anlatımları ise şöyle: “3 çocuğum vardı, Çemçemal’de Ağcalar mıntıkasında yaşıyorduk, Enfal’den önce yaşamımız güzeldi. Ama sonrasında her şeyimiz kötüleşti. Akrabalarımın hepsi Enfal’e uğradı. Bir oğlum ve eşim şehit oldu. İran’a gittik, orada iki ay kaldık, sonra geri döndük buraya. Eşim yoktu tek başıma çocuklarımı büyüttüm.“
Aradan 29 yıl geçmesine rağmen Enfal’de hala yakınlarını kaybedenlerin gözyaşları akmakta, hala Barzan Kadınları matem havasına girip siyah elbiseler giymektedirler.

Şiddete, tecavüze uğrayanları konuşturmak ise neredeyse imkansız olmuştur. Şiddet ve Tecavüze uğrayan birçok kadın, Aile fertlerinden ve toplumda dışlanmanın korkusuyla sessizliği tercih etmektedirler. Hiç kimse onların neler yaşadıklarını bilmiyor ve bilemeyecek.. Taki Ahirete kendilerine bu vahşeti sergileyenlerle karşı karşıya geldikleri zamana kadar bilinmeyecek…

Son dönemlerde Kadın cemiyetleri kendi çabalarıyla Enfal mağduru kadınlara ulaşıp, ihtiyaçlarının giderilmesi için çeşitli çalışmalar yürütmektedirler. Bu cemiyetler özellikle Anayasanın 9. Maddesinin değişmesi için çaba sarf etmektedirler. Bu maddeye göre sadece bölgedeki kadınlara tek maaş verilmektedir. Erkek çocuklarına 24 yaşına kadar, kız çocuklarına ise evlenip veya işe başlayana kadar maaş verilmektedir. Ayrıca bu Anayasaya göre eşini Enfal’de kaybetmiş kadın evlendiği takdirde eşinin ailesinin de aldığı maaşı kesilmektedir. Bu durumun Enfal kadınlarını mağdur ettiklerini belirten Kadın Cemiyetleri, bu yasanın en kısa sürede değişmesini istemektedirler.
Kadın cemiyetleri ve Stk’lar Enfal katliamındaki saldırı, cezaevlerinde yaşanan insanlık dışı uygulamalar ve katliamın Birleşmiş Milletler nezdinde soykırım olarak tanınması için uğraş vermektedirler.[1]
Ev babet bi zimana (Türkçe) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
Ev babet 2,345 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | Kundir.com
Faylên peywendîdar: 4
Gotarên Girêdayî: 7
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Türkçe
Dîroka weşanê: 12-07-2022 (2 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Turkî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Sara Kamela ) li: 12-07-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( ئاراس ئیلنجاغی ) ve li ser 12-07-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ئاراس ئیلنجاغی ) ve li ser 12-07-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 2,345 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.182 KB 12-07-2022 Sara KamelaS.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Jiyaname
KUBRA XUDO

Rast
Kurtelêkolîn
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
05-07-2024
Sara Kamela
Nirxandinek li ser Kurteçîroka Xezal a Sîma Semend
Kurtelêkolîn
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
05-07-2024
Sara Kamela
Serpêhatiya tabloya kurdekî (1850)
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Elî Şemdîn
Wêne û şirove
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
13-07-2024
Aras Hiso
Bajarê Mêrdînê di sala 1911an de
Wêne û şirove
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
13-07-2024
Aras Hiso
Di sala 1955an de dîlaneke Kurdên Azerbaycanê
Babetên nû
Jiyaname
Mela Kaka Hemê
13-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemed Cezaêr
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mistefa Elî Şan Nebo
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Nîroz Malik
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ebdo Mihemed
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Elî Şemdîn
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ehmed Xeyrî
09-07-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
08-07-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Dibistana Sor li Cizîra Botan
29-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
27-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 523,047
Wêne 105,777
Pirtûk PDF 19,704
Faylên peywendîdar 98,646
Video 1,420
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
KURDÊN GURCISTANÊ di salê de 1971
Jiyaname
Ferhad Merdê
Jiyaname
TAHARÊ BRO
Pirtûkxane
Civaknasiy perwerdeyê
Jiyaname
Elî Paksirişt (Azad Makûyî)
Pirtûkxane
Zanista Civakê
Pirtûkxane
Dîroka mesopotamya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Mihemedsalih Qadirî
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Derûniya ciaknasiyê
Kurtelêkolîn
Bîranînek ji jiyana Ûsiv Beg
Kurtelêkolîn
Kurd û Eskîlstuna, xîçek dîrok
Wêne û şirove
Endamên Yekitiya Jinên Kurd a El-tealî 1919
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Jiyaname
AYNUR ARAS
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Hevgirtina dagirkeran û belavbûna kurdan
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Çand û Civak
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
EZÎZÊ ÎSKO
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Zaro Axa di çapemeniya Swêdî de
Kurtelêkolîn
Rastîhevhatina du waniyan: Feqiyê Teyran û Yaşar Kemal
Jiyaname
KUBRA XUDO
Dosya
Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Ziman - Şêwezar - Kurdî Kurmancî Bakûr - T. Latîn Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Şehîdan - Aliyê siyasî - Netevî Şehîdan - Partî - YPG Şehîdan - Cureyên Kes - Şehîdê senger Şehîdan - Cureyên Kes - Qurbanîyên komkujiya Operasyona Şaxê Zeytûnê Şehîdan - Zayend - Nêr

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.67
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.266 çirke!