Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 518,249
Wêne 104,666
Pirtûk PDF 19,254
Faylên peywendîdar 97,523
Video 1,397
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI ...
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi...
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Cemal Nebez
Kurdên cîhana dêrîn; hattî-hîtîtî 7
Her bûyereke li seranserî welêt, ji rojhilat heta rojava û ji bakur heta başûr... Wê bibe çavkanî ji bo Kurdîpêdiya!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Kurmancî - Kurdîy Serû
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Kurdên cîhana dêrîn; hattî-hîtîtî 7

Kurdên cîhana dêrîn; hattî-hîtîtî 7
Kurdên cîhana dêrîn; hattî-hîtîtî 7
#Agîd Yazar#
…Arnûwandayê 1’em (B.Z. 1440 – 1420) derdikeve ser text. Keya Arnûwanda, kurê Keya Tûthaliya û Keybanû Nîkalmat e. Navê jina wî, Asmûnîkal e.
Keya Arnûwanda, navê xwe ji navê çiyayekî pîroz yê Kurdîstanê wergirtiye.
Li paytext Hatûşayê mohrek aydê Keya Arnûwanda û Keybanû Asmûnîkal hatiye dîtin. Li ser mohrê, hem nivîsên mîxî hem jî bi nivîsên hîyeroglîfî hatiye nivîsîn. Wergera li ser morê wiha ye:
“Mohra Tabarna Arnûwanda yê kurê keyayê gewre, Tûthaliya. Mohra Tavanana Asmûnîkal, Keybanûya Mezin, keça Keybanû Nîkalmatî ya Gewre û keça Tûthaliya.”
Hattûşîliyê 2’yem (B.Z. 1420 – 1400) derdikeve ser text. Lê agahiyên heyî yên di der barê Keya Hattûşîliyê 2’yem de gelekî şêlû ye; tam nayê zanîn. Lewra di vê serdemê de navê mîrzayekî bi navê Tûthaliya jî derbas dibe. Lema jî baş nayê zanîn û meriv jê re serwext nabe. Ev tevlihevî dibe sedem ku lêkolîner di nava rêzenavê keyayan de, navê Tûthaliya, wekî Tûthaliya yê 2’yem dest pê dikin. Ger bala we jî kişandibe, di nava navên keyayan de, navê “Tûthaliya yê 1’em” nayê dîtin. Ev çewtî di hemû dokumentên dîrokî de wanî hatiye bikaranîn. Bi kurt û kurmancî Tûthaliyayê 1’em li holê tune ye, lê Tûthaliya yê 2’yem heye.
Tûthaliya yê 3’yem (B.Z. 1400 – 1381) derdikeve ser text. Keya Tûthaliya yê 3’yem di demajoya 19 salan de, êrîşê Kaşkayiyan berteref dike û xwe li ber xweş dike ku welatê Hîtîtistanê di nava ewlehiyê de dewrî ‘tûhkantî’ ango dûhatî yê xwe bike. Min di xeleka 5’an de anîbû ziman ku bi kurdiya hingê, ji dûhatî re digotin tûhkantî. Lê ev pêk nayê. Çima pêk nayê, sedemên xwe çi ne? Bersiv di nava benda jêr ya Şûppîlûlîûma de ye.
Împarator: Şûppîlûlîûma
Şûppîlûlîûmayê 1’em (B.Z. 1380 – 1346) derdikeve ser text. Wateya navê Şûppîlûlîûma, xwerû bi kurdî ye. Şûppî/Sipî/Pak, lûlî/lûlik/kanî, ûma/ya me; kanîya-me-ya-pak; Şûppîlûlîûma/Kanîyameyapak. Şûppîlûlîûma sê caran zewicî ye. Du heb jinên Şûppîlûlîûma, dotmîrên hûrrî ne. Navê yekê Hentî ye, navê ya din jî Dûdû-Xepa ye. Xepa, navê Serxwedawendê hûrrî-hîtîtiyan e. Xepa/Hepa ango Hewa; ango dayika me ya Hewa. Dûdû-Xepa, tê wateya kesa li dû Xepa. Ango em li gorî baweriya mislimanan formule bikin, tê wateya ‘qûla xepa’ Çawa navê ‘Evdilah’ tê wateya ‘qûlê xwedê’ Dûdû-Xepa jî tê wateya ‘qûla Xepa/Hepa/Hewa’ yê.
Jina Şûppîlûlîûma ya sêyem, babîlî ye. Lê navê wê nayê zanîn. Tenê navê wê wekî Tavanana ango Keybanû, derbas dibe.
