=KTML_Bold=Tirk û Peyv a Kurdistanê=KTML_End=
İkram Oguz
Tirk jî mîna rêvebirên dewleta xwe neyartîya Kurdistanê dikin.
Ha çep û rast.
Ha nijadperst û olperest.
Dema ku mijar Kurdistan be, hemû dibin yek û wekhev difikirin…
Ne tenê ji kurdên li ser wê axê dijîn, ji erdnîgarî û navê Kurdistanê jî eciz in.
Dema ku peyva Kurdistanê dibihîzin, wek kesê ku jê ra dibêjin bi cinan ketîye, dîn û har dibin.
Çawa ku nave Kurdistanê bi xwe bi kar naynin, naxwazin kesekî din jî bi kar bîne.
Jibo ku ji alî tu kesî va neyê bi kar anîn, ji destê wan were, Kurdistanê ji binî va dişewitînin.
Bes ku kurdek li rû dine sax nemîne û bi welatê xwe va neyê binavkirin, tirk bikaribin, agir berî dinyayê didin û dinyayê jî dişewitînin.
Nijadperest vê neyartîyê eşkere tînin ziman û rasterast dikin.
Lîberal û demorat, sosyalîst û olperest jî rûyê xwe bi perdeyên bîrdozî û olî vedişêrin û neyartîya xwe bi awayek binavgîn dikin.
Loma mirov dikare bibêje, nijadperset çiqas tund û tûj bin, bi helwesta xwe ya eşkere va ewqas jî dirûst in.
Lê yên din, ew fêlbaz û sextekar in.
Çep dilîzin, rast lê dixin.
Nijadperset ya gor gotina xwe tevdigerin, ya jî gor tevgera xwe gotina xwe dikin. Loma mirov wan nas dike û gor wê xwe ji wan diparêze.
Lê yên din…
Bi taybetî sosyalîst û olperest, di gotinê da xwe wek bav û bira, nêzîk û nazik nîşan didin, lê kîngê firsendê bibînin, ji paş va derba herî xedar li mer ya dixînin..
Mîna mêr ên dujinî, durû ne.
Gotin û kirinên wan hevdu nagrin.
Li rûyê merîya dikenin, li paş merîya jî çi ji destên wan were, dikin.
Di çapemenîya xwe da peyva Kurdistanê qedexe dikin, kesekî bîyanî bi kar anî be, wê jî diguherînin.
Wek mînak:
Li Tirkîyê weşanxaneya Can, weşanxaneyek çepgir û demokrat tê zanîn û naskirin.
Damezranêrê wê Erdal Öz bû.
Erdal Öz hevalê Deniz Gezmiş û bi navê „Gülünün Solduğu Akşam- Êvara ku Gulên Wê Çilmisîbûn“ jîyana Gezmiş wek roman nivîsandibû.
Weşanxane, nuha jî ji alî lawê wî Can Öz va tê bi rê ve birin.
Weşanxanê, Romana Salman Rushdie ya bi navê “Sêrbazê Floransayê” bi wergera Begum Kovulmaz weşandîye.
Mixabin di wergera Tirkî da peyva Kurdistanê wenda bûye û di şûna wê da „axa ku Kurd lê dijin“ hatîye bi kar anîn.
Di çapa Îngilîzî da, peyva “Kurdistanê” wiha derbas dibe: “After the sack of Tabriz, Selim wanted to stay in the Safavid capital for the winter and conquer the rest of Persia in the spring, but Argalia told him that the army would mutiny if he insisted on this. They had won the victory and annexed much of eastern Anatolia and Kurdistan, almost doubling the size of the Ottoman empire”.
Lê ev text di çapa tirkî ya bi wergera Begum Kovulmaz da wiha cîh digre:
„Piştî ku Tebrîz hate talankirin, Selîm dixwest zivistanê li paytextê Sefewiyan derbas bike û di biharê da biçe seferê da ku beşa mayî ya Îranê feth bike, lê Arkaliya ji Sultan ra got ku leşker dê serî hildin. Wan serfiraziyek mezin bi dest xwe xistibû, Anatoliya Rohilatê û piraniya erdên ku Kurd lê dijiyan xistin bin kontrola xwe û hema hema axa împaratoriya Osmaniyan du qat zêde kirin.”
Peyva Kurdistanê ne tenê di romana Salman Rushdie û di wergera Begum Kovulmaz da, di romana Paulo Coelho ya bi nave “Eleven Minutes – Yazde Xulek” da jî hatîye guhartin.
Wergervan Saadet Özen e û ew roman jî ji alî Weşanxana Can va hatîye weşandin.
Paulo Coelho jî di romanê da behsa kurdan kirîye û peyva Kurdistanê bi kar anîye. Lê di wergera wê ya Tirkî da Kurd û Kurdistan dîsa wenda bûne, li şûna peyva “Kurdistanê”, “Ortadogu – Rojhilata Navîcîh” cîh girtîye.
Mînak ne tenê ev in û zêde ne.
Ji wan mînakan yek jî navê Mewlana Xalid e.
Navê wî yê dirêj di hemû çavkanîyên da Eb-ül-Bahâ Eşşeyh Ziyâeddin Mevlânâ Xalid bin Ahmed bin Hüseyin eş-Şehrezûrî el-Kürdî derbas dibe.
Jibo ku Kurdbûna wî neyê zanîn, di çavkanîyên tirkî da peyva Kurdî ya li dawîya nave wî bi peyva Bexdadî va cîh diguherîne.
Îcazetnameya ku Mevlana Xalid ji Şêx Abdula Dehlewî wergirtîye, di ccavkanîyên tirkî da bi tîpên Aramî rast, li di wergera tirkî da Kurdî dibe Bexdadî.
Mijar Kurd û Kurdistan be, çeptî û rastî, olperestî û gelperestîya tirkan jî dibe nijadperestî.
Loma mirov dikare di derbarê tirkan da bi hêsanî du tiştan bibêje.
Ji wan yek, dem û dewran were guhartin jî, mêjûyê tirkan nayê guhartin.
Ya din jî, bingeha neyartîya ku dewleta Tirk li Kurd û Kurdistanê dike, ev mêjûyê xêrnexwaz e.
Tiştên ku kurdênTirkhiz ji bo biratîya gelan û omedê ya jî ji bo hevparîya welat û jîyanê tînin ziman û gel û dewleta tirk ji hev diqetînin û ji hev cuda nîşan didin jî, ji binî va pûç û vala ne. [1]