Mîrza Şûppîlûlîûma berî bibe keya, ew fermandarekî pir zîrek bû. Tev li gelek şerên giran bûbû û di hemû şeran de bi ser dikeve. Mîrza Şûppîlûlîûma, hem serfermandarê bavê xwe bûye, hem jî şêwirmendê wî bûye.
Keya Tûthaliyayê 3’yem kal e, lê hîn jî li ser text e û nexweş e jî. Di vê hênê de, mîtannî ji hêla başûrrojihlat de diajon li ser hîtîtiyan. Ji hêla rojava de jî dewletên Arzewayê êrîşî ser wan dikin. Lê êrîşên herî xedar ji hêla Deryaya Reş de pêk tên. Qaşkayî, bi xezebeke mezin radidin li ser Hattûşayê û paytexta ku şan û şerefa hîtîtiyan bû, didin li ber pêta êr. Artêşa hîtîtiyan, pê re nagihêje ku êrîşên li her çar hêlan paş de dehf bidin. Axa di destê wan de, tevdekî wenda dikin. Ji bêgavî li welatê xwe yê berê, li Samûhayê vedigerin. Samûha, bajarekî kevn yê wê serdemê ye. Li nêzî bajarê Melîd/Meltê ya vê gavê ye. Herêma Meletiyê, ji ewila ewil de navendeke ji wan navendên girîng yên hûrriyan e. Piştî Paytexta hûrriyan Ûrkêşê, Girê Şêran yê li nêzî Meletiyê, weke paytexteke duyem ya hûrriyan tê dîtin (Ev rewş bi me dide piştrastkirin ku Hattî-Hîtît û Hûrrî, ji heman miletî ne. Hûn ê bibêjin çima? Gava karesatek tê serê miletekî, ew milet yekser xwe li xwediyê xwe digirin û xwe diavêjin tor û bextê xizmên xwe. Mînaka kîmyabarana Seddam û gelên me yên başûrê Kurdistanê, hîn jî li ber çavan zipî zindî ye)
Tê gotin ku Fîrewnê Misirê di nameyeke ji mutefîkekî xwe re şandiye de gotiye: “Li ber guhê min ket ku hîtîtî têk çûne; kevir li ser kevir nema ye.”
Tenê vê hevoka Fîrewnê Misirê, rewşa Hîtîtê li ber çavan radixist.Tam di vê hênê de, mîrza Şûppîlûlîûma yê zîrek dîsa derdikeve li ser dika dîrokê. Di destpêkê de Qaşkayiyan dide li ber xwe û wan dibin di Deryaya Reş de wer dikin. Paşê jî li van dewletên din vedigere. Tu dewlet xwe li ber xezeba bahoza mîrza Şûppîlûlîûma ranagirin. Sînorê hêla rojavayê Hîtîtistanê dibe digihîne heta welatê Dardaniyan û Tirowayê..
Keya Tûthaliya yê 3’yem li ber xirrîna mirinê, bi awayekî qet jê nayê hêvîkirin, textê xwe yê keyatiyê ji kurekî xwe yê din re dihêle. Mîrza Şûppîlûlîûma, vê biryara bavê xwe bi xwe nade xwarin. Mîrza Şûppîlûlîûma birayê xwe dikuje. Hasilîkelam zagona pêşiyan ya bi fermana Telîpînû hatibû ragihandin, tê binpêkirin û bi vî awayî Keya Şûppîlûlîûma derdikeve ser text.
Fermandar Şûppîlûlîûma, êdî dibe keyayekî kone û ew çend jî zîrek. Di vê hênê de bextê wî lê dixê; tifaqa di navbera Mîtannî û Misirê de jî hildiweşe. Li Misirê, dawî li baweriya yekxwedayî tê. Ew bawerîya dotmîra Mîtannî, keybanû Tadûxepa(Nefertîtî) li Misirê belav kiribû. Dotmîra Mîtannî Tadûxepa, di vê hênê de bi awayekî gumanbar dimire (hinek dibêjin li gel hevjînê xwe Amonhotep, navê xwe yê din Akhenaton, bi bêbextî tên kuştin). Piştre kurê hewîya Keybanû Tadûxepa yê bi navêTûtankamon û qîza wê Ankhesenamon bi hev re dizewicin. Lê Tûtankamon hîn zarok e û ew jî bi awayekî gumanbar dimire.
Ji binemala Fîrewnan wezîrekî bi navê Ay heye. Tê texmînkirin wezîr Ay, li gel fermandar Xurremhop û bi desteka keşîşên perestegehên Amon, derbeyeke leşkerî li dar dixîne. Lewra ev derdor, bawermendên tundirew yên kevneperestên baweriya Misira berê bûn. Ew tev li hemberî baweriya yekxwedayî ya ku dotmîra Mîtannî Tadûxepa xwestibû li tevahiya Misirê belav bike. Ev daxwaza Qîza Kurd a Mîtannî, pêk nehatibû. Heta dibe sersebebê kuştina wê, mêrê wê û tevahiya zarokên wê.
Bi hilweşandina desthilatdariya Fîrewn Amonhotepê 4’em û zeya wan dotmîr Tadûxepa re, Împeratorîya Mîtannî jî diheje. Di vê hênê de, keyayê Mîtannî, Tûşarzad(hin lêkolîner jêre dibêjin, Tûşartta) jî bi awayekî bêbext tê kuştin.
Asûrên heta hingê ku bi zorê ji hêla mîtanniyan ve hatibûn mutihkirin û mîtanniyan hevsarê wan xistibû destê xwe, roja wan jî hiltê. Jixwe asûrên xwînrij; asûrên neyarê mîtanniyan yên sondxwarî, li benda rojeke wanî bûn; wan ji mêj ve qîlên xwe ji zarokên mîtanniyan re li çerxê dixistin û tûj dikirin.
Bi gumaneke mezin, tiliya Asûran di vê bêbextiya kuştina Keya Tûşarzad/Tûşartta de hebûye. Ev asûrên mijara gotinê ew asûr in ku bi riya bazirganan, wan tevna sîxûriyê baş bi kar anîne. Beriya vê aloziya di navbera mîtanniyan de bi qasî sî sal berê, dîsa asûran teşkên xwe li hevxistibûn; baca xwe nedabûn mîtanniyên serwerê wan; bi vî awayî xwestibûn hefsarê xwe ji destê mîtanniyan derxînin. Hingê Keyayê Mîtannî, Tûşarzad bi xezebeke mezin diajo li ser bajarê Asûran. Lê rîsipî û porspiyên asûran, li derveyî bajêr tên pêşiya artêşa mîtanniyan û xwe diavêjin ber lingên wan, da ku wan efû bikin. Wekî her car dîsa Mîtannî (kurd) şaşiyek mezin dikin ku bi ûjdan tevdigerin; bi şerdê careke din li hemberî wan bêrêziya bacnedanê nekin, wan dibexşînin (Kurdên dilsaf yên bexşende, ev xisletê xwe yê dilpak(?) ji pêşiyên xwe wergirtine û qenciyên wan îlim bûye xerabî, li zar zêçên wan vegeriyane. Çi xebînet! Dilpakî, li bazara guran, berxikeke sêwî ya wendayî ye.)
Keya Şûppîlûlîûma, ji van geşedanên li welatê cîranên xwe re, serwext bûye. Bi lez û bez tevdigere; tavilê tifaqê bi welatê Hûrrî-Mîtannî û Amûrrû re datîne. Keça xwe li mîrzayê Mîtanî yê bi navê Kurdîwaza(hin lêkolîner jêre dibêjin, Şattîwaza an jî Matîwaza) kurê keya Tûşarzad/Tûşartta mahr dike û wî derdixîne ser textê keyatiya mîtanniyan.
Bêyî şer, bêyî pevçûn û sergêjî; ango bi lihevkirinê, sînorên di navbera xwe de radikin (bêguman ev tifaqa wan ne bi def û dîlan bûye; carcaran serê ço jî nîşanî hevûdu dane) Bi vî awayî welatê Hîtîtistanê dibe Împeratoriyeke dêwasa. Bi dehan mîregên bajardewlet digel welatê Hûrrî-Mîtannî û Lowîstanê, di bin sîwana Împeratoriya Hîtîtistanê de dicivin ser hev. Hîtîtistan jî êdî derbasî serdemeke geş ya bihişmet dibe.
Gotineke pêşiyan heye, dibêje: “Gava Xweda bide yekî, nabêje tu kurrê kê yî(bila dilê xwînerên jin nemîne: nabêje tu keça kê yî jî).”
Dem, payîza paşîn e. Keya Şûppîlûlîûma, xirecira di nava mîtanniyan de, hîna nû tepeser kiriye. Di vê navberê de, Keya Şûppîlûlîûma Qarqamîş xistiye dorpêçê, da ku vî bajarê stratejîk têxe bin fermandariya xwe. Tam di vê hênê de, qasidek ji hêla Misirê de tê. Navê qêsid Hanî ye. Qasid ji Keya Şûppîlûlîûma re temene dibe û nameyekê pêşkêşî wî dike. Name, ji hêla Keybanû Ankhesenamon a Misirê ve hatiye şandin. Tê de dinivîse:
“Mêrê min mir. Ez kordûnde(ocaxkor) me; kurê min tune ye. Tê gotin, yên te jî colek lawên te hene. Ger tu kurekî xwe ji min re bişînî, ew ê bibe mêrê min. Ez baweriya xwe bi xizmetkarekî xwe naynim, pêre re bizewicim û bikim mêrê xwe. Ez pir ditirsim.”
Keyayê gewre, li hemberî vê daxwaza keybanûya Misira bihişmet, matmayî dimîne. Çawa çêdibe ku bê şer û pevçûn, Misira pozbilind, li ser sêniya zêrîn ji Keya Şûppîlûlîûma re tê pêşkêşkirin? Li hemberî vê teklîfa ku di tu dewr û zemanan de, ne kesekî dîtiye ne jî bihîstiye, edetî devê Keya Şûppîlûlîûma dikeve tev. Keyayê min û we, lêdixe vedigere paytext Hattûşayê. Tavilê Civata Giregir û Rîsipiyên Meclisa Pankûyê dicivîne. Şêwr-mişêwra xwe dikin yek. Biryar didin, şêwirmendê bi navê Hattûşazîtî dişîne Misira xopan. Da ku hal û hewalê rastîn yên Misirê fam bike.
Qasid Hattûşazîtî, temî û şîretên Keya Şûppîlûlîûma û Rîsipiyên Cimeta Pankûyê dike guhar, bi guhê xwe ve dike û lê dixê berê xwe dide Keybanû Ankhesenemoma Misirî û xwarziya kurdên cîhana dêrîn yên Mîtannî…[1]
(dê bidome)
Ev babet 504 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | Kurmancî - Kurdîy Serû | موقع https://xwebun1.org/- 14-01-2023
Gotarên Girêdayî: 12
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Kurmancî - Kurdîy Serû
Dîroka weşanê: 16-10-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 14-01-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Sara Kamela ) ve li ser 14-01-2023 hate nirxandin û weşandin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 504 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk

Rast
Kurtelêkolîn
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
30-05-2024
Sara Kamela
DESTPÊKA ROMANA KURDÎ
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
30-05-2024
Sara Kamela
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
01-06-2024
Sara Kamela
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Cemal Nebez
Babetên nû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
12-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Cemal Nebez
12-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
11-06-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
11-06-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
07-06-2024
Sara Kamela
Partî û rêxistin
Xoybûn
04-06-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Şukrî Muhemmed Sekban
04-06-2024
Burhan Sönmez
Wêne û şirove
Pêşewa Qazî Mihemed, tevî çend serkirdeyên Komara Mahabadê, 1946
02-06-2024
Aras Hiso
Wêne û şirove
Sê şehîd ji kesayetiyên navdar ên Komara Mehabadê Qadî Mihemed, Seyf Qadî û Sadrî Qadî
02-06-2024
Aras Hiso
Cih
Qumlix
02-06-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet 518,249
Wêne 104,666
Pirtûk PDF 19,254
Faylên peywendîdar 97,523
Video 1,397
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
RONÎ WAR
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 42
Kurtelêkolîn
Yekemîn rasthatina min a bi Bedîuzzeman û şopînerên wî re
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Hevberkirina şaş a du kesayetiyên Kurd di pirtûka Jinên Navdar ên Kurd de
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 43
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
LI TIRKIYEYÊ LÊGERÎNEKE HEQÎQETÊ YA AŞTIYANE Û RARÛBÛNA BI NIJADPERESTIYÊ RE
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Ferhad Merdê
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Kurtelêkolîn
JI MEKANÊ SIRGÛNÎYÊ BER BI CIHÊ NASNAMEYÊ VE: TEMSÎLÊN WÊJEYÎ YÊN BAJARÊ AMEDÊ DI WÊJEYA KURDÎ YA NÛJEN DE
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
KUBRA XUDO
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
Kerim Avşar
Wêne û şirove
MEDRESEYA QUBAHAN
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê
Wêne û şirove
Serokên çend eşîrên kurdan, 1898
Kurtelêkolîn
Wergêra mirovê Kurd an wergêra dirûşma Kurdî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Encamnameya Hefteya Wêjeyî ya sala 2024 an li bajarî Dêrikê
Pirtûkxane
Felsefeya presokratîk
Dosya
Şehîdan - Zayend - Nêr Şehîdan - Netewe - Kurd Pend û gotin - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Bakûrê Kurdistan Kurtelêkolîn - Welat- Herêm - Başûrê Kurdistan Pend û gotin - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Peyv & Hevok - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Çand - Mamik - Welat- Herêm - Rojawa Kurdistan Şehîdan - Cureyên Kes - Qurbana balafirê

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.312 çirke